Vredenschestraat 48
G.J.Siebelink
Geb: 31-12-1879 Winterswijk
Ovl: 13-11-1957 Winterswijk
Echtg: 05-12-1902 Winterswijk
Gesiena Hendrka te Wieske
Geb: 15-12-1883 Winterswijk
Ovl: 07-03-1950 Winterswijk
Kinderen: 9
Jan Derk Siebelink
(1903-1988) echtg: Johanna Harmina Stemerdink (1899-1987)
Wasbaas
Gesiena Siebelink
(1907-0000) echtg: Hendrik Jan Jansen (1906-0000)
Strijkster
Jan Hendrik Siebelink
(1909-0000) echtg: Gerritdina Mol (1909-0000)
Wasknecht
Harmanus ten Hagen
Linnenbleeker
Geb: 25-09-1848 Winterswijk
Huppel-Pashuisje
Ovl: 09-08-1881 Winterswijk
Echtg: 11-05-1876 Winterswijk
Harmina Wiggers
Geb: 09-10-1852 Winterswijk
Ovl: 31-12-1937 Winterswijk
Harmina hertrouwt in 1882 met Berend Willem Uwland (1844-1930)
Zoon: Jan Willem Uwland (1885-1027)
Hendrik Jan doet in 1913 het bedrijf over aan zijn stiefvader en half-broer Jan en begint in november 1913 voor zichzelf vanuit het Woold in Huppel met tevens overname bedrijf van zijn schoonvader.
Hendrik Jan ten Hagen
Bleker
Geb: 07-01-1878 Winterswijk
Ovl: 07-11-1955 Winterswijk
Echtg: 23-08-1901 Winterswijk
Janna Frederika Kotmans
Geb: 03-09-1873 Winterswijk
Ovl: 23-10-1944 Winterswijk
Kinderen:3
2 dochters/1 zoon
Harmina ten Hagen 1901-1992
Echtg: 16-08-1928 Winterswijk,
Gerrit Willem Berenschot 1899
Johanna ten Hagen 1902-1982
Echtg: 02-10-1924 Winterswijk
Bernard Willem Maas 1898-1977
Berend Willem ten Hagen
Geb: 07-01-1904 Winterswijk
Ovl: 18-03-1993 Winterswijk
Hendrik Jan ten Hagen viert op 13 mei 1940 het 100 jarig bestaan van de Stoom-, Wasch- en Strijkinrichting, waar zijn schoonvader Kotmans in 1840 mee zou zijn begonnen.
Hij had de bijnaam, Willem van het Walien. Hij nam de Stoomwasch- en Strijkinrichting van zijn vader over.
Door de welvaart hadden de mensen steeds meer een eigen wasmachine.
En Berend moderniseerde niet, hierdoor ging het slechter met de wasserij.
De wasserij en huis raakte steeds meer in verval en in 1985 werd oude stoommachine afgekeurd
Berend stopte ermee en de oude stoommachine ging naar het Storkmuseum in Hengelo.
Bron: E. Kortschot
Derde woning bij de oude wasserij
Schilderij: Miriam Berenschot voor haar oom H.Berenschot, ovl.15-06-2015
De eerste aflevering van de PODCAST is inmiddels te beluisteren op gld.nl/phoenix. De komende weken verschijnt er IEDERE MAANDAG een nieuwe aflevering op de website omroep Gelderland en in de podcast-apps (de podcastserie bestaat in totaal uit 5 AFLEVERINGEN).
Beide delen zijn vanaf 17.15 uur te zien op TV Gelderland (daarna ieder uur herhaald).
Maarten Schellekens (Cameraman)
Diny van Hoften (Documentaire-maakster)
Joske Meerdink (Podcast)
Omroep Gelderland
WINTERSWIJK –
Voor het eerst is er een overblijfsel gevonden van het beruchte schip de Phoenix, dat op 21 november 1847 is vergaan in de Verenigde Staten. Op die stoomboot zaten 154 Nederlandse emigranten – waarvan 84 Winterswijkers – die hun heil wilden zoeken in Sheboygan, Wisconsin.Het schip vloog zes kilometer voor het bereiken van de eindbestemming in brand op Lake Michigan. De boot zonk naar de bodem van het ijskoude meer. Van de 154 Nederlandse passagiers, die hoopten op een beter leven aan de andere kant van de grote oceaan, overleefden slechts 24 mensen de scheepsramp. Tien van hen kwamen uit Winterswijk. Maandag 21 november is het precies 175 jaar geleden dat het beruchte schip zonk.
Jaren is er tevergeefs gezocht naar restanten van het schip. Nooit werd er iets gevonden, tot deze zomer. Toen werd de schoorsteen van het schip aangetroffen op de bodem van het meer.Dat alles gebeurde nadat podcastmaker Joske Meerdink van Omroep Gelderland – geboren en getogen Winterswijkse – per toeval op het verhaal van de Phoenix stuitte. Tijdens een avondwandeling in de winter van 2020 in haar dorp kwam ze het monument van de ramp tegen. Het bord vertelt over de scheepsramp van 1847. Op de achterkant staan allerlei bekende Winterswijkse achternamen.Het verbaasde haar dat ze het verhaal niet kende. Meerdink merkte dat de ramp met de Phoenix bij haar dorpsgenoten ook vrij onbekend was. Voor haar was dat het moment om te besluiten in het verhaal te duiken en het vliegtuig te pakken naar de Verenigde Staten.
Meerdink ontdekte tijdens haar onderzoek het fenomeen ‘shipwreck hunten’ en kwam in contact met de Amerikaanse Steve Radovan. Hij was in 2014 op de plek op Lake Michigan geweest waar de Phoenix verging en had destijds al iets op zijn radar gezien. “Toen ik de beelden bekeek, dacht ik dat het een boomstam was. Acht jaar lang heb ik dat gedacht, totdat Joske contact met mij opnam. Toen begon ik te denken: misschien is het niet een boomstam, maar is het de schoorsteen van de Phoenix die er destijds is afgevallen.”Het officiële duikteam van de staat Wisconsin, Wisconsin Historical Society, werd vervolgens ingeschakeld om mee te werken aan het onderzoek. Na een 40 minuten durende duik kwam duiker Tamara Thomsen boven water met het verlossende antwoord: “It’s a smokestack!”
Volgens het Maritiem Museum van Wisconsin is de vondst zeer bijzonder. “Deze vondst is letterlijk een naald in een hooiberg. De locatie, de afmetingen en de constructie van deze schoorsteen kloppen allemaal met de gegevens die bekend zijn van de Phoenix, dat is afgebrand bij Sheyboygan op 21 november 1847”, zegt Kevin Cullen van het museum. De plek waar de schoorsteen is gevonden blijft voorlopig geheim en is beschermd door de staat Wisconsin.Voor Meerdink is het een kers op de taart. “Ik kan het nog steeds niet goed bevatten dat alle puzzelstukjes op het juiste moment in elkaar vallen toen wij voor opnames in Amerika waren. Doordat er nu echt iets tastbaars is gevonden van het schip, komt het verhaal nóg meer tot leven. Tijdens het maken van de podcast kwam ik erachter dat er ook familieleden van mij op het schip hebben gezeten en dat maakt de vondst voor mij persoonlijk ook heel bijzonder.”
Over de zoektocht naar de Phoenix en de verhalen achter de Winterswijkse opvarenden maakte Joske Meerdink de vijfdelige podcastserie De Ramp met de Phoenix. De podcast is vanaf nu te beluisteren via gld.nl/podcasts, Spotify, Google podcasts en Apple podcasts. Iedere week verschijnt op maandag een nieuwe aflevering, met deze week de eerste aflevering: De Vergeten Titanic van de Achterhoek:
Monument aan de oever van Lake Michigan (Sheboygan)
Foto: Omroep Gelderland 2022
De schoorsteen deze zomer gevonden
Foto: Omroep Gelderland 2022
Oliebollenkraam op het Holland Festival in Cedar Grove
Foto: Omroep Gelderland 2022
Holland Festival Klompendansen
Foto: Omroep Gelderland 2022
Joske Meerdink maakt podcast opname
Foto: Omroep Gelderland 2022
12 klompendanseressen op een rij, met ieder een kostuum aan dat past bij een provincie uit Nederland
Foto: Omroep Gelderland 2022
Tekst: Bep Godthelp-Boeijink, Winterswijk – Henk te Kulve, Winterswijk
In de 19e eeuw vertrokken duizenden Winterswijkers naar Amerika, vooral in de jaren 1841 t/m
1847. In 1846 waren 32 % van de Nederlandse emigranten afkomstig uit Winterswijk. In 1847 vertrokken 357 Winterswijkers, waaronder de latere slachtoffers van de Phoenix.
Waarom verlieten zij huis en haard, familie, vrienden en kennissen voor een ongewisse toekomst?
Sommige mensen hadden reeds familie aan de overzijde van de oceaan en kregen enthousiaste
brieven en oproepen om naar Amerika te komen. Anderen hadden vrienden net over de grens in
Duitsland, die geëmigreerd waren.
Het leven in Winterswijk in die jaren was moeilijk en zwaar in die jaren. Er was weinig werk, (en) de
oogsten waren slecht. De regering hief hoge belastingen waardoor de prijzen van levensmiddelen,
zoals brood, vlees, maar ook bier, wijn en jenever, drastisch omhoog gingen. Ook andere belastingen
werden keer op keer verhoogd, zoals belasting op bezit, de zgn. verponding. Een deel van de Winterswijkse emigranten waren Christelijk Afgescheidenen. Een paar predikanten, ds. Brummelkamp en ds. Van Raalte, waren zeer geliefd in deze groep. Zij schreven in 1846 een brochure: ‘landverhuizing, of, waarom bevorderen wij de landverhuizing wel naar Noord-Amerika en niet naar Java?’
Dit geschrift werd veel gelezen en maakte grote indruk. Deze dominees richtten de Christelijke Vereniging voor landverhuizing op en er werden fondsen gevormd waardoor ook de armen konden vertrekken naar het beloofde land.
De vele Winterswijkse pachtboeren hoorden dat men in Amerika na vijf jaar werken een eigen
boerderij kon krijgen (Homestead Act – na 1862).
Door de emigratie raakte het platteland van Winterswijk gedeeltelijk ontvolkt.
Grote groepen Winterswijkers namen afscheid van hun familieleden die achterbleven, in de wetenschap dat ze elkaar waarschijnlijk nooit terug zouden zien. De emigranten bezochten voor hun
vertrek hun buren, vrienden, bekenden en gingen nog even naar bekende plekjes, zoals de school, de
kerk en de begraafplaats waar familieleden begraven lagen. Ze verkochten hun spulletjes die ze niet
meer nodig hadden of konden meenemen. Zij kochten veel voedsel voor de lange reis en het nodige
gereedschap voor hun toekomstige verblijf.
Na het moeilijke afscheid vertrokken de emigranten met hun hebben en houden, veelal per
boerenwagen naar Arnhem en vervolgens per binnenschip naar Rotterdam, waar ze een kaartje kochten voor de overtocht.
De reis over de oceaan was niet zonder gevaren: mist, storm, vuur, ruzies door gebrek aan privacy, er gebeurden veel ongelukken en schepen vergingen met man en muis. Door besmettelijke ziekten, slecht voedsel en bedorven water stierven mensen aan boord voor ze aan de overkant van de oceaan waren
gearriveerd. Hun problemen waren bij aankomst in New York nog niet voorbij. Men kreeg soms te
maken met oplichters die tegen woekerprijzen logies en vervoer aanboden.
Natuurlijk liepen er ook zakkenrollers rond zodat sommige emigranten snel platzak waren. Werk was er vervolgens nauwelijks te vinden voor de Winterswijkse landbouwers, loonwerkers en wevers, zodat het lang duurde voor men eindelijk naar het voorgenomen einddoel Clymer, N.V., Michigan, Wisconsin of Iowa kon trekken. Want er volgde nog een lange reis naar Buffalo over land, soms geteisterd door hitte of slagregens, maar ook door sneeuw, hagel en ijzel. In Buffalo scheepte men zich in voor het laatste gedeelte van de tocht: over Lake Huron en Lake Michigan.
In november 1847 reisden 84 Winterswijkse emigranten aan boord van het twee jaar oude
stoomschip Phoenix naar hun eindbestemming Sheboygan in Wisconsin. Het schip was zwaar
beladen en er waren veel passagiers. De meeste reizigers probeerden nog een beetje te slapen, ondanks het slechte weer, storm en hoge golven. De kapitein had zich in zijn kajuit teruggetrokken wegens een pijnlijk been. Nog enkele uren te gaan en men zou op de plaats van bestemming zijn.
Na een tijdje hoorden enkele passagiers rare geluiden en roken vreemde luchtjes in het ruim bij de ketel en waarschuwden de bemanning. Die zeiden dat ze zich met hun eigen zaken moesten
bemoeien. Plotseling hoorde men een ontploffing bij de machinekamer, waarna er brand uitbrak. De reizigers raakten in paniek en renden naar de reddingsboten. Er waren er echter niet genoeg en het schip zonk snel. De mensen doken het ijskoude water in en verdronken door de zuiging van het zinkende schip. Een meisje rende snel naar het ruim om kleertjes te halen voor haar babyzusje en verbrandde. Een ander kind gilde: ‘O mooder, help mi-j toch!’
Totaal kwamen er 15 bemanningsleden om en 163 passagiers, waaronder 74 Winterswijkers. Een
ramp in het zicht van de haven!
Later werd geprobeerd de oorzaak van de ondergang van de Phoenix te onderzoeken. Ooggetuigen
meldden dat sommige bemanningsleden dronken zouden zijn, anderen zeiden dat passagiers
onvoorzichtig waren geweest met hun kooktoestelletjes.
Maanden later kreeg men in Winterswijk bericht van dit verschrikkelijke ongeluk. Tijdens de
kerkdiensten in Winterswijk waren er collectes voor de overlevenden: opbrengst 70 gulden en 35
cent.
Op 21 november 1847 deed zich op het Michiganmeer voor Winterswijk een ongekende scheepsramp voor die bekend staat onder de Phoenixramp. Hierbij kwamen vele Winterswijkers om het leven. Van de 74 Winterswijkse slachtoffers kwamen er 25 uit de buurtschap Kotten. Preciezer gezegd: uit de Plantenhoek . Ze maakten deel uit van de Afgescheidenen. In totaal kwamen er 151 mensen. Zie link Phoenix
Om dit enigszins op te vangen, vertrok men natuurlijk het liefst met vrienden, bekenden, buren enz. In augustus 1847 vertrokken op deze manier ook een vijftal naobers uit de Plantenhoek. Ze reisden met Afgescheidenen uit Ratum, Miste en Het Woold naar Rotterdam en scheepten zich daar in en voeren naar Engeland. Over land reisde men naar Liverpool om vandaar de oversteek te wagen naar New York.
Van hieruit ging men verder en ze moesten tenslotte met hun schamele bezittingen met een veerboot het Michiganmeer oversteken.
`s Nachts deelden enkele Nederlanders , die niet slapen konden aan de bemanning van deze veerboot ‘Phoenix’ mee dat ze iets branderigs roken. De blijkbaar onder invloed van drank-verkerende bemanning antwoordde, dat dit normaal was. Dat was het helemaal niet, want slechts enkele kilometers uit de kust Sheboygan brak brand uit. Het aantal reddingssloepen was veel te klein en in het ijskoude water, het was eind november, kwamen een paar honderd mensen om. Veel van deze passagiers kwamen uit de Plantenhoek.
Oostervoort 5
Oostervoort 1
Johan te Hofstee
Geb: 18-09-1876 Winterswijk
Ovl: 08-01-1945 Winterswijk
Echtg: 27-05-1904 Winterswijk
Aleida Hendrika Heegt
Geb: 03-10-1878 Winterswijk
Ovl: 00-11-1963 Winterswijk
Hendrik Jan Roelof te Hofstee
Geb: 25-06-1909 Winterswijk
Ovl: 08-06-1962 Winterswijk (53 jaar)
Echtg: 26-10-1937 Winterswijk
Johanna Aleida Klein Starink
Geb: 04-06-1909 Winterswijk
Ovl:
Broer: Jan Hendrik Hofstee (09-05-1905) – fotograaf – Oostervoort 7
Echtg: 19-10-1931 Anna Scheper – geb: 01-01- 1907 – Losser
Const.1924
Constatering: 1951: VIVO
constatering: 1964-1972: J.A.Prinsen/ v.h. Hofstee
G.W.Prinsen-Kolstee
Later van Deelen – VIVO -Oostervoort 1
Constatering: 1974-1978
Oostervoort 1
VIVO
T.van Deelen
Voorheen:
H.J.R. te Hofstee – Oostervoort 5
Zie Kruideniers -te Hofstee
Waliensestraat 95
Gerrit Willem Nijweide
Geb:15-04-1916
Ovl: 27-02-1987
Echtg: sept.1943
Mina Addink
Geb: 23-04-1916
Ovl: 21-07-1979
Burg.van Nispenstraat 1
J.D.Nijweide
W.G.Nijweide-ter Horst
Beuzenes 29
Tinbergenstraat
Const. in bedrijf: 1904
Jan Willem Beijers
Geb: 27-02-1865 Winterswijk
Ovl: 26-08-1942 Winterswijk
Echtg: 18-01-1889 Winterswijk
Janna Catharina Hendrika ten Dolle
Geb: 09-07-1869 Winterswijk
Ovl: 05-12-1945 Winterswijk
Kinderen:12
Gerrit Hendrik Beijers
Geb: 01-10-1889 Winterswijk
Ovl: 18-11-1958 Winterswijk
Echtg: 18-10-1912 Winterswijk
Josiena Hendrika Stemerdink
Geb: 12-08-1889 Winterswijk
Ovl: 23-08-1966 Winterswijk
Beuzenes 4
Kinderen: 3 (waaronder 1 zoon)
01-10-1958:
H.W.Beijers (Wim)
Echtg:1952
A.B.Beijers-Scholtz (Dinie)
Beuzenes 29
Hendrik Jan Willem Beijers
Geb:1953
Parallelweg 1907-1915? Joh.Beijers -Timmerman
Hendrik Albert Rauwerdink 15-01-1871
Haitsma Mulierweg 24
(Lokatie later garage Wassink, naast Overdekt zwembad)
Jan Willem Leurdijk
Geb:09-02-1885 Winterswijk
Ovl: 12-12-1965 Winterswijk
Echtg: 25-08-1910 Winterswijk
Gesiena Hendrika Heemink
Geb: 07-09-1887 Winterswijk
Ovl: 11-04-1953 Winterswijk
Kinderen: 2 (dochters)
1.Wilhelmina Gesiena Leurdijk (1911-1986) echtg:Dirk Braakhekke (1907-1998)
2.Johanna Berendina Leurdijk (1915) echtg: J.Wassink
Constatering: 1967:
Garage J.Wassink (ovl.15-08-1972) 48 jaar
Echtg: J.B.Leurdijk (1915-ovl.11-05-1975) 59 jaar
Kinderen:
Jaap Wassink – echtg: 1975: Deanne Zweverink
Garage: 1995: aldaar
1909: Actief
Inschrijving: 1926 Aannemer van bouwwerken, Misterstraat 104
Jan Hendrik Leurdijk
Geb: 06-09-1885 Winterswijk
Ovl: 24-01-1964 Winterswijk
Echtg: 13-08-1909 Winterswijk
Hendrika Wiggers
Geb: 19-10-1885 Winterswijk
Ovl: 01-10-1973 Winterswijk
Misterstraat 102
Jan Willem Leurdijk
Geb:01-02-1910 Winterswijk
Ovl: 16-09-1999 Winterswijk
Echtg: 13-08-1938 Winterswijk
Arendina Kappers
Geb:16-09-1913 Lichtenvoorde
Ovl:
Gasthuisstraat 13
W.B.C. 1962?
Const.1965
WINTERSWIJK,1965
De heren H. Droppers, aannemer, Winterswijk, H. J. Hillen, bouwkundige, Aalten, J. W. Leurdijk, aannemer, Winterswijk en de Winterswijkse aannemer G. H. Leurdijk, allen beherende vennoten van de vennootschap onder firma J. H. Leurdijk en Zonen, de accountants H. B. J. Asveld in Enschede en B. W. Beusink te Winterswijk en de directeur (van een machinefabriek) H.H. Nijhuis te Winterswijk, hebben opgericht de Winterswijkse Bouwcombinatie N.V.
Het doel is het aannemen en uitvoeren van werken, zowel openbare als particuliere en het kopen en verkopen en verwerken van bouwmaterialen en aanverwante artikelen, zomede al het geen met het vorenstaande verband houdt of daaraan bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin en ook het deelnemen in- en het voeren van het beheer of directie over andere ondernemingen met een gelijk of soortgelijk doel of welker doel bevorderlijk kan zijn voor dat van de vennootschap.
Het maatschappelijk kapitaal is groot f 500.000, verdeeld in 4990 aandelen A, elk groot f 100, 6 B-aandelen van f 100 en 4 aandelen C, elk ook groot f 100.
De heren Droppers en Hillen hebben (in privé) 495 aandelen A en 2 C genomen, de beide -heren Leurdink hetzelfde aantal voor hun vennootschap en bij de heren Asveld, Beusink en Nijhuis zijn ieder 2 aan- delen B geplaatst.
Voor de eerste maal treedt als technisch directeur op de Heer J. W. Leurdijk en als commercieel directeur de heer H.Droppers.
1955 ingeschreven: Aannemersbedrijf van bouwwerken, Meddo D18
Meddo 18 (const.1955)
Kreilstraat 19 ( 20-11-1956)
Industrieweg 13-1 (const.1965)
H.Droppers & Co
H.Droppers
Echtg:
Wilhelmina Antonia Ros
Geb: 19-07-1929
Kinderen: 4
W.B.C. 1962?
Const.1965
WINTERSWIJK,1965
De heren H. Droppers, aannemer, Winterswijk, H. J. Hillen, bouwkundige, Aalten, J. W. Leurdijk, aannemer, Winterswijk en de Winterswijkse aannemer G. H. Leurdijk, allen beherende vennoten van de vennootschap onder firma J. H. Leurdijk en Zonen, de accountants H. B. J. Asveld in Enschede en B. W. Beusink te Winterswijk en de directeur (van een machinefabriek) H.H. Nijhuis te Winterswijk, hebben opgericht de Winterswijkse Bouwcombinatie N.V.
Het doel is het aannemen en uitvoeren van werken, zowel openbare als particuliere en het kopen en verkopen en verwerken van bouwmaterialen en aanverwante artikelen, zomede al het geen met het vorenstaande verband houdt of daaraan bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin en ook het deelnemen in- en het voeren van het beheer of directie over andere ondernemingen met een gelijk of soortgelijk doel of welker doel bevorderlijk kan zijn voor dat van de vennootschap.
Het maatschappelijk kapitaal is groot f 500.000, verdeeld in 4990 aandelen A, elk groot f 100, 6 B-aandelen van f 100 en 4 aandelen C, elk ook groot f 100.
De heren Droppers en Hillen hebben (in privé) 495 aandelen A en 2 C genomen, de beide -heren Leurdink hetzelfde aantal voor hun vennootschap en bij de heren Asveld, Beusink en Nijhuis zijn ieder 2 aan- delen B geplaatst.
Voor de eerste maal treedt als technisch directeur op de Heer J. W. Leurdijk en als commercieel directeur de heer H.Droppers.