Infrastructuur Winterswijk

Zie ook Volkshuisvesting

Infrastructuur 1680

Infrastructuurplan 1913

De Winterswijkse Haven en Trambaan

De eerste plannen voor een kanaalverbinding in Winterswijk dateren van 1913.
In 1907 had Twente al die plannen voor een Twentekanaal vanaf Zutphen.
Winterswijk zou dan voor een zij-tak gaan.
Het Twente-kanaal werd in de periode 1930-1938 gerealiseerd, echter het plan naar Winterswijk vond geen doorgang.

Infrastructuur 1920

Spoorwegen

Infrastructuurplan 1935

Winterswijk breidt zich uit

NIEUWE STRATEN EN EEN PLEIN IN HET CENTRUM VAN DE KOM –
WAT KOMEN EN VERDWIJNEN GAAT

VRIJDAG 8 MAART 1935, Graafschapbode

Winterswijk groeit snel.
Aan de grenzen van de bebouwde kom zijn de laatste jaren heele nieuwe wijken verrezen en thans ondergaat deze groote gemeente ook in het hartje van de kom een belangrijke gedaante-verwisseling.
Daar ligt. de z.g. Balinkésch, een open plek tuin- en bouwgrond, groot eenige H.A.
Dat deze open plek midden in de bebouwde kom t.z.t eens volgebouwd zou worden, stond wel vast; om de hooge kosten van het bouwrijp maken is de ‘ exploitatie van het t”Balinkesch-plan” echter altijd nog uitsteld geworden.

Doch dit jaar zal ook de Balinkesch ingeschakeld worden in het stratenplan van de Winterswijksche kom.
Doordat — wij hebben dit reeds eerder in ons blad gepubliceerd —het Rijk een nieuw postkantoor gaat bouwen op de Balinkesch, is het mogelijk geworden het Balinkesch-plan tot uitvoering te brengen.
Hoe de situatie thans zal worden, blijkt duidelijk op bijgaande tcekening.

Infrastructuurplan 1937

05 MEI 1937
Plannen voor Rondweg om Winterswijk 1937 

Het is de dikke lijn op het kaartje. Ze vangt aan links boven op het kaartje bij den Groenloschen Weg (bij het woonhuis van den heer H. Martin, loopt via een viaduct over de spoorlijn naar Zutphen, kruist den Misterweg nabij de watertoren, verheft zich weer over de spoorlijnen naar Arnhem en Borken, om nabij het Rusthuis op den Kottenschen Weg uit te komen.

Infrastructuurplan 1962

Buiten ringweg

Vanaf de Bataafse molen oversteek Kottenseweg, langs Buskersbos, achterlangs zwembad, achterlangs Destructor (2022 Winterwarm) richting Misterweg, voor steenfabriek De Vlijt, oversteek richting Corleseweg, kruist spoorbaan Zutphen- Groenlo en achterlangs Zuivelfabriek (2022 hallen Obelink), richting Groenloseweg, met ruime boog naar Oosten, ruim om Alg.begraafplaats, via Jachthuisweg naar Bataafseweg

De ringweg, de ring van wegen die is gepland géheel buiten Winterswijk om, zal vooral belangrijk zijn voor het doorgaand verkeer.
Dat verkeer toch wordt via deze ringweg helemaal buiten om Winterswijk geleid.
Deze ringweg snijdt alle toevoerwegen naar Winterswijk en verbindt deze onderling.
De ringweg is zodanig ruim om Winterswijk getrokken dat men mag aannemen dat de uitbreiding van het dorp inde komende twintig jaren binnen deze ringweg gerealiseerd kan worden
Uit de projectie van de ringweg blijkt dat de makers van het structuurplan zich de uitbreiding van Winterswijk niet in één richting hebben gedacht; aan praktisch alle kanten van het dorp zullen inde toekomst nieuwe woonwijken ontstaan.
Binnen de ringweg ligt ook het industrieterrein, dat belangrijk zal worden uitgebreid. Men heeft tussen de nieuwe woonwijken, die binnen deze buitenste ringweg komen veel open ruimte ‘geprojecteerd, voor toekomstig plantsoen, parkeergelegenheid en andere noodzakelij’k blijkende voorzieningen van algemene aard.

Binnen-ringweg

5. Tricot
9 Gemeentehuis
11.Batavier
16.Meijerink Laan van Hilb. (Tuunte 2022)
17.R.K.Kerk
20.Gemeente werken
36.Zonnebrink
37.Weurden

Vanaf kruising Kottenseweg-Wooldseweg, achter Weurden langs richting Zonnebrink.
Aantekening: In dit plan dient de Burgemeesterwoning Balinkes te verdwijnen.

Midden ringweg

De tweede verkeersring, de zg. middenring, heeft als functie de verbinding te zijn tussen de verschillende woonwijken, zonder dat hiervoor van de straten in het centrum gebruik behoeft te worden gemaakt.
Deze ring loopt voor een deel over in bestaande wegen.
Te beginnen bij de Wamelinkweg loopt deze ring over de Golsweg, beneden langs het Alma, steekt de Misterweg over, langs de Dennendijk en gaat verder tussen het sportterrein van WVC en de gemeentelijke sportterreinen door.
Daarna volgt deze ring de Javastraat, steekt de Groenloseweg over, buigt om de Branderbos heen in de richting van de Van Nispenstraat.
Daarna steekt de ring de Waliënseweg over, om de nieuwe woonwijk Hoog Oostervoort en vervolgt zijn weg door de B. H. Heldtstraat (waartoe de woningen van deze straat, aan de kant van het R. K.Ziekenhuis zullen moeten verdwijnen)
Daarna loopt de ring door de Kastanjelaan, gaat verder door de huidige speeltuin Hakkelerkamp, steekt het Hiibelinkspad over, gaat tussen Algemeen Ziekenhuis en Openluchttheater door en vervolgt zijn weg inde richting van de Wamelinkweg .

Infrastructuurplan 1963 Spoorwegen Particulier initiatief

Winterswijk 19 januari 1963
Aan de Gemeenteraad van de Gemeente Winterswijk.

Edelachtbare Raadsleden,
Naar aanleiding van het op 14 november 1962 gepubliceerde „structuurplan Winterswijk”, neem ik de vrijheid het navolgende onder uw aandacht te brengen:
1. Door dit plan zal ons Winterswijk in het door het plan omvattende terrein 18 spoorwegovergangen hebben,
(zie bijlage).
Dit zal enorme kosten met zich mee brengen wil men tenminste de bevolking zo goed mogelijk beschermen tegen het gevaar van treinen, die zich helaas nog niet aan verkeersregels hebben te storen.
Ik stel u in dit verband met deze zeer gevaarlijke situatie, die door dit structuurplan zal ontstaan, maar ook met de gedachte van ons Winterswijk één geheel te maken, voor, nu men toch grootse en zeer kostbare plannen heeft, een oplossing te zoeken, door:
Het station met rangeerterrein te verplaatsen naar een meer noord-westelijker gelegen punt.
Ik denk hierbij aan een punt aan ’t einde van de Morgenzonweg nabij ’t z.g. kruispunt.
Men kan dan het rangeerterrein nog aan de Noord-Westelijke zijde van het nieuwe station aanleggen. Voor een groot deel van de bewoners van onze plaats, zal de afstand niet veel verder zijn naar het station dan thans het geval is.
2e. Het vrij gekomen terrein met houtlading en alles wat er bij komt zou u in de eerste plaats kunnen bestemmen voor een enorme parkeergelegenheid, waar doorheen een nieuwe verbindingsweg wordt gedacht van de Wooldseweg, Kottenseweg en aansluitend op de Zuid Oostelijke binnenring naar het nieuwe station.
Dit zou de nieuwe invalsweg moeten zijn. Dat is veilig en onze Oosterburen zouden dan direct bij ’t centrum op dit nieuwe parkeerterrein moeten parkeren, waarvan al onze middenstanders zouden profiteren. De ontworpen weg voor ’t oude station langs zou dan vanaf het oude station kunnen vervallen.
Uiteen bijgevoagde tekening is te zien hoe de loop van de nieuwe spoortoegangen zijn gedacht n.l.:
De lijn Aalten afbuigend voorbij de destructor in een flauwe bocht achter kwekerij Berenschot langs, de Bocholtseweg kruisend, over een viaduct In de Misterweg en Corleseweg voorbij de Chr Julianaschool in de richting van het z.g. kruispunt naar het nieuwe station.
De lijn Borken wordt afgebogen voorbij de z.g. Puls de oude spoorbaan kruisend door Schepersbos, buiten de buitenring en de Wooldseweg en de afbuiging Hijinkhoekse grintweg. Hier is een viaduct gedacht, met een brug over de beek. Men behoeft dan immers alleen de Wooldseweg te kruisen.
Voorbij de destructor sluit deze spoorlijn aan op de Aaltense spoorlijn. Er zijn dus in totaal drie viaducten gepland. Deze moeten sterk maar eenvoudig zijn. Ze zijn met z’n drieën veel en veel goedkoper dan de gedachte tunnel inde nieuwe uitvalsweg naar Aalten.
3e. De ontworpen nieuwe uitvalsweg naar Aalten kan nu vervallen, omdat de Misterweg nu als uitvalsweg zal kunnen blijven dienen.
Deze weg is breed genoeg, de snelheid is ‘beperkt, tot 50 km per uur en deze weg is nu veilig zonder één overgang.
In dit plan zullen er slechts enkele overwegen zijn die gekruist worden door de Aaltense en Zutphense treinen n.l: de kruising met de Bocholtsedijk, de kruising met de Eekelerdijk, die kruising met de zandweg (verlengde Tuunterstraat voorbij Dennendijk), de kruising met de zandweg naar v.d.Wal richting boerderij Groters.
De Bocholtsedijk zou met halve bomen bewaakt dienen te worden. De andere overwegen zijn door langzaam verkeer minder gevaarlijk.
U ziet een enorme besparing, de doorbraak door de Gasthuisstraten kan vervallen.
De buitenring nabij het station zou ik om viaduct-kosten te voorkomen iets naar binnen willen buigen nabij het nieuwe station. Dus voor het station langs en aansluitend op de weg die nieuw gedacht is vanaf de nieuwe parkeerplaats. Ook de zandweg voorbij ’t z.g. kruispunt naar de boerderij Groters dus het verlengde van de Morgenzonweg, vervalt voorbij het kruispunt overeen lengte van 100 meter en is af te buigen naar de weg langs v.d.Wal in de Tuunte.
Om de fabrikanten van ’t industrie-terrein, de Heva en Meerdink’s houthandel niet in moeilijkheden te brengen, moet een éénbaanslijn vanaf Zwanenberg over het industrieterrein naar Meerdink’s houthandel blijven bestaan.
Ook de lijn (oude) naar de Landbouwbond en de slachthuizen zal moeten blijven gehandhaafd. Aanvoer van wagons zal dan mogelijk zijn met een kleine Diesel „Sik”.
Wanneer die langzaam rijdt (onder toezicht) geeft dit geen gevaren. De spoorlijnen moeten bij Meerdink’s houthandel en bij de Landbouwbond eindigen.

Besparingen:
Enorme overwegkosten. (zie bijlage)
Enorme uitvalsfcosten, nieuwe uitvalsweg naar Aalten.
Enorme tunnelkosten voor deze weg en hoge kosten voor de uitvalsweg voorlangs station richting Woold-Kotten.

Aanwinsten:
Zeer kostbaar terrein direkt in het hart van de plaats. Hier zouden aan de rand zelfs winkels kunnen worden gepland.
Voordelen:
De samenvoeging van west- en oost-Winterswij’k. De overgangmisère zou voor altijd zijn verdwenen, vanaf het nieuwe parkeerterrein ’n nieuwe straat naar het hart van de plaats.
Toekomst:
Inde toekomst zou ‘bij nog verdere uitbreiding niet weer dezelfde fout gemaakt moet worden, door ‘b.v. woongedeelten te plannen westelijk van de nu vastgelegde buitenring.

Conclusie:
Ik neem aan dat u zult zeggen, dat is een zo kostbaar plan, bovendien is dat met de Ned. Spoorwegen niet klaar te krijgen.
Mijne heren vergeet het enorme probleem van al die overwegen niet met alle gevolgen daaraan verbonden, maar bovendien is dit een probleem op zichzelf, dat zeer veel zal kosten.
U is aan de gehele Winterswijkse bevolking verplicht, al het mogelijke te doen om dit tot stand te brengen.
Geheel Winterswijk zal u dankbaar zijn West met Oost te hebben verenigd. Stelt u zich eens voor wat het zeggen wil geen Misteroverweg meer te kennen.
Voorzitter neem deze gedachte over.
Breng de Raad naar dit ene doel en maak van Winterswijk iets waar de gehele bevolking u voor zal danken.
Zorg dat onze nakomelingen kunnen zeggen: „dat bracht men in ’62-’63 tot stand”.
En ben er zeker van dat u daardoor mensenlevens zult redden, en Winterswijk een enorme weldaad zult bewijzen.
Hamer net zo lang op dit punt tot de Ned. Spoorwegen toestemmen. Breng hun de gevaren van het huidige plan onder ogen.
Laat geen middel onbeproefd.
Waar een wil is, is een weg. Dit moet slagen.
Mijne heren, ik meende dat ik niet mocht nalaten dit onder uw aandacht te brengen en hoop hierdoor een klein steentje te hebben bijgedragen voor de uitbouw van ons Winterswijk.

Met de meeste hoogachting,
G. H. Bussink.

Infrastructuurplan 1964

03-11-1964
WINTERSWIJK
Er is een klein maar duidelijk begin gemaakt met de voorbereidingen voor de toekomstige weg voor het verkeer van en naar Aalten, dat zoals wellicht bekend via o.m. een verbrede en verbeterde Tuunterstraat Winterswijk binnen komt en verlaat.
Men is namelijk begonnen met de afbraak van het pand Gasthuisstraat 44, waarin de heer Hesselink woonde. Op dit punt wordt te zijner tijd de Jeugdkerkstraat doorgetrokken dwars door de bebouwing van de drie Gasthuisstraten heen.
Naast het r.-k. kerkhof komt de nieuwe straat uit op de Tuunterstraat.
Ten behoeve van deze doorbraak moeten verschillende percelen verdwijnen; o.a. loopt de a.s. Jeugdkerkstraat door het gebouw Excelsior van Meijerink en Co., dat derhalve ook moet worden afgebroken.
De gemeente heeft reeds enkele voor afbraak bestemde woningen aangekocht. Onderdeel van het plan is ook de verbreding en verbetering van het tweede gedeelte van de Tuunterstraat achter de overweg, die even- eens wordt veranderd.
Binnenkort volgen besprekingen van de gemeente met de Nederlandse spoorwegen over de spoorwegovergang, die niet zo vaak hoeft te worden gesloten als de beruchte Misteroverweg, omdat op dit baanvak niet wordt gerangeerd.
Bovendien zal de nieuwe situatie de Misteroverweg zeer ontlasten.
Op de plek, waar het huis Gasthuisstraat 44 eens zal hebben gestaan, zal voorlopig alleen een verharding worden aangebracht.
Het blijft nog een open ruimte, waarvan het verkeer overigens op deze altijd zo onoverzichtelijke hoek alleen maar voordeel kan hebben.

Infrastructuurplan 1969

Structuurplan voor kom van Winterswijk herzien

In de toekomst twee belangrijke nieuwe wegen: een nieuwe rijksweg Zutphen-Winterswijk-grens en een nieuwe provinciale weg Varsseveld-Aalten-Winterswijk
Enige jaren geleden heeft het gemeentebestuur van Winterswijk een z.g. Structuurplan voor de kom van Winterswijk ontworpen. Het is op vele openbare bijeenkomsten bij de bevolking geïntroduceerd en in discussie geweest. Allerwege vond het grote bijval.
Nu is een structuurplan geen „bestemmingsplan”, d.w.z. een plan waarachter wettelijke dwang staat. Het is een „schets”, een „perspectief ”, dat aangeef t hoe men zich de ontwikkeling en groei van Winterswijk „denkt”.
Intussen veranderen de tijden snel : de verkeersintensiteit ontwikkelt zich stormenderhand, nieuwe inzichten en praktische ervaringen spelen voortdurend hun rol, en zo spreekt het haast van zelf, dat het Structuurplan van destijds op sommige punten veranderingen en verbeteringen moet ondergaan.
Zo heeft het gemeentebestuur thans een gewijzigd structuurplan uit gebroed, waarvan de gemeenteraad al met instemming kennis heeft genomen.
Van dit gewijzigd structuurplan vermelden we hierna de voornaamste bijzonderheden.

In de eerste plaats krijgt Winterswijk in de toekomst een betere aansluiting aan het grote wegennet. Gelukkig maar! ’t Is hard nodig.
Na vele besprekingen en onderhandelingen staat thans vast, dat er een nieuwe rijksweg Zutphen-Winterswijk-Oeding komt, die Noord-Oostelijk langs (niet meer dóór!) Winterswijk loopt (zie bijgaand kaartje).
Een tweede belangrijke nieuwe weg legt de provincie aan, van Varsseveld langs Aalten naar Winterswijk; deze nieuwe weg geeft ten Noorden van de kom aansluiting op de hiervoor genoemde nieuwe rijksweg.
Dat worden twee belangrijke nieuwe wegen voor het doorgaande verkeer.

Wanneer gereed?
Wanneer komen ze gereed! Dat is helaas nog niet zo spoedig. Met de aanleg van de provinciale weg wordt vermoedelijk in de eerste helft van de zeventiger jaren begonnen; de aanleg van de nieuwe rijksweg zal zeker pas na 1980, misschien zelfs na 1990, een feit worden.

Zó denkt men zich de kom-ontwikkeling in Winterswijk.
Er komen twee nieuwe belangrijke verkeerswegen:
van Varsseveld via Aalten naar Winterswijk en van Zutphen
via Winterswijk naar de grens. De huidige bebouwde kom (in zwart aangegeven op de foto) krijgt een rondweg.
Het centrum van Winterswijk (C) wordt vrij gehouden van doorgaand verkeer.

Nieuwe rondweg om deel van huidige bebouwde kom het eerst gereed

De nieuwe gemeentelijke rondweg zal langs het bestaande Industrieterrein lopen en dit dus een belangrijke betere wegaansluiting geven.
De al geplande uitbreiding (op het kaartje in grijze tint te zien, rondom de gitzwart gekleurde huidige bebouwing) is gedacht met veel groengebied er tussen; men schept daar dus geen nieuw „stenen tijdperk”, waarin mensen alleen maar tussen stenen gebouwen wonen en leven; men zal
er ook nog van de natuur kunnen genieten. Natuurlijk gaan al deze plannen, die rekening houden met een toekomstige bevolking in het jaar 2000 van zeker 30.000, maar wellicht van 40.000 inwoners, vele honderden miljoenen kosten.

Infrastructuur Pelkwijk 1971