oudwwijk
Digitaal erfgoed

Het uurwerk

IN BEWERKING

De oude zonnewijzer

Foto: W.Stapelkamp

Niet onmogelijk dat hij uit de 15e eeuw is

De nieuwe zonnewijzer

Deze zit iets lager dan de oude zonnewijzer.

Foto: W.Stapelkamp

De goede god schenkt de mens bestemde tijd op aarde zijn licht van oost naar west toont ons die urenwaarde

Het oude uurwerk

Het oude en nieuwe uurwerk
1937

Het nieuwe uurwerk

1937

J.A.R.Bosma, Burgemeester
Foto: W.Stapelkamp
Anno 1937
Foto: W.Stapelkamp
J.W.Hesselink Sr. Eerevoorz
Foto: W.Stapelkamp
Uurwerkcommissie
Foto: W.Stapelkamp

Opvallend dat bij de klok van de toren de 4 als llll wordt aangeduid. Normaal is IV.

De ‘oude Romeinen’ vermeden vaak de combinatie IV voor 4, en gebruikten in plaats daarvan IIII. Volgens sommigen was dit omdat de letter IV de beginletters van de Romeinse oppergod IVPITER vormen. Dit gebruik is voortgezet tot enkele eeuwen geleden, en komt onder andere voor op monumenten en klokken. Een andere verklaring waarom IIII boven IV verkozen werd op klokken is dat er dan een even aantal tekens op de klok wordt gebruikt: 20 I’s, 4 V’s, en 4 X’en. Dit was veel goedkoper te smelten met een mal dan wanneer er IV werd gebruikt: 17 I’s, 5 V’s, 4 X’en. Een derde verklaring is dat de IV ondersteboven (zoals op een klok gebruikelijk is) sterk lijkt op VI (6), daarom koos en kiest men voor de duidelijkheid voor IIII. Als laatste geldt nog dat IIII een zekere symmetrie vertoont ten opzichte van de VIII (8) en XII
Bron:Wikipedia

24 maart 1937
Bron: www.delpher.nl

WIJZERS VERLICHT SINDS 30 APRIL 1937

Vrijdagavond 30 april 1937 Stad Munster-19.00 uur
Aanbieding door de uurwerkcommissie van een spaarbankboekje met f 2098,92 door voorzitter Jos Grimmelt aan Burgemeester Bosma in Hotel Stad Munster, waar stilgestaan werd bij het overlijden v.d.initiatiefnemer dhr. J.W.Hesselink Sr. (ovl.12-03-1937) van het uurwerkplan n.a.v. huwelijk Prinses Juliana en Prins Bernhard op 07 januari 1937.

Wat zegt Dhr.Grimmelt hier:
„Zooals U uit het verslag van den secretaris zult hebben opgemerkt,’’ is er heel wat werk in korten tijd door de commissie verricht. Door de gezellige samenwerking onderling, en bovendien de gulle financieele medewerking van plaatsgenooten en oud-Winterswijkers, over het geheele land verspreid, en zelfs uit Indië, werd onze taak ten zeerste veraangenaamd. Een extra woord van dank mag ik hier niet onthouden aan onzen Hoog geachten Burgemeester, die de commissie steeds zeer krachtig met raad en daad ter zijde stond; zijn Ed. Achtbare heeft ons den weg gebaand naar den heer A. A. Kok architect te Amsterdam, terwijl genoemde heeren met „Monumentenzorg’ te Den Haag alsook met den desbetreffenden Minister deze zaak besproken hebben, hetgeen niet alleen groote bespoediging der uitvoering ten gevolge had, doch bovendien het Comité de verzekering gaf, dat datgene wat hier aan den St.Jacobstoren (die op de lijst voor Monumentenzorg staat) zoude gebeuren, de goedkeuring van deze instanties zoude wegdragen, opdat bij een toekomstige algeheele restauratie, dit geschenk der burgerij als onderdeel hier van blijve beschouwd en als zoodanig blijve bestaan.
Verder een compliment aan de firma Eysbouts, die gezorgd heeft niettegenstaande het korte tijdbestek het werk op tijd gereed te hebben; wij hopen dat zij het vertrouwen, dat onze commissie en B. en W. in haar gesteld heeft volkomen waardig zal zijn.
Rest mij thans nog een woord van dank voor al degenen die zich de moeite getroostten, met de inteekenlijsten bij de gemeentenaren de bijdragen op te halen. Ook onzen dank aan de heeren Broer en de Koster voor de adviezen aan de commissie verstrekt. Heb ik in de slotbijeenkomst onzer commissie den secretaris den heer van Zutphen en den penningmeester den heer Wiggers mijn dank gebracht voor’ de drukke bezigheden aan deze functies verbonden, zoo voel ik mij gedrongen op deze plaats mijn extra saluut te herhalen voor al hetgeen de heer Jansma voor onze commissie gepresteerd heeft.
Mijnheer de Burgemeester!
Voor enkele dagen werden ten Gemeentehuize reeds de bescheiden van onzen penningmeester gedeponeerd. Het resultaat der inteekeningen is geplaatst op bijgaand spaarbankboekje, hetgeen ik hierbij overdraag; aan de Gemeente en met genoegen U ter hand stel.
Wij hopen, dat U dit geschenk der burgerij zult willen accepteeren; dat het. in lengte van dagen moge blijven herinneren aan den huwelijksdag van onze geliefde Prinses Juliana en Prins Bernhard, en tevens ook, dat het de vervulling van den reeds lang gekoesterden wensch der burgerij moge bespoedigen, n.l. de algeheele restauratie van den ouden St. Jacobstoren.
De taak der commissie is hiermede beëindigd en ik verzoek U beleefd zoo aanstonds de wijzers van den toren voor de eerste maal te willen verlichten. (Applaus).

Toespraak van den Burgemeester.

De Burgemeester sprak in aansluiting van hetgeen de voorzitter reeds gezegd had. een woord van dank en hulde aan den heer J. W. Hesselink Sr., die reeds op 12 Maart is overleden en niet heeft mogen beleven, dat aan den toren de nieuwe wijzerplaten werden aangebracht. Juist op dezen dag is het de geboortedag van Prinses Juliana, die zooals spreker hoopt, lang gespaard mag worden tot in lengte van dagen, tot heil van ons volk en vaderland.
Spreker dankt de commissie voor het spaarbankboekje, waarop een mooi bedrag is geboekt en waarvan nog wel wat zal overschieten voor de restauratie van den toren die hopenlijk na niet al te langen tijd ook zal kunnen volgen.
De mooie wijzerplaten met de verlichting is reeds een goede verbetering. Wellicht is het nog wel een baken voor de luchtreizigers, die vaak
s nachts over onze woonplaats vliegen. Het gemeentebestuur heeft gemeend ter gelegenheid van deze heuglijk gebeurtenis een glas wijn te moeten aanbieden en allereerst wil spreker een dronk wijden aan onze Prinses, en vervolgens aan de uurwerk commissie.
Vervolgens bracht de Burgemeester nog dank aan allen, die hebben medegewerkt aan de totstandkoming van dit mooie werk en daarbij niet vergeten de heeren Eysbouts., Hemink en Wilhelm, die allen hun best hebben gedaan om op tijd klaar te zijn.


Alsnu ging men naar de hoofdingang van den toren waar de muziekvereeniging „Excelsior” zich had opgesteld.
De Burgemeester wijdde ook hier nog een woord van hulde aan de nagedachtenis van den heer Hesselink en ontstak het electrische licht, dat de heldere wijzerplaten verlicht.
Hierna speelde „Excelsior” het Wilhelmus, waarmede de plechtigheid was beëindigd.

Lees verder