Oude Joodse begraafplaats

Oude Joodse begraafplaats: Spoorstraat (in 1647 al sprake van)
Nieuwe Joodse begraafplaats: in gebruik sinds 1883

Het alleroudste Joodse kerkhof moet gezocht worden aan de Kottenseweg, in de nabijheid van het z.g. Eelinkboschje, ook genoemd Kalverbosch (= Kalvari= lijkenbosch)
Ook in de buurt van de Venemansmolen zou nog een private Joodse begraafplaats zijn geweest, als gevolg van oneenigheid binnen de gemeenschap.

In 1647 is er al sprake van een begraafplaats aan de Spoorstraat (Koostegge),
Er zijn negen stenen.
Twee liggende stenen van Portugeese Joden, genaamd Ricardo, waarvan 1 griffier moet zijn geweest aan ’t Kantongerecht te Groenlo.
01 Januari 1884 gesloten. Genaamd ‘Den Bulten of Freuleplaatsje”
Mr.Tels uit Rotterdam stond de Joodse gemeenschap hierin bij en werd er bepaald:
‘Niet tegenstaande deszelfs oude Israël, begraafplaats voornoemd te eeuwigen dage een onherroepelijk en onbetwistbaar eigendom der Israël. gemeente te Winterswijk blijft’
In ruil kreeg men een begraafplaats aan de grintweg naar Bredevoort.
Oudste grafzerk 1817
Omheinde muur 1912

De oude afspraak tussen een zekere Cohen en de prins van Oranje (en die in de wet is vastgelegd) is er de oorzaak van dat de begraafplaats kan blijven bestaan De prins kreeg van Cohen namelijk een miljoen gulden steun in zijn oorlog tegen de Spanjaarden, waardoor deze kon winnen.
Cohen hoefde het geld niet terug te hebben wanneer grondwettelijk word vastgesteld, dal de joodse begraafplaatsen te allen tijde mochten blijven bestaan.
Daardoor is er ook nog steeds de begraafplaats aan de Spoorstraat, waar ook een aantal Portugese joden moeten zijn begraven (de graf-inscripties zijn niet meer te ontcijferen). Overigens was er nog vroeger een begraafplaats bij de Huininkmaat aan de Kottenseweg en had een groep joden, onder wie de familie Poppers, een eigen begraafplaats bij de Bocholtsestraat.
De heer Van Gelder kan zich dit laatste nog herinneren.
De joodse gemeenschap is tijdens de oorlogsjaren ten gevolge van de ontzettende vervolging door de Duitsers vrijwel uitgemoord. Slechts enkelen hebben de concentratiekampen overleefd of zijn tijdens hun onderduikperiode niet gegrepen.
Nieuwe Wint.Courant,1977