Opgericht: 1870
Tot 1960 was men in de veronderstelling dat de Vereniging in 1910 was opgericht.

Adressen:
Balinkes
Markt 27 (1945)
Spoorstraat
Tuinstraat

1870:
9 september: Winterswijkse afdeling 65 leden.
Concept statuten- ter goedkeuring,

1870:
20 september
OFFICIELE OPRICHTINGSDATUM
Goedkeuring verleend,
Plaatselijke collecte, opbrengst f 1350,-

Bezoek van Prins Hendrik 18 augustus 1914

WINTERSWIJK.
Gisteren werd aan degenen, die zich opgegeven hadden als hulp voor het Roode Kruls, bekend gemaakt, dat Z. K. H. de Prins heden (Maandag) Winterswijk met een bezoek zou vereeren. teneinde zich op de hoogte te stellen van de inrichting, enz. van deze afdeeling.
Hedenmorgen waren verschillende personen druk ide weer om het feestgebouw van binnen schoon te maken, een veertigtal ledikanten in elkander te zetten en alles zoo’n aanzien te geven, als het moest hebben, wanneer de oorlog onverhoopt mocht uitbreken.
Omstreeks 12 uur was alles in orde.
Om 2 uur waren degenen, die zich als hulp hadden opgegeven, verzocht te komen.
Ook het Bestuur van ’t Volksfeest, eigenaars van ‘t Feestgebouw waren aanwezig. De mannelijke leden van de ambulance waren voorzien van den armband met het Roode Kruls; ook de heeren doktoren droegen dat teeken.
Omstreeks 2,5 uur kwam de Prins met gevolg binnen, begeleid door Mevr. Willink-Kemper Valk, als Presidente van de afdeeling alhier, Ds. Fleischer, als lid van het Hoofdbestuur v. h Roode Kruis; en de burgemeester, van ambtsketen voorzien.
Een plechtig zwijgen heerschte, toen de Prins binnenkwam. Ds Fleischer nam hierop het woord, waarin ZE. wees op de zorgvolle dagen ook inzonderheid voor Z. K. H. den Prins en H. M. de Koningin.
Al hoopten wij vurig dat het onweer zou voorbij drijven, toch bad men ook hier de handen aan ’t werk geslagen en velen hadden zich vrijwillig aangemeld om het Roode Kruls van dienst te zijn.
Veertig mannen hadden zich opgegeven; die als transportcolonne dienst zouden doen.
Voorts een zeer groot aantal dames, waarvan een gedeelte als verpleegsters zullen moeten optreden en een ander gedeelte hulpdiensten moeten verrichten.
Alsnu werden verschillende personen aan Z. K. H. voorgesteld, waarna Z. K. H. de zaal en ledikanten enz. in oogenschouw nam, begeleid door de Presidente en Ds. Fleischer.
De Prins onderhield zich eenigen tijd met dr.Koch en dr. Schothorst, die als commandanten van de twee secties zullen optreden.
Daarna werd een: „Lang leve Prins Hendrik, met een driewerf „Hoera beantwoord.
Z K. H. met gevolg, met een bulging afscheid nemende van ’t bestuur en de aanwezigen, verliet nu het teestgebouw om plaats te nemen in de auto, die Z.K. H. van Apeldoorn naar Winterswijk had gebracht.
’t Is te begrijpen, dat velen voor ’t Feestgebouw stonden om den Prins te kunnen zien.
Mogen we hier nog aan toevoegen, dat mevr, Koch de taak van hoofdverpleegster of directrice op zich heeft genomen, terwijl o.a. als verpleegsters zijn benoemd mejuff. v.d. Abeelen, mejuff. Mulder Greve, meyr. Stegeman, mevr. Reurslag.
Een honderdtal ledikanten zijn toegezegd
Drie cursussen worden gehouden, n.l. door Dr. Kocb. Dr. Schothotst en Dr. Manschot.
De collecte heeft ruim f 140 opgebracht. Men ziet, dat alles zoo is ingericht, dat mocht de oorlog ook hier uitbreken, terstond hulp kan worden verzocht ’t ls echter te hopen, dat al deze voorzorgsmaatregelen niet noodig blijken te zijn.

1923:
Voorzitter: Dr.J.W.R.Koch
Secretaris: A.Beukenhorst

1923:
De afdeeling Winterswijk van het Roode Kruis zond heden f 100,- aan ’t Hoofdbestuur als bijdrage tot leniging-van de ramp in Japan.

1929:
Dr.C.van Schothorst, voorzitter

1939:
Voorzitter A.Beukenhorst
Collecte: f 139,36

1939:
E.H.B.O. cursus o.l.v.Mevr.ter Haar – 20 dames
Tijdens oorlog veel werk verricht.
Gewondenvervoer, ziekentransport, vluchtelingenhulp, noodhospitaal enz.

1940:
18 maart
Gift personeel Tricotfabriek 2.5% weekloon, gedurende twee weken.
Opbrengst: f 695,99, door Directie aangevuld tot f 1000,–
Het Hoofdbestuur Roode Kruis Nederland meldt:

1944

Was het de trein met ‘Verbrecher uit Haarlem en Amsterdam’ in februari 1945 waar de “Rode kruis meisjes’ druk mee waren. Ook in 1944 stonden ze paraat op het station, maar nu voor treinen nog vanuit Duitsland.

In het zuiden werd al hevig gevochten door de geallieerden en er vielen veel gewonden. Vanuit Gennep zouden veel Nederlandse gewonden deze kant op komen via Duitsland.

Het verslag van het Rode Kruis

Het is enkele dagen voor kerstmis. Van de toenmalige autoriteiten krijgt het bestuur onze afdeling bericht dat binnen enkele dagen verwacht worden twee treinen samen met 900 patienten en verplegend personeel, dia via Duitsland uit gennep werden geevacueerd. De mensen uit de eerste trein moeten naar Harreveld doorreizen, de tweede trein zal slechts kort stoppen en doorgaan. Daarmee zullen wij niet veel te doen krijgen. Alle aandacht concentreeert zich dus op de eerste trein. Het enige wat we verder horen is, dat de treinen ’s nachts zullen arriveren. Welke nacht? Dat is onbekend.

Er wordt een plan opgesteld, lokalen worden besproken, paarden en wagens, stroo, de Centrale Keuken zal doen wat ze kan. Maar het loopt niet mee. Tot 2 keer toe worden de lokalen door de Duitsers in beslag genomen!
Ten slotte hebben we voor de mensen onderdak verspreid door het hele dorp.
Gelukkig gaan er 2 dagen voorbij en kunnen nog voorbereidingen worden getroffen.
Dan is de nacht de telefoon: de trein komt over een uur binnen. Het alarmsysteem voor onze medewerkers en medewerksters treedt in werking en al spoedig komen allen op het station samen.
Twee bestuursleden maken een halsbrekende tocht in de duisternis, dwars over het verwoeste rangeerterrein. Daar staat de trein. een aantal wagons draagt het Roode Kruis- teken, maar bij het licht van een zaklantaarn is te zien, dat andere oorlogsmateriaal vervoeren! Zoo zijn onze (Duitse) manieren!
Kloppen op de wagons: “Zitten hier Hollandse mensen?”
Een blij antwoord! Hoe blij de reizigers in die dichte veewagons waren, dat ze weer in Nederland waren beland horen we pas later.

Duitse autoriteiten willen “sofort” uitladen. De leidende doktoren weigeren, eerst moet het dag zijn en ….. ze krijgen hun zin!
We wachten en om 7 uur nog in het donker, komt de koffie die door de vermoeide mensen die al een paar dagen onderweg zijn, dankbaar wordt aanvaard. Na een uur komt er erwtensoep en zichbaar leven de mensen op. Er zijn behalve lichte, zware en zeer zware patienten ook vele ouden van dagen, waarvan 20 boven de 80 jaar. Dan komt het vervoer op platte wagens, de auto van de luchbescherming neemt telkens 5 van de ernstigste patienten mee.
Een probleem apart is dat van de bagage. Maar ook dit komt in orde en om 11 uur is de trein leeg en genieten patienten en verplegend personeel enige uren van welverdiende rust op het stro in de gereed gebrachte lokalen.
Vandaar gaat het in de middag meest op open wagens naar Harreveld, waar om 23 uur de laatsten arriveren.
Gelukkig was het weer zacht en zwaar bewolkt, maar droog en kwamen de Tommies ons niet storen. (Met bombardementen op het oosten Hans)

Wat is de diepste indruk die deze dag achterlaat? bewondering voor de blijmoedige medewerking van de patienten, de geduldige opgewektheid van verplegers en verpleegsters, voor de grote Christelijke naastenliefde en opofferingsgezindheid, die deze dag schoon maakten, ondanks de dreiging en druk, ondanks de diep tragische achtergrond van dit gehele gebeuren.

En de 2de trein? Daarvan zouden we wel niets merken, maar na 1 dag ging ’s nachts weer de telefoon: de 2de trein is binnen , de mensen moeten er allen uit en voorlopig in Winterswijk ondergebracht worden.
In het holst van de nacht vergadering op het gemeentehuis met de begeleidende doktoren. Er wordt een oplossing gevonden, de 170 burgers worden door geloofsgenoten opgenomen, in stilstaande fabrieken worden ouden van dagen ondergebracht. Voor de liggende patienten wordt een leeg fabrieksgebouw welwillend ter beschikking gesteld en inderhaast in orde gebracht. De medewerking van alle lagen van de bevolking is bewonderenswaardig. De moeilijkheden zijn groot, maar ze worden overwonnen. Het weer is koud en helder, maar het schijnt, dat de Engelsen gewaarschuwd zijn: in alle rust, orde en snelheid worden de ouden en zieken weer uit de veewagens op de wagens getild en naar hun bestemming gereden. Enkele ernstige gevallen worden in de ziekenhuizen opgenomen. Maanden zal het duren, voor de meesten kunnen doorreizen naar een meer geschikt verblijf, anderhalf jaar tot ze weer thuis zijn!

Nu is het Kerstmorgen 1944. Hoe hadden wij allen de belofte van die dag van node te midden van zoveel leed en pijn, maar hoe duidelijk sprak ze tot ons allen door de geduldige gelatenheid, waarmee dat leed werd gedragen en de opofferende naastenliefde die het trachtte te lenigen.

B (Beukenhorst?)

Spittersellende over de grens.

8 Dec. 1944!
Spittersellende! Tussen Rhede en Borken in het werkkamp Vardinghoit: ongeveer 200 Rotterdammers en 50 Twentenaren.
De mannen staan overdag tot de knieën in het water, sommigen zonder kousen, zonder klompen, in lompen gehuld. ’s Nachts zijn ze in de school. Het stro is vervuild en wemelt van ongedierte. In 5 weken hebben de mannen geen verschoning gehad. Er zijn geen verbandmiddelen om de vuile wonden te verbinden. Er zijn geen dekens. Er liggen meerdere zieken als armzalige beesten. in het stinkende stro in een hoek tracht een jongeman zijn zieke kameraad van hoofdluizen te reinigen. Hij heeft geen stofkam en ’t werk vlot niet.
Wij spreken enkele zieken aan en horen verhalen van brandend heimwee naar vrouw en kinderen, het verlangen om weg te komen uit deze hel.
Eén is er, die op weg naar den dokter, is aangehouden door een S.A. man, deze heeft hem enige keren in ijskoud slootwater ondergedompeld. Hij heeft nu zware longontsteking… Ongeloöfelijk en toch het is waar.
De dragers van „die Kultur” hebben deze mannen van de straat opgepakt, weggesleept van vrouw en kinderen en laten ze m het barre jaargetijde zonder dekens in vuil en lompen aan hun lot over.
Aan het hoofd van de school en de boeren inde omtrek is het te danken, dat de stakkerds ook nog niet sterven van de honger. Ik bracht hierover rapport uit aan mijn medebestuursleden van het Rode Kruis in Winterswijk, en dat deelde onze verontwaardiging. Tot onmiddellijke hulpverlening wordt besloten.
Onze Rode Kruismeisjes komen in beweging en in korte tijd is, dank zij de hulp van huisvrouwen en fabrikanten, een aanhangwagen volgeladen.
Aan de grens bij Hemden, rijzen moeilijkheden. Een ons niet bekende Einnehmer aldaar, een ,Total Krieger”, meent de Endsieg te behalen door ons de toegang te weigeren
De wagen is op zijn „Befehl” reeds gekeerd.
Wij eisen een telefoongesprek met „die Vorgesetzte Dienststelle” de S.D. te Bocholt.
Aanvankelijke botte weigering. Wij dreigen in Berlijn en Genève, „am höchster Stelle” de walgelijke toestanden te rapporteren. En dan eindelijk komt toch de toestemming, „Weiter Fahren”, practisch zonder controle.
De Rode Kruis-armband heeft weer eens zijn nut bewezen.
Vardinghoit grote vreugde!
De gunstige invloed van ons vorige bezoek is reeds merkbaar. Er is nieuw stro. De stank van ongewassen mensenlijen hangt nog in de lokalen de wonden zijn niet geheeld, maarde tastbare bewijzen van medeleven uit het vaderland doet de hoop herleven.
„Kop op, kerels! Moed en vertrouwen” is onze afscheidsgroet!

1945

Het Rode Kruis hielp 82 Hollanders ontsnappen

29 MAART 1946, Nieuwe Winterswijkse Courant. Ingezonden
Herinneringen uit de bezettingstijd

12 Februari 1945. Triest koud weer.
Op het perron te Winterswijk staan enige bestuursleden van het Rode Kruis heftig te debatteren met een “SA Goldfasan” , begeleider van een transport Hollanders op weg naar Duitsland. De man weigert toestemming te verlenen om deze mensen te verzorgen.
‘Diese Leute sind alle Verbrecher und brauchen keine Verpflegung”
Eindelijk heeft het bestuur het pleit gewonnen en mogen wij ons het lot onze landgenoten aantrekken.
De “Verbrecher” zijn op 12 februari in Haarlem en Amsterdam bij een razzia van de straat opgepakt om ingezet te worden voor den ‘Endsieg’
Hun toestand is ellendig: 36 uur zonder eten en drinken in tochtige onverwarmde wagons. De meesten hebben dysenterie. Als de mensen smeken om water, raden onze artsen dat af en hebben wij binnen een half uur hete koffie en brood.
Plotseling vallen er schoten. Twee van de slachtoffers proberen te vluchten. Hun poging is te vergeefs.
‘Diese Leute bekommen heute gar nichts’ .
De verontwaardiging is algemeen.

Onze Rode Kruis meisjes zorgen echter dat ze een dubbele portie krijgen. Wij bewegen de Oberleutnant ons toe te staan, voor de verdeling van erwtensoep tegen 11 uur onze gehele hulpkolonne in te zetten en nu volvoeren wij het plan dat wij na het vallen van de schoten gezworen hebben:
‘Wij zullen ze een kans tot ontvluchting geven’

Alle helpers en helpsters zijn druk in de weer om den stakkerds van soep te voorzien. Sommigen van ons klimmen in de wagons, de gamellen worden aangegeven en ieder die wil kan onder achterlating van zijn bagage met een door ons verstrekte Rode-Kruisband, ingedeeld worden bij de ‘reserve’.
De soldaten worden door onze wild-enthousiaste meisjes aan het lijntje gehouden en als de pas gepromoveerde ‘Rode Kruis-man’ met zijn gamel of lepel uit de trein stapt, is het net echt.
Hij wandelt met enige van onze meisjes de Parallelweg op en buiten het gezicht der moffen, bij ’t Keizers, wordt de man overgenomen door de ordonnans.
De Rode Kruisband gaat terug naar de trein en het spelletje begint opnieuw.
82 van de 500 slachtoffers verkiezen de vrijheid boven de slavernij en worden door ons op de boven omschreven manier geholpen bij vrouw en kinderen te komen.

De achterblijvenden stomen tegen 4 uur hun onbekende bestemming tegemoet.
Klaarblijkelijk kennen ze de ellende van de Duitse kampen niet of waren ze te bang.
Een arts uit Amsterdam proberen wij nog over te halen te vluchten. Hij wilde echter alleen ‘legaal’ in vrijheid gesteld worden. Alsof dat mogelijk was.
Zou de man levend teruggekeerd zijn uit Duitsland?

Een musicus kon geen afstand doen van zijn viool en gaat met zijn viool de nameloze ellende tegemoet

‘DE MEISJES VAN HET RODE KRUIS’

De grote man hier achter is: Dhr. A.Beukenhorst.

De ‘meisjes’: Mej. BaarschersMevr.Commandeur Mej.Diepenveen Mej.A Gossink Mej.E.Gossink Mej.D.ter Hart Mevr.Hemmes-te Kortschot Mej.Hijink Mej.Jonkman Mej.Jolink Mej. M.W.G.Luckman Mej.J.G.M.Luckman Mej.J.Piek Mevr. A.B.Pietersen Rauwerdink Mevr.Slijkhuis Mej. Speelberg Mej.RotmansMej.Commandeur Mevr. L.C.ter Haar-van Schothorst Mevr.Ritsema-Buisman Mevr.Willink-Bouma

De ‘jongens’H.Kappers A.G.Meulenkamp Slijkhuis Dr.Bijlsma Verwers

Allen zijn zij onderscheiden met het Herinneringskruis van het Rode Kruis voor buitengewone werkzaamheden.

1947:
is Kneppelhout voorzitter.H.C.J.Willink wordt gekozen als nieuwe voorzitter

1948: Stichting Rode Kruiscorps

1950:
Nieuwe rode-kruis auto

1951:
06 maart gestart: 12 dames (3-maandelijkse cursus)
Welfare-afdeling Winterswijk
Oorspronkelijk bedoeld om herstellende gewonde soldaten door bezigheidstherapie te vrijwaren van piekeren en vervelen.

1953:
Permanent Kantoor Gemeentehuis Balinkes, voormalig polite-bureau

1954:
Opening gebouw Spoorstraat 12-02
Voorzitter J.R.Verwers
2300 leden

1956:
Afscheid van ambulance-chauffeurs Meerdink en Oonk (garage Meerdink &Co).
Zij hebben 34 jaar dag en nacht klaar gestaan voor vervoer.-liefdewerk.
Beide de bronzen legpenning van het Ned.Rode Kruis.
Plm.2000 zieken vervoerd
Beide ziekenhuizen leverden verpleegkundigen.
Overgenomen door H. Westerdiep

1956: Afscheid voorzitter J.R.Verwers

1959:
Start Roode Kruis wandeltochten org.wandelver.Hazewind
1959: 1960: 1961: plm.1000 1962: 1968:871

1960:
Nieuwe ziekenauto

1961:
Opening Rode Kruisgarages achter Alg.ziekenhuis met chauffeurswoning

1961:
33 Welfare-werksters, waarvan 4 in Alg.ziekenhuis en 5 in R.K.ziekenhuis

1963:
Lidmaatschap f, 1,50 per jaar (was jarenlang f 1,–

1964:
13 oktober: Nieuwe ziekenauto

1967:
Voorzitter: J.B.Vlam

1969:
Collecte: f 11.399,75

1969:
Basis-crusus Welfarewerksters: deelname 23

1970:
3200 leden- 700 bloedgevers-40 leden colonne-30 welfare-werksters-25 leden jeugd-rode kruis
Collecte: f 11.184,85

1971:
Lidmaatschap f 2,– per jaar

1972:
30 september Opening Tuinstraat

1975:
Nieuwe bus
Ford Transit

1977:
Nieuwe ambulance

1977:
J.B.Vlam, Kruis van Verdienste- hoogste onderscheiding Ned.Rode Kruis.
(20 jaar voorzitter)

LATER MEER

Op kaarten 1832 staat al Pasantenhuis (al in 1647?)
In 1859 afgebroken

Laatste bewoners:

Gerrit Jan Sluiskes (27-1-1824) z.v. Willem Antony Sluiskes en Berendina Bessinkpas, trouwt op 8-5-1856 met
Gesiena Heezen (23-1-1829) geboren op Wiggers Ratum, d.v. Derk Heezen en Janna Elisabeth Sellink
Kinderen:
1.    Derk Willem Sluiskes (24-1-1857)

Opgericht: 10 december 1965
Initiatiefnemer : G. Lagerweij
Aangesloten bij de N.I.S.

Bestuur:
Voorzitter: G.Lagerweij
Secretaris: H.Memelink
Penningmeester: J.Mekkink (Aalten)

Adviseurs:
Dr.J.P.Klaassen (chirurg)
D.Vis, accountant lid N.I.v.A
J.de Vries, Physiotherapeut

Start: 07 januari 1966 Feestgebouw
Clubkleuren: Rood/zwart
Start sporten:
Zit-volleybal, tafeltennis en zwemmen
18 leden
29 oktober- demonstratie-middag Centraal Gymnastieklokaal
(bedoeling was al mei maar i.v.m. storm-feestgebouw uitgesteld)

Opgericht: 01 november 1927
Voorzitter: H.W. de Klerck
Secretaris: L/ Post
Penningmeester: D.Rensen
Viswater: Gracht rond Plekenpol
Later pacht kolk Italiaanse meren en in 1929: De Puls

1928: 2 Febr. Voozitter B.Sellink
1929: 14 sept..
Voorzitter: Govers, Secretaris: Duistermaat Penningmeester; Jansen
Grote en Kleine Puls
1931: Roerig jaar:
Bestuur dient ontslag in, echter voorzitter Govershad Puls op zijn naam staan.
Leden pikten dit niet en haalden (‘redden wat er te redden is’) ’s nachts de vis uit beide wateren – naar Plekenpol
Jansen werd in 1932 pachter (eigendom Ned.Spoow.) v.d.Puls en W.H.V. kreeg toestemming hier te vissen.
Inmiddels had vereniging kolk Meddo ook gepacht.
1931: Viswater De Krim gratis gekregen van Dhr.Roelvink

1933: W.H.V. pachter De Puls
Verlies Plekenpol als vislokatie

1933: 17 juli Voorzitter B.M.ter Haar
1934: Overlijden secretaris J.Dokter
1935: Secretaris G.Mentink
1937: Eigen vaandel

1948: Visrecht ‘Slingebeek

1958: B.M.ter Haar ere-vorozitter (128 ledenvergaderingen- 7 x abcent)
B.M.ter Haar is 26 jaar voorzitter geweest tot lft.77 jaar

1959: Voorzitter Kroezeman
200 leden

1967:
G,Mentink al sinds 1935 secretaris
G.Peters al sinds 1937 penningmeester

1967: 556 leden (50 uit Duitsland)
Viswater: Puls, Ital.meren en viswater Meddo


1967: Bestuur:
L. Kist, voorzitter; G. Mentink, secretaris; G. Peters, penningmeester;
Th. te Lindert, C. Kuiperij, B. Olde Wolbers en D. v.d. Graaf.

1973:
800 leden – Voorzitter: L.Kist

1975: Koop ‘Kolk Meddo’
1976: Aankoop ‘De Puls’- bijna 600 leden
Visrecht Hilgelo-6 jr.

1980: Plm.2400 leden

„De Karper” en de Karpers

Meermalen zien we menig plan,
Soms wel bij honderdtallen,
Wanneer er iets maar tussen komt,
Geheel in duigen vallen.
Doch, wat er niet in ’t water viel,’t Is bijna wel te gissen
Was d’opening der hengelsport,
’t Verschalken van de vissen.


’t Was gisteren de „grote” dag
Voor onze hengelaren ;
Ze konden vrij en ongestoord,
Weer naar hun dobber staren.
Zodra hun snoer was ingelegd,
Was in hun oog te lezen :
Welk visje zal in dit seizoen,
Het eerst het haasje wezen ?


Een snoek, een karper of een baars,
Een brasem of een paling ?
Welk visje neem ik dit seizoen,
Het eerste inde maling ?
Zó dacht de schalkse hengelaar,
Daar bij „DE PULS” gezeten ;
Ik wou dat zij – zo dacht hij voorts,
Maar eens -nog beter beten !


Een visser die totaal niets vangt,
Geen kleinen en geen groten,
f Heeft uiteen oogpunt van zijn sport,
Natuurlijk tóch genoten.

1947,VAN DIJK.

Misterstraat 100
TU-rnhout WI-nterswijk
Geopend: Maart 1979
Machines en gereedschappen

Zie ook Volkshuisvesting

Infrastructuur 1680

Infrastructuurplan 1913

De Winterswijkse Haven en Trambaan

De eerste plannen voor een kanaalverbinding in Winterswijk dateren van 1913.
In 1907 had Twente al die plannen voor een Twentekanaal vanaf Zutphen.
Winterswijk zou dan voor een zij-tak gaan.
Het Twente-kanaal werd in de periode 1930-1938 gerealiseerd, echter het plan naar Winterswijk vond geen doorgang.

Infrastructuur 1920

Spoorwegen

Infrastructuurplan 1935

Winterswijk breidt zich uit

NIEUWE STRATEN EN EEN PLEIN IN HET CENTRUM VAN DE KOM –
WAT KOMEN EN VERDWIJNEN GAAT

VRIJDAG 8 MAART 1935, Graafschapbode

Winterswijk groeit snel.
Aan de grenzen van de bebouwde kom zijn de laatste jaren heele nieuwe wijken verrezen en thans ondergaat deze groote gemeente ook in het hartje van de kom een belangrijke gedaante-verwisseling.
Daar ligt. de z.g. Balinkésch, een open plek tuin- en bouwgrond, groot eenige H.A.
Dat deze open plek midden in de bebouwde kom t.z.t eens volgebouwd zou worden, stond wel vast; om de hooge kosten van het bouwrijp maken is de ‘ exploitatie van het t”Balinkesch-plan” echter altijd nog uitsteld geworden.

Doch dit jaar zal ook de Balinkesch ingeschakeld worden in het stratenplan van de Winterswijksche kom.
Doordat — wij hebben dit reeds eerder in ons blad gepubliceerd —het Rijk een nieuw postkantoor gaat bouwen op de Balinkesch, is het mogelijk geworden het Balinkesch-plan tot uitvoering te brengen.
Hoe de situatie thans zal worden, blijkt duidelijk op bijgaande tcekening.

Infrastructuurplan 1937

05 MEI 1937
Plannen voor Rondweg om Winterswijk 1937 

Het is de dikke lijn op het kaartje. Ze vangt aan links boven op het kaartje bij den Groenloschen Weg (bij het woonhuis van den heer H. Martin, loopt via een viaduct over de spoorlijn naar Zutphen, kruist den Misterweg nabij de watertoren, verheft zich weer over de spoorlijnen naar Arnhem en Borken, om nabij het Rusthuis op den Kottenschen Weg uit te komen.

Infrastructuurplan 1962

Buiten ringweg

Vanaf de Bataafse molen oversteek Kottenseweg, langs Buskersbos, achterlangs zwembad, achterlangs Destructor (2022 Winterwarm) richting Misterweg, voor steenfabriek De Vlijt, oversteek richting Corleseweg, kruist spoorbaan Zutphen- Groenlo en achterlangs Zuivelfabriek (2022 hallen Obelink), richting Groenloseweg, met ruime boog naar Oosten, ruim om Alg.begraafplaats, via Jachthuisweg naar Bataafseweg

De ringweg, de ring van wegen die is gepland géheel buiten Winterswijk om, zal vooral belangrijk zijn voor het doorgaand verkeer.
Dat verkeer toch wordt via deze ringweg helemaal buiten om Winterswijk geleid.
Deze ringweg snijdt alle toevoerwegen naar Winterswijk en verbindt deze onderling.
De ringweg is zodanig ruim om Winterswijk getrokken dat men mag aannemen dat de uitbreiding van het dorp inde komende twintig jaren binnen deze ringweg gerealiseerd kan worden
Uit de projectie van de ringweg blijkt dat de makers van het structuurplan zich de uitbreiding van Winterswijk niet in één richting hebben gedacht; aan praktisch alle kanten van het dorp zullen inde toekomst nieuwe woonwijken ontstaan.
Binnen de ringweg ligt ook het industrieterrein, dat belangrijk zal worden uitgebreid. Men heeft tussen de nieuwe woonwijken, die binnen deze buitenste ringweg komen veel open ruimte ‘geprojecteerd, voor toekomstig plantsoen, parkeergelegenheid en andere noodzakelij’k blijkende voorzieningen van algemene aard.

Binnen-ringweg

5. Tricot
9 Gemeentehuis
11.Batavier
16.Meijerink Laan van Hilb. (Tuunte 2022)
17.R.K.Kerk
20.Gemeente werken
36.Zonnebrink
37.Weurden

Vanaf kruising Kottenseweg-Wooldseweg, achter Weurden langs richting Zonnebrink.
Aantekening: In dit plan dient de Burgemeesterwoning Balinkes te verdwijnen.

Midden ringweg

De tweede verkeersring, de zg. middenring, heeft als functie de verbinding te zijn tussen de verschillende woonwijken, zonder dat hiervoor van de straten in het centrum gebruik behoeft te worden gemaakt.
Deze ring loopt voor een deel over in bestaande wegen.
Te beginnen bij de Wamelinkweg loopt deze ring over de Golsweg, beneden langs het Alma, steekt de Misterweg over, langs de Dennendijk en gaat verder tussen het sportterrein van WVC en de gemeentelijke sportterreinen door.
Daarna volgt deze ring de Javastraat, steekt de Groenloseweg over, buigt om de Branderbos heen in de richting van de Van Nispenstraat.
Daarna steekt de ring de Waliënseweg over, om de nieuwe woonwijk Hoog Oostervoort en vervolgt zijn weg door de B. H. Heldtstraat (waartoe de woningen van deze straat, aan de kant van het R. K.Ziekenhuis zullen moeten verdwijnen)
Daarna loopt de ring door de Kastanjelaan, gaat verder door de huidige speeltuin Hakkelerkamp, steekt het Hiibelinkspad over, gaat tussen Algemeen Ziekenhuis en Openluchttheater door en vervolgt zijn weg inde richting van de Wamelinkweg .

Infrastructuurplan 1963 Spoorwegen Particulier initiatief

Winterswijk 19 januari 1963
Aan de Gemeenteraad van de Gemeente Winterswijk.

Edelachtbare Raadsleden,
Naar aanleiding van het op 14 november 1962 gepubliceerde „structuurplan Winterswijk”, neem ik de vrijheid het navolgende onder uw aandacht te brengen:
1. Door dit plan zal ons Winterswijk in het door het plan omvattende terrein 18 spoorwegovergangen hebben,
(zie bijlage).
Dit zal enorme kosten met zich mee brengen wil men tenminste de bevolking zo goed mogelijk beschermen tegen het gevaar van treinen, die zich helaas nog niet aan verkeersregels hebben te storen.
Ik stel u in dit verband met deze zeer gevaarlijke situatie, die door dit structuurplan zal ontstaan, maar ook met de gedachte van ons Winterswijk één geheel te maken, voor, nu men toch grootse en zeer kostbare plannen heeft, een oplossing te zoeken, door:
Het station met rangeerterrein te verplaatsen naar een meer noord-westelijker gelegen punt.
Ik denk hierbij aan een punt aan ’t einde van de Morgenzonweg nabij ’t z.g. kruispunt.
Men kan dan het rangeerterrein nog aan de Noord-Westelijke zijde van het nieuwe station aanleggen. Voor een groot deel van de bewoners van onze plaats, zal de afstand niet veel verder zijn naar het station dan thans het geval is.
2e. Het vrij gekomen terrein met houtlading en alles wat er bij komt zou u in de eerste plaats kunnen bestemmen voor een enorme parkeergelegenheid, waar doorheen een nieuwe verbindingsweg wordt gedacht van de Wooldseweg, Kottenseweg en aansluitend op de Zuid Oostelijke binnenring naar het nieuwe station.
Dit zou de nieuwe invalsweg moeten zijn. Dat is veilig en onze Oosterburen zouden dan direct bij ’t centrum op dit nieuwe parkeerterrein moeten parkeren, waarvan al onze middenstanders zouden profiteren. De ontworpen weg voor ’t oude station langs zou dan vanaf het oude station kunnen vervallen.
Uiteen bijgevoagde tekening is te zien hoe de loop van de nieuwe spoortoegangen zijn gedacht n.l.:
De lijn Aalten afbuigend voorbij de destructor in een flauwe bocht achter kwekerij Berenschot langs, de Bocholtseweg kruisend, over een viaduct In de Misterweg en Corleseweg voorbij de Chr Julianaschool in de richting van het z.g. kruispunt naar het nieuwe station.
De lijn Borken wordt afgebogen voorbij de z.g. Puls de oude spoorbaan kruisend door Schepersbos, buiten de buitenring en de Wooldseweg en de afbuiging Hijinkhoekse grintweg. Hier is een viaduct gedacht, met een brug over de beek. Men behoeft dan immers alleen de Wooldseweg te kruisen.
Voorbij de destructor sluit deze spoorlijn aan op de Aaltense spoorlijn. Er zijn dus in totaal drie viaducten gepland. Deze moeten sterk maar eenvoudig zijn. Ze zijn met z’n drieën veel en veel goedkoper dan de gedachte tunnel inde nieuwe uitvalsweg naar Aalten.
3e. De ontworpen nieuwe uitvalsweg naar Aalten kan nu vervallen, omdat de Misterweg nu als uitvalsweg zal kunnen blijven dienen.
Deze weg is breed genoeg, de snelheid is ‘beperkt, tot 50 km per uur en deze weg is nu veilig zonder één overgang.
In dit plan zullen er slechts enkele overwegen zijn die gekruist worden door de Aaltense en Zutphense treinen n.l: de kruising met de Bocholtsedijk, de kruising met de Eekelerdijk, die kruising met de zandweg (verlengde Tuunterstraat voorbij Dennendijk), de kruising met de zandweg naar v.d.Wal richting boerderij Groters.
De Bocholtsedijk zou met halve bomen bewaakt dienen te worden. De andere overwegen zijn door langzaam verkeer minder gevaarlijk.
U ziet een enorme besparing, de doorbraak door de Gasthuisstraten kan vervallen.
De buitenring nabij het station zou ik om viaduct-kosten te voorkomen iets naar binnen willen buigen nabij het nieuwe station. Dus voor het station langs en aansluitend op de weg die nieuw gedacht is vanaf de nieuwe parkeerplaats. Ook de zandweg voorbij ’t z.g. kruispunt naar de boerderij Groters dus het verlengde van de Morgenzonweg, vervalt voorbij het kruispunt overeen lengte van 100 meter en is af te buigen naar de weg langs v.d.Wal in de Tuunte.
Om de fabrikanten van ’t industrie-terrein, de Heva en Meerdink’s houthandel niet in moeilijkheden te brengen, moet een éénbaanslijn vanaf Zwanenberg over het industrieterrein naar Meerdink’s houthandel blijven bestaan.
Ook de lijn (oude) naar de Landbouwbond en de slachthuizen zal moeten blijven gehandhaafd. Aanvoer van wagons zal dan mogelijk zijn met een kleine Diesel „Sik”.
Wanneer die langzaam rijdt (onder toezicht) geeft dit geen gevaren. De spoorlijnen moeten bij Meerdink’s houthandel en bij de Landbouwbond eindigen.

Besparingen:
Enorme overwegkosten. (zie bijlage)
Enorme uitvalsfcosten, nieuwe uitvalsweg naar Aalten.
Enorme tunnelkosten voor deze weg en hoge kosten voor de uitvalsweg voorlangs station richting Woold-Kotten.

Aanwinsten:
Zeer kostbaar terrein direkt in het hart van de plaats. Hier zouden aan de rand zelfs winkels kunnen worden gepland.
Voordelen:
De samenvoeging van west- en oost-Winterswij’k. De overgangmisère zou voor altijd zijn verdwenen, vanaf het nieuwe parkeerterrein ’n nieuwe straat naar het hart van de plaats.
Toekomst:
Inde toekomst zou ‘bij nog verdere uitbreiding niet weer dezelfde fout gemaakt moet worden, door ‘b.v. woongedeelten te plannen westelijk van de nu vastgelegde buitenring.

Conclusie:
Ik neem aan dat u zult zeggen, dat is een zo kostbaar plan, bovendien is dat met de Ned. Spoorwegen niet klaar te krijgen.
Mijne heren vergeet het enorme probleem van al die overwegen niet met alle gevolgen daaraan verbonden, maar bovendien is dit een probleem op zichzelf, dat zeer veel zal kosten.
U is aan de gehele Winterswijkse bevolking verplicht, al het mogelijke te doen om dit tot stand te brengen.
Geheel Winterswijk zal u dankbaar zijn West met Oost te hebben verenigd. Stelt u zich eens voor wat het zeggen wil geen Misteroverweg meer te kennen.
Voorzitter neem deze gedachte over.
Breng de Raad naar dit ene doel en maak van Winterswijk iets waar de gehele bevolking u voor zal danken.
Zorg dat onze nakomelingen kunnen zeggen: „dat bracht men in ’62-’63 tot stand”.
En ben er zeker van dat u daardoor mensenlevens zult redden, en Winterswijk een enorme weldaad zult bewijzen.
Hamer net zo lang op dit punt tot de Ned. Spoorwegen toestemmen. Breng hun de gevaren van het huidige plan onder ogen.
Laat geen middel onbeproefd.
Waar een wil is, is een weg. Dit moet slagen.
Mijne heren, ik meende dat ik niet mocht nalaten dit onder uw aandacht te brengen en hoop hierdoor een klein steentje te hebben bijgedragen voor de uitbouw van ons Winterswijk.

Met de meeste hoogachting,
G. H. Bussink.

Infrastructuurplan 1964

03-11-1964
WINTERSWIJK
Er is een klein maar duidelijk begin gemaakt met de voorbereidingen voor de toekomstige weg voor het verkeer van en naar Aalten, dat zoals wellicht bekend via o.m. een verbrede en verbeterde Tuunterstraat Winterswijk binnen komt en verlaat.
Men is namelijk begonnen met de afbraak van het pand Gasthuisstraat 44, waarin de heer Hesselink woonde. Op dit punt wordt te zijner tijd de Jeugdkerkstraat doorgetrokken dwars door de bebouwing van de drie Gasthuisstraten heen.
Naast het r.-k. kerkhof komt de nieuwe straat uit op de Tuunterstraat.
Ten behoeve van deze doorbraak moeten verschillende percelen verdwijnen; o.a. loopt de a.s. Jeugdkerkstraat door het gebouw Excelsior van Meijerink en Co., dat derhalve ook moet worden afgebroken.
De gemeente heeft reeds enkele voor afbraak bestemde woningen aangekocht. Onderdeel van het plan is ook de verbreding en verbetering van het tweede gedeelte van de Tuunterstraat achter de overweg, die even- eens wordt veranderd.
Binnenkort volgen besprekingen van de gemeente met de Nederlandse spoorwegen over de spoorwegovergang, die niet zo vaak hoeft te worden gesloten als de beruchte Misteroverweg, omdat op dit baanvak niet wordt gerangeerd.
Bovendien zal de nieuwe situatie de Misteroverweg zeer ontlasten.
Op de plek, waar het huis Gasthuisstraat 44 eens zal hebben gestaan, zal voorlopig alleen een verharding worden aangebracht.
Het blijft nog een open ruimte, waarvan het verkeer overigens op deze altijd zo onoverzichtelijke hoek alleen maar voordeel kan hebben.

Infrastructuurplan 1969

Structuurplan voor kom van Winterswijk herzien

In de toekomst twee belangrijke nieuwe wegen: een nieuwe rijksweg Zutphen-Winterswijk-grens en een nieuwe provinciale weg Varsseveld-Aalten-Winterswijk
Enige jaren geleden heeft het gemeentebestuur van Winterswijk een z.g. Structuurplan voor de kom van Winterswijk ontworpen. Het is op vele openbare bijeenkomsten bij de bevolking geïntroduceerd en in discussie geweest. Allerwege vond het grote bijval.
Nu is een structuurplan geen „bestemmingsplan”, d.w.z. een plan waarachter wettelijke dwang staat. Het is een „schets”, een „perspectief ”, dat aangeef t hoe men zich de ontwikkeling en groei van Winterswijk „denkt”.
Intussen veranderen de tijden snel : de verkeersintensiteit ontwikkelt zich stormenderhand, nieuwe inzichten en praktische ervaringen spelen voortdurend hun rol, en zo spreekt het haast van zelf, dat het Structuurplan van destijds op sommige punten veranderingen en verbeteringen moet ondergaan.
Zo heeft het gemeentebestuur thans een gewijzigd structuurplan uit gebroed, waarvan de gemeenteraad al met instemming kennis heeft genomen.
Van dit gewijzigd structuurplan vermelden we hierna de voornaamste bijzonderheden.

In de eerste plaats krijgt Winterswijk in de toekomst een betere aansluiting aan het grote wegennet. Gelukkig maar! ’t Is hard nodig.
Na vele besprekingen en onderhandelingen staat thans vast, dat er een nieuwe rijksweg Zutphen-Winterswijk-Oeding komt, die Noord-Oostelijk langs (niet meer dóór!) Winterswijk loopt (zie bijgaand kaartje).
Een tweede belangrijke nieuwe weg legt de provincie aan, van Varsseveld langs Aalten naar Winterswijk; deze nieuwe weg geeft ten Noorden van de kom aansluiting op de hiervoor genoemde nieuwe rijksweg.
Dat worden twee belangrijke nieuwe wegen voor het doorgaande verkeer.

Wanneer gereed?
Wanneer komen ze gereed! Dat is helaas nog niet zo spoedig. Met de aanleg van de provinciale weg wordt vermoedelijk in de eerste helft van de zeventiger jaren begonnen; de aanleg van de nieuwe rijksweg zal zeker pas na 1980, misschien zelfs na 1990, een feit worden.

Zó denkt men zich de kom-ontwikkeling in Winterswijk.
Er komen twee nieuwe belangrijke verkeerswegen:
van Varsseveld via Aalten naar Winterswijk en van Zutphen
via Winterswijk naar de grens. De huidige bebouwde kom (in zwart aangegeven op de foto) krijgt een rondweg.
Het centrum van Winterswijk (C) wordt vrij gehouden van doorgaand verkeer.

Nieuwe rondweg om deel van huidige bebouwde kom het eerst gereed

De nieuwe gemeentelijke rondweg zal langs het bestaande Industrieterrein lopen en dit dus een belangrijke betere wegaansluiting geven.
De al geplande uitbreiding (op het kaartje in grijze tint te zien, rondom de gitzwart gekleurde huidige bebouwing) is gedacht met veel groengebied er tussen; men schept daar dus geen nieuw „stenen tijdperk”, waarin mensen alleen maar tussen stenen gebouwen wonen en leven; men zal
er ook nog van de natuur kunnen genieten. Natuurlijk gaan al deze plannen, die rekening houden met een toekomstige bevolking in het jaar 2000 van zeker 30.000, maar wellicht van 40.000 inwoners, vele honderden miljoenen kosten.

Infrastructuur Pelkwijk 1971

Constatering:
Eig.G.J.Vaags
opening nieuwe dans-en feestzaal 09 november 1968 – G.J.Vaags

Strandbad
In 1935 kan men al kamperen bij het Openlucht zwembad
1935-1978
1948: 19 personen/ 48 overnachtingen
1953: 147 personen/760 overnachtingen
1956: Houten gebouw
1959: 3.000 overnachtingen
1964: 11.457 overnachtingen
Ontruiming: oktober 1978

Opheffing omdat de gemeente het niet meer als zijn taak vind en om op deze plaats een ijsbaan aan te leggen.

Uitspanning
Constatering: al in 1914
bekend jaren ’70 om zijn Tiroleravonden

Beusinkweg 10
J.H.Beskers
1965: 100 personen/speeltuin

Woold
Eig.A.J.Boeijenk