BERICHTEN 1940-1945 GERELATEERD.

27 JUNI 1930, Nieuw Israelietisch weekblad

WINTERSWIJK.
Ten bate van het Tehuis voor Joodsche Kinderen, de Bergstichting te Laren, had de afdeeling Winterswijk van de Vereeniging met denzelfden naam Woensdagavond in het feestgebouw een samenkomst georganiseerd.
De bedoeling van deze samenkomst was ook de harten der Winterswijkers warmer te doen kloppen voor het misdeelde Joodsche kind.
Daartoe hebben de heeren Schielaar en Ds. Reeser door hun warme, krachtige toespraken veel bijgedragen.
Circa 8 uur heette de heer Menco de vrij talrijke bezoekers welkom en bracht dank aan allen, die er toe hadden meegewerkt om den avond te doen slagen.
Daarna hield de heer Schielaar een korte inleiding tot den avond, waarbij hij aan de hand van een uitvoerigen brief van den Directeur van de Bergstichting een overzicht gaf van het ontstaan, het doel en streven der Vereeniging.
De Regelingscommissie verdient een extra woord van hulde voor het buitengewone werk, door haar verricht, de dames G. de Leeuw—Hoek,
E. Schielaar—Meijer en de heeren K. Nihom, J. Menco, M. Bamberg,
S.Philips en I. Cohen.
Ds. Reeser, daarna het woord verkrijgende, zegt met genoegen de uitnoodiging om een enkel woord te spreken, te hebben aangenomen, omdat de Christenen veel te danken hebben aan de Joden.
Hij wilde een kort woord zeggen naar aanleiding van het woord door God tot Abraham gesproken: Wees een zegen. Voordat we een zegen kunnen zijn, is het noodig, dat we zelf eerst gezegend worden. Laten allen dus eerst hun hart openstellen voor den rijken zegen, dien God schenkt en dan dien zegen uitdragen. Óm iets te kunnen doen, is noodig, dat we iets zijn.
’t Zijn is een kwestie van het hart.

[Van verschillende zijden bericht men ons met spijt, dat de leden der Winterswijksche Joodsche gemeente op dezen avond slechts in geringen getale aanwezig waren. Zij kunnen dit verzuim alsnog goedmaken, door lid te worden van de Berg-Stichting, de instelling die reeds zooveel goeds heeft gedaan en met aller medewerking nog zooveel goeds zal doen.
Red. N.I.W.].

Woningtoestanden in Winterswijk

MAANDAG 20 APRIL 1931, De Tribune
Sociaal democratisch weekblad

WONINGTOESTANDEN IN WINTERSWIJK

(Arcor) Met arbeiders kan je alles doen, zoo redeneert men blijkbaar op het gemeentehuis, Wat is het geval? Door de Gemeente zijn voor eenige jaren een aantal noodwoningen gebouwd. Een halvesteen met een bimcementplaat er tegen, een laag teeren dak, klaar is Kees. Kosten per woning f 7,50. De “inrichting” is in overeenstemming hiermede. De W.C. bevindt zich naast de broodkast. Een bergplaats moet door de menschen zelf gebouwd worden. De huur bedraagt echter – schrik niet lezer – f 2,- per week, zoodat de gemeente de kapitale rente trekt van 14 procent. Daarentegen zijn de heeren er wel bij , als er voordeeltjes te behalen zijn. Zoo was bij een der bewoners een klein brandje ontstaan, dat schade toebracht aan het houtwerk. Geen nood echter, een kwast verf over het verbrande hout en klaar is Kees. Of neen, eigenlijk  niet; de Gemeente deed nog iets, zij streek namelijk de brandassurantie-gelden op. Dergelijke toestanden zijn er in het democratisch en liberaal regeerde dorp Winterswijk. 
Kameraden, geef deze “heeren” het juist antwoord. Treedt toe tot de Communistische Partij. En kies Woensdag 22 April Communisten  –  Nr.1 van LIJST 1. Bezoekt de openbare vergadering op Maandag a.s., om 8 uur, in cafe Scheffer, Ratumschestraat. Spreker is G.Kobus, de lijstaanvoerder van lijst 1 en andere sprekers. De S.D.A.P.is voor debat uitgenoodigd. Debat is gewenscht. Alle burgelijke partijen poetsen in verkiezingstijd hun arbeidsvijandige daden zoo mooi op, met woorden van gemeenschapszin, dat een doodgewoon arbeider er met zijn hersens niet meer bij kan. De S.D.A.P. nam het kwalijk, dat de communisten met een eigen lijst in Winterswijk zijn uitgekomen. Dit is juist een bewijs, dat het klassenbewustzijn van de arbeiders groeit. Geen eerlijk arbeider kan in de verburgelijkte S.D.A.P. meer vertrouwen stellen. Vraag het maar aan de werkloozen met hun 30 cent per uur en die een krant thuis krijgt van de S.D.A.P., waarin gevraagd wordt aandeelen van 100 en 1000 gulden te koopen.

Een prachtige vergadering in Winterswijk

MAANDAG 27 APRIL 1931, De Tribune
Sociaal democratisch weekblad

EEN PRACHTIGE VERGADERING IN WINTERSWIJK
Voor een stampvolle zaal van 150 arbeiders spraken Maandag 20 April de pgten Schalker en Kobus. Kameraad Kobus besprak  meer de plaatselijke toestanden, terwijl kd.Schalker de internationale politiek behandelde. Er was  eenig debat van een soc.dem.arbeider, die echter ten genoege der vergadering, werd beantwoord. Het was een mooien avond, welke zeker haar vruchten voor het communisme  zal afwerpen. De collecte bracht f 4,29 op, terwijl er voor f 2,75 lectuur werd verkocht.

Ingekomen Brief V.D.

10 JULI 1931,Graafschap-bode

Winterswijk, 4 Juli 1931
Den Heer Voorzitter der S.D.A.P.
Raadsfractié, alhier.
WelEd. Heer, 

Namens de Vrijz. Dem. raadsfractie hebben ondergeteekenden de eér U mede te deelen, dat de V.D. raadsfractie bereid is met het College van B. en W. samen te werken met de S.D.A.P.
Het aanwijzen van een persoon laat zij over aan de S.D.A.P. Mocht echter de heer Van Dam worden aangewezen, dan vreest de V.D.-raadsfractie dat van behoorlijke samenwerking niet veel terecht zal komen, gezien zijn uitlatingen over de wethouder Bent en .fractie-voorzitter Dr. Bos.
Wanneer blijkt dat, ingeval de heer Van Dam wordt aangewezen, door persoonlijke antipathie tegenover onzen wethouder of fractie-voorzitter, de gemeentebelangen geschaad worden, dit zal komen voor rekening der S. D. A. P.

Het werkprogram der V. D. is als volgtsamengesteld:
1e. Het geheele streven zal er op gerichtzijn om onze begrootingen sluitend te houden, langs den democratischen weg, als in verband
met de finantieele toestand der gemeente wettigd is.
2e. Herziening Personeele belasting,
3e. Instelling van een Dienst voor Maatschappelijk Hulpbetoon.
4e. Reorganisatie van weg en werken.
5e. Bevordering van landbouw, veeteelt en industrie.
6e. Doelmatige bebouwing der kom.

De V. D. fractie zou het ten zeerste op prijs stellen, indien zij voor 12 Juli a.s. van de S. D. A. P. fractie mocht vernemen of zij accoord gaat met een samenwerking in het college van B&W en met het door de V. D.-fractie vastgestelde werkprogram.

Van bovenstaande is afschrift gezonden aan alle S. D. A. P. raadsleden.

Inmiddels,

Met hoogachting,
Namens de V. D. raadsfractie:
w.g. Dr. BOS, voorz.
w.g. B. TOEBES, secr..

Communistische propagandisten

ZATERDAG 25 FEBRUARI 1933, Utrechts Nieuwsblad

Gisternacht zijn twee groote fabrieksschoorstenen te Winterswijk  van boven tot onder van communistische leuzen voorzien. Vermoedelijk komen de daders van over de grens, daar ze het woord ” Kommunismus” hebben gebruikt.

Oprichting N.S.B.Winterswijk

DINSDAG 6 JUNI 1933 

Krant 09 Juni 1933

De N.S.B. in Nederland had In Winterswijk dinsdagavond op uitnoodiging van enkele ingezetenen, een vergadering belegd in café Beskers, met de bedoeling om hier te komen tot oprichting van een afdeeling van deze Beweging. Als sprekers traden op de heeren v.d. Voort van Zijp uit Utrecht en Overwijn uit Rotterdam. 
De afdeelingsbesturen van de Communistische Partij Holland en de O.S.P. hadden vooraf  in een pamflet, dat huis aan huis bezorgd werd, de menschen opgeroepen om in massa te protesteeren tegen het fascisme. 
Reeds lang voor den aanvang van de bijeenkomst had zich een groot aantal personen verzameld in de omgeving van Cafe Beskers. De politie hield de nieuwsgierigen op een flinken afstand van den ingang van het vergaderlokaal.
Mede in verband met de incidenten die zich bij vergaderingen van de N.S.B. in andere plaatsen wel eens voordeden, had de politie uitgebreide maatregelen genomen. 
Zoowel op de Wooldsche- als Kottenscheweg stonden agenten geposteerd. Ook waren marechaussees gerequireerd om eventueel in te grijpen. 
Voor den aanvang der vergadering deden zich geen ongeregeldheden voor, ook in de zaal verliep alles rustig, doch na afloop was dat op straat niet het geval. 

In de zaal, welke zich langzamerhand met belangstellenden vulde, waaronder eenige Communisten en O.S.P.-ers, vertoonden zich reeds eenige personen in het zwarte hemd der N.S.B. 
Informeerende naar het fascistische idee, welke in ons land op zeer vele volksgenoten vat gekregen heeft, vernamen wij, dat als leidend beginsel het programma der N.S.B. aangeeft: 
Voor het zedelijk en lichamelijk welzijn van een volk is het noodig een krachtig Staatsbestuur, zelfrespect van de natie; tucht, orde, solidariteit van alle bevolkingsklassen en het voorgaan van het algemeen (nationaal) belang boven het groepsbelang en van het groepsbelang boven het persoonlijk belang. 
Het programma is naar het beginsel opgezet, dat men hoopt te verwezelijken, teneinde den Nederl. Staat en daarbij de Nederl. Natie zich zoo krachtig en gezond mogelijk te doen handhaven. De Nat.soc. beweging vormt tevens een politieke partij, die de beste krachten uit alle lagen der bevolking wil bereiken en tot zich wil trekken. 
De N.S.B. imiteert niet het Duitsche Nationaal-Socialisme (de N.S.B. is niet anti-semitisch), evenmin wordt het Italiaansche fascisme kant en klaar geimporteerd, doch zij streeft er naar de groote beginselen en de hervormingsgedachten, die beide bewegingen gemeen hebben, voorzoover deze kunnen leiden tot een krachtigen Nederlandschen Staat, in haar eigen nationalen geest te verwerkelijken. 

Inmiddels nam de vergadering een aanvang. 
Na een inleidend woord van den heer F.W.Wessels uit Utrecht, bij wie de leiding der vergadering berustte en die de aanwezigen begroette met de woorden: “Mijne volksgenooten”,  was het woord aan een der sprekers. 

De heer Overwijn begint met te zeggen, dat hij in verband met de nieuwe stroming in Nederland de vraag wil stellen: Hoe komen we hier? 
Deze vraag kan spr.gauw beantwoorden. Het nationaal-socialisme is hier opgekomen uit den nood der tijden, zooals ook elders in west-Europa en Italië. 
Het Nationaal-socialisme in Nederland is allerminst een filiaal van Hitler, het heeft wel den naam gemeen met de nieuwe richting in Duitschland, doch het is uit het eigen Nederl. Volk voortgekomen en is dus een product van eigen bodem.
Het  zal ons brengen de uitkomst, waarnaar allen zoo verlangend uitzien.De toestand wordt van jaar tot jaar slechter, de bedrijven gaan stuk voor stuk achteruit. De inkomsten verminderen op allerlei manieren. Het nationaal vermogen is van 5000 millioen gulden achteruit gegaan tot 1348 millioen, zoodar meer dan twee-derde ervan zoek is. De toestand wordt nog steeds onzekerder, ons bedrijfsleven is ondermijnd, terwijl de verhouding tusschen werkgever en werknemer steeds meer gespannen wordt.
Wil het bedrijf goed werken, dan moet er samenwerking zijn en die ontbreekt thans ten eenenmale. De klassenstrijd is funest voor allen. 
We zullen ons moeten aansluiten, aanpassen en kunnen niet blijven leven als in den tijd, die achter ons ligt. 
Zoolang een sterk wantrouwen stelselmatig gepredikt wordt, zoolang er wordt doorgegaan met het stelselmatig opruiën zal er geen verandering komen.
Wij zullen dus eendrachtig moeten samenwerken, elkaar de hand moeten reiken, ongeacht rang of stand, om Nederland te behoeden voor den val. Onze beweging streeft naar geestelijke eenheid der natie; het nationale besef heeft onze daden te beheerschen: wij willen een ware volksgemeenschap. Inplaats van den klassenstrijd, die aan de klassen zelf onberekenbare schade toebrengt en den staat vernielt, willen wij een zoo hoog mogelijk opgevoerde samenwerking van alle burgers, alle bevolkingsgroepen, krachtige onderlinge solidariteit van alle organen van ons nationale, sociale leven.
Onze moreele kracht moeten we terughebben. het Nederl.volk is wel meerdere crisissen te boven gekomen, omdat het moreel niet geknakt was. Als we onze nationale eenheid voelen, dan komen ook de nationale deugden weer op den voorgrond. Ons staatslichaam is ziek, dat moet eerst gezond gemaakt worden. Door hier en daar een pleistertje op de wond te leggen, wordt het lichaam niet gezond. Datgene wat ons over de crisis heen moet helpen is  de innerlijke geestelijke kracht. 

Het fascisme of nat.soc.is voortgekomen uit den sterken drang om de Nederl, volkskracht terug te krijgen voor de weder-opbloei van ons land. Dit kan niet door het internationalisme, hetwelk een grove leugen gebleken is. Alleen de zeer rijken kunnen de wereld rondgaan; geen arbeider kan over de grens arbeid vinden. 
We moeten verlost worden van de partij groepen, waarvan er bij de laatste verkiezingen niet minder dan 53 waren. 
Hierdoor kan ons land onmogelijk weer op de been gebracht worden, alleen van eenheid kan kracht uitgaan, waardoor ons volk gered wordt van ondergang. 
De voortdurende strijd onde ’t volk brengt ons meer naar den afgrond. Partij-politiek moeten we laten varen, ons nationaal gevoel zal er ons weer bovenop helpen. 
De bakens zullen verzet moeten worden, vasthouden aan verouderde ideeen is verkeerd, men kan aan Italië en Duitscland zien wat de N.S.B. kan doen. Onder het stokpaardje vrijhandel is onze industrie ten gronde gegaan. Wij moeten maling hebben aan het internationalisme, wij moeten ons beperken tot eigen land, de eigen welvaart en eigen opbloei bevorderen. 
Spr. eindigt met den wensch, dat we het verloren terrein langzaam maar zeker terugwinnen en dat het de N.S.B. gelukken zal Nederland weer groot te maken. 

Hierna werd eenigen tijd gepauzeerd, waarna de heer v.d. Voort van Zijp het woord verkreeg. 

Spr, begint met te zeggen, dat de N.S.B. niet komt met beloften. Zij belooft niets. Dit heeft men bij de laatste verkiezingen aan den lijve ondervonden.
Spr. wijst op den abnormalen tijd en er is niet veel hoop, dat er verandering in zal komen. men zal uit deze chaos niet loskomen, tenzij men zich er met een ruk van los maakt. Bij de laatste verkiezingen kwam geen enkele politieke partij met nieuwe gedachten, allen zijn gekomen met oude leuzen. de bittere strijd, die tegen elkaar gevoerd wordt, moet eindelijk maar eens ophouden. de tijd van den klassenstrijd is er geweest. De S.D.A.P. heeft veel bereikt, doch haar tijd is voorbij, ook de liberale partij en de rechterzijde hebben afgedaan. Van het internationale gedoe komt niets terecht en daarom doet de N.S.B.niet mee. 
Daarna behandelt spr. de verhouding tusschen ons land en zijn koloniën, de verrichtingen der rechtsche regeeringen in de laatste jaren (verdrag met België) en de verdeeldheid van ons volk. 
Eerbied voor den staat, voor de overheid en haar organen, gevoel van nationale eer en vaderlandsliefde dreigen geheel te loor te gaan. Wij, nationaal-socialisten, willen dezen eerbied herstellen en het staatsleven verheffen door den staat in zijn zelfstandige waarde te erkennen. 

Sprekende over het gezag, zegt de hr.v.d.Voort van Zijp, dat de N.S.B. het gezag hoog houdt, wanneer dit zoek is, gaat een volk ten gronde. 
het is dus ook gevaarlijk maar door te gaan met het stellen van eischen, die niet ingewilligd kunnen worden. Wij allen moeten met elkaar de handen in elkaar slaan. Met en voor elkaar te arbeiden, dat is de weg. Eendrachtig aan den opbouw werken en ons stellen in den dienst der samenleving.
Tenslotte roept spr.allen op, zich bij de N.S.B. aan te sluiten om hieraan met alle kracht deel te nemen tot heil van land en volk. 
Zijn rede werd af en toe door applaus doch ook door interrupties, onderbroken. Een der aanwezigen werd de zaal uitgezet. Naar verklaard wordt, zou deze persoon niet hinderlijk zijn geweest.
Hierna wordt gelegenheid gegeven tot het stellen van vragen, waarvan o.m. door de heeren Dr.Bos, Eikmans, Lentink en Kobus gebruik werd gemaakt. De vragen werden door de sprekers beantwoord.
Na afloop werd gezamelijk met opgeheven hand het Wilhelmus gezongen, waarbij degenen, die niet mee wilden zingen of zich niet van hun zetels wilden verheffen, gelegenheid werd gegeven de zaal te verlaten. 
Eenige personen verlieten hierbij op rustige wijze de zaal. 

Toen de vergadering uiteenging hadden enkele politieke tegenstanders zich langs het trottoir opgesteld, zoodat de politie tot doorloopen moest manen. Er werd geschreeuwd en gejoeld, waardoor de politie zich genoodzaakt zag een charge uit te voeren. De politie sloeg er met getrokken sabels op in, waarbij eenige personen een slag kregen. Het publiek ging snel uiteen.

Na de openbare vergadering volgde een huishoudelijke bijeenkomst, waarin gelegenheid was zich als lid der N.S.B.te laten inschrijven.
Aan de pers werd meegedeeld dat een vrij sterke groep van de Nationaal-Socialistische Beweging was opgericht.

Off. N.S.B.Winterswijk

28 JULI 1933
Nationaal-Socialistische Beweging

Op de maandagavond gehouden vergadering van de reeds toegetreden leden en genoodigden is defnitief een Afdeeling Winterswijk, Groep 104 van de Nationaal-Socialitische Beweging opgericht. 
Na een woord van welkom hield de heer Wessels, propagandaleider, Utrecht, een bespreking, waarna gelegenheid tot vragen stellen werd gegeven, waarvan een druk gebruik gemaakt werd. Dit had aanleiding, dat weder 11 leden toe traden. 
De Afdeeling bestaat thans uit plm.100 leden, de geheime leden inbegrepen. Een groepsleider werd nog niet benoemd, terwijl de heeren Pecht en Joh.te Winkel, respectievelijk benoemd werden tot secretaris en penningmeester. 
Bij het sluiten der vergadering deelde de heer Wessels mede, dat de datum, waarop de heer Ir..A.A.Mussert, algemeen leider, alhier een propagandaavond zal houden is vastgesteld op Vrijdag 18 augustus. 

Vergadering N.S.B.in het Feestgebouw

22 AUGUSTUS 1933

Vergadering Nationaal Soc.Beweging in het Feestgebouw
Spreker: Ir.A.A.Mussert 

Donderdagavond had bovengenoemde vergadering voor een zoo goed als geheel gevuld feestgebouw plaats. Voor het podium stonden enkele leden der N.S.B. gekleed met het zwarte hemd.
De avond werd geopend door den heer F.W.Wessels uit Utrecht en de leider der N.S.B., Ir.A.A.Mussert betrad het tooneel. 
Deze sprak als volgt:

Mijne Volksgenoten! 
Wij Nat.Soc. in Nederland hebben op ons genomen een zending om u de boodschap te brengen van het Nationaal Socialisme. 
Het brengen van deze boodschap is niet altijd even aangenaam, vooral waar het gaat om het brengen der nieuwe gedachte. Wij worden door onze tegenstanders gehoond en bespot, maar dit is niets in vergelijking met het feit, dat duizenden reeds bij ons hooren. 
(Spreker haalt dan enkele voorbeelden aan, hoe het tot in alle lagen van ons volk reeds gevoeld wordt, dat het Nat.Soc.de redding kan brengen).
Boven persoonlijke belangen, staat het groote doel, de redding van het Vaderland. Een groote verantwoordelijkheid rust op ons en ’t is lang niet altijd gemakkelijk die verantwoordelijkheid te dragen. 
Als men bedenkt, dat er per week minstens twee van onze menschen in hospitalen moeten worden opgenomen omdat ze gewond of gekwetst zijn door ontevreden tegenstanders. Het wordt wel gezegd de politiek is een vuil zaakje. En dit is volkomen waar. In en door de politiek gebeuren er dingen, die niet door de beugel kunnen. Thans is het mogelijk dat door één regeeringsmaatregel een werk vernietigd wordt, waaraan 20 jaar of langer is gewerkt, maar ook is mogelijk dat zoo’n werk gesteund wordt en wordt omhoog gebracht met hulp der regeering, zoo moet het tenminste. Wij hebben het recht en de plicht, de welvaart van het volk te verzekeren. 

Het regeeringssysteem waarin wij nu leven is ontstaan tijdens de Fransche revolutie in 1789. Toen gold de leuze: Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap. Er zou komen het geluk voor ieder persoon. Maar wat is er van terecht gekomen? Er kwam al heel gauw een kleine bevolkingslaag, die de teugels in handen nam en de massa begon uit te buiten. Werkdagen van 13 a 14 uur waren geen zeldzaamheid. En is het nu niet merkwaardig, dat er nu ruim 100 jaar later nog een partij is die wanneer ze elkaar ontmoeten als groet, hun vuist opsteken en roepen “Vrijheid!”
Eindelijk zei men dan, de groote massa zou helpen bouwen aan ons regeeringssysteem en de democratie was geschapen. 
Maar toen die democratie geleidelijk omhoog kwam, begreep men, dat dit ook weer niet de manier was. er kwam als reactie; het Marxcisme met zijn verdervelijken klassenstrijd, een systeem dat haat en tweedracht zaait. Neen, welvaart is alleen mogelijk door samenwerking van iedereen. We moeten het tegenwoordige regeeringsstelsel bestrijden, hiervoor is onze beweging. 

Hoe gaat het thans? Wanneer de verkiezingen komen, worden de diverse politieke programma’s voor den dag gehaald en opgepoetst, maar na de verkiezing, hoort men van de uitvoering niets. Het ministerie zelf, is dat een regeerend lichaam? 

De leiding van de regeering is afhankelijk van het parlement. het parlementair-democratisch regeeringsstelsel heeft zijn hoogtepunt bereikt. Ons volk wordt blijkbaar beschouwd als hoenders, die in verschillende kippenhokken zitten met voor ieder hok een baas, die eens in de 4 jaar commandeert:  “leg een ei!”
De eieren (aantal stemmen) worden geteld en de baantjes verdeeld. ik geloof niet, dat er nog velen in ons land zijn, die nog gelooven in en heil verwachten van het parlementair-democratisch regeeringsstelsel. er zijn twee opvolgers hiervoor, het communisme en het fascisme. 
Rusland, Italië en Duitscland kozen reeds en nu zijn wij aan de beurt om te kiezen. 
Rusland koos het ciommunisme en heeft getoond, dat te kunnen uitvoeren, maar dan op de Aziatische manier, met roof, moord en hongersnood. Het is mogelijk, dat het communisme in Azië een blijvende positie zal innemen. En wat wisten wij 8 of 10 jaar geleden van het fascisme?  De pers verwees ons naar italië, het was een stelsel, dat niet deugde. Mussolini was iemand, die in staat was heel Europa in vuur en vlam te zetten, maar thans weten we, dat Italië een land is, waaraan men in geheel Europa een voorbeeld kan nemen. In Duitschland is eveneens een volk opgestaan, dat heeft gestreden voor zijn fascisme, 14 jaar lang, toen is daar gekomen de revolutie, langs legalen weg. 

Maar in de pers wordt weer zoodanig over Europa geschreven, alsof de barbaren over Europa worden losgelaten, maar noem mij een revolutie, die zoo onbloedig is verloopen als in Duitschland. Op onze generatie rust de taak, Europa weer op te heffen. 
wanneer de teekenen niet bedrigen zal de 20e eeuw staan in het teeken der natie’s. 
Onze taak is Nederland, met zijn overzeesche gebieden een toekomst te verzekeren. Wij moeten vormen één geheel, één onverbrekelijk geheel, waarin voor ieder van ons een plaats is. 

Als onze natie thans niet goed is, dan is dit, omdat wij niet goed zijn. Wij moeten ons herzien. Er leven in ons volk nog zulke goede eigenschappen, er zijn er nog zooveel, die werkelijk talent bezitten, ook menschen met geringe positie’s. 

Wij moeten willen en onze plicht tot het uiterste vervullen. Maar, de geest van ons volk is “verpest” door de sociale onrechtvaardigheid, door uitbuiting, door de geest van den haat, die er op uit is ons volk te versplinteren en kapot te slaan. 
De goede eigenschappen, die in ons volk leven, is het kapitaal wat ons volk noodig heeft. 
Ons volk moet zijn zijn zelfrespect terug krijgen. Wat hebben we al niet meegemaakt?  gedenk o.a. maar aan de “pleziervaart” van de “Zeven Provinciën”, jaar en dag kunnen we “Teun de Klepperman” hooren en wanneer een hoogere ambtenaar uitgezonden wordt naar het buitenland om over een of ander te onderhandelen, dan is het resultaat nihil en als ze wel wat bereiken is het nog erger. 
In materieelen zin gaat ons volk hollend achteruit. Tienduizenden kunnen geen werk meer vinden, tienduizenden is ontnomen, waar ze jaren lang, dag en nacht voor gewerkt hebben. 

Zien we weer het Marxisme. Wat heeft dat in Duitschland aan de arbeiders gebracht? Niets! En daarvoor hebben ze nu vanaf 1919 de tijd gehad. 
Wanneer wij een goede toekomst tegemoet willen gaan, moeten wij niet bij de pakken blijven neerzitten. Er moeten offers gebracht worden. Er moet gestreden worden. In deze staat zijn de werkelijke machtshebbers, de partijbonzen, zij verdeelen de macht, zij verdeelen de baantjes. 
Het parlementaire stelsel belet de eenheid van een volk en daarom moet hiertegen stelling worden genomen, maar de ophitsing van volksgenoot tegen volksgenoot gaat gerust zijn gang. de klassenstrijd, het stukslaan van ons volk gaat voort. 
6,5 Millioen gulden hebben de organisatieklassen uitgeperst van de arbeiders en ze hebben uitgekeerd 3,5 millioen. Wel voordeelig!
Maar de strijd tegen het Marxisme alleen is niet voldoende, want aan de andere kant staat de burgelijke arrogantie.
Hieronder zijn er, die meenen, dat, om reden ze geld hebben, ze dan geen plichten hebben.
De fascist moet zijn eenvoudig maar fier en indien het kan godsdienstig, zonder de godsdienst te gebruiken voor politieke doeleinden. 
Naast plichtsvervulling eerbied voor het particuliere initiatief. Er moet voorop staan, dat de machine den mensch niet mag breken. 
De machine is er voor den mensch en niet het tegenovergestelde.
Alleen in en door een volk is het mogelijk een bestaan te verwerven. 
De opbouw van een economisch leven moet ontstaan uit nationalen grondslag. Wij als fascisten hebben als eerste plicht de werkloosheid te bestrijden. Wij moeten doen wat in ons vermogen is en de bedrijven in stand te houden.
Tenslotte onze opvatting wat betreft de bedrijven. Wij zien deze als de bestaansbronnen van ons volk. Van den directeur tot den loopjongen, ze hebben samen te werken, omdat ze den plicht hebben te produceeren voor ons allen, voor den staat. Allen voor één en één voor allen, dat is ons socialisme!
Ons nationalisme is gericht op de vorming van een stevige natie. En dan wat betreft de verderfelijke leuze van het Communisme, n.l. Indië los van nederland.
Ziet eens naar Twente, hoe voor de arbeiders daar de markt in Indië al voor een groot deel is kapot gemaakt en wat zou er gebeuren, wanneer wij onze overzeesche gewesten moesten missen?
Het is te begrijpen, waarom het Communisme Indië zelfstandig wil maken, omdat ze via ontevredenheid en wantoestanden hun doel trachtten te bereiken.
Het nationaal socialisme is een twee-eenheid van hooger orde: het dienen van Volk en Vaderland.

Een krachtig applaus klonk na afloop van deze rede, waarna 20 minuten gepauzeerd werd.
Na de pauze werd gelegenheid gegeven schriftelijk of mondeling vragen te stellen. Hiervan werd een tamelijk druk gebruik gemaakt.
De vergadering, welke met het gezamelijk zingen van het “Wilhelmus” werd besloten, had een kalm en ordelijk verloop. In de zaal hingen op verschillende punten zwart-roode vlaggen met het embleem der beweging.

Ingezonden stuk J.R.Verwers

25 AUGUSTUS 1933, Winterswijkse Courant

Winterswijk, 25 Augustus, 1933

Mijnheer de Redacteur,

Gaarne zag ik onderstaande opgenomen, waarvoor mijn besten dank. 
Ter voorkoming van verkeerde veronderstellingen, die gemaakt worden naar aanleiding van mijn vertrek uit het feestgebouw bij de vergadering van Ir.Mussert voor het zingen van het Wilhelmus, zou ik gaarne mijn motieven uiteenzetten. 
Ik ben altijd de meening toegedaan, dat het onjuist is in openbare politieke vergaderingen het Wilhelmus te zingen. 
Ons volkslied moet niet in den partijstrijd betrokken worden. 
Geen enkele partij moet zelfs den schijn op zich willen laden, dit lied voor politieke doeleinden te gebruiken. Reeds uit dezen hoofde zou ik bezwaar gehad hebben aldaar het Wilhelmus te zingen. 
Daar komt bovendien nog bij, dat ik van meening ben, dat de fascistische partij, gesteld zij kreeg grooten aanhand, een groot gevaar beteekende voor ons Nederlandsche volk. Bedenkt men dan ook nog dat de heer Mussert slechts afbrekende kritiek liet hooren op veel, wat mij, als democraat, dierbaar is en wat ik niet graag zou missen, dat hij niet vrij te pleiten was van het suggereeren van kwade trouw bij alle leiders van andere partijen dat hij de regeering slechts afkamde om haar niets-doen, terwijl hij zelf niets positiefs meedeelde, dan is het toch wel te begrijpen, dat het mij tegen de borst stuitte, om op last van dezen politicus wiens partij mij zoo onsympathiek is en waar ik zoo scherp tegenover sta, het Wilhelmus te gaan zingen en daardoor als het ware Broederschap met hem te drinken. Daarvoor is het Wilhelmus mij te goed.

Liever maakte ik toen gebruik van de vriendelijke gelegenheid mij geschonken, om voor het gezamelijk zingen de zaal te verlaten. het heeft dus niets te maken met het al of niet te revolutionair zijn van het Wilhelmus. Ik hoop door deze uiteenzetting tenminste de doodstraf (met bijl of minder germaansche guillotine is er niet bijgezegd), die men meende, dat ik verdiende, te zullen ontlopen. 

J.R.VERWERS

Ingezonden stuk N.S.B.

29 AUGUSTUS 1933, Winterswijk,

Aan den Res.-Kapitein bij de Landmacht en Inspecteur der Directe Belastingen den Wel.Ed.gestr.Heer Verwers

Hou Zee!
Eigenlijk zou het moeten zijn “Geeft acht”, dit naar aanleiding van het ingezonden stuk in uw blad van 25 augustus, waarin de res.-Kapitein Verwers zich poogt te rehabiliteeren. 
De res.-Kapitein en inspecteur der Rijksbelastingen voelt blijkbaar ‘nattigheid’, na de verontwaardiging, welke zijn demonstratief wegloopen opwekte toen het Wilhelmus door plm.1000 rustige, respectabele Volksgenooten werd gezongen op onzen propaganda-avond van 18 augustus j.l. in het Feestgebouw. 

Dat zingen van het Volkslied, Kapitein, had niet plaats op ‘bevel’, doch werd beleefd verzocht; zelfs was het niet noodzakelijk mee te zingen. 
Nadrukkelijk werd wel en terecht geëischt, dat men zich tenminste uit eeerbied voor ’t Volkslied van de zitplaatsen zou verheffen. 
Blijkbaar was dat nog te veel geeischt, in ’t bijzonder voor dezen democratischen Officier van het Ned.Leger, dus een voorstander van de macht aan de helft plus één en de beweging van de gebroken geweertjes. 

Of de Res.-Kapitein de Nat.Soc.beweging (partij is onjuist) sympathiek is, heeft daar niets mee te maken, ook os het geen “drinklied” , Kapitein, dat kunt U toch weten!!!
U hebt immers onder de tonen van dat plechtige lied met het Legervaandel in de linkerhand, met de rechterhand omhoog, trouw gezworen voor God, aan Koningin en Vaderland!
Misschien echter, dat U dezen eed vergeten zijt, doch het jaarlijksche tractement, dat het U oplevert, zal er U nog wel eens an herinneren!

De tijd zal eens andere officieren voortbrengen, dat kan hier laangzaam gaan, doch die tijd komt!!
Over sympathie gesproken, daar kunt U en Uw vooze partijtje van meespreken, gezien de dubbelzinnige houding van de leiding der V.-D h.t.p. in het geval vergadering  “Drentsche Agrarische Boerenbond”. 
Iets dergelijks zou in de Nat.Soc.Beweging ondenkbaar zijn. De schuldige personen zouden door onzen Leider direct, zonder pardon, overboord gezet zijn. 

Bij de Nat.Soc. Beweging, Kapitein, gaat het Algemeen Belang boven het Groepsbelang, en het Groepsbelang boven het Persoonlijk Belang.
Knoopt dat vooral in uw oor, want wij doen niet aan politieke huichelarij. Laat Uw partijtje, of welke andere ook, eens probeeren op één avond hier ter plaatse meer dan 1000 (precies 1078) menschen ter vergadering te trekken tegen een kwartje entree; de menschen komen bij U nog niet als U een kwartje toegeeft!

Een ander geval van sympathie is Uw persoonlijke bemoeiïngen inzake Uw inkoopen en gros van consumptie-artikelen, welke U onder Uw aanhang verdeelt. U stoot daarmee de reeds zoo zeer geteisterde Middenstanders het brood uit den mond, terwijl U zelf nog steeds Uw zeer behoorlijk salaris op peil wenscht te houden! Erg menschlievend nietwaar? 
Misschien behoort dat ook tot Uw dierbare democratie!

Wat Uw bloederige visioenen van bijl en guillotine betreft, voor een Kapitein- Vechtjas is dat toch niets, al hangt U ook het systeem aan van “Liever bloojan dan doojan”. 
Hou zee! 

NAT.-SOC.BEWEGING,Groep 104

‘Volk en Vaderland’

23 SEPTEMBER 1933

‘VOLK EN VADERLAND’, weekblad der NSB is verkrijgbaar bij:
H.J.P.Pecht, Weurden 59

Dr.Bos bedankt als raadslid

03 OKTOBER 1933

Naar we vernemen heeft dr.W.P.C.Bos, lid van den Raad, gekozen op de V.D.-lijst, bedankt als lid van den V.D.B.
Hij zal nog een raadszitting meemaken en dan ook bedanken als lid van den Raad. De opvolger op de lijst is de heer J.W.Renskers, wonende te Ratum.

Groot Luchtalarm oefening in Winterswijk

VRIJDAG 20 OCTOBER 1933 , Het Vaderland

LUCHTBESCHERMINGSDIENST-DE OEFENING IN WINTERSWIJK

Nederland heeft thans ook zijn oefening in den luchtbeschermingsdienst gehad. Winterswijk heeft op 19 october een prachtig voorbeeld gegeven. Toen wij omstreeks een uur des namiddags Winterswijk binnenkwamen, bleek reeds dadelijk aan het groote aantal auto’s en rijwielen dat er iets bijzonders ging gebeuren. Te 1.30 nm. had de burgemeester belangstellenden naar het gemeentehuis opgeroepen. Wij zagen daar o.a.: den minister van Defensie mr.dr.Deckers, den vertegenwoordiger van den minister van Binnenlandse Zaken mr. Spitzen, den Commissaris der Koningin in Gelderland, de territoriale bevelhebbers van Friesland enz.Overijsel enz., en Noord-Brabant enz.een vertegenwoordiging van de interdepartementale commissie voor de luchtbescherming en van de Studievereeniging voor luchtbescherming, het hoofd van het bureau luchtverdediging van den Generalen Staf, een zeer groot aantal burgemeesters en hoofden van den luchtbeschermingsdienst uit de provincie Gelderland en zelfs eenigen uit andere provincien, de divisie- en districtcommandant van Koninklijke marechaussee en de districtcommandant van de rijksveldwacht.
Na een woord van welkom aan autoriteiten en belangstellenden, uitgesproken door den burgemeester, kreeg het hoofd van den luchtbeschermingsdienst de gelegenheid de organisatie van dien dienst uiteen te zetten en het programma der oefening bekend te maken en toe te lichten. Te 2.00 nm.gingen de verschillende groepen autoriteiten en belangstellenden het stedeke in, ten einde achtereenvolgens een bezoek te brengen aan organen van den luchtbeschermingsdienst. Allereerst werd het bureau  van het hoofd bezocht, een ware radio-en telefooncentrale. Een der beide radiotoestellen was afgestemd op golflengte 810m, ten einde te luisteren naar de waarschuwingsseinen “luchtgevaar aanwezig” en ” luchtgevaar geweken”, het andere op golflengte 1070m met het oog op den radio-omroep. Telefoons gingen naar: den Luchtwachtpost, de bediening van  alarmfluiten – en sirenes van de hoofden van de hulpdiensten. Vervolgens kwam de luchtwachtpost aan de beurt, opgesteld op het dak van den Rijkslandbouw- winterschool. De bezetting zocht met kijkers alle windstreken af. Er was zelfs een meetinstrument aanwezig ter bepaling van de aanvliegrichting en de hoogte van naderende vliegtuigen. In de straten zagen wij de brandweeralarmposten, aangegeven door een roode vlag (lantaarn en richtingaanwijzers voor de ligging der openbare schuilplaatsen (kelders). Daar het te kostbaar zou zijn kelders als schuilplaatsen in te richten had de leider zijn toevlucht genomen tot den aanleg van een nauwe, diepe loopgraaf met banken en een schuilplaats. Deze maakte een uitstekenden indruk. Te 14.30 ging door het land het radiografische sein “luchtgevaar aanwezig”; dit bericht kwam vrij goed door en werd onmiddelijk door het hoofd doorgegeven aan den luchtwachtpost, die daardoor, als het noodig was, tot verscherpten uitkijk werd aangespoord. Te 14.46 klonk door den radio-omroep het bericht: “vliegtuigen naderen den Gelderschen Achterhoek”. Het hoofd beschouwde daarop Winterswijk als bedreigd en waarschuwde telefonisch de hoofden van hulpdiensten zich gereed te houden. Eenige minuten daarna kwamen de stoomfluiten en sirenes in werking, waardoor de bevolkinggewaarschuwd werd voor het dreigende gevaar. Op dit “luchtalarm” begaven zich de manschappen zoo snel mogelijk naar de hulpafdeelingen, die op vooruit afgesproken plaatsen werden geformeerd. Arbeiders verlieten hun werk, oudere scholieren hun school, doktoren  en andere ingedeelden hun huizen. De niet bij de hulpdiensten betrokken inwoners bleven getrouwelijk in hun huizen. Hulde voor zoo’n medewerking. De sirenes loeiden voort en intusschen kwam van den luchtwachtpost het telefonisch bericht van de nadering uit Oostelijke richting van een escadrille vliegtuigen.De vliegtuigen schoten met het seinpistool  teneinde den bomaanval te markeeren. Er vielen 1 gasbom, 1  scherfbom en 4 brandbommen. De leiding had dezen aanval prachtig in scene gezet. Op het ruime stationsplein stortte een huis in (afbraak en balken werden in no time in een straat neergeworpen), de waterleidingkraan werd opengezet voor het aangeven van een breuk in een wateraanvoerbuis, een emmer gele kalk uitgestort op het plaveisel gaf het mosterdgas aan, een voorraad oud materieel werd in brand gestoken om een ontstaan van een brand weer te geven, terwijl 9 personen de gewonden voorstelden. Een leger fotografen en een geluidsfilmoperateur maakten opnamen, zoodat weldra heel Nederland kan zien, hoe de werking is van een bomaanval  en op welke wijze de hulpafdeelingen in actie komen. Het hoofd, telefonisch en door middel van ordonnansen op de hoogte gebracht van de plaatsen en den omvang van de rampen, gaf daarop zijn bevelen aan de chefs van de hulpdiensten. De brandweer rukte uit, herstellingsploegen snelden toe, een dokter verleende de eerste hulp (de patienten waren van een kaart voorzien, waarop de aard der verwonding vermeld stond) de chef van de ontsmettingsploeg, met gasmasker en gasdichte kleeding uitgerust, onderzocht den aard van het gas, een transportcolonne vervoerde de gewonden, de ontsmettingsploeg de gaszieken. De oefening gaf een zeer goed beeld van de werkelijkheid. Te 15 uur 40 werd het waarschuwingssein “luchtgevaar geweken” gegeven, hetgeen door klokgelui ter kennis van de bevolking werd gebracht. Wij brachten nog een bezoek aan het ziekenhuis waar de gewonden waren ondergebracht en aan het R.K.ziekenhuis waar voor de gaszieken eenige lokalen in gereedheid waren gebracht. Wij hadden de overtuiging, dat, mocht ooit een ramp als deze Winterswijk treffen, de voorbereidingen voor gewonden en gaszieken op uitmuntende wijze zijn getroffen.

Over de van 20.15-20.45 gehouden avondoefening kunen wij kort zijn. Hier gold het in hoofdzaak de totale verduistering. Nadat sirens en stoomfluiten het “luchtalarm” hadden aangekondigd, werden de lichten gedoofd; de inwoners voldeden, zonder uitzondering, aan het te voren gedane verzoek om te zorgen, dat geen licht naar buiten uitstraalde. Het stationsemplacement werd nagenoeg geheel verduisterd; enkele seinlichten konden natuurlijk niet worden gedoofd. Trein 3702, die te 20.35 uit Winterswijk vertrok had een zeer beperkte verlichting. Thans is aangenomen, dat 4 bommen vielen in de buurt van het gemeentehuis. Met een seinpistool  werden daartoe van af den hoogen toren een viertal roode seinpatronen afgeschoten. Er ontstond brand – aangegeven door een grooten pot Bengaalsch vuur – en twee huizen aan weerszijden van de straat stortten in – aangegeven door puin en balken. Er vielen hierbij vier gewonden. Evenals de dagoefening kwamen ook nu de hulpdiensten in het geweer. Door de duistere straten snelden de van lataarns voorziene ploegen naar de plaatsen des onheils. De belangstelling der bevolking liet niets te wenschen over, er waren te veel menschen op straat, doch dat is bij een eerste oefening niet kwalijk te nemen. Wij bewonderden de verkeersagenten, die in de diepe duisternis toch het verkeer in goede banen wist te leiden. De minister van Defensie en de Commissaris der Koningin brachten, na afloop der avondoefening, een woord van warmen dank  en van hulde aan den burgemeester Bosma en het hoofd van den luchtbeschermingsdienst de Koster en verzochten dien dank en hulde te willen overbrengen aan alle medewerkers. Wij zijn uit Winterswijk vertrokken met de wetenschap, dat daar de juiste burgerzin heerscht. Leiders en toeschouwers hebben veel van deze oefening geleerd en wij zijn er van overtuigd, dat velen burgemeesters een licht is opgegaan. Een gemeentehoofd, dat in vredestijd nalaat de voorbereidingen voor de luchtbescherming te treffen, laadt een zware verantwoordelijkheid op zich.

Dr.Bos bedankt niet als raadslid

20 OKTOBER 1933

Het verzoekschrift aan Dr.Bos om niet te bedanken voor den Raad is geteekend door ca.2000 personen van allerlei richting. Dit is hem dezer dagen aangeboden. Dit verzoek is voor den heer Bos aanleiding geworden om op zijn aanvankelijk voornemen om wel te bedanken, terug te komen; hij blijft den zetel bezet. 

N.S.B.Leider en Propaganda-leider benoemd

31 OKTOBER 1933

In de gisteravond in cafe Beskers gehouden, druk bezochte ledenvergadering van de afd.Winterswijk van de nationaal Socialistische Beweging werd Ds.Reeser als propaganda-leider benoemd, terwijl Dr.W.P.C.Bos tot leider werd gekozen. 
Laatsgenoemde wenscht het leiderschap nog enkele dagen in beraad te houden. 

Overtreding Uniformverbod

17 NOVEMBER 1933

Door de politie is proces-verbaal opgemaakt tegen een lid van de Nat.Socialistische Beweging wegens overtreeding van het Uniformverbod.

Dr. Bos leider v. d. N. S. B.

20 NOVEMBER 1933, Graafschapbode

Dr. Bos heeft thans definitief het lidmaatschap der afd. van de N. S. B. aanvaard.
Naar we vernemen zal hij binnenkort plechtig geïnstalleerd worden.
Men zal moeite doen om Ir. .Mussert, alsdan naar Winterswijk te krijgen om deze installatie te doen geschieden.

Dr.Bos zelfsstandig raadslid

01 DECEMBER 1933

Bij de rondvraag deelde de heer Bos mede, dat, zooals bekend hij uit den Vrijz.Dem.Bond is uitgetreden, doch dat hij het niet moreel verplicht achtte, op grond van de vorige stemming en de 2000 handteekeningen, voor eenige maanden verzameld, als lid van den Raad te bedanken. De Raad diende hem niet meer te beschouwen als lid van de V.D.B., doch als zelfstandig raadslid

Uniformverbod

05 DECEMBER 1933

Vrijdag heeft de kantonrechter te Groenlo uitspraak gedaan tegen R., alhier, inzake overtreding van het uniformverbod (dragen van insigne N.S.B.) 
R. werd veroordeeld tot f 15,- , of 15 dagen hechtenis. beklaagde heeft hooger beroep aangeteekend. 

Kotten N.S.B Feestgebouw

VRIJDAG 8 DECEMBER 1933, Graafschapbode

KOTTEN N.S.B.

Groep 104 Winterswijk van de Nat.Soc.Bew. hield Donderdagavond te Kotten in ’t feestgebouw, een openbare verg, die druk bezocht was.
Ds.Reeser, de propagandist sprak een inleidend woord, waarin hij uitvoerig betoogde, dat de maatschappij lijdende is aan een catastrophale ziekte, waarin ten spoedigste en met kracht het mes gezet dient te worden. 
Dr. W.P.C.Bos, de leider van de Groep betoogde daarna dat alleen de N.S.B. op grond van haar program in staat zal zijn de arbeidersklasse, de middenstand en kleine boerenstand de plaats te verschaffen in de maatschappij, waarop zij recht heeft en geestelijk en maatschappelijk op een hooger peil te brengen.
De groep stelt zich voor in alle buurtschappen een lezing van gelijke strekking te houden en aan ’t eind de geheele uiteenzetting te publiceeren.

N.S.B.Openbare samenkomst Woold

08 DECEMBER 1933

Nationaal Socialistische beweging Propaganda-vergaderingen in de Buurtschappen.
De Nationaal-Socialistische beweging alhier, georganiseerd in groep 104, zal in de verschillende buurtschappen lezingen organiseeren. 
De groepsleider Dr.W.P.C.Bos zet op deze propagandavergaderingen haar beginselen uiteen, terwijl de bijeenkomsten er niet weinig toe bijdragen om alle mogelijke wanbegrippen, die omtrent de N.S.B. bestaan, uit den weg te ruimen. 
Om haar inzichten in een betere en gelukkiger samenleving meer bekendheid te geven, werd reeds in Kotten een vergadering gehouden, terwijl vrijdag in het Feestgebouw te Woold de tweede propaganda-lezing plaats vond. 

Deze vergaderingen zullen zeer zeker niet nalaten vruchten af te werpen, waardoor het ledental, dat, naar men ons mededeelt, ook in onze gemeente met rasche schreden vooruitgaat, wel weder uitgebreid zal worden. 
Te Woold had de ongunstige weersgesteldheid geen invloed op het bezoek, daar de zaal bijna geheel bezet was.
Op de achtergrond van het pdoium had men de rood-wit-blauwe vlaggen bevestigd, te midden waarvan de N.S.B.-vlag met embleem geplaatst was. 
Aangezien de strekking, die van de verschillende lezingen de grondslag vormt, dezelfde is, wil ’t ons voorkomen, dat ’t om verschillende redenen beter is, dat de menschen uit den mond van den spreker zlef eerst kennis nemen van den inhoud van zijn betoog, om dan aan ’t eind de argumenten, waarop het betoog is opgebouwd, nog eens in zijn oorzakelijk verband rustig na te lezen, waarom wij haar dan in zijn geheel in de courant zullen afdrukken. Zulks lijkt ons ook bevordelijk voor een rustige onderlinge bespreking en oordeelvorming. 

Wij zullen dus volstaan met in enkele trekken iets over deze zeer geslaagde vergadering mede te delen. 
Ds.reeser, propagandist van de N.S.B., sprak een inleidend woord, waarbij hij de vraag “wat is nu toch eigenlijk het nationaal-socialisme en wat wil het”  , beantwoordde met te betoogen, dat de maatschappij lijdt aan een catastrophale geestelijke krankheid, waarvna de oorzaken zijn: groote wereld-oorlog, de partij-strijd en het platvloersche materialisme, de stofvergoding en dat ’t de N.S.B.is, die het hart der menschen wil vullen met geestelijke waarden, opdat de mensch iets voor een ander kan zijn: één voor allen, allen voor één. 
Dr. W.P.C.Bos, de leider der groep besprak in een uitvoerig betoog de diep vernederende toestand, waarin de arbeiders, middenstanders en kleine boeren geraken, tengevolge van de verkeerde wijze, waarop het maatschappelijk radarwerk functioneert en verzuimde niet de middelen aan te geven, die de volledige ondergang van deze groepen kan voorkomen. 

In ’t bijzonder wees hij op de slechte gevolgen van den klassenstrijd, tegenwerking en wantrouwen, inplaats van samenwerking en vertrouwen. Maar ook even scherp werden door hem gehekeld de funeste gevolgen van ’t kapitalistisch stelsel, waarbij ’t persoonlijk belang staat boven ’t algemeen belang. 
De goed gedocumenteerde redevoering daar, waar noodig, met feiten gestaafd, werd met de grootste aandacht gevolgd. 

Na de pauze was er gelegenheid tot het stellen van vragen, waarvan 3 aanwezigen gebruik maakten. de vragen werden zeer naar genoegen beantwoord.
Ds. Reeser sprak een slotwoord, waarna de bijeenkomst werd beëindigd met gezamelijk te zingen het eerste couplet van het Wilhelmus, nadat hij vooraf hen, die meenden daaraan niet te kunnen meedoen, gelegenheid had gegeven de zaal te verlaten, waartoe echter geen enkele overging. 

N.S.B.bij ’t Lappenschaar

WOENSDAG 17 JANUARI 1934, Graafschapbode

Maandagavond hield groep 104 Winterswijk der N.S.B.bij ’t Lappenschaar in Henxel een openbare vergadering, die goed bezocht was.
Dr.W.P.C.Bos, groepsleider alhier, zette de beginselen der Nationaal Socialistische Beweging uiteen en vond een aandachtig gehoor.
Na de pauze werd gelegenheid gegeven vragen te stellen, waarvan een tweetal aanwezigen gebruik maakte en die door Dr.Bos werden beantwoord.

Ledenvergaderingen N.S.B.

27 JANUARI 1934, Volk en Vaderland

15 Jan. Openbare vergadering op Lappenschaar Huppel.
Spreker Dr. Bos en de Propagandaleider. De zaal was uitstekend bezet,
Enkele vragen werden gesteld. Eenige nieuwe leden gaven zich op.

18 Jan. Ledenvergadering van groep 104 te Winterswijk.
Groepsleider Dr. Bos wenschte allen een voorspoedig 1934 en memoreerde in ’t kort verschillende ‘.S.B. gebeurtenissen in ’t afgeloopen jaar.
Vele nieuwe leden werden geïnstalleerd.
Besloten werd o.a. een groepshuis te huren dat tegen Februari geopend zal worden.
Medegedeeld werd dat in Winterswijk voorloopig 300 exemplaren van „De Oranjepost zullen worden verspreid.
De opkomst was goed.

N.S.B. bijeenkomst Corle

23 JANUARI 1934

Propaganda-vergadering N.S.B.

In het Feestgebouw te Corle had vrijdagavond een propaganda-vergadering plaats van groep 104 van den N.S.B.
De zaal was slechts matig bezet, toen Ds.Reeser als propaganda-leider de vergadering opende. 
Spr.begon te verklaren, dat de N.S.B. “lef” had.
Wat de Fransche revolutie beloofde, dat wil de N.S.B., zij het in anderen zin, werkelijkheid maken. 
Het woord lef is ontstaan uit de initialen van de Fransche omwentelingsleuze: Liberté, Egalité et Fraternité.
Vrijheid (Liberté) wil de N.S.B. brengen, maar ’n vrijheid, die gebonden is aan Tucht, aan een boven ons staande norm, aan den godsdienst.
Gelijkheid moet den klassenstrijd vervangen (egalité)
Broederschap (fraternité) willen wij brengen; wij komen niet met de maag of met de bontjas, maar met het hart. 
Nationale eenheid en kameraadschap wil de N.S.B.
Spr.vergelijkt de geboorte van ’t fascisme in verschillende landen en nuanceeringen met het plotseling uitbreken van de Hervormingsgedachte na de middeleeuwen. 

Hierna verkrijgt Dr.Bos, kringleider, het woord, om het “technische gedeelte” van het N.S.B. program te behandelen. 
Dr.Bos wijst op den slechten roep, die de N.S.B. overal waar zij komt, vooraf gaat.
Val allerlei zijden komt bestrijding die bewijst, hoezeer men haar groei vreest. 
Zelfs is een Anti-fascistenbond opgericht met de leuze; Vrijheid, Arbeid , Brood. 
Het orgaan van dezen Bond noemde in haar kerstnummer de huidige maatschappij een gekkenhuis, waaruit blijkt dat zij, die gewoon zijn te liegen, soms groote waarheden kunnen zeggen. 
Wat te denken van een samenleving, waarin aan de eene zijde cumulatie van inkomens en pensioenen, aan den anderen kant armoede? 
terwijl alleen in Amsterdam 4 a 500 gevallen van dubbele gezinsinkomen zijn, worden 1200 onderwijzers op straat gezet. Kan het idioter?
Dit alles schrijft spr.op rekening van het demo-liberale regeeringsstelsel. 
Spr.levert scherpe kritiek op de samenstelling van partijlijsten bij verkiezingen, waarbij de groote bonzen zich van een veilige plaats voorzien. 

Op leugenachtige wijze wordt dan aan de kiezers een program voorgehouden, waarvan men de zekerheid heeft het nooit te kunnen uitvoeren. Men verwijt de N.S.B., dat zij persoonlijke vrijheid niet eerbiedigt. Op een N.V.V.-vergadering in Winterswijk werd den spr., zekeren heer Lindeman, een voor hem zeer penibele vraag gesteld. Wat deed deze voorstander van persoonlijke vrijheid?  Hij verklaarde den vrager communist en liet hem uit de zaal verwijderen. 
Op 15 December verklaarde Mr.van Dam op een vergadering van den V.D.-Bond, in Winterswijk, dat bij de N.S.B. vrijheid niet bestond. 
Jammer, dat deze spreker in Den Haag zijn trein niet verlaat had. Hij zou dan zijn partijgenoot, minister Marchant in de Kamer hebben kunnen hooren zeggen: Een ambtenaar is niet vrij. De ambtenaar mag zelfs geen N.S.B.- lid zijn. Spr. bracht hulde aan den S.D.A.P.-er Duijs, die na den heer Westerman interpelleerde over deze vrijheidsbeperking. 
Ook het optreden der regeering inzake N.S.B-ers bij de Burgerwacht, vond heftige bestrijding. Men had te kiezen tusschen Nederland en Oranje of Generaal Duymaer van Twist. 

En dat, terwijl S.D.A.P.-menschen wel ambtenaar kunnen zijn, die in 1903 ’t hegeele verkeer wilden ontwrichten, in 1918 een greep naar de macht deden en het onderwijs op verkeerde wijze trachten te beinvloeden. 
Hun vertegenwoordigers toonen geen eerbied voor ons Vorstenhuis. 
Ergelijk is, dat vertegenwoordigers van het Nederlandsche volk niet bij de kamer-openingen kunnen zijn, omdat ze in de bajes zitten wegens het verspreiden van geschriften met staatsgevaarlijken inhoud. Een ander “volksvertegenwoordiger” zit als staatsgevaarlijk individu in het concentratiekamp van Boven-Digoel. 
wanneer een kermis-reiziger met een muizen-theater zijn kat als ordebewaarder aanstelt, verklaart men hem voor gek. In onze vaderlandsche politiek spreekt men in zulke gevallen van persoonlijke vrijheid. 

En dat terwijl een man als Mussert, die éénheid predikt onder het Pranjebewind, er uit moet, een burgemeester te Maartensdijk niet N.S.B.-lid mag zijn. 
Waarom? Zij zijn gevaarlijk voor de politieke belangen groepen. 
Spr. vergelijkt de opofferende daad van Mussert met de houding van den heer Colijn, die niets wenscht te offeren van zijn pensioenen. De groote Colijn is daar in heel klein geweest. 
Hoe ondeskundig wordt vaak gepraat in de overheidscolleges. Men ziet in sommige gemeenten onderwijsbelangen “verzorgen”  door menschen, die geen 10 woorden zonder fouten kunnen schrijven.
In den Winterswijkschen Raad werd het plan voor veeteelt-subsidie achtergehouden, omdat er eerst een commissie moest komen. De eenige deskundige in den Raad mocht daarin geen plaats vinden, omdat hij verkeerd was aangesloten.
De eerste Protestanten werden verbrand, de eerste nationalisten worden bedreigd met broodroof. En dat durft nog van persoonlijke vrijheid spreken.

Het internationalisme noemt spr.onzin.
Laat de beste vakman hier maar eens probeeren in het buitenland werk te vinden. Toch zingt hij dapper zijn Internationale. 
Internationaal is alleen het kapitalisme. Wie in het buitenland flink wat komt verteren, wordt er als meneer ontvangen. 
Doel van de N.S.B. is, iedere arbeider in zijn eigen land gelegenheid geven zijn brood te vinden, zonder onteerende werkverschaffing. Dat is waarlijk sociaal werk. 
Tegen te groote opeenhoping van eigendom in één hand dient gewaakt.
De Staat moet het recht hebben, aan particulieren eigendom een andere bestemming te geven, als dit niet ten algemeene nutte wordt aangewend.
Met erkenning van het goede, dat het Marxisme aan arbeiders en boeren heeft gebracht, laakt spr. de strijdwijze van deze beweging.
Haat, klassenstrijd, eigenbelang, staan voorop. Van de contributies van het N.V.V.  wordt 80% voor functionarissen en administratie uitgegeven. Geen wonder, dat men hier onze zuiveringsactie vreest. 
Uit zal het ook moeten zijn met onzinnige maatregelen als van de varkenscentrale, geboren in het brein van bacon-handelaars en -zouters. 
Resultaat was dat onze handel op België van 96% op 2% terug liep. Men duldde in België geen prijsregeling door Nederlandsche handelaren en wendde zich o.a. tot Denemarken. 
Goede gevolgen zouden er alleen zijn voor Mijnheer Zwanenberg en wie daar dicht bij zitten. Ook de Rundvee-centrale kan geen genade vinden in de oogen van spr. 
Was er niet zooveel vee ingevoerd, het afslachten van dragend vee zou niet noodig zijn geweest. 
De Crisis-Zuivelcentrale heeft bereikt, dat men thans in het buitenland voor onze boter niet meer betaalt wat wij voor margarine moeten uitgeven, die 75% buitenlandse vetten bevat. 
Eindeloos is er geknoeid. Als een margarinefabriek op last van den Minister gesloten wordt, dan is er wel iets gebeurd.
Intusschen worden van zoo’n fabriek de arbeiders en ’t kantoorpersoneel naar de werkverschaffing verwezen. Maar de heeren knoeiers krijgen f 1100,- per week.
Voor zulke toestanden is de regeering met haar systeem verantwoordelijk.
Liberalisme en democratie voeren tot communisme. De N.S.B. stelt hiertegenover de corporatieve staat, waarin alleen de president van den ministerraad als dictator verantwoording schuldig is aan de Koningin.

In tijd van nood beslist op ieder schip de kapitein. Daarom is het een schandaal volgens spr. dat ministers (zooals Marchant en Oud) door een partijvergadering ter verantwoording worden geropen. 
We dienen vakmenschen, door hun organisaties aangewezen, adviseerend en controleerend op te treden. 
Men verwijt de N.S.B.,dat deze militairistisch is. Uit welken hoek deze beschuldiging komt, kan blijken, dat de goed gediciplineerde A.J.C. niet militairistisch genoemd wordt. 
Dat de weerbaarheidsafd. reden van bestaan heeft, blijkt hieruit, dat gemiddeld per week 2 N.S.B.-ers naar het ziekenhuis gebracht worden. Wij moeten ons behouden voor een pak slaag. 
Het fascistisch Italié en Duitschland zouden oorlogszuchtig zijn. Maar het zwaarbewapende democratische Duitschland dan? 
En in Amerika is een stad, waar niets anders dan gifgassen gemaakt worden. 
De N.S.B. wil slechts, dat ons land zich moet kunnen verdedigen, zoolang nog een West-Europeesche staat het recht neemt zich op aanval te prepareeren. Wat deden de soc.in 1914? De eeuwige vrede Van Genéve zal nooit komen zoolang daar afgevaardigden komen van ’n partij en niet uit het volk. 
Was Vliegen vertegenwooridger van ’t Nederlandsche volk? 

De beschuldiging van anti-semitisme wijst spr.af. De N.S.B. wil in deze de Duitsche methodes niet toepassen. Nationaal voelende Joden kunnen zich bij de beweging aansluiten. Zionistische Joden worden als gasten beschouwd. Zij kunnen geen N.S.B.-lid zijn. 
Tenslotte roept spr. zijn gehoor op, mee te helpen aan de rgoote schoonmaak en zich aan te melden als lid van de N.S.B.

Na de rede van Dr.Bos konden vragen gesteld worden.
Bij beantwoording van deze vragen bleek, dat de N.S.B. streeft naar de totale macht. Zij denkt daarbij aan een meer geleidelijke overgang dan in Duitschland. Er zal meer erkenning zijn voor andersdenkenden. 
Een tegenstelling stad-platteland is in een N.S.B.-staat niet denkbaar. tweedrachtszaaiers worden uit de beweging gestooten. 
De N.S.B. is voor opheffing van het bankgeheim.
De N.S.B. wil een nationale school, dit is echter in de eerste jaren nog niet te bereiken. Slechts als de nationale N.S.B.-idee diep in het volk doordringt kunnen de bijzondere scholen verdwijnen.
De N.S.B.-school moet ruimschoots voorzien in gelegenheid tot godsdienstonderwijs voor iedere gewenschte richting, te geven door bevoegde kerkelijke personen. 
Nadat Ds.Reeser nog een slotwoord gesproken had, werd staande het Wilhelmus gezongen. 
Er werd gelegenheid geboden als N.S.B-lid zich aan te melden; voor zoover ons bekend werd daarvan geen gebruik gemaakt. 

Kringhuis Stationsstraat

VRIJDAG, 2 FEBRUARI 1934

N.S.B.
Naar wij vernemen heeft Groep Winterswijk van de N.S.B. de woning gehuurd aan de Stationsstraat 25, met de bedoeling deze in te richten als groepshuis.N.S.B.

Katholieken en de N.S.B.

13 FEBRUARI 1934

De Katholieken en de N.S.B.
Zondag is van alle kansels in de R.K.kerken van ons land een brief van de Bisschoppen voorgelezen, waarin ernstig wordt vermaand, zich niet aan te sluiten bij de N.S.B. De brief is in zeer voorzichtige bewoordingen gesteld en houdt niet een onmiddelijk verbod in om van deze organisatie lid te zijn of te blijven.
Wel is de organisatie verboden voor alle functionarissen in dienst der Kath.Kerk, verder kerkmeesters, armbestuurders, onderwijzend personeel enz.

Nazi-overval op P.G.Kobus

VRIJDAG 13 APRIL 1934, De Tribune
Communistisch blad

Onze makker in zijn bed overrompeld en neergeslagen

GELD EN KOSTBARE
MUZIEK-INSTRUMENTEN WERDEN GESTOLEN.

„In twee weken komen wij terug ….Dan vallen er dooden!”

De buurtschap Meddo, waar in de nacht van Woensdag op Donderdag een nazi-overval op partijgenoot Kobus werd gepleegd, ligt tusschen Winterswijk en de Duitsche grens. Het is een eenzame streek, waar
bosschen en roggevelden elkaar afwisselen.
Het huis van Kobus ligt op twee kilometer afstand van de Duitsche grens. Het is er stil en afgelegen.
Een plaats die zich buitengewoon goed leent voor een misdadige overval.
Woensdagavond waren de twee groote zoons van kd. Kobus, Albert en Gerrit niet thuis.
Gerrit zat in de nachtploeg op de fabriek in Winterswijk en Albert was met de Tribune in de stad aan het werk.
Kobus was zoodoende alleen thuis, met zijn vrouw en twee meisjes van 14 en 20 Jaar.
De ouders verwachten Albert tegen half twaalf uit de stad terug.
Toen de hond om een uur of elf aansloeg, verbaasde niemand zich daar dan ook over en dacht, dat de jongen huiswaarts keerde.
Nog geen twee minuten later bleek, dat men zich vergist had.
Plotseling voelde pg. Kobus, die met zijn vrouw in de voorkamer slaapt, een schrijnende pijn in zijn hoofd.
Hij dacht, dat hij zich gestooten had. Toen hij gestommel hoorde en opzag, keek hij in een viertal op hem gerichte zaklantaarns.

— Handen omhoog! — schreeuwt een van de indringers in het Duitsch kameraad Kobus toe, en meteen werd er weer geslagen.
Een van de vier kerels, die een masker droeg en die gedurende de geheele scène geen woord sprak, had de leiding van de mishandeling.
Een van de Duitschers eischte op hoogen toon de schrijf machine van Kobus.
— De schrijf machine is niet hier! Die is bij een kameraad in de stad — antwoordde Kobus.
— We gaan nog naar boven! Als wij de machine niet vinden, ga jij eraan!
Intusschen had een van de andere nazls zich meester gemaakt van vier horens van de schalmeien-kapel, die een waarde vertegenwoordigen van f 175.
Een van de anderen eischte, dat de plaats aangewezen zou worden, waar Duitsche illegale drukwerken verborgen waren.
Verder rukten zij een Tribune-plaat van de muur, benevens een portret van Ernst Thaelmann.
Brochures, die zij vonden,stopten zij in een meegebrachte jutezak.
Uit een van de kasten haalden zij uit een paar kistjes een bedrag van f 53.— van de Schalmeien-kapel.
De gemaskerde man trad daarop weer met zijn zware knuppel op het bed toe en gaf de vrouw van Kobus een harde slag.
Kobus is toen over zijn vrouw heen gaan liggen, om haar met zijn lichaam te beschermen.
De nazis hebben hem toen op een beestachtige manier afgeranseld.
Intusschen waren de meisjes wakker geworden. Toen zij naar beneden wilden komen, brulde een van de nazis hen toe:
„Als jullie niet boven blijven, schieten we!”
Meteen loste hij een schot. De meisjes vlogen toen naar de ramen en riepen in den nacht: „Moord! Help!”
Op deze afgelegen plaats was dit roepen echter tevergeefs. Niemand kon hen hooren.
Buiten ontdekten zij nog twee Duitschers, die op wacht bleken te staan.
Terwijl de indringers zich klaar maakten om weg te gaan, kwam de gemaskerde man nog even terug in de slaapkamer van de oude menschen. Hij bracht Kobus nog eenige harde slagen toe op hoofd en schouders en verklaarde daarbij, dat hij binnen twee weken terug zou komen.
Als de schrijfmachine er dan niet was, zouden er dooden vallen….
Daarop verdwenen de aanranders.
Om half twaalf kwam Albert thuis. Nadat zijn vader voorloopig verbonden was. is hij met hem naar de „buren” gegaan die tien minuten verder wonen.
Nadat deze gewaarschuwd waren, zijn twee boeren met hun jachtgeweren op de fiets door de bosschen van Winterswijk gegaan, om de politie te waarschuwen, en Kobus, die vermoedde, wie de gemaskerde man was, n.l. een Hollandsche fascist uit Winterswijk, verzocht de boeren de politie van dit vermoeden op de hoogte te stellen.
Twee agenten zijn dan ook ’s nachts naar het huis van de betrokken N.S.B.er gegaan en zij hebben zich door de vrouw van den man laten afschepen met het smoesje, dat haar man sedert acht dagen ziek te bed lag.
De agenten zijn toen niet naar binnen gegaan,
’s Nachts tegen half twee verscheen de politie met een auto bij het huis van Kobus.
Er werden geen foto’s of vingerafdrukken genomen, terwijl er evenmin voetsporen zijn opgenomen.
Eveneens weigerde de politie ondanks het dringende verzoek van Kobus om onmiddellijk in de richting van Vreede, een klein stadje, vlak over de grens, een onderzoek in te stellen.
Den volgenden morgen heeft men een naar de grens loopend spoor gevonden.
Uit de voetafdrukken in het mulle zand bleek, dat een groote groep mannen, waarschijnlijk van de SA van Vreede, ’s nachts aan de grens op de terugkomst van de aanranders gewacht heeft.
De politie van Winterswijk heeft in den loop van den dag te Vreede een onderzoek ingesteld.
Naar men ons mededeelde, heeft dit niets opgeleverd.
Het blijkt echter wel, dat er voorhands van ernstig politie-onderzoek geen sprake is.
De verontwaardiging in Winterswijk is echter buitengewoon groot.
Algemeen neemt men aan, dat de overval in samenwerking tusschen de plaatselijke afdeeling van de NSB en de Duitsche SA-bandieten is gepleegd.
Pg. Kobus heeft nog steeds een verband om het hoofd.
Hedenavond wordt door de afdeeling van de C.P.H. in Winterswijk een openbare vergadering belegd als protest tegen de fascistische overval.
De Comm. party roept per manifest de arbeiders op, tegen de fascistische benden en tegen de Colijn-regeering, die hen beschermt, het eenheidsfront van den strijd te vormen.

Twee NSB-ers gingen samen naar Vreden

MAANDAG 16 APRIL 1934, De Tribune
SOC.DEM.WEEKBLAD

Wat hebben ze daar gedaan?
De N.S.B. durft geen openbaar debat aan

(Van onzen specialen verslaggever)

Winterswijk, 16 april 1934
De N.S.B.-er V, tegen wie ernstige verdenking bestaat, dat hij de gemaskerde man was bij den nazi-overval op p.g. Kobus, is door de Winterswijksche politie wederom in verhoor genomen. Het eerste verhoor vond plaats bij zijn bed.
De man beweerde, dat hij zwaar ziek was en dat hij ook de nacht van den overval te bed gelegen had.

Het staat echter vast, dat V. den Zondag voor den overval met zijn vrouw naar Vreden, het Duitsche plaatsje vlak over de grens is geweest. Wat moest hij daar doen? Velen denken, dat hij daar met de nazi’s de laatste bijzonderheden ter voorbereiding van de misdaad heeft besproken.

Paaschmaandag is V. trouwens ook naar Vreden geweest. Hij ging toen in gezelschap van een anderen N.S.B.-er uit Winterswijk, een zekeren P.!
Men ziet, dat de fascisten hun aanslag lang van tevoren goed voorbereid hebben.
V. die beweert dat hij reeds eenige dagen ziek te bed lag, is Dinsdag op de slachterij van Zwanenberg geweest, waar hij door verschillende personen gezien is.
Donderdagavond, den dag na den overval, hebben anderen hem bovendien in Winterswijk op straat zien loopen.
Zaterdag j.l. hebben wij den man met eigen oogen op straat zien loopen, met een groot pak nummers van, “Volk en Vaderland” onder den arm.
Een paar uur tevoren hebben wij hem zelfs bij Dr.Bos, den plaatselijken kringleider van de N.S.B. zien binnengaan.
P.g. Kobus heeft den fascistischen schurk trouwens terstond herkend en onmiddelijk heeft hij dit aan de politie medegedeeld. De Winterswijksche politie heeft echter niet de moeite genomen om terstond te gaan onderzoeken, of de man zich den nacht van den aanslag thuis bevond.
Een van de dochters van Kobus heeft nog verklaard, dat de twee kerels, die tijdens den inval in het huis in de bosschen buiten op wacht stonden, dezelfde petten droegen, waarmee de S.A.-lieden uitgerust zijn. 

In sommige bladen heeft gestaan, dat eenigen van de gestolen voorwerpen aan de Duitsche grens teruggevonden zouden zijn.
Deze “voorwerpen” waren een dopje van een van de gestolen psitonhoorns van de Schalmeier-kapel en verder een hoeveelheid looden letters, afkomstig van de zetkast, die p.g. Kobus in huis had voor het drukken van ons plaatselijke partijblaadje “De Baanbreker”. 
Deze letters hadden de roovers in een zak gedaan, die blijkbaar onderweg stuk is gegaan.
Er zijn toen letters uitgevallen. Op deze wijze lieten de fascisten een spoor na, dat Kobus zelf ontdekt heeft. Dit spoor leidde naar de Duitsche grens. Het bracht tevens aan het licht, dat de roovers niet langs geheime paadjes, maar over den grooten weg naar Duitschland teruggekeerd zijn. Over de grooten weg die voortdurend zoo streng bewaakt wordt!
’t is duidelijk dat de fascistische grenswacht mee in het complot is geweest, anders zouden de kerels wel gegrepen zijn, toen zij terugkwamen met hun buit.

De afdeeling Winterswijk van de C.P.H. heeft den kringleider van de N.S.B., dr.Bos, uitgedaagd tot een openbaar debat over deze fascistische misdaad en over de vraag “fascisme of communisme”.
Dr. Bos heeft echter deze uitnoodiging afgeslagen

Geen wonder – in een openbaar debat zou voor het front van de arbeiders duidelijk aangetoond worden, dat zulke misdaden zeer goed passen in de politiek zooals de fascisten die overal voeren.
In Italie en Duitschland hebben de fascisten immers nooit anders gedaan. En daartoe durven de fascisten zich in het openbaar niet te verantwoorden.

De openbare vergadering, die de C.P.H.  Vrijdagavond j.l. gehouden heeft over deze zaak, heeft intusschen haar uitwerking niet gemist.
De stemming onder de arbeiders in Winterswijk is uitgesproken anti-fascistisch. Wij hebben thans de taak om van deze stemming gebruik te maken voor het winnen van werkers voor den strijd tegen het fascisme.

Zaterdag is gebleken, dat de roovers behalve de reeds gemelde voorwerpen, ook nog een fototoestel meegenomen hebben.
Geruimen tijd geleden had p.g. Kobus reeds aan den burgemeester van Winterswijk vergunning gevraagd voor het in huis hebben van een revolver, wat werkelijk niet overbodig is voor iemand, die zoo afgelegen woont en die elk oogenblik bedreigd wordt door de fascistische schurken uit nazi-land zoowel als uit Winterswijk zelf.
De burgemeester heeft dat toen, zonder opgaaf van redenen geweigerd. 

Van de politie kreeg Kobus echter te hooren, dat hem toestemming geweigerd was, omdat hij communist is!
Men is blijkbaar van meening, dat een communist zich maar moet laten afslachten door fascistische aanranders. 
De arbeiders in de grensstreek zullen zich echter weten te verdedigen – ondanks burgemeesters die hen dat willen beletten en ondanks politie, die aanranders laat ontsnappen

De man met het masker herkend

23 APRIL 1934, De Tribune, Soc.Dem.Weekblad

WINTERSWIJK, 20 April.
(Van onzen specialen verslaggever).

Vrijdagmiddag om half vier heeft ten huize van pg. Kobus, op wien in den nacht van 11 op 12 April door een bende Nazi’s een overval gepleegd werd, een confrontatie plaats gehad tusschen Kobus en twee van de vermoedelijke daders, namelijk den N.S.B.er Veugelers en den S.A.-man Haarhuis uit Bocholt.
De Winterswijksche politie, die de zaak de laatste acht dagen onder den druk van de anti-fascistische stemming onder de bevolking krachtiger aangepakt heeft, was hierbij met vier man aanwezig. Het hoofd van de politie te Winterswijk, inspecteur Feberwee, leidde de confrontatie persoonlijk. P. Kobus zoowel als zijn vrouw hebben hierbij In Veugelers definitief den man met het masker herkend.
De dochter van Kobus herkende in het stemgeluid van den Duitschen fascist Haarhuis, dat van den man, die tijdens den overval zijn spitbroeders tot spoed aanmaande met de woorden:
„Schnell! Los! Wir mussen weg! Los!”
Beiden bleven intusschen ontkennen iets van de zaak af te weten. 

Het is echter vast komen te staan,dat de Mussert-man Veugelers den dag na den overal weer naar Vreden is gegaan, d.w.z.
vlak na den nacht, waarin zijn vrouw aan de politie verklaarde, dat de man doodziek te bed lag!
Verder is thans ook aan het licht gebracht, waar de N.5.8.-er steeds heen gaat als hij zich naar Vreden begeeft. Hij brengt dan namelijk steeds bezoeken aan het beruchte nazi-café van zekeren Amelink aldaar. Daar zitten voortdurend allerlei plaatselijke leidertjes van het
nazl-geboefte bij elkaar, die onder het ledigen van vele glazen bier beslissen over het lot van de bevolking, uitmaken wie er
in Schutzhaft genomen en bepalen wie er in het concentratiekamp opgesloten moet worden.
Het Is duidelijk, dat hier ook de oplossing van den overval op p.g. Kobus gevonden kan worden. In dit café, waar
de N.S.B..-er Veugelers met partijgenooten regelmatig samenkomt, zijn de plannen tot den nazi-overval op het eenzame huis van p.g. Kobus hoogst waarschijnlijk uitgebroed en voorbereid.
Dat het, ondanks de aanwezigheid van al deze aanwijzingen, tot ontmaskering van alle daders zal komen, Is niet waarschijnlijk. De Duitsche politie Is een verlengstuk van den fascistische heilstaat en de misdaden van de nazi’s worden natuurlijk met den mantel van de fascistische corruptie bedekt. 
Voor de arbeiders is de heele zaak niettemin zoo helder als glas. Deze overval heeft weer eens duidelijk in het licht gesteld, volgens welke schurkachtige methodes het fascisme werkt en tevens, dat de N.S.B. de evenknie is van de Hltlerbende.
Den felsten strijd zullen de Hollandsche arbeiders overal tegen deze gevaarlijke misleiders voeren!

Kobus wil vuurwapen

23 APRIL 1934, De Tribune

B. A. weigert steun.
WINTERSWIJK, 20 April.
De burgemeester van Winterswijk heeft een hernieuwd verzoek van p.g.Kobus om een vuurwapen in huis te mogen hebben, afgewezen.
De man is blijkbaar van meening, dat een communist zich maar weerloos door de fascistische misdadigers moet laten neerslaan.
Verder heeft het Burgerlijk Armbestuur geweigerd om Kobus steun te verleenen, wat hij na den roof van zijn schamele bezit verzocht had.
De voorzitter van B.A is dr. Bos, tevens kringleider van de N.S.B, de partij van Veugelers…..

Overtreding Uniformverbod -Procesverbaal

26 JUNI 1934
Overtreding Uniformverbod

Door de politie is proces-verbaal opgemaakt tegen J.v.A., die op den openbaren weg, kleedingstukken droeg, aanduidende dat hij lid was van de N.S.B., zulks in strijd met artikel 435a van het Wetboek van Strafrecht. 

Communist lid N.S.B.

10 JULI 1934
Overtreding Uniformverbod.

Tegen den ex-fanatieken communist V., thans lid der N.S.B. is door de politie proces-verbaal opgemaakt, omdat hij kleedingstukken droeg waarmede hij uitdrukking gaf aan een staatkundig streven, n.l. dat der N.S.B.
Naar men ons mededeelde, wordt genoemde V. in “De Tribune”, gequalificeerd als “politieke spion”. 
’t Feit, dat genoemde V. geverbaliseerd is, duidt er toch wel op, dat deze niet in zekere relatie met de politie staat. 

De kous op den kop

ZATERDAG 20 OKTOBER 1934, Volk en Vaderland
WEEKBLAD DER N.S.B.

DE KOUS OP DEN KOP
Blijkens een bericht in De Oranjepost van 28 September, heeft zich te Winterswijk een terreur-geval voorgedaan, waarbij eenige spoorwegmannen de raddraaiers waren. Verschillende zakenmenschen ontvingen van hen aanzegging, dat zij voor de N.S.B. moesten bedanken op straffe van boycot.
Naar het schijnt, hebben de benadeelden het er niet bij laten zitten en overwogen, of zij tegenover den boycot door personeel der Ned. Spoorwegen niet een tegen-boycot zouden stellen.
De directie der Ned.Spoorwegen heeft althans deze dagen een dienstorder uitgevaardigd, waarbij zij aan het personeel meedeelt, dat dit zich heeft te onthouden van handelingen, waardoor de belangen der Ned.Spoorwegen worden geschaad.
De boycottende vrijheidsminnaars hebben dus de kous op de kop gekregen! 

Overtreding uniform-verbod

VRIJDAG 23 FEBRUARI 1934, Graafschapbode

VAN OVERTREDING UNIFORM-VERBOD VRIJGESPROKEN

G.H.R, kantoorbediende alhier, werd door de Rechtbank te Zutphen in hooger beroep wegens overtreding van het uniformverbod vrijgesproken.
Hij had een speldje gedragen van de N.S.B.

Overval Gradus Kobus

DONDERDAG 12 APRIL 1934, Het Vaderland

OVERVAL TE WINTERSWIJK.POLITIEKE MOTIEVEN?

Gisteravond omstreeks 11 uur zijn vier personen de woning binnengedrongen van een zekeren K., grintwinkelier in de buurtschap Meddo onder Winterswijk. K. lag reeds te bed en werd door de indringers wakker gemaakt. Zij eischten van hem de plaats aan te wijzen, waar zijn schrijfmachine stond, terwijl zij naar vlugschriften zochten  van communistische strekking, welke K. in zijn bezit zou hebben met het doel deze over de grens te brengen. K. beweerde, dat zijn schrijfmachine, niet bij hem was, doch bij een partijgenoot in Winterswijk – K.is communist -, waarop de indringers het huis doorzochten. Zij vertrokken tenslotte met medeneming van pamfletten en voorts van een bedrag van f 53, dat zij hadden gevonden. Een persoon keerde terug en heeft K. op ongenadige manier afgeranseld. De politie heeft nog gisteravond een onderzoek ingesteld en geconstateerd kon worden, dat men hier vermoedelijk met Duitschers te doen had. K. heeft namelijk kunnen vaststellen, dat alle vier hoog-Duitsch spraken, terwijl zij ook wat hun kleding betreft op Duitschers geleken.Het onderzoek met een politiehond wees uit, dat de vier indringers zeer waarschijnlijk zich hebben verwijderd in de richting van de Duitsche grens. De woning van K.ligt op ongeveer 1 kilometer van de grens. K. heeft zich moeten laten verbinden, doch zijn toestand is niet ernstig. Van de daders heeft men tot nu toe niets kunnen ontdekken.

N.S.B.-frases en werkelijkheid.

05 DECEMBER 1934, De Tribune

Raadslid overbiedt gemeente.
De winst was: 900%.
Dat de z.g. „Liefde”, die de N.S.B, zegt te koesteren voor het „algemeen belang”, slechts brutale demagogie is, bewijst op treffende wijze het volgende geval:
Midden in de gemeente Winterswijk ligt een stuk onbebouwde grond, de z.g. Balinkesch.
Reeds jaren bestond bij het gemeentebestuur het plan om dit stuk grond aan te kopen en Winterswijk uit te breiden. Reeds waren enige percelen nodig voor doorbraak en zijn er reeds een aantal aangekocht.
Toch werd er nog geen werk van gemaakt, voor het Rijk met een plan voor de bouw van een postkantoor voor de dag kwam.
Als de plaats, waar het nieuwe postkantoor zou komen te staan, koos men de Balinkesch, en daarmee kwam het oude plan weer in het volle daglicht te staan.
In een zitting van de gemeenteraad werd nu besloten op de in veiling staande percelen een bod te doen. Maar ook de N.S.B-er Dr. Bos, die raadslid is, had reeds van te voren hiertoe besloten.
Tijdens de behandeling in de raad verdween de makelaar van dit raadslid, die eveneens raadslid is, uit de zaal.
Toen het perceel in veiling kwam, bood dit raadslid in opdracht van Dr. Bos ƒ 1.53 1/2 per vierk. M. en bleef enkele centen boven het door de gemeente geboden bedrag, zodat Dr. Bos dus eigenaar werd.

De gemeente, die zonder wijziging het oorspronkelijke plan niet kon uitvoeren, vroeg toen aan Dr. Bos om die grond aan haar te verkopen. Inderdaad bleek Dr. Bos bereid de grond af te staan, nu echter voor de som van ƒ 15. —per vierk. M. Dat was voor hem dus een winst van 900%.
B. en W. hebben in een verklaring hierover hun scherpe afkeuring uitgesproken en het geval heeft vanzelfsprekend grote verontwaardiging gewekt.
Vooral de liberalen trachten er munt uit te slaan, en één der leiders stelde in een goed gedocumenteerd ingezonden stuk in een plaatselijk blad Dr. Bos en zijn z.g. partijbeginsel aan de kaak.
Dr. Bos trachtte zich hierop te verweren door er allerlei bijkomstigheden bij te halen, waarbij hij de hoofdzaak, dat de vraagprijs ƒ 15. — was en de wijze, waarop hij in het bezit van de grond kwam, heeft toegegeven.
Dat is nu ten voete uit getekend de werkelijke betekenis van de leus van de nazi’s: “Gemeenschap voor eigen baat”

N.S.B. – Groep Winterswijk

08 JANUARI 1935
N.S.B.- Groep Winterswijk 
In verband met het vormen van een kring Winterswijk, waardoor de oude groepsraad Kringraad is geworden, is als nieuwe groepsraad donderdagavond door den heer Overwijn geinstalleerd tot:

Groepsleider: Joh.te Winkel
Wnd.Groepslieder: H.Jansen
Secretaris: H.te Winkel
Penningmeester; W.Sloetjes
Buurtleider: W.Roerdink
Propagandaleider: J.A.B.Jansen
Tot leider van de propaganda-en verkiezingsactie werd benoemd de heer Dr.W.P.C.Bos. 

Plakkers bekeurd

VRIJDAG, 2 FEBRUARI 1935

PLAKKERS BEKEURD
Twee personen, leden der N.S.B. werden verbaliseerd omdat zij zonder toestemming van den rechthebbende reclame biljetten hadden aangebracht op een andermans deuren en ramen, waarvan men natuurlijk heeft af te blijven.

Mussert in Feestgebouw

8 MAART 1935, Graafschapbode

WINTERSWIJK.

Ir. A. A. Mussert, leider der N. S. B. spreekt voor de afdeeling Winterswijk.

Een stampvol feestgebouw.

Maandagavond werd in het feestgebouw een openbare vergadering gehouden van de afdeeling  Winterswijk der N.S.B., waar
de leider dier beweging, Ir. A. A. Mussert als spreker optrad.
Reeds vóór den aanvang was het groote feestgebouw tot in alle hoeken bezet en moest men zoeken om nog een plaats te bemachtigen. •

Dr.Bos leidde den spreker in, waarna deze het woord verkreeg. Spr. wees erop, dat de Nat.Soc.Béweging in ons land nog slechts 3
jaar oud is en dat de beweging snel tóeneémt.
Het scheen, dat het Nederlandsche volk was ingeslapen.Gelukkig zijn er thans die wakker zijn geworden en beseffen dat
wij bezig zijn weg te zinken in het moeras. Het is nu meer’dan tijd dat volk en vaderland gered moeten worden en het is de taak van de N.S.B.
dit te doen. Of wij dan nog niet wat moeten wachten? Neen.
Wij zijn met de Overzeesche gewesten ’n volk van 74 millioen zielen.
Zouden wij dan niets kunnen?

In de 17e eeuw telde ons land slechts 1 millioen zielen en de geheele wereld kende de Hollanders. Dat volk uit de 17e eeuw wist wat het wilde, doch wat is er van dat volk terecht gekomen?
Ons land is vruchtbaar en de bodemopbrengst is goed. Toch trekt het volk naar de groote steden. Dit leidt naar ondergang.

De werkloosheid en armoede nemen hand over hand toe.

Wij hebben te veel vleesch en het gebruik van 42 kg per hoofd in 1933 is achteruitgegaan tot 35 kg. Evenzo gaat het met het boterverbruik, en dit terwijl wij veel en veel te veel hebben. Men zégt: er is overproductie
Maar de oorzaak hiervan is dat er veel menschen niet kunnen koopen en honger lijden, niettegenstaande er te veel is
Eerlijke eenvoudige arbeid wordt in Nederland niet meer gerespecteerd. Slechts als men geld heeft wordt men geëerd.
Wij zijn in de periode van ordening. Spr. is voor ordening, maar,zooals deze thans wordt toegepast, is zij niet de juiste.

Met de veiligheid van ons land is het ook al treurig gesteld. Voor de naaste toekomst moet er gezorgd worden en ook voor de veiligheid
Wij willen niet onder de voet geloopen worden. Een volk dat zich zelf respecteert, heeft recht op veiligheid; Men zegt ook, dat wij ons niet kunnen verdedigen. Spr. vraagt waarom onze voorouders, die zoo gering in aantal waren, het dan wel konden.
Spr. waarschuwt er voor, dat Leiden op een goeden dag in last komt en dan zal ons rekenschap gevraagd
worden. Alles wat is nagelaten moet afgemaakt worden. Onze vrijheid is zoek. Er zijn streken in ons land. waar men niet naar een vergadering der NS.B. durft te gaan en aan de N.S B-ers is verboden om een zwart hemd te dragen.

Barmatt blijft in Holland en het zwarte hemd moet uit. Barmatt wordt in Nederland toegelaten, terwijl men hem het verblijf in verschillende landen heeft verboden. 
Als De Telegraaf over Barmatt schrijft, wordt deze veroordeeld tot een boete van f 1500,- 

Als spr. een blauw hemd aantrekt, hindert men hem niet, trekt hij echter een zwart hemd aan, dan is hij Staatsgevaarlijk.

Men zegt er is crisis. Dat is een leugen.

Dat het niet goed gaat is een gevolg van het verkeerde stelsel. Wij hebben alles wat wij noodig hebben, behalve moed en doorzettingsvermogen. Willen wij in de goede richting, dan moet het uit zijn met onze lamlendigheid.
Wij moeteh een volk zijn met opoffèringsgezindheid. Dat wij zoo laks zijn, zonder fut, licht in onze verkeerde opvoeding.’ Ons volk wordt niet opgevoed, doch afgevoed. Het is meer dan tijd, dat wij ons keeren tegen alles wat ondermijnt en kapot slaat. Hoe ver wij zijn gezakt blijkt uit de gedragingen van den Bond van Nederlandsche Onderwijzers, die op een vergadering de slachtoffers der “Zeven Provinciën” herdacht en door opstaan aan hen een stille hulde bracht.
Dit zijn nu de menschen die geroepen zijn om onze kinderen op te voeden. Dit alles gebeurt nog wel onder het Ministerie Colijn. 
Spr. noemt nog eenige voorbeelden van ondermijning van het zelfrespect, die een bewijs zijn van verwording. Er zijn verschillende politieke partijen geweest die veel beloofd hebben, doch nimmer hunne beloften hebben ingelost. De S.D.A.P. heeft 40 jaar den strijd gevoerd voor socialisatie. Niemand gelooft dat daar ooit iets van terecht zal komen.
Van het buitenland moeten wij het niet verwachten. De leuze van „Proletariërs aller landen vereenlgt U” heeft geen zin.
Ieder land zorgt voor zich zelf. Als een arbeider een voet over de grens heeft gezet, gelooft hij van het internationalisme niets meer. Als men echter uit gaat met de internationale kapitalisten, dan bemerkt men geen grenzen, want met geld is men overal welkom

De N.S.B. staat tegenover de partijen die zeggen .dat het volk zelf regeert. Dit is een leugen.

Het volk regeert zelf niet en zal ook nimmer regeeren.

Het komt er echter maar op aan, of wij geregeerd worden. Wij moeten een volk worden, zelfbewust, met respect voor ieders Godsdienstige opvatting. Wij moeten ons niet uit elkaar laten slaan door de politiek. ledere partij pocht op zich zelf en zegt, dat zij de ware is.
Als het publiek zoo stom is dit te gelooven, komt het bedrogen uit.

Het stelsel dat 51 menschen zeggen hoe het moet, terwijl de andere 49 niets te zeggen hebben, is verkeerd. Daarbij worden door hen de wetten gemaakt, terwijl zij daarvan geen snars verstand hebben. Zoo moet wel een staat te gronde gaan.

Er moet een corporatieve staat komen, waar alle groepen in vertegenwoordigd zijn. Zij, die verstand van een en ander hebben, moeten de zaken regelen. Hierdoor bouwt men op. Zooals het nu is, is het een janboel en wanorde.

Wonder is het, dat het nog zoo gaat als het gaat. De Minister heeft in de. 2e Kamer gezegd: „waar gaat het beter dan bij ons?”, doch spreker vraagt: „waar gaat het slechter dan bij ons?”. Wij zullen ons moeten plaatsen op den bodem der werkelijkheid. Allen moeten wij weten dat wij een taak in de samenleving te vervullen hebben Tegen zulke menschen wil spreker gaarne spreken.
Wij moeten de staat niet zien als onze vijand, doch als onze vriend.

Wij moeten zijn één volk met de vaste wil tot samenwerking.

Eerst moeten wij overgaan tot een grondige schoonmaak. Zooals dat maar eenmaal in de honderd jaar gebeurt.
Spr. en de zijnen zijn Nationaal en Sociaal. Van dat Nationaal heeft men veel misbaar gemaakt. Toch is het waar dat wij als Nederlanders bij elkaar behoren. Wij willen allen met elkaar een onafhankelijk Nederlandsch volk zijn, dat zijn onafhankelijkheid wil blijven handhaven.
Het wil geen oorlog, doch wil wel weerbaar zijn. Weer anderen zeggen dat de verdediging ons te veel kost, In vergelijking met andere landen is hier geen sprake van. Wij betalen per hoofd ƒ 6.22, Zwitserland ƒ 13.— en Frankrijk./ 20.— voor legeruitgaven.
Wij willen en moeten ons vaderland behouden en daarom moeten wij het met alle kracht die in ons is verdedigen. 
Nationaal beteekent liefde voor de natie.Sociaal is doen wat In ons vermogen is, ieder zijn deel te geven wat hem toekomt.. Zoolang er menschen zijn die honger lijden kunnen wij niet eischen dat zij zeggen dat zij met andere Nederlanders één volk zijn. Men behoort offers te brengen als het moet. Dit deed men in Italie ook toen Mussolini daar de 40-urige werkweek invoerde, om andere volksgenóoten aan wérk te helpen.

Het goud wordt nogal eens besproken. Wij zijn echter bezig een goudland te worden, waardoor wij een land van bedelaars worden.
Als wij maar doorgaan met geldleenen en nog doorgaan met meer menschen op de straat te zetten zal de toestand nog steeds slechter worden. Het Nat. Soc. is niet gebaseerd op goud doch op arbeid.

Door arbeid alleen zullen wij uit het moeras moeten komen.
Nu zal men vragen, waarom geen andere koers wordt ingeslagen. Spr. zegt, dit gebeurt als het Nederiandsche volk maar weet wat de N. S. B. wil.

Alle politieke partijen zullen in hun politieke toespraken die zij in Nederland met de verkiezingen der Prov. Staten zullen houden, op de  N.S.B. afgeven, daar is spr. van overtuigd. Want men is angstig. Men zegt: “Pas op voor de N. S. B.” want dan gaat de vrijheid
verloren”. Spr. wil wel de vrijheid van het slampamperen inperken doch de vrijheid om een onafhankelijk staatsburger en een nijvere arbeider te zijn, zal er zijn.
Het geloof heeft ook geen politieke partij noodig. Maar bij ons heeft de politiek een geloof noodig en als men het geloof dienstbaar maakt aan de politiek gaat het verkeerd. Er zijn zielherders en stemmenherders. Spr. vereert de eersten doch veracht de laatsten. Er moet een hoog religieus leven komen, tot heil van Nederland en zijn volk.

Als nu straks de verkiezingen der Prov. Staten zullen komen, zullen de politieke partijen zich weer aandienen en om het vertrouwen vragen. Men houdt er echter rekening mede, dat hoewel dit niet in de lijn van de N. S. B. ligt, deze toch ook met een lijst zal komen, waarop menschen uit alle standen en rangen voorkomen.

Spr. hoopt dat er een groote schoonmaak zal worden gehouden en dat een nieuwe maatschappij met een nieuwe toekomst zal worden opgebouwd, waar voor een ieder die wil werken. een plaats en brood zal zijn.

Nadat een half uur gepauzeerd was, werd gelegenheid gegeven tot het stellen van vragen die schriftelijk moesten worden ingediend.
Een groot aantal vragers leverden hunne vragen in, die alle op zeer gedecideerde wijze werden beantwoord.

Na de bekende sluiting met staande het „Wilhelmus” te zingen, werd de vergadering om circa half twaailf door Dr. Bos gesloten.

Gestapo-spionnen in Holland

20 FEBRUARI 1935, De Tribune

Samenwerking met N.S.B.-fascisten
Pogingen om arbeiders uit te leveren.
Het is bekend, dat de Duitse Gestapo in Nederland een net van spionnen heeft, die voor nazi-Duitsland hier hun werk verrichten.
Deze lieden maken dikwijls gebruik van leden van de N.S,B., het agentuur van het Hitlerfascisme, om hun methodes van spionnage hier door te voeren. Een voorval van Winterswijk levert hiervan weer een duidelijk bewijs.

In Winterswijk kwam in het begin van September 1934 een zekere Lupschen zich melden bij een communistisch functionaris. Hij vroeg om materiaal, dat gebruikt kon worden om in Duitsland agitatie te voeren.
Hij beweerde in verbinding te staan met twee Duitse smokkelaars, die wel een 6000 bladen over de grens zouden weten te brengen en die op hun beurt in verbinding stonden met Duitse communisten in het Roergebied. Aangezien de verklaringen van deze Lupschen een beetje verdacht klonken, werd naar de handelingen van deze man een onderzoek ingesteld. En wat bleek toen? Het bleek, dat hij in verbinding stond met de N.S.B-er Veugelers. Deze N.S.B-er was zijn opdrachtgever. Er was hem bevolen met communisten in verbinding te treden, in Winterswijk en in Arnhem.

In Arnhem probeerde hij bijvoorbeeld exemplaren van „Die Rote Fahne” te kopen, die hij grif wou betalen. Nadat hij aan een scherp verhoor werd onderworpen, viel hij door de mand, en verklaarde hij, dat hij door Veugelers was gezonden, en dat deze Veugelers weer in verbinding stond met de Gestapo-spion Marley uit Botrop.
De bedoeling was te trachten in Holland illegaal propaganda-materiaal voor Duitsland te verzamelen en daarmee in Duitsland communisten in de val te lokken en aan de Gestapo uit te leveren. Nadat Lupschen door de mand was gevallen, verklaarde hij zich tenslotte bereid, de volgende erkenning van zijn smerig werk af te geven:

Ik verklaar hier, dat ik door W. Veugelers uit Winterswijk naar Arnhem gezonden ben, om Duits materiaal te halen, wat deze Veugelers gebruikt, óm Duitse Communisten aan de Gestapo over te leveren. Ik ben reeds 7 maanden met deze Veugelers in contact om dit te bereiken. Deze Veugelers onderhoud verbindingen met Marley in Botrop.
ARNHEM, 11 Febr. 1935
G. A. LUPSCHEN.

Uit deze verklaring van Lupschen blijkt dus, dat N.S.B-fascisten in samenwerking meT Gestapo-spionnen trachten communisten te vinden, om deze in Duitsland aan de Gestapo uit te leveren.
Deze lieden hadden echter ook nog andere plannen. Zij hadden zich voorgenomen in de komende verkiezings-actie de kerken in Winterswijk vol met sociaal-democratische leuzen te bekladden om daarmee de S.D.A.P. te compromitteren.
De soc.-dem. arbeiders zien hieruit, hoe de fascisten en hun Duitse rotgenoten zich ook tegen hen richten. Dat moet een aansporing voor hen zijn, om gezamenlijk met de communisten tegen het fascisme te strijden.
De Nederlandse „democratische” regering, die op het moment, overal anti-fascistische emigranten, die niets misdaan hebben, arresteert, laat deze Gestapo-spionnen en hun N.S.B.-aanhangers rustig hun gang gaan.
Zij denkt er niet aan, tegen hen op te treden.
De strijd tegen het fascisme, moet door de arbeiders gestreden worden.
Daarom, sociaal-democratische arbeiders, strijdt in één front met de communisten tegen het fascisme!

Van Geelkerken Feestgebouw

27 MAART 1935, Graafschapbode

N.S.B.-vergadering.

Onder leiding van Dr. Bos uit Winterswijk werd Maandagavond in het Feestgebouw een vergadering gehouden van de N.5.8..
Nadat de heer Bos de volksgenooten welkom had geheeten, werd het woord gegeven aan de alg. secretaris van de N.S.B., de heer Van
Geelkerken.
Om over het Nationaal Socialisme te spreken is nauwelijks meer noodig, zeide spreker, want alle couranten geven er telkens hun meening over en meestal is dit niet veel goeds. We worden staatkundige paniekzaaiers, beeldstormers en crisisgieren genoemd. In zekeren
zin is dit laatste waar en de 53 politieke partijen zijn onze prooi!

Spr. heeft niets tegen de Ministers Colijn,Marchant, Deckers,’ enz. als personen, maar wel tegen het stelsel dat deze laten voortduren.
Wat de houding van de N.S.B. tegenover de Kerk betreft, zegt spr., dat de Kerk haar roeping moet vervullen. Een volk zonder gods-
dienst moet vergaan.
Volgens spr. is het fascisme internationaal aan de orde. Na het liberalisme, marxisme komt nu historisch het nationaal socialisme.
Spr. wijst op de houding der regeering tegenover het fascisme. Geen Hollandsche vlag mag in een optocht meegevoerd worden, wel echter op 1 Mei een roode.
Een eenvoudige krans, door de afd. Baarn op den herdenkingsdag van het overlijden van H.M. de Koningin- Moeder gezonden, werd geweigerd!

Wat Indie betreft moeten we er voor zorgen dat het ons niet afgenomen wordt. Wanneer de Minister-president in de Staten over
de toestand van’lndië. preekt, is er zoo goed als geen belangstelling. Het parlementaire stelsel is fout. Uit de groepen der bevolking
zelf moeten mannen naar voren komen! Daar huldigen wij den corporatieven staat.
Spreker wekt dan op tot aansluiting bij den N.S.B. en eindigt met „Hou Zee”.

De boeiende rede werd met groote aandacht gevolgd. Na de pauze werden een 23-tal vragen uitvoerig beantwoord.
Dr. Bos dankte de aanwezigen voor de opkomst, waarna gesloten werd met het zingen van het Wilhelmus.

Ontsierende reclame

VRIJDAG 18 OKTOBER 1935, Graafschapbode

ONTSIERENDE RECLAME

J.G.M., wonende te Winterswijk, die op het land een bord had geplaatst met een verkiezingsreclame voor de N.S.B. en zich derhalve had schuldig gemaakt  aan overtreding der Verordening op de ontsierende reclame, werd heden door de Rechtbank te Zutphen met bevestiging van het vonnis van den Kantonrechter te Groenlo vrijgesproken.

Nsb-er gearresteerd wegens diefstal met braak

11 JANUARI 1936

WINTERSWIJK,
Dezer dagen Is de bekende en beruchte W. H.Veugelers op last van den Officier van Justitie gearresteerd als verdacht van diefstal van goederen uit de NV. Tricotfabriek alhier, verleden jaar gepleegd
Reeds eerder werd deze man hiervoor aangehouden, doch men moest hem wegens gebrek aan bewijs weer in vrijheid stellen Enkele weken geleden gelukte ’t echter de politie, in het naburige Duitse plaatsje Bocholt ten huize van een vriend van Veugelers, een flinke partij van deze gestolen goederen ln beslag te nemen. Deze vriend, zekere 0., bekende toen, in samenwerking met Veugelers, de diefstal te hebben gepleegd.
Er bestaat nu alle kans, dat ook in de andere „zaakjes”, zoals de bekende overval op pg Kobus ln April 1934, meer licht zal komen De arbeiders van Winterswijk volgen met aandacht de ontwikkeling van deze zaak. (Arcor).

Overval met politieken achtergrond ?

23 JULI 1936

Door indringer in zijn slaapkamer aangevallen.
WINTERSWIJK, 23 Juli.
Toen de heer K., wonende op den hoek van de Wilhelminastraat en de Gasthuisstraat te Winterswijk met zijn huishoudster gisteravond omstreeks middernacht van een verjaardagspartij thuis kwamen, bemerkten zij, dat het electrisch licht zijn dienst weigerde.
De heer K. begaf zich toen in het donker naar boven en kreeg daar plotseling een klap op het hoofd. Er ontstond een worsteling met een onbekenden indringer. De huishoudster sloeg een ruit stuk en begon „moord” te roepen.
Op het hulpgeroep schoten de buren toe en ook de dadelijk gewaarschuwde politie en marechaussee waren weldra ter plaatse. De indringer was inmiddels door een achterdeur verdwenen. Met gebruikmaking van een politiehond wist men echter zijn spoor te volgen.
Dit leidde naar een huis, bewoond door zekeren P., dat meteen door de politiemannen werd omsingeld. In de donkere huiskamer troffen zij zes personen aan. Van hen wees de politiehond zekeren F., Nederlander van afkomst, wonende te Bocholtz als de indringer in de woning van den heer K.aan. Het zestal werd in arrest gesteld.
K. heeft bij de worsteling verschillende verwondingen opgeloopen, welke opname in het ziekenhuis wenschelijk maakten. Zijn toestand was vanmorgen redelijk wel.
Aangezien alle arrestanten tot eenzelfde partij behooren en in de woning van den heer K. niets wordt vermist, heeft men den sterken indruk dat deze overval op den heer K„ die Israëlliet is, een politieken achtergrond heeft.

Dr. W. P. C. Bos te Winterswijk in de Prov. Staten?

07 OKTOBER 1936, Graafschapbode

De heer J. M. Honig, die; voor de N.S.B. zitting heeft in de Provinciale Staten
van Gelderland, heeft als zoodanig bedankt,
De heer H., die eerst kringleider. was voor Arnhem en daarna gewestelijk commissaris van de N.S.B., had enkele maanden geleden reeds deze functie neergelegd.
Als opvolger in de Provinciale Staten komt in aanmerking dr. W. P. C. Bos, dierenarts te Winterswijk.

Dr. Bos benoemd tot lid van de Prov. Staten.

14 OKTOBER 1936, Graafschapbode

In de vacature J. M. Honing (N. S. B.) is door den voorzitter van het Centraal Stembureau tot lid van de Prov. Staten van Gelderland benoemd verklaard de heer W. P. C. Bos alhier.
Dr. Bos heeft de benoeming evenwel nog in beraad gehouden.

Dr.Bos lid v.d.Prov.Staten

20 OKTOBER 1936 

De heer Dr.W.P.C.Bos heeft zijn benoeming tot lid van de Provinciale Staten voor de lijst der N.S.B.aangenomen. 

Bewogen raadszitting in Winterswijk

30 OKTOBER 1936, Graafschapbode

N. S. B. en de „Oranjepost”.
Felle critiek der raadsleden op de N. S. B.
Dr. Bos wordt verantwoordelijk gesteld.

Motie. De Raad der gemeente Winterswijk,
Kennis genomen hebbende van de weerzinwekkende manier, waarop herhaaldelijk in de „Oranjepost” in strijd met de waarheid wordt geschreven over gemeentezaken en over leden van den gemeenteraad; met verontwaardiging constateerende, dat genoemd blad zich niet ontziet in dat minderwaardig geschrijf familieleden van die bestuurders te betrekken; spreekt zijn groote verontwaardiging daarover uit en betreurt het in hooge mate, dat de leider van: den Kring Winterswijk der N. S. B. tevens lid van den Raad, geen maatregelen neemt, daaraan voorgoed een einde te maken.”

De motie was geteekend door alle leden van den Raad, behalve de heeren Walvoort, Slotboom en Dr. Bos.
De heer Te n ki n k merkt als oudste raadslid op, dat het geschrijf over vooraanstaande personen en huisgenooten in deze gemeente alles te boven gaat. De geheele Raad is erdoor beleedigd.
Spr. wil niet beweren, dat Dr. Bos de schrijver der artikelen is, maar hij stelt hem er wel voor verantwoordelijk.
De heer Bey e r s heeft met plezier de motie onderteekend. Spr. oefent felle critiek uit op de N. S. B. en merkt op, dat wat in den lande gebeurt, hier in Winterswijk geschiedt onder leiding van Dr. Bos.
Spr. kan zooiets wel verwachten van een arbeider, maar, niet van iemand, die een titel draagt, zooals Dr. Bos.
De heer Bent heeft zich ook geërgerd aan de artikels in de Oranjepost.
Spr. keurt het ten zeerste af, dat mej. Bosma, dochter van,den burgemeester, wordt aangevallen. Mej. Bosma heeft haar diensten aan de gemeente; aangeboden en haar werk geheel gratis gedaan.
De heer Weerkamp betreurt het, dat zooiets is gebeurd.
Spr. vraagt de toezegging van Dr. Bos, dat deze zorgen zal, dat zulke dingen niet meer voor zullen komen.
De heer ten Hage verdedigt de bekwaamheden van burgemeester Bosma als president-Kerkvoogd der Ned. Herv. Kerk.
Spr. is door de N. S. B. ook aangevallen als voorzitter van den Winterswijkschen Middenstand.
Weth. Priester stelt Dr. Bos persoonlijk verantwoordelijk voor het geschrijf in de „Oranje-post”.
De Voorz. is het te min om er iets over te zeggen. Mej. Bosma heeft alles pro Deo gedaan, alleen voor het in orde maken van den tuin van het Rusthuis heeft zij een honorarium gekregen.
Mag dat soms niet? Spr. zal er verder niets meer over zeggen, daar het hem te min en te laag is er een woord over vuil te maken.
Dr, Bos wenscht onder deze omstandigheden over deze kwestie niet het woord te voeren.
De heer Beyers: Dat is de N.S.B., wanneer er een punt aan de orde is, dan zwijgt zij.
Weth. van Dam heeft ook de twijfelachtige eer gehad een onderwerp van bespreking in de Oranjepost uit te maken.
Spr. merkt op, dat mej.Bosma geheel belangeloos voor de gemeente heeft gewerkt, zelfs heeft zij zelf haar reiskosten betaald.
De gemeente is haar dank verschuldigd.
De heer Walvoort wist niet, dat deze motie aan de orde kwam.
Het is bekend, dat de heeren Slotboom en Dr. Bos lid zijn van de N. S. B., maar spr. is dit niet .
Spr. vraagt, waarom „Gemeentebelangen” niet vooraf op de hoogte is gesteld van deze motie.
Het heeft alle schijn, dat men spr. ook schuldig verklaart aan het geschrijf in de Oranjepost.
Na nog eenige discussie wordt de motie in stemming gebracht, aangenomen met de stemmen van de heeren Walvoort, Slotboom en Dr. Bos tegen.

Bewogen raadszitting (2) in Winterswijk

01 NOVEMBER 1936, Telegraaf

31 Oct. — Reeds geruimen tijd verschenen af en toe in een propagandablad van de N.S.B. „De Oranjepost”, zeer felleartikelen, waarin scherpe aanvallen gericht werden op Winterswijksche gemeentelijke autoriteiten, o.a. op den burgemeester, dhr, heer J. A. R. Bosma.
Ook het gezin van den burgemeester werd daarbij niet ontzien.
Een recent artikel in genoemd blad-droeg tot opschrift: „Als je Pa maar burgemeesteris”. Scherp werd daarin gehekeld het feit, dat mej. Bosma, tuinarchitecte en dochter van den burgemeester, de plannen ontworpen had voor beplantingen aan diverse openbare werken.
De burgemeester legde in den Raad een verklaring af dienaangaande, waaruit bleek, dat alle werkzaamheden hier bedoeld gratis door mej. Bosma verricht waren.
Naar aanleiding van de beschuldigingen In„De Oranjepost” hadden nu veertien gemeenteraadsleden een motie van afkeuring ingediend, welke gericht was tegen dr. W. P. C. Bos, leider van den kring Winterswijk der N S B., die in den Raad zitting heeft voor een groep „Gemeentebelangen”. Namens alle raadsfracties; voerden sprekers het woord, om ten scherpste stelling te nemen tegenover dr. Bos, dien zij verantwoordelijk wenschten te stellen voor de publicaties in „De Oranjepost”.
De heer Bos zeide hierop onder algemeene beweging, dat hij in deze vergadering niet wenschte te antwoorden.

Beleedigende pamfletten

04 DECEMBER 1936, Graafschapbode

Voor de Rechtbank te Zutphen had zich te verantwoorden de koopman B. W. F., alhier, die alhier voor de Joden beleedigende pamfletten had verspreid.
De Officier van Justitie Mr. W. J. H. Stam, die den inhoud van de circulaire voor den Joden scherp beleedigend vond, eischte heden Vrijdagmorgen een maand gevangenisstraf. Uitspraak over 14 dagen.

Openbare vergadering N.S.B.

VRIJDAG 26 FEBRUARI 1937

Woensdag 3 Maart a.s. zal, blijkens in dit blad geplaatste advertentie, in de Societeit  “De Eendracht” alhier in een openbare vergadering voor de N.S.B. spreken de heer W.O.A. Koster.
Deze spreker is een bekend figuur in het Industrieele- en Middenstandsleven (oud-directeur van Chamottefabriek in Geldermalsen).
Men verzocht ons, in het bijzonder industrieelen en middenstanders er op attent te maken, dat het een leerrijke vergadering zal zijn. 

Vergadering N.S.B. Spreker: W.O.A.Koster

26 FEBRUARI 1937

Woensdag 3 maart a.s. zal blijkens in dit blad geplaatste advertentie in de Societeit “De Eendracht” alhier in een openbare vergadering voor de N.S.B. spreken de heer W.O.A.Koster.
Deze spreker is een bekend figuur in het Industrieele- en Middenstandsleven (oud-directeur van de Chamottefabriek in Geldermalsen)
Men verzocht ons in het bijzonder industrieelen en middenstanders er op attent te maken, dat het een leerrijke vergadering zal zijn.

Dr.Bos en de N.S.B.

DINSDAG, 6 APRIL 1937

Wij vernemen dat Dr.Bos weliswaar ernstig overweegt te bedanken als kringleider der N.S.B., doch dat dit bedanken nog niet heeft plaats gehad, in verband met de moeilijkheid om een geschikten opvolger voor den heer Bos te vinden.
Zijn drukke praktijk-werkzaamheden nopen hem evenwel den eveneens drukken werkkring van kringleider neer te leggen.
Een eventueele candidatuur voor het lidmaatschap der Tweede Kamer zal de heer Bos evenmin aanvaarden.

Een veroordeling

19 APRIL 1937, Nieuw Israelitisch weekblad

Een koopman te Winterswijk heeft pamfletten verspreid met een voor de Joden beleedigenden in houd. De Rechtbank te Zutphen veroordeelde hem wegens beleediging van een bevolkingsgroep tot ƒ5O boete subsidair 25 dagen hechtenis, en deze straf werd in hooger beroep door het Arnhemsche Gerechtshof verminderd tot ƒ3O of 15 dagen.

Dr. Bos verhuisd

19 november 1937

Met ingang van WOENSDAG 24 NOVEMBER  1937
VERHUISD naar BALINKESCH 
DR.BOS
Telefoon: 183

MUSSERT OVER DE N. S. B. (De radicalisering)

22-10-1938

„Zoolang de Joden geen eigen nationaal tehuis bezitten. .. .”

Ir A. A. Mussert heeft in het R.A.I.-gebouw te Amsterdam voor zijn volgelingen de richtlijnen besproken voor den verkiezingsstrijd van 1939.
Spr. bestreed het verwijt dat de houding der N.S.B…landverraderlijk” zou zijn. Integendeel, zoo zeide hij. het stoken tegen Duitschland berokkent ons volk onberekenbare schade. Nederland moet vriendschappelijke betrekkingen tusschen de groole Europeesche volkeren met kracht bevorderen.
Inzake de betrekkingen tot de kerken, meende ir Mussert te moeten vaststellen, dat de bestrijding slechts van één zijde kwam, n.l. van die der kerken, waarbij hij de r.k. en de gereformeerde kerken noemde.
Wereldlijke macht is voor de kerken funest en moet het godsdienstige leven der natie schaden, zoo zeide hlj.
Volgens spr. wil de N.S.B. een christelijke volksgemeenschap en zal zij het terrein der kerk ten volle respecteeren. Noch van staatsabsolutisme, noch van kerkabsolutisme wll zij iets weten.
Indien, zoo zeide de heer Mussert verder, men de N.5.8., die uitsluitend het Nederlandsche volk wil dienen, en dus de Joodsche macht moet breken, daarom antl-semletlsch noemt reikt men zichzelf een brevet van anti Nederlandsch te zijn.
Naar zijn meening moet aan het opvoeden van de Nederlandsche jeugd en het rechtspreken over het Nederlandsche volk door Joden een einde komen. Zoolang de Joden geen eigen nationaal tehuis bezitten, zoo ging spr. voort, heeft leder volk den zedelijken plicht een deel van het Joodsche volk herbergen. Tegen de Joden, die hier vanouds ingeburgerd zijn en in goede harmonie met ons leven, heeft de N.S.B. niets.
De na 1 Augustus 1914 hier te lande binnengekomen Joden zullen te zijnertijd dienen te verhuizen op redelijken termijn. In de N.S.B. zullen voorlaan geen Joden meer worden opgenomen.
Die er reeds zijn. zullen als volwaardige kameraden gerespecteerd worden.
De heeren dr Van Genechten, C. van Geelkerken en graaf M. de Marchant. et d’Ansembourg hebben in deze bijeenkomst voorts korte toespraken gehouden.

Jodenhaat 11 November 1938

11 NOVEMBER 1938
Jodenhaat ook aan onze Oostgrenzen

Een correspondent uit Winterswijk meldt:
Ook in de Duitsche grensplaatsen Vreden, Borken en Bocholt kwam het Donderdag tot anti-Joodsche excessen.
In Vreden hebben we de verwoesting gadegeslagen. Bij alle vier en dertig daar wonende Joodsche gezinnen zijn de ruiten der woningen totaal verbrijzeld. Eenige winkels waren een ruïne. Met krijt was op de pui geschreven „Rache für Paris!”
Het was ten strengste verboden te fotografeeren; wij werden aan de grens nadrukkelijk ondervraagd, of wij ook een fototoestel bij ons hadden.
In den nacht van Woensdag op Donderdag heeft men ook in het achter Oldenzaal gelegen Nordhorn zijn haat gekoeld aan Joodsche ingezetenen. Een paar manufactuurzaken werden geplunderd en ten deele vernield, de synagoge werd voor een groot deel afgebroken.

Verhalen van de grens bevestigen volledig de vreselijke waarheid

17 NOVEMBER 1938, Zaans Volksblad

Dinsdag en vandaag hebben wij een tocht gemaakt langs de grensplaatsen van de Gelderse Achterhoek om te onderzoeken, of al of niet clandestien, Joodse vluchtelingen in ons land binnenkomen en of dit op grote schaal geschiedt.
Wij hebben geconstateerd, dat na de pogrom van de vorige week inderdaad Joden uit Duitsland ons land zijn binnengevlucht. Op grote schaal is dit niet geschied, tengevolge van de maatregelen, die zowel aan de Hollandse als aan de Duitse grens zijn genomen. Het juiste aantal is moeilijk vast te stellen, daar slechts een deel van de vluchtelingen bij de politie is geregistreerd. Als wij het aantal Joden, dat gedurende de laatste dagen in de Gelderse Achterhoek ons land zijn binnengekomen op 100 schatten, geloven wij niet ver bezijden de waarheid te zijn.
Naar bevoegde personen ons vrijwel overal mededeelden, had men een veel grotere toevloed verwacht. De algemene indruk is echter, dat men in Duitsland de Joden belet, uit te wijken. Wij hoorden de voorbeelden van Joden, die op de vlucht naar Holland waren, maar voor zij de grens bereikten, in Duitsland werden gegrepen en gearresteerd. Bovendien heeft men immers in vele plaatsen alle Joden tussen achttien en zestig jaar opgesloten.
Elders verzekerde men ons weer, dat Joden in Duitsland uit bussen en treinen naar Holland zijn gehaald, of op de wegen nabij de grens, in Duitsland zijn gevangen genomen. Aan een der douaneposten vertelde ons de dienstdoende ambtenaar, dat enkele uren tevoren een Hollandse Jood met een auto naar Duitsland was gereden om daar twee Duitse Joodse kinderen op te halen. „De vader is gevangen genomen, waar de moeder is, weet niemand”, voegde hij eraan toe. „De auto had al lang met de kinderen terug kunnen zijn.
Nu hij zolang wegblijft, geloof ik, dat men de kinderen niet wil laten gaan.” .
In verschillende plaatsen werd ons medegedeeld, dat ook Hollandse Joden in Duitsland niet meer toegelaten worden. De meeste Joden, die in de Achterhoek ons land binnenkomen, komen niet per trein en ook niet langs de grote weg. Zij weten, dat zij dan grote kans lopen in Duitsland nog gepakt en in Nederland teruggestuurd te worden. In de nacht trekken de ongelukkigen door de bossen of de weilanden naar de grens. Zij waden door sloten en moerassen, wonden zich aan prikkeldraad en duiken steeds angstig weg, als zij enig gerucht horen. Dodelijk vermoeid en uitgehongerd, vaak zonder enige bagage, komen zij Nederland binnen. Dikwijls zijn zij tot aan het middel bemodderd van de sloten, die zij hebben doorwaad. De meesten komen uit Borken en Boeholt. Anderen komen verder uit het binnenland. Zij zijn tot dicht bij de grens gereisd en vandaar ’s nachts te voet verder gegaan.
In de buurt van Düsseldorf en Essen schijnen nog veel Joden rond te zwerven door de bossen.
Wij hebben enkele der vluchtelingen gesproken en bijzonderheden vernomen over hun trieste vlucht en over de wandaden, die de bruine horden in hun woonplaats hebben bedreven.
Zo moet men in Wenen mannen naakt over de straat voor zich uit hebben gejaagd. Ook heeft men daar Joden naar de brandende synagoge gedreven tot vlak bij het vuur. De sadisten toonden zich daarna zogenaamd genadig en dreven de mensen terug, tot vlak aan de rand van het water.
Wij hoorden enkele staaltjes van mishandelingen, die wij op verzoek van de betrokkenen niet vermelden, in het belang van de nabestaanden, die in Duitsland achterbleven. Wij hoorden ook van hulp, tijdens de vlucht door Duitsers verleend
Niet-Joden, zelfs aangeslotenen bij de nazi-partij, boden de vervolgde Joden onderdak aan en gaven hun voedsel, hoewel dat verboden is. Men mag hun zelfs geen glas water geven, zo vertelden de vluchtelingen ons.

„Het is een bende sadisten die dit doet”
Vluchtelingenleed is niet onder woorden te brengen

„Het is niet het Duitse volk, dat ons vertrapt, bestolen en verjaagd heeft,” zei ons een vluchteling. „Het is een bende sadisten, die dit doet. Het is geen tien, misschien geen vijf procent van de bevolking. Het grootste deel der Duitsers keurt wat thans geschiedt, ten sterkste af.”
Met enkele voorbeelden illustreerde de man, die zelf van alles beroofd is, dit.
Hij vertelde ons verder o.a., dat de S.A. en S.S. te Essen, waar hij vandaan was gevlucht, het parool hadden gekregen: „Gij moogt doen, wat ge wilt. Gij hebt geen enkele rem.”
Men ging daar naar lijsten te werk bij de vernieling. Bij een Joodse familie, die gelijkvloers woonde, vroeg men naar het gezin X. Om tijd te winnen, verwezen de mensen de bruinhemden naar de eerste étage.
Prompt sloegen zij daar alles kort en klein, hoewel er „ariërs” woonden. Inmiddels namen de Joden de vlucht. Wat er van hun boeltje over gebleven is, weten zij niet.
De meeste Joodse vluchtelingen schijnen binnengekomen te zijn in Winterswijk. Wij hebben in die plaats een aantal bezoeken afgelegd. Vrijwel alle vluchtelingen zijn hier langs binnenpaden of door „het veld” gekomen. Zij worden opgenomen bij Hollandse Joden, die zich echter onmiddellijk met de politie in verbinding stellen. De „grensboeren”, waar de vluchtelingen zich vervoegen, bellen onmiddellijk den persoon op, die met de leiding van de Joodse hulpactie is belast. Deze verstaat zich dan met de politie. Wij zijn in zijn kantoor geweest en hebben ook daar met Duitse Joden gesproken.
In Winterswijk heeft de hulpactie alle mogelijke medewerking. Geregistreerde vluchtelingen zijn er in Winterswijk thans veertien.
Eén gezin is enkele dagen geleden over een binnenweg gekomen, de vrouw duwend achter een kinderwagen. Op het station te Zevenaar hebben
zich verschillende malen hartverscheurende tonelen afgespeeld. Ook in Aalten heeft men vier Joodse vluchtelingen geregistreerd, die zich iedere dag tweemaal bij de politie moeten melden. In Gendringen zijn
vier of vijf geregistreerde Joodse vluchtelingen. In Dinxperloo, waar de grens vrijwel midden door het dorp loopt en waar de bewaking aan beide zijden uitermate scherp is, zijn geen vluchtelingen geregistreerd, evenals in de grensplaats te ‘sHeerenberg. Er is hier althans niemand aangehouden of „voorgeleid”.
Overal ziet men langs de wegen in het grensgebied ambtenaren. Ook aan de overzijde van de grens wordt scherp gepatrouilleerd. Het lijkt mij thans onmogelijk aan de dubbele bewaking te ontsnappen. Ongetwijfeld worden de meeste vluchtelingen in Duitsland reeds gepakt. Terwille van hen, die hun beulen ontkwamen, zijn wij in het bovenstaande met het publiceren van onze gegevens zeer sober geweest.

De Regeringspersdienst meldt

17 NOVEMBER 1938, Zaans Volksblad

Ten onrechte blijkt hier en daar in het buitenland de mening te hebben postgevat, dat Nederland zijn grenzen voor Joodse vluchtelingen zou hebben opengesteld. Vanzelfsprekend is dit niet het geval. Zoals reeds werd bekendgemaakt, zal slechts een zeer beperkt aantal vluchtelingen in Nederland kunnen worden toegelaten. Voor elke persoon en voor elk geval afzonderlijk is een speciale beslissing van den minister van Justitie nodig. Elke binnenkomst zonder voorafgegane vergunning moet dan ook worden geweigerd. Mogelijk mede als gevolg van de verspreiding van geruchten In het buitenland, als zouden Joodse vluchtelingen op grote schaal hier worden toegelaten, wordt thans zodanige druk op onze grens uitgeoefend, dat het nodig is gebleken de grensbewaking opnieuw te versterken. Afgekeurd moet worden het gedrag van Nederlanders, die per auto of trein Joodse kinderen naar Nederland pogen over te brengen. Een dergelijke ongeordende aanvoer van vluchtelingen kan uiteraard niet worden geduld. Alleen een geordende toevoer is toelaatbaar en dan nog in zeer beperkte mate.

Kinderen aan de grens teruggestuurd

17 NOVEMBER 1938, Zaans Volksblad

Ontstellende mededeling van organiserend comité
Amsterdam,
Het „Comité voor hulp aan buitenlandse kinderen” vermeldt met grote dankbaarheid, dat het ontelbare aanbiedingen krijgt zowel van particulieren, die kinderen bij zich willen huisvesten, als van organisaties, die tehuizen beschikbaar stellen voor opneming van grote groepen. Het behoeft geen betoog, dat het aantal kinderen, voor wie het verblijf in Duitsland onmogelijk is geworden, deze aanbiedingen nog overtreft. Tot nu toe kon van de regering, aldus het comité, slechts toestemming worden gekregen voor het binnenbrengen van een dertigtal kinderen. Het comité moet tot zijn ernstig leedwezen hieraan toevoegen, dat heden nagenoeg alle kinderen, die getracht hebben de grens te passeren, door de autoriteiten werden teruggezonden.

Joodse vluchtelingen 1938

18 NOVEMBER 1938
Veertien uitgewekenen toegelaten

Marechaussee, gemeentepolitie, douane en militaire politie met het consigne: „niemand toelaten zonder voldoende bestaansmiddelen”, bewaakten gisteren het den laatsten tijd stille grensstation van Winterswijk. De treinen uit Duitschland kwamen meestal leeg aan, tot een der avondtreinen eindelijk een veertiental Joodsche vluchtelingen bracht, die, na veel getelefoneer met Den Haag, tot hun groote opluchting voorloopig toegelaten werden. —
In afwachting van nadere orders uit Den Haag wordt de trein streng bewaakt.

Een milde gift

23 NOVEMBER 1938.

Door de ‘N.V. Kon. Tricot fabriek alhier is f 1000, geschonken voor de ondersteuning van Joodsche vluchtelingen.
Ook heeft genoemde Tricotfabriek gratis onderkleeding toegezegd aan de vluchtelingen, die in Winterswijk zijn ondergebracht.
Van genoemde f 1000, komt de helft ter beschikking van het plaatselijk comité, terwijl de andere helft wordt gestort in het Prof. Cohen-fonds.

Twee vluchtelingen vinden elkaar terug in Winterswijk

25 NOVEMBER 1938, Zaans Volksblad

Ontroerend weerzien van man en vrouw
Reeds voor de moord op Vom Rath dreigde Jodenvervolging Winterswijk, — Donderdag.
Een Joodse vluchteling vertelde ons zijn lijdensgeschiedenis. Zijn verhaal werpt een schril licht op het vreselijke, dat zich in de twintigste eeuw in Groot-Duitsland afspeelt.
De man was van geboorte een Rus, maar uit Polen was hij jaren geleden naar Duitsland gekomen, waar hij vrijwillig dienst nam in het Duitse leger, toen de wereldoorlog uitbrak. Door deze daad in het belang van Duitsland had de man zijn nationaliteit verloren. Ook thans is hij daardoor nog vaderlandsloos.
Ten dele invalide en versierd met een erekruis kwam de man uit de grote oorlog. Hij vestigde zich te Duisburg, waar hij trouwde met een Duitse Jodin. Hij was daar een geacht burger, hoewel hij vooral in de laatste tijd in toenemende mate te lijden had gehad van de hetze tegen de Joden.
Enkele weken geleden, voor de moord op Vom Rath, raadde een vriend van den man, die lid van de Duitse Nazi-partij is, en op de hoogte was van wat er ging gebeuren, hem aan te vluchten, daar een felle Jodenvervolging op komst was.
Onze zegsman nam de raad ter harte en besloot tot de vlucht. Hij reisde vooruit om nog enkele dingen in orde te maken. Zijn vrouw, die ziek was bleef voorlopig achter. Tijdens de afwezigheid van haar echtgenoot geschiedde de moord op Vom Rath en brak de pogrom los in al zijn hevigheid.
De zieke vrouw moest aanzien, hoe in haar huis alles kort en klein werd geslagen. De meubels werden van de trappen en uit het raam gegooid, de schilderijen van de muur gescheurd en de lamp van de zolder geslagen. In een volslagen ruïne bleef de vrouw achter.
Even later kwam de „heren” weer terug en nu voerden zij de vrouw mee, hoewel zij niets had misdaan en zich zelfs niet had verzet (hoe zou zij ook gekund hebben) tegen de wandaden.
Met behulp van een arischen kennis gelukte het de vrouw echter vrij te komen. Ze nam de vlucht naar Holland. Waar haar man was wist zij niet.
Ze had al enkele dagen niets van hem gehoord. Zij vermoedde het ergste.
In Duisburg zelf werden alle mannelijke Joden door de …… weggevoerd.
Een zieke vrouw vlucht in de nacht langs de grote weg in kou en mist.
Af en toe raast een auto voorbij en kruipt zij angstig weg achter een boom aan de kant. Later acht zij het raadzaam de grote weg te verlaten.
Een “ariër”, dien zij ontmoette, had haar gezegd: “Jodin, als uw leven uw lief is, blijf van de grote weg, vlucht door het veld, naar ander land, daar is misschien redding te vinden. De man, die heel wat te verduren zou hebben gehad als zijn bruine ‘volksgenoten’ hem betrapt hadden, wees de vrouw een pad, dat leidde naar ons land. Wij zullen de zieke vrouw, die vol angst zat over het lot van haar man, niet verder volgen op haar smartelijke tocht.
Zij kwam onopgemerkt in Winterswijk en kreeg toestemming daar tot nader order te blijven.
Op het vluchtelingenbureau had een onverwachts weerzien plaats.
Plotesling kwam de vrouw weer voor haar man te staan, die een week lang door de bossen en moerassen had gezworven en…. uitgeput zich voortslepende langs de weg ongeveer nabij Winterswijk ons land was binnen gekomen.
Op het moment dat hij niet meer verder kon had hij aangeklopt aan een boerenwoning en dacht nog in Duitsland te zijn, maar de boerenvrouw die hem de deur opende sprak hem in het Nederlands aan.
Zij bood hem koffie en voedsel aan en stond hem gaarne even toe rust te nemen. Ook hij werd voorlopig in Winterswijk ondergebracht.
Door het wrede lot dat de Joden treft werden man en vrouw in Duitsland van elkaar gescheiden. In Nederland bracht het toeval hen weer bij elkaar.
Thans wachten beiden, met nog meer dan …. andere vluchtelingen in Winterswijk af wat met hen gebeuren zal.
Men moet met deze mensen gesproken hebben om de ontzettende angst te beseffen, die zij bij zich hebben weer naar Duitsland teruggestuurd te worden. Wat zal er nu met deze vluchtelingen gebeuren?
Terugzenden naar Duitsland, verzekerde mij enkele dagen geleden iemand, die het weten kan staat gelijk met hen in de dood zenden.

Joods vluchtelingen comite

25 NOVEMBER 1938
Vergadering Joodsche vluchtelingen-comité.

De vergadering, welke Donderdagavond in de „De Eendracht” door het voorloopig comité was belegd, werd geleid door Ds. A.Wartena. 
Als predikant van de grootste Gemeente was hem verzocht den avond te leiden en hij deed dit gaarne. Zijn beide collega’s, Ds. Roobol en Ds. Kloots, die er beide mee instemmen, konden ambtshalve niet aanwezig zijn. Het doel van deze vergadering was niet om te spreken van de vreeselijke dingen, waarmede het hart vervuld is, maar uit menschenlievende overweging is ze belegd. Het is de vraag die gesteld werd, hoe kunnen wij deze menschen helipen die door deze catastrofe getroffen zijn. En daarom wil spr.direct overgaan tot de bespreking van maatregelen die genomen zullen worden voor die menschen die komen, zullen komen of kunnen komen, De weg leidt nog eenigszins in het duister en daarom stelde spr. niet voor de vraag, wat er in het Vaderland gedaan wordt.
Van verschillende kanten is er reeds georganiseerd om gelden bijeen te brengen voor die menschen, die hier reeds zijn of voor die nóg in grootere getale zullen kómen.
Zij zullen doortrekken om zich te vestigen in streken waar ze weer rust vinden Spr. kan zich heelemaal aansluiten bij de actie die georganiseerd is door de Jeugdvereenigingen om op 3 Dec. een groote collecte te houden in het geheele land. Nu wordt aan het plaatselijk comité voorgelegd de organisatie, hoe gedaan moet worden.
Het Bestuur moet nu weer een comité vormen, die samen alles regelen. Spr.acht het zeer noodzakelijk, dat deze collecte gehouden wordt en doet daarvoor een beroep op de Jeugdorganisaties die aanwezig zijn. 

Ds. C . C. de Maar deelde, hierna mede, dat namens het Instituut van Jeugdleiders, die het initiatief hebben genomen met de Prot., Chr., R.K. en Joodsche commissie, met aanbeveling van de Regeering een beroep op allen wordt gedaan.
De heer Wierenga stelde voor op deze vergadering een comité te vormen dat aan de Jeugdvereenigingen verzocht het werk ter hand te nemen en daarbij een hoofdcomite te vormen voor de controle dat boven de Jeugdcommissies staat.
Het comité van aanbeveling werd hierna samengesteld, waarvoor als eere-voorz. werd benoemd de heer Burg. J. Kneppelhout, verder Kapelaan Van Beek, Ds. A. G. Kloots, Ds. C. C. de Maar, Ds. J. W. Roobol, Pastoor A. M. J. Vink, Ds. Wartena en Ds. P. C. Zwaal.

De Commissie van Actie en Controle, dat zich verder met de Jeugdvereenigingen in verbinding stelt, werd samengesteld uit de heeren Stegeman, Ritsema, Nuys, Wiltey, Rietberg, Bekker en Kluppels. Deze commissie zal een vergadering op Maandag a.s. uitschrijven met de vertegenwoordigers uit de buurtvereenigingen. Hiervoor werden als vertegenwoordigers genoemd de heeren Nijveld voor Meddo, J. Tenkink voor Woold, Joh. Venink voor Kotten, W. A. Hofs voor Ratum, G. Kruiselbrink voor Corle, H. C. J. Rooscn voor Miste, H. J. ten Hagen” voor Huppel, P. W.Schotz voor Henxel en Z. G. v. Eerden voor Brinkheurne. 

Vervolgens werd uitvoerig besproken de huisvesting van de vluchtelingen om de stroom van menschen in verschilende localiteiten onderdak te verschaffen en waarvoor verzorging moet zijn. Op deze vergadering werd daarvoor, behoudens toestemming, voor aangewezen het oude Gasthuis en Postkantoor, hetwelk zoo noodig nog aangevuld kan worden met de Hermans Hoeve, waarvoor het comité zich dan ook in verbinding moet stellen met het Roode Kruis ter beoordeeling van de hygiëne, enz.
Dit comité van huisvesting werd gevormd door de dames: Kneppelhout, Ter Haar, Phiel, Commandeur, Brittijn, Menco, Nortmeier en de heeren Brittijn, Ph. Grimmelt en de dir. van sociale zaken, die ambtshalve hieraan zal worden toegevoegd.
Het comité zal zich nu verder met het Nat. Com. in verbinding stellen.

Dr. Bos stelt zich niet meer herkiesbaar.

30 DECEMBER 1938, Graafschapbode

Dr. W. P. C. Bos, lid der Provinciale Staten voor de N.S.B. en gemeenteraadslid van Winterswijk, stelt zich wegens drukke werkzaamheden voor de a.s. verkiezingen niet meer beschikbaar.

Joodse vluchtelingen

11 MAART 1939
Vrijdagmiddag (10-03-1938) arriveerde te Winterswijk met den Duitschen trein van 16.57 een 40-tal Joodsche vluchtelingen, meest jongemannen. Ze waren Donderdagavond uit een concentratiekamp bij Berlijn vrijgelaten en waren nu op doorreis naar Engeland.
Na visitatie begaven zü zich naar de wachtkamer, waar het Joodsche Vluchtelingencomité hun brood met koffie aanbood.
Met den trein van 17.59 vertrok het gezelschap naar Hoek van Holland.

Anti-semiet veroordeeld

VRIJDAG 24 MAART 1939, Nieuwsblad van Friesland

WEGENS HET INGOOIEN VAN RUITEN BIJ JODEN

Een 18-jarige jongeman uit Winterswijk is door de  Zutfensche rechtbank tot drie weken gevangenisstraf veroordeeld, omdat hij bij een Joodsch ingezetene een ruit had ingegooid.
De jongeman, die klompenmaker is van beroep, beriep zich er op, dat hij N.S.B.-er is en daarom anti-semiet, zoodat hij zich gerechtigd achtte, bij Joden de ruiten in te gooien. Hiervoor had hij eerst het huis van den rabbijn uitgezocht en daarna het huis van een anderen Israeliet.
De leiding van de N.S.B. heeft verklaard, dat het bedoelde jongmensch, terstond als lid der N.S.B.is geroyeerd, aangezien de N.S.B.daden als deze ten zeerste veroordeeld.

Ruit ingooier geroyeerd als lid der N.S.B.

VRIJDAG 31 MAART 1939, Volk en Vaderland

Naar aanleiding van een in de pers verschenen bericht omtrent een jongen klompenmaker uit Winterswijk, die wegens het ingooien van een ruit bij een Joods ingezetene aldaar op 22 Maart j.l. terechtstond voor den politierechter te Zutphen en die ter terechtzitting verklaarde N.S.B.-er te zijn, deelt het Hoofdkwartier der N.S.B.mede, dat bij een onmiddelijk ingesteld onderzoek is gebleken, dat het geval betreft een jongen man van achttien jaar, werkzaam op Duitsch gebied, die eerst zeer kort geleden, namelijk op 2 februari j.l. tot de N.S.B. is toegetreden.
Aangezien de N.S.B.daden als deze ten sterkste veroordeelt, is het in het bericht bedoelde jongmensch terstond als lid der N.S.B. geroyeerd.

E.Reeser

VRIJDAG, 31 MAART 1939. Winterswijkse Courant

SPREKERS VLEKKE EN REESER

De N.S.B.heeft Woensdagavond een druk bezochte openbare vergadering gehouden in societeit “De Eendracht”, waar als sprekers optraden de heeren Vlekke uit Overveen en E.Reesr, alhier.

De heer Reeser aan het woord.
Spr. begon met te wijzen op de vele “papegaaien”, die er in Nederland wonen. Van alle kanten worden de mensen gewaarschuwd; pas op voor de N.S.B.! De menschen weten niet wat ze zeggen, ze praten eenvoudig na; omtrent de beginselen der N.S.B. heerscht bij velen groote onbekendheid.
Spr. critiseert het pamflet van de E.D.D. en het krantje “De Blaasbalg”. Hij vestigde er den nadruk op, dat er in Duitschland geen enkele dominee in ’n concentratiekamp of gevangenis zit om zijn geloof. Men mag in Duitschland prediken wat men wel maar men mag niet afkondigen wat men wil. Ds. Niemoller heeft zich verzet tegen de orde en wetten der Evangelische kerk. Hij moest zwijgen op last van het bestuur van dit kerkgenootschap, dat tenslotte de hulp der politie inriep, omdat hij dingen afkondigde tegen het bestuur en beheer der kerk.
Rijkskanselier Hitler heeft zich met den kerkstrijd in Duitschland nooit ingelaten; hij heeft telkens gezegd: ik bemoei me er niet mee.
Voorts vestigt spr. er de aandacht op, dat de N.S.B. met Duitschalnd niets te maken heeft; er is tusschen Hitler en ons, aldus spr., gelukkig geen enkele verbinding.
Bewijzen dat de N.S.B. los van Duitschland staat, zijn o.m.
1e: De Jodenkwestie in verband met Duitschland. De leider Mussert heeft in ons nummer “Volk en Vaderland” d,d, November jl. zwart op wit verklaard, dat hij het optreden van verschillende Duitschers tegen de Joden scherp afkeurt.
2e: De Duitsche minister Rosenberg hield de vorige maand een rede, waarin hij o.a. wenschte, dat men buiten Dtsl. volkomen afzag van den naam nationaal socialisme, hij acht dezen naam een Duitsch monopolie. Hierover schreef de leider Mussert o.a., dat hij bij de oprichting der N.S.B., doelbewust de naam nationaal socialisme gekozen had en hierover waarlijk geen raad gevraagd heeft aan Duitsland. 

Hooger beroep aangeteekend

05 APRIL 1939, Graafschapbode

J. P. Klompenmaker alhier, die op 22 Maart j.l. door den Zutfenschen Politierechter tot drie weken gevangenisstraf werd veroordeeld, omdat hij bij enkele joden ter plaatse de ruiten had vernield als uiting van zijn politieke overtuiging (lid van de N.S.B), heeft van dit vonnis hooger beroep aangeteekend.

N.S.B. deelnemen Raadsverkiezing

07 MEI 1939

Naar wij uit goede bron vernemen, zal de N.S.B.alhier aan de Raadsverkiezingen deelnemen. Morgen wordt een beslissing over de candidatenlijst genomen.

INGEZETENEN

VRIJDAG, 9 JUNI 1939

Wij, een groote groep Kiezers, geen lid der N.S.B. stemden bij de laatste Gemeenteraadsverkiezingen op Dr.Bos, omdat wij in hem iemand zagen, die de politiek buiten den Raad hield en de Gemeentezaken beheerschte; wij zijn in hem niet teleurgesteld.
Zijn opvolger, de heer Slotboom heeft echter getoond politiek in den Raad te brengen en de Gemeentezaken niet te kunnen overzien.
Wij zullen daarom onze stem niet uitbrengen op den heer Slotboom en adviseeren onze geestverwanten hetzelfde.

VELE KIEZERS
w.o.veel oud-leden van “Gemeentebelangen”

LIJST 4

MAANDAG, 12 JUNI 1939, Winterswijkse Courant

GROEP WINTERSWIJK N.S.B.

DRINGEND wordt aan de leden en geestverwanten verzocht te

STEMMEN op een der candidaten van

LIJST 4
1. Slotboom W, Dorp
2. B……..,G.J.-Corle
3. TE W……, G.J.-Ratum
4. H……, D.J.-Meddo
5. B…,N.E.-Dorp
6. R…..,W.-Woold
7. D….,G.H.-Henxel

Naar aanleiding van de in Uw blad van Vrijdag 9 dezer geplaatste advertentie, onderteekend door “VELE KIEZERS. w.o. veel oud-leden van Gemeenteblangen” merken wij het volgende op.
Ons inziens wordt door deze advertentie weer eens gespeculeerd op de goedgeloovigheid der lezers en lezeressen.
De “VELE KIEZERS” zullen hun stem niet uitbrengen op den heer Slotoom en adviseeren hun geestverwanten het zelfde te doen.
Wie zijn nu die “VELE KIEZERS” en welke bedoeling hebben ze?
Een antwoord daarop kunnen wij nog niet geven, ofschoon wij wel vermoeden uit welke hoek de wind waait.
Maar voor ons staat vast, dat het in elk geval een of meer personen zijn, die probeeren den heer Slotboom of de N.S.B.een hak te zetten.
Heimelijk hopen en verwachten de “VELE KIEZERS”, dat de geestverwanten ( worden hieronder verstaan de met de N.S.B.sympathiseerenden?), nu wel zullen stemmen of blanco, of op een candidaat van een andere lijst. Wijselijk geven zij, de “VELE KIEZERS” hieromtrent geen advies, want dan zou de misleiding wel eens in de gaten kunnen loopen.
Of Dr.Bos het met deze “adviesgevers” eens is, mogen wij intusschen betwijfelen, gezien het feit, dat hij de betreffende candidatenlijst, zonder van eenig bezwaar te doen blijken, heeft onderteekend en door het zetten van zijn handteekening accoord is gegaan met de volgorde, waarin de candidaten daarop zijn geplaatst.
Ook heeft Dr.Bos aanvankelijk te kennen gegeven, dat het beter was om bij de a.s. Gemeenteraadsvekiezing de N.S.B. Met een eigen candidatenlijst te doen uitkomen.
In dit verband deelen wij ook mede, dat Dr.Bos niet is gepasseerd, maar dat hij voor een hem aangeboden candidatuur bij herhaling heeft bedankt, als reden opgevende, bij zijn drukke practijk niet langer raadslid te kunnen zijn.
En als er gezegd wordt, dat de heer Slotoom politiek in den Raad heeft gebracht, dan zou men bij het lezen hiervan haast gaan denken,
dat de andere raadsleden zich daarvan angstvallig hebben onthouden, en hij als eerste daarmee is begonnen.
Maar zoo is het niet, dat weten de “VELE KIEZERS” ook wel!
Dit praatje over het bedrijven van politiek door den heer Slotboom, is niet anders dan een dooddoener.
Wanneer onze tegenstanders niet anders weten te vertellen dan dit en, dat Slotboom de gemeentezaken niet kan overzien,
wat slechts een losse bewering is, die door geen enkel bewijs wordt gestaafd, dan gaat het nogal.
Van andere raadsleden zijn wel eens veel meer tekortkomingen opgesomd.
Neen, wanneer iemand zijn toevlucht gaat nemen tot anonieme schrijverij, om anderen te bestrijden, dan getuigt dit niet van ridderlijkheid, maar veeleer van lafheid. 
Of zou dit “in de politiek” zoo hooren?
Wij willen ons verweer besluiten met ook een advies te geven aan de “VELE KIEZERS”, natuurlijk niet om nu toch maar op den heer Slotboom te stemmen, maar wel om voortaan niet meer in de pen te klimmen, als
Gij uw stukken en brieven, om welke redenen ook, niet durft te onderteekenen.

Namens den groepsraad der N.S.B.
H.te W.

Centraal blad voor Israëlieten in Nederland

Winterswijksche feesten afgelast.

30 AUGUSTUS 1939

De internationale toestand heeft ook zijn schaduw over Winterswijk geworpen. Het Wïnterswijksche Volksfeest, dat op 30 en 31 Augustus zou worden gehouden en waarvoor de plannen gereed lagen, is afgelast.De vermakelijkheden op het terrein blijven ook gesloten, zeer tot schade van de ondernemers, die reeds hun tenten hadden opgeslagen.Ook de opening van het Wintersvvijksche Vliegveld in Ratum, dat op 10 September plaats zou hebben, gaat niet door.
De burgemeester van Winterswijk heeft trouwens alle feestelijkheden afgelast.

Straatverlichting

WOENSDAG, 6 SEPTEMBER 1939

AFBAKENEN DER GRENS VOOR VREEMDE VLIEGTUIGEN?

Van overheidswege is den gemeentebesturen in de grensplaatsen verzocht, de straatverlichting ’s avonds door te laten branden.
Naar men weet, is het in Duitsland ’s avonds volkomen duister; geen enkel licht straalt door.
Bestuurders van vliegtuigen kan door dezen maatregel de grens worden aangeduid. 

Dekens voor Soldaten

VRIJDAG, 29 SEPTEMBER 1939

DEKENS VOOR DE SOLDATEN OPGEKOCHT

Verschillende winkeliers hier ter plaatse, die dekens verkoopen, kregen de laatste dagen bezoek van een officier en eenige soldaten, die wollen dekens vorderden. Vrijwel alle winkelvoorraden zijn door de militaire overheid overgenomen.

Kringhuis N.S.B.

VRIJDAG, 3 NOVEMBER 1939

Naar wij vernemen zal het Kringhuis van de Nat.Soc.Bew., thans gevestigd in de Spoorstraat, verplaatst worden.
Door de kring is thans gehuurd het pand Meddoschestraat 37 (voorheen dames Uwland).
Aan dit huis, gebouwd in 1711, is nog een historisch feit verbonden, t.w.: op zijn doorreis naar Holland heeft indertijd Louis Napoleon in dit huis overnacht.

BERICHTEN 1940-1945 GERELATEERD.

Het Rode Kruis hielp 82 Hollanders ontsnappen

29 MAART 1946, Nieuwe Winterswijkse Courant. Ingezonden
Herinneringen uit de bezettingstijd

21 Februari 1945. Triest koud weer.
Op het perron te Winterswijk staan enige bestuursleden van het Rode Kruis heftig te debatteren met een “SA Goldfasan” , begeleider van een transport Hollanders op weg naar Duitsland. De man weigert toestemming te verlenen om deze mensen te verzorgen.
‘Diese Leute sind alle Verbrecher und brauchen keine Verpflegung”
Eindelijk heeft het bestuur het pleit gewonnen en mogen wij ons het lot onze landgenoten aantrekken.
De “Verbrecher” zijn op 12 februari in Haarlem en Amsterdam bij een razzia van de straat opgepakt om ingezet te worden voor den ‘Endsieg’
Hun toestand is ellendig: 36 uur zonder eten en drinken in tochtige onverwarmde wagons. De meesten hebben dysenterie. Als de mensen smeken om water, raden onze artsen dat af en hebben wij binnen een half uur hete koffie en brood.
Plotseling vallen er schoten. Twee van de slachtoffers proberen te vluchten. Hun poging is te vergeefs.
‘Diese Leute bekommen heute gar nichts’ .
De verontwaardiging is algemeen.

Onze Rode Kruis meisjes zorgen echter dat ze een dubbele portie krijgen. Wij bewegen de Oberleutnant ons toe te staan, voor de verdeling van erwtensoep tegen 11 uur onze gehele hulpkolonne in te zetten en nu volvoeren wij het plan dat wij na het vallen van de schoten gezworen hebben:
‘Wij zullen ze een kans tot ontvluchting geven’

Alle helpers en helpsters zijn druk in de weer om den stakkerds van soep te voorzien. Sommigen van ons klimmen in de wagons, de gamellen worden aangegeven en ieder die wil kan onder achterlating van zijn bagage met een door ons verstrekte Rode-Kruisband, ingedeeld worden bij de ‘reserve’.
De soldaten worden door onze wild-enthousiaste meisjes aan het lijntje gehouden en als de pas gepromoveerde ‘Rode Kruis-man’ met zijn gamel of lepel uit de trein stapt, is het net echt.
Hij wandelt met enige van onze meisjes de Parallelweg op en buiten het gezicht der moffen, bij ’t Keizers, wordt de man overgenomen door de ordonnans.
De Rode Kruisband gaat terug naar de trein en het spelletje begint opnieuw.
82 van de 500 slachtoffers verkiezen de vrijheid boven de slavernij en worden door ons op de boven omschreven manier geholpen bij vrouw en kinderen te komen.

De achterblijvenden stomen tegen 4 uur hun onbekende bestemming tegemoet.
Klaarblijkelijk kennen ze de ellende van de Duitse kampen niet of waren ze te bang.
Een arts uit Amsterdam proberen wij nog over te halen te vluchten. Hij wilde echter alleen ‘legaal’ in vrijheid gesteld worden. Alsof dat mogelijk was.
Zou de man levend teruggekeerd zijn uit Duitsland?

Een musicus kon geen afstand doen van zijn viool en gaat met zijn viool de nameloze ellende tegemoet.

Dringend

VRIJDAG,29 MAART 1946, Nieuwe Winterswijkse Courant

Te Koop gevraagd: MOTORRIJWIEL
Wie helpt mij aan dit vervoermiddel voor het bezoeken van oorlogsslachtoffers, welke reeds zo lang op hun kunstledematen wachten?

J.B.Strals
Vert.Linden’s Orthopaedische Instrumentenmakerij te Rotterdam.
Misterstraat 6-1 Winterswijk

Bekendmaking!

VRIJDAG,29 MAART 1946, Nieuwe Winterswijkse Courant

Ondergetekenden delen het publiek mede, dat alle zaken in verband met het BEVRIJDINGSFEEST a.s. Zaterdag de gehele dag gesloten zijn,
uitgezondigd de bakkerszaken, deze zijn geopend tot 1 uur.
De gezamelijke Winkeliers en Ambachten

Harmonie

VRIJDAG,29 MAART 1946, Nieuwe Winterswijkse Courant

Zaterdag a.s. Aanvang 8 uur
Bevrijdings-Dansavond
Dansorkest Peters. Kaarten vanaf heden verkrijgbaar.

Cafe Flora

VRIJDAG,29 MAART 1946, Nieuwe Winterswijkse Courant

Zaterdagavond GEZELLIG DANSEN
Aanvang 7 uur Entree f 1,-

Wamelink

VRIJDAG,29 MAART 1946, Nieuwe Winterswijkse Courant

Hotel- Pension ‘Wamelink’ Bevrijdingsdag 30 maart
DANSAVOND van 8 tot 12 uur,waarvoor nog enkele kaarten a.d. zaal verkrijgbaar. Entree f 1,20.Versterkt Amusements-orkest Lammers
Zondag 31 maart DANSEN van 7 tot 11 uur.

Comité Bevrijdingsfeesten 1946

VRIJDAG 29 MAART 1946, Nieuwe Winterswijkse Courant

OFFICIEEL PROGRAMMA 30 MAART

9.00—9.30 uur: Klokluiden.
9.00 uur: Kranslegging bij ’t Monument.
9.15 uur: Kranslegging Geallieerde graven Kerkhof.
9.30 uur:
Opstellen op de markt en met muziek van Huppel en St. Jan afmars naar het Sportterrein aan de Morgenzonweg.
10—12 uur:
Sportdemonstraties (Handbal, Athletiek, Gymnastiek enz.).
11.45—13.00 uur:
Muziek-, Zang en Volkszang op de Wheme. Medewerkenden: W.O.V., Arb. Zangvereen.„Herleving”, Wintersw. Mannenkoor en Kerkkoor „Maarten Luther”.

Het publiek wordt verzocht de vaderlandse liederen begeleid door de muziek mede te zingen.

2.00—2.30 uur:
Plechtige ontvangst der Engelsen en aanbieding door Burgemeester Kneppelhout op het bordes van het Gemeentehuls van het Ereburgerschap aan Generaal Ross, benevens oorkonden aan Generaal Ross en Generaal Mathews.
De Engelsen arriveren om 1.30 uur o. h. parkeerterrein aan de Wooldstraat (t.o. Dr. Jagennk).
2.30 uur:
Mars der Engelsen naar het Sportterrein (Route: Jeugdkerkstr., Gasthuisst., Misterstr., Wooldstr., Willinkstr., Zonnebrink, Ratumsestr., Meddosestr., Wilhelminastr., H. Mulierweg, Morgenzonweg).
3 uur:
Militaire Ere-parade der Engelsen op het Sportterrein. (Vrije toegang voor iedereen).
18.30 uur:
Opstellen van Verenigingen bij het Gemeentehuis.
19.00 uur:
Optocht van Verenigingen met vaandels en vlaggen. Route: Gemeentehuis, wooldstraat, Willinkstraat, Zonnebrink, Ratumsestraat, Markt, Misterstraat, Gasthuisstraat, Wilhelminastraat, Meddosestraat, Markt.

Steekt allen de vlaggen uit en tooit U met oranje ! HET COMITÉ.

R.K.Ross Ereburger

ZATERDAG, 30 Maart 1946

Generaal-Majoor R.K.Ross, Winterswijks eerste ereburger

Na het zuiden des lands was Winterswijk een van de eerste plaatsen in Nederland, die na de oorlog werden bevrijd. De 53ste Royal Welsh Division was daar zeer nauw bij betrokken. Commandant van deze infanterie-eenheid was de generaal-majoor R.K.Ross. 
Hij had vanaf mei 1942 tot deze Division behoord, vanaf september 1942 als bevelhebber. 
Hij was een van de weinigen die vanaf de invasie in Normandië tot aan de bevrijding het bevel over hetzelfde legeronderdeel had gehad. 
De rol die deze militairen bij de bevrijding van Winterswijk hebben gehad, was voor de gemeente Winterswijk aanleiding om de commandant op zaterdag 30 maart 1946 het ereburgerschap aan te bieden. 

De plechtige ontvangst ’s middags van de Engelsen op het bordes van het gemeentehuis liep wat vertraging op doordat de zestig man sterke band door onvoorziene omstandigheden te laat arriveerde. Naast het gemeentehuis stond een erewacht van twaalf grenswachtsoldaten onder commando van opperwachtmeester Nieskes stram opgesteld.

Inmiddels kwam een detachement van de 53e Welsh Division aangemarcheerd, stram en correct, vergezeld van de regimentstak door een haag van padvinders en padvindsters, die de buitengewoon aardige attentie hadden om ze onder serpentines te bedelven, nadat in de Misterstraat de bewoners al een regen van confetti op hen hadden laten neerdalen. Dat waren dan de jongens die Winterswijk hadden bevrijd.
Ongeveer een derde deel van deze soldaten had aan de daadwerkelijke bevrijding deelgenomen, de anderen hadden op andere plaatsen in de Achterhoek geopereerd. Onder hen bevond zich de 20-jarige John Donovan uit Londen, de man die op bevrijdingsdag twee Duitse officieren, die met een revolver in de hand over de Vredenseweg raasden, onschadelijk heeft gemaakt.
Hij was van zaterdag op zondag de gast van de familie Monster aan de Groenloseweg.

Nadat de muzikanten waren gearriveerd, marcheerden zij met de regimentsbok voorop het plein op, waar op het bordes van het gemeentehuis de aanbieding van het ereburgerschap plaatsvond aan Major-General R.K.Ross, de eerste ereburger van Winterswijk. 
Burgemeester Kneppelhout hield daarna een rede in het Engels en overhandigde de generaal een gouden speld en oorkonde. 
Namens Generaal Mathews (die inmiddels commandant van de 53e Welsh Division was geworden) nam luitenant-kolonel Hammer eveneens een oorkonde in ontvangst.
Ross dankte daarna in het Engels. Tijdens de rondrit door het dorp werd de generaal door de bevolking toegejuicht. 
Vervolgens trokken de bevrijders naar het sportterrein waar ze voor een duizendkoppige menigte een militaire ereparade hielden.
De volgende dag bezocht de generaal zijn toenmalige hoofdkwartier – het woonhuis van de familie J.W.Nijenhuis aan de Kottenseweg.

Deze dag werd besloten met een optocht door het dorp. De manschappen kregen in het Feestgebouw, een “tea” aangeboden. 
Nadat bij deze gelegenheid het ontvangstcomite de generaal daarom had verzocht, stond deze toe dat een deel van de manschappen ’s avonds in Winterswijk mocht blijven.
Het werd bij het feestgebouw bijna een veldslag onder degenen die graag aan een Tommie gastvrijheid wilden verlenen. 

Eervol ontheven

9 APRIL 1946

De reserve-majoor van algemene dienst, de heer J.W.Zonnevylle is te rekenen vanaf 1 april 1946, eervol ontheven uit zijn indeling bij de staf Militair Gezag, onder dankbetuiging voor zijn aan de grensbewaking bewezen diensten.

Gedenksteen onthuld Meijerink

15 NOVEMBER 1946

Dinsdagmorgen j.l. had bij de NV Stoomweverij v.h. J.H.Meijerink & Zonen te Winterswijk een aangrijpende plechtigheid plaats.
In het bijzijn van het personeel werd door een der directeuren, de heer Engelsman een gedenkplaat onthuld ter nagedachtenis aan die werknemers, welke in de bezettingstijd door directe of indirechte oorlogshandelingen zijn omgekomen.
Voor deze plechtigheid waren eveneens de naaste familieleden van de slachtoffers uitgenodigd.
De heer J.W.Engelsman meomoreerde in zijn rede de moeilijke jaren welke achter ons liggen; de dwang die op ons werd uitgeoefend om onze landgenoten  in een politieke of geestelijke richting te dwingen, die ons van nature volkomen vreemd was; de arbeidsinzet, waarin duizenden en nog eens duizenden tegen hun wil werden gedwongen in Duitsland te werken. 

Het werd een ieder duidelijk, dat het masker door onzen gemeenschappelijken vijand was afgeworpen en dat hierop maar een antwoord mogelijk was; voor of tegen. 
Dat dit antwoord in woord en daad duidelijk heeft geklonken is voldoende gebleken. Voor de achterblijvende familieleden, moge het een kleine troost zijn, te weten, dat onze gevallen medewerkers bij ons in de herinnering blijven voortleven.

Op de steen, welke is aangebracht naast de ingang van de weverij staat gebeiteld:

Ter nagedachtenis aan onze medewerkers die ons ontvielen door de oorlog.1940-1945

J.Fintelman                    G.J.Vriezen
J.A.Pillen                        J.F.Deunk 

Na de onthulling werd een ogenblik van stilte in acht genomen, waarna de heer van Nijkerken als lid van de fabriekskern enige woorden sprak, terwijl de heer Miedema namens de bloedverwanten en personeel de directe dank bracht voor de nobele gedachte welke aan deze daad ten grondslag ligt.

33 Ambtenaren ontslagen

14 JULI 1947

Tijdens de bezetting zijn 33 ambtenaren ontslagen in verband met hun houding ten opzichte van de bezetter of weigering tot medewerking aan bezettingsmaatregelen. 
B en W stellen voor op grond van de wet rechtsherstel overheidspersoneel 1946, rechtsherstel te verlenen voor:
M.J.S.Busch Adriani , gemeente ontvanger
J.W.Baretta, hoofd openbare school O
J.v.d.Berg, onderwijzer openbare U.L.O.-school
J.B.Wilterdink,hoofd o.l. school M en 
D.J.Zwagerman, gemeente secretaris
Z.h.s. wordt aldus besloten

Gearresteerd

15 DECEMBER 1947, Nieuwsblad van Friesland

De 28-jarige Amsterdammer D., agent van politie te Winterswijk, is door de P.R.A. gearresteerd, beschuldigd van het ophalen van een groot aantal Joden tijdens de bezetting. Velen van deze lieden zijn niet levend teruggekeerd.

WINTERSWIJK Voor 12 jaar ontzet

14 MEI 1948

UITSPRAAK PERSZUIVERING.
De Raad van Beroep voor de perszuivering te ’s Gravenhage heeft heden uitspraak Gedaan op het hoger beroep van: J. M. van A, geboren te Amsterdam 22 September 1898, wonende te Winterswijk, tevoren hoofdredacteur, directeur en uitgever van de „Winterswijkse Courant .
De raad van beroep heeft de uitspraak van de commissie voor de perszuivering bevestigd, waarbij betrokkene is ontzet van het recht om bij een dagbladonderneming werkzaam te zijn in enige journalistieke of leidende niet-joürnalistieke functie voor de tijd van 12 jaar.

Uit Indië terug

21 MEI 1948, Tubantia

Van de woningen in verschillende wijken van Winterswijk woeien
Woensdag de vlaggen, terwijl smaakvol versierde woningen wezen op
vreugdevolle gebeurtenissen.
Deze vreugde gold de terugkeer van militairen uit Indië. die hier tegen half
zes ’s avonds per autobus arriveerden: t.w. J A. Dijk, Waliënstraat 99; M
Kappers. Groenloseweg 6; H. H. Gotink, 2e Gasthuisstraat 16; H. Kerkdijk. Weurden 26; A. Gijsbers, Groenloseweg 14; C. Bentsink. Woold K 100;
J.te Winkel. Miste B 14.

Ex-burgemeester Bos krijgt 4½ jaar

30 JUNI 1948, Tubantia

Het Bijzonder Gerechtshof te Arnhem deed hedenmorgen uitspraak in de zaak tegen dr. W. P. C. Bos, ex-burgemeester van Winterswijk, tegen wien de procureur-fiscaal een internering van 5 jaar had geëist.
Het Bijz. Gerechtshof legde aan dr.Bos de volgende maatregelen op:
Een internering voor de tijd van 4 jaar en 6 maanden met aftrek, zodat hij op 10 October 1949 in vrijheid wordt gesteld.
Voorts werd hij ontzet uit de beide kiesrechten voor de tijd van 15 jaar.

Homoepatisch dierenarts Dr. W.P.C.Bos

08 FEBRUARI 1949, Nieuwe Apeldoornsche Courant

Dr.W.P.C. Bos, Winterswijk

SPREEKUUR EN POLIKLINIEK APELDOORN: iedere Donderdag van 6-7 uur, Chr. Geurtsweg 47,
Telef. 3914.
Schriftelijke adviezen,Winterswijk
Plaatselijke consulten
Telef. Meddo 223.

Teruggave goederen Dr.Bos

01 MAART 1950, Nieuwe Winterswijkse Courant

Het is mij bekend dat verschillende personen in 1945 zich wederrechtelijk bezittingen van mij hebben toegeëigend (meubelen, tuinameubelement, huisapotheek, antiek, servies- en glaswerk, naaimachine, fornuizen, konijnenhokken, varken, kippen enz.) 
Ik verzoek deze lieden mij ten spoedigste de goederen, waarvan door de beheerder of het Ned.Beheersinstituut geen kwitantie als bewijs van betaling is afgegeven, terug te bezorgen. 
In het andere geval zal justitionele vervolging worden verzocht. Dr.Bos

G.en L.Venemans Onderscheidingen

Franse onderscheidingen voor Nederlanders
Hedenmiddag werden op het plein van de Willem Il-kazerne te Apeldoorn Franse onderscheidingen uitgereikt aan Nederlanders, die zich verdienstelijk hebben gemaakt bii het verzorgen van Franse krijgsgevangenen, die in de bezettingstijd uit Duitsland waren gevlucht.
Het merendeel van de Fransen kwam uit het kamp Bathorn bij Nordhorn en zocht zich via Denekamp. en de spoorlijn naar Hengelo een weg naar het vaderland. De Nederlanders, die de onderscheiding kregen voorzagen de vluchtelingen van kleren, voedsel enz. en hielpen hen op weg naar het Zuiden. Daar werden de krijgsgevangenen overgenomen door een Belgische organisatie. die hen naar Frankrijk doorstuurde.
Daaronder:
„Medaille de la reconnaissance francaise”.
G. Venemans, Winterswijk: L. Venemans, Winterswijk;

Watersnood Zeeland 1953 kreeg geld door Winterswijker

25 FEBRUARI 1953, Nieuwe Winterswijkse Courant

Mooi gebaar van ex-krijgsgevangene

In 1942 werd op een avond bij een landbouwer in Miste aan de deur geklopt. Toen de bewoners hem vroegen wat hij wilde bleek de man frans te spreken, hetgeen de landbouwer en zijn huisgenoten niet verstonden.
Hulpvaardig als ze waren, haalden ze gauw iemand die deze taal verstond en toen bleek dat de vreemdeling een Fransman was die gevlucht was uit een Duits krijgsgevangenkamp.

Natuurlijk werd de man geholpen. Men zorgde dat hij in Tiburg kwam en van daaruit ging het via Baarle nassau, Belgie weer naar huis.

De man, het was A. Bourdin, uit Ouzouer-le-marché, heeft deze hulp nooit vergeten.en ieder jaar stuurde hij aan de Winterswijker, die nu elf jaar geleden als tolk fungeerde een nieuwjaarsgroet.
In die brieven kwam steeds weer de dankbaarheid tot uiting voor de hulp die hem destijds was geboden.

Deze dagen kwam er weer een brief. Ook Bourdin had gehoord van de grote watersnood en hij verzocht het gironummer op te geven, waar hij fr. 5000 kon storten voor de slachtoffers.

In zijn brief schreef hij dat hij nu iets terug kon doen voor de hulp die hem elf jaar geleden in Winterswijk door hulpvaardige mensen was geboden.

Mussert niet tevreden

ZATERDAG 7 MAART 1992,Leeuwarder Courant

N.S.B. leider Mussert moet volgens een Eindhoven’s topambtenaar eens gezegd hebben dat hij over een paar NSB-burgemeesters  niet tevreden was: die van Winterswijk en Pulles uit Eindhoven.
Beiden hadden namelijk meer belang bij het welvaren van hun stad dan bij het uitdragen van de NSB-beginselen

Nieuwe Winterswijkse Courant mocht in deze periode niet verschijnen

N.S.B.Rede Ds.E.Reeser

Waarheid en leugen over het Nationaal-Socialisme en de N.S.B.Rede van Ds.E.Reeser voor een deel van het Gemeentepersoneel. 

DINSDAG 23 FEBRUARI 1943, Winterswijkse Courant

In een vrijdagmiddag in Hotel Piek gehouden bijeenkomst van de personeelen van de diensten Gemeentewerken, Gasfabriek, Abattoir en Distributiebedrijg heeft Vormingsleider der N.S.B., Ds.E.Reeser, een rede gehouden over het onderwep: Waarheid en leugen over het Nationaal-Socialisme en de Nationaal Socialistische beweging in Nederland. 
Nadat onze Burgemeester met een kort woord de bijeenkomst had ingeleid, zeide ds.Reeser te zullen trachten te ontmaskeren de leugens en de kletspraatjes, die over het Nationaal-Socialisme en de N.S.B. worden rondgestrooid, door hen, die totaal niets van het Nationaal-Socialisme weten en door hen, die er iets mee bekend zijn. 
De eerste groep, dus zij, die niets van het Nationaal-Socialisme weten, velt toch een oordeel over de beweging en schelden de aanhangers voor dwaas, voor nieuwlichters. Dezulken zijn bang voor ’t nieuwe. Zij weten, wat ze hebben aan ’t oude. ’t Nieuwe moet nog bewijzen, of t goed is.
’t Gaat er mee, als met een oude jas; die zit prettiger dan de nieuwe. Vooral van kerkelijke zijde en dan ’t bijzonder van de zijde der predikanten, oordeelt men dusdanig over de N.S.B. Na ’t verlaten der hoogeschool stond voor dezulken de geschiedenis stil. Zij hebben geen lust gehad de opkomst der nieuwe stroming te bestudeeren, zijn langzamerhand vastgeroest in ’t oude. 
E nwie niet onderzoekt, mist het recht een oordeel uit te spreken over wat komen gaat. De op geen enkelen grond berustende veroodeeling van het Nationaal-Socialisme door dezulken is eigenlijk nog ergelijker, omdat het Nationaal-Socialisme niet nieuw is; ’t is niet gemaakt, ’t is geen schepping, niet uitgedacht. ’t Is geboren in ’t hart van den arbeider Adolf Hitler, die ’t moeilijker in zijn leven gehad heeft dan de minste arbeider. 
Een van beide: of de arbeidersstand heeft het grootste genie ter wereld voorgebracht, of zij is vervloekt, om zoo’n product voort te brengen.
Wij zijn overtuigd, dat het eerste het geval is geweest. 
De arbeidersklasse heeft het licht gegeven aan iemand, die de moeilijkheden van ’t arbeidersbestaan kent en die door overdenking met hoofd en hart heeft laten geboren worden, het nationaal-Socialisme. 
Alles wat geboren wordt, komt uit iets. 
Het Nationaal-Socialisme is nieuw in zijn verschijning en oud in voortzetting van ’t bestaande, n.l. den strijd tegen het kapitalisme. 
Bovengenoemde beoordelaars zeggen ook, dat ’t Nationaal-Socialisme import is. 

Dr. Bos spreekt in Aalten

VRIJDAG 5 MAART 1943 AALTEN

In de zaal de Societeit alhier, werd een openbare vergadering gehouden, waar Dr.W.P.C.Bos, Burgemeester van Winterswijk sprak. 
Spreker ving zijn rede aan met een terugblik in het verleden, een verleden, dat zoo velen nog bestempelen, als “den goeden oude tijd”. 
Was dit werkelijk de goede oude tijd? vroeg spreker. 
Neen, immers denk maar eens terug aan de ruim 400.000 ingeschreven werkloozen en de ellende welke deze hebben doorstaan. het kan dan ook niet het volk zijn, en het is dan ook niet het volk, dat met weemoed aan dezen tijd terugdenkt, maar het zijn haar leiders, de joden en de kapitalisten. 

Zoo is het ook met het tijdelijke opdringen der Sovjets. Ook hier juichen de joden. Het volk voelt echter een zekeren angst. Het denkt aan de waarschuwingen der kerken en hun dienaren enkele jaren geleden, toen men bad voor het arme Finland. 
Het laagje vernis, dat de geestelijkheid over het bolsjewisme tracht te strijken is te dun, te doorzichtig. Het volk kan immers nog weten, dat Stalin heeft gezegd: Wij zullen de bolsjewistische vanen planten op de rookende puinhoopen van Europa. 
Alleen Duitschland en het nationaal-socialisme kunnen het bolsjewistische gevaar keeren. 
Stalingrad is een teleurstelling, doch ook een prikkel. En wanneer er menschen zijn, die meenen, dat met de herovering van Stalingrad de oorlog door de Sovjets is gewonnen, dan kunnen wij, nationaal-socialisten hen zeggen: De overwinning der Sovjets is niet gekomen en zal nooit komen. Stalingrad is een waarschuwing, dat het bolsjewistische monster leeft en nog niet vernietigd is. Bij den aanvang van dezen oorlog heeft de Leider het reeds gezegd: het gaat hier niet om een strijd tusschen twee landen, neen, twee werelden botsen. Het gaat om het nationaal-socialisme of om het bolsjewisme, het een of het ander. 

Benoemd Politie

18 MAART 1943

WINTERSWIJK. Benoemd. —
Burgemeester Dr. W.P. C. Bos heeft benoemd tot politie-ambtenaar met den rang van wachtmeester den heer G, Luysterburg, werkzaam bij de politie te Dordrecht.
Voorts zijn benoemd tot wachtmeester van politie de heeren J. G. te Nijenhuis, thans werkzaam bij de politie te ’s Gravenhage; J. B.Vaags, thans bij de politie te Helmond en G. J. Boomkamp, marechaussee te Eisden.

Het Bergfeest van de mannen van den Arbeidsdienst

VRIJDAG 26 MAART 1943, Winterswijkse Courant

Ter herdenking van het feit, dat de diensttijd voor de mannen in den Arbeidsdienst voor de helft is volbracht, stonden de dagen van gisteren en heden in het teken van feestvreugde, waarin ook de burgerij is betrokken. 
De diensttijd wordt voorgesteld als een bergtocht. Men wordt geacht den top te hebben bereikt, als de diensttijd tot p[ de helft is volbracht. Voor de afdaling van de berg begint, wordt een terugblik geslagen en uit dankbaarheid voor de bereikte resultaten wordt feest gevierd, het  z.g. Bergfeest. 

Het feest werd donderdagmorgen aangezet met een vlaggenparade op de Markt. Toen de mannen in carré stonden geschaard, zeide de Commandant dat de leuze voor dien dag was: Nederlandsche volkseenheid. 
Nadat onder trompetgeschal de vlag was geheeschen, sprak de Commandant ongeveer het volgende:

 ’t is voor ons, Arbeidsmannen, een bijzondere dag, omdat we niet in het kamp, maar in tegenwoordigheid van velen uit de burgerij op de markt staan aangetreden. Maar ook is ’t een buitengwone dag, omdat we op den top van den berg zijn gekomen en voor de afdaling begint, deze gebeurtenis willen herdenken. De leuze Nederlandsche Volkseenheid is gekozen, opdat de Arbeidsmannen bedenken, dat ook deze dag staat in het teeken van dienst voor het eigen volk en opdat de burgers zullen bedenken, dat er bij veel verschil toch ook nog veel is, dat allen bindt, n.l. dat allen Nederlanders zijn en blijven en allen dezelfde liefde hebben voor de vlag. 

Daarna werd door de Arbeidsmannen een drietal liederen gezongen, n.l. “Vroeg in den morgen”, “Eens zullen wij allen marcheeren” en “Hoor ze jagen door de luchten”.

Na afloop hiervan werd op de maat van trommelslag een rondgang door het dorp gemaakt, die zijn beëindiging vond in een defilé voor den Burgemeester, waarna de mannen naar het kamp terugkeerde om daar deel te nemen aan de exercitiewedstrijden. 
Het verloop der exercitiewedstrijden in het kamp was vlot en tot aller bevrediging,evenals van de sportwedstrijden, bij ‘Jaspers’  gehouden en waar voor van de zijde der burgerij nog al belangstelling bestond. 
In het gebruik der verschillende lichaamsspieren en de beheersching daarvan toonden vele Arbeidsmannen al een groote bedrevenheid. De regelmatige sportbeoefening heeft daar gunstig uitwerking duidelijk gedemonstreerd. 
 ’s Avonds hebben de mannen in het kamp meer intiem feest gevierd. 

Heden, Vrijdagmiddag, is er wederom een marsch door het dorp gemaakt, terwijl er hedenavond in het feestgebouw voor de burgerij een feestelijke samenkomst wordt gehouden, waar de burgers een beeld van de beteekenis en de taak van den Arbeidsdienst zal worden gegeven. Ernst en luim zullen daarbij niet vergeten worden. 

Slot van het Bergfeest

DINSDAG 30 MAART 1943, Winterswijkse Courant

Het slot van het Bergfeest, donderdag en vrijdag j.l. gevierd door de mannen van den Arbeidsdienst, was een feestelijke samenkomst in het feestgebouw, die ook voor de burgerij toegankelijk was. Zeer velen hebben van de geboden gelegenheid gebruik gemaakt, zoodat het feestelijk met emblemen van den A.D. versierde gebouw geheel gevuld was, toen de avond geopend werd met een opmarsch van de Arbeidslieden. 

Daarna sprak de Commandant een kort inleidend woord, waarbij hij mededeeling deed van het doel van den Arbeidsdienst. “Wij willen”, aldus spreker, “de jeugd opvoeden, krachtig en sterk maken voor de haar wachtende moeilijke taak van den opbouw van Nieuw Nederland. Ons volk zit aan den grond, maar het bezit alle eigenschappen om ook in de toekomst weer een beteekenisvolle plaats in het nieuwe Europa te kunnen innemen. Het verleden biedt daarvoor voldoende waarborg, mits wij allen er onze schouders onder zetten. “

In aansluiting daarop declameerde een der mannen op enthousiaste wijze het gedicht “De jeugd”. 
De avond werd verder gevuld met gezellige praatjes, leuke voordrachten en liedjes, grappige tooneelstukjes, verdienstelijke solozang van een tenor en guitaarmuziek van een ensemble. Ernst en luim wisselden elkaar hierin af. 

De bedoeling van den avond, het publiek een inzicht te geven van de beteekenis van den A.D. en de wijze, waarop men het doel tracht te bereiken, is geslaagd. De aanwezigen waren buitengewoon voldaan en demonstreerden hun genoegdoening in een enthousiast applaus.

Het verblijf van joden in acht provincies verboden.

DINSDAG 30 MAART 1943

BESCHIKKING

van den Commissaris-Generaal voor de Openbare Veiligheid betreffende het verblijf van Joden in eenige provincies.

Op grond van Artikel 47 en 52 der Verordening 1/43 van den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied betreffende de handhaving van de openbare orde bepaal ik:

Artikel 1.
Met ingang van 10 April 1943 is aan Joden het verblijf in de provincies Friesland, Drenthe, Groningen, Overijssel, Gelderland, Limburg,. Noordbrabant en Zeeland verboden.

Artikel 2.
Joden, die zich op het oogenblik in de genoemde provincies ophouden, moeten zich naar het kamp te Vught begeven.

Artikel 3.
Bij het vertrek naar het kamp te Vught is het medenemen van reisbagage en waardevoorwerpen toegestaan. Voor het verlaten van hun woonplaats moeten de Joden zich melden bij het hoOfd van plaatselijke politie, waar zij woonachtig zijn, opdat hun woningen behoorlijk kunnen worden afgesloten en aan hen een /reisvergunning naar het kamp te Vught kan worden verstrekt.

Artikel 4.
(1) Uitgezonderd van de voorschriften der artikelen 1 tot en
met 3 zijn:
1) Joden in de kampen te Westerbork, Vught, Barneveld en Doetinchem,
2) gemengd gehuwde Joden.
(2) In andere uitzonderingsgevallen kan de „Ze–tralstelle für judische Auswanderung” te Amsterdam vergunningen tot verblijf en reizen in de genoemde provincies uitreiken.

Artikel 5.
Jood in den zin van deze beschikking is hij, die ingevolge artikel 4 van de Verordening 189/40 betr. de aanmelding van ondernemingen Jood is of als Jood wordt aangemerkt.

Artikel 6.
(1) Hij, die in strijd handelt met de bepalingen der artikel 1 tot 3 of deze ontduikt, wordt — in zoover niet ingevolge andere voorschriften een zwaardere straf is verbeurd — gestraft met hechtenis van ten hoogste zes maanden en met geldboete van ten hoogste twee duizend gulden of met een dezer straffen. Hij, die ontduikingen van deze bepalingen in de hand werkt, deze mogelijk maakt of er aan medewerkt, ontvangt dezelfde straf.
(2.) Het nemen van maatregelen op het gebied van de Sicherheitspolizei blijft onaangetast.

‘s-GRAVENHAGE, 29 Mrart 1943.
Commissaris-Generaal voor de openbare veiligheid: gez. RAUTER,
SS-Gruppenführer und Generalleutnant der Polizei.

GRUPPENFÜHRER RAUTER OVER DE JODEN.

WOENSDAG 31 MAART 1943, Nieuws van de Dag

Ter gelegenheid van de terugkomst van den SS -Voorman Feldmeyer, hield de Höhere SS- und Polizeiführer SS -Gruppenführer H.Rauter, een uitvoerige politieke rede, waarin hij volgens „Storm” over het jodenvraagstuk het volgende zeide:

„Vanaf 1 April willen wij in Overijsel, Drente, Friesland en Groningen een volstrekt verblijfsverbod voor joden afkondigen. Dan komen Limburg, Brabant en Zeeland aan de beurt Vervolgens zouden wij op 1 Mei Gelderland en Utrecht daarbij betrekken en ten slotte Zuid-Holland, Noord-Holland en de stad Amsterdam.
Zoo willen wij de joden, die hier de bron van alle onrust en iedere terreuractie zijn, zoo snel mogelijk uit het volkslichaam verdrijven
Het is geen kleinigheid 130 000 joden, die over honderd jaar wellicht tot een millioen zouden zijn aangegroeid, uit een gezond Germaansch volkslichaam te hebben verwijderd. Wij willen deze maatregelen onverbiddelijk doorzetten, omdat wij daarmee het Germaansche volk een dienst bewijzen. Daarom kennen wij dan ook op dit punt geen zwakheid.”

Een treffend eerbetoon

DINSDAG 6 APRIL 1943, Winterswijksche Courant

Zaterdag j.l.was het één jaar geleden, dat de W.A.-man A.Mulder van Winterswijk zijn leven liet in den strijd tegen het bolsjewisme. Het W.A.-vendel was daarvoor ’s avonds aangetreden in het clublokaal Hotel Piek, waar de Vormingsleider, Ds.E.Reeser, met groote waardeering gewaagde van het hoogste offer, dat ook Mulder gebracht had voor zijn Leider, Volk en vaderland, terwijl hij een hartelijk woord van deelneming richtte tot de familieleden, wie hij de verzekering gaF, dat deze helden nimmer vergeten zullen worden. 
Om de beeltenis van den overledene werd een krans gehangen.

J.Kneppelhout- Kerkelijk ontvanger

21 APRIL 1943, Twents Nieuwsblad

De kerkvoogdij der Ned. Herv. Gemeente heeft benoemd tot kerkelijk ontvanger, vacature J. Lokker, den heer J. Kneppelhout.

Het Paaschfeest gevierd

WOENSDAG 28 APRIL 1943, Winterswijkse Courant

Het is van de gemeenschap “Vreugde en Arbeid” Afdeeling van het Nederlandsche Arbeidsfeest, een sympathieke daad geweest, op verschillende plaatsen in ons land voor de kinderen, wier vaders in Duitschland te werk zijn gesteld, een Paaschfeest te organiseeren. Voor de Winterswijksche kinderen, ongeveer 300-tal, werd het feest dinsdagmorgen in de concertzaal van Beskers gehouden. 
Het met groen en bloemen versierde podium, waar tusschen een kip op eieren en haasjes in een knollenland een plaatsje hadden gekregen, bood een vroolijken aanblik.
Nadat de plaatselijke leider van Vreugde en Arbeid, de heer H.Meijnen, in een gezellig babbeltje met de kinderen al een zekere stemming had gwekt, werden allereerst met begeleiding van muziek van het gezelschap te Loo, eenige echte Nederlandsche volksliederen gezongen, waarna een muzikale clown en jongleur, een goochelaar en een hond, die echt kan rekenen, de kinderen een paar hoogst gezellige uren hebben verschaft. Hun verrichtingen waren werkelijk de moeite waard ze te beleven, De kinderen hebben buitengemeen genoten; de gulle lach was niet van de lucht. 
Was de uitvoering van deze experimenten voor de kinderen reeds een echt feest, het bereikte zijn hoogtepunt, toen ze bovendien nog op lekkers werden onthaald. Wat hebben ze heerlijk gesmuld. 
De samenkomst werd met zang besloten. 
De kinderen hebben een morgen beleefd, waaraan ze de meest prettige herinnering zullen bewaren. Allen, die hun tijd moeite en zorg hebben gegeven dit feest voor de kinderen te organiseeren, hebben een goed werk gedaan.

Ds.E.Reeser Rijksgecommitteerde

Benoemd 

DINSDAG 18 MEI 1943, Winterswijkse Courant

Onze plaatsgenoot, de heer Ds.E.Reeser, is benoemd tot Rijskgecomitteerde bij de examens voor het M.U.LO diploma 1943

Ds.E.Reeser Deskundige

Benoemd

DINSDAG 18 MEI 1943, Winterswijkse Courant

Tot deskundige bij de examens van de R.H.B.S. te Winterswijk is o.a. benoemd onze plaatsgenoot Ds.Reeser. Tevens is hij als zodanig benoemd aan de R.K. HBS  te Arnhem, de Chr.HBS te Apeldoorn, Gem.HBS  te Apeldoorn en Gem.HBS te Zutphen.

Antenne verwijderen

ZATERDAG 7 AUGUSTUS 1943, Twents Bieuwsblad

De politlegezagsdrager in Winterswijk, dr.Bos, herinnert er aan, dat antennes niet behoeven te worden ingeleverd,
doch vóór 13 Augustus a.s. door den houder moeten worden verwijderd.
Niet-nakoming van de opgelegde  verplichting is strafbaar.

Verdeeling meubilair Jodenwoningen

WOENSDAG 18 AUGUSTUS 1943

Aan den heer Beauftragte beim Reichskommissar fur die provins Gelderland
Huize Angerenstein.
Arnhem

Winterswijk,18 augustus 1943

Onderwerp:
Verdeeling meubilair Jodenwoningen.

1. In antwoord op Uw in margine aangehaald schrijven, deel ik U mede, dat de inventarisering van jodeninboedels is geschied onder leiding van den heer J.B.Schaffeld, Ortsgruppenleiter der N.S.D.A.P. en mij.
Met het daadwerkelijke inventariseren zijn belast de Rijksduitscher de heer J.Th.Angenendt, lid N.S.D.A.P. en de Nederlander W.v.K, lid N.S.B. beiden wonende te Winterswijk.

2. Van alle geinventariseerde inboedels zijn volledige lijsten aangelegd, geen inventarisatie heeft nog plaats gevonden van de inboedels van:
B.Poppers, Spoorstraat 44, D.Schielaar,Spoorstraat 36, Wed.L.Goedhart, Meddoschestraat 15, W.Humberg, Henxel 51, J.de. Leeuw, Groenloscheweg 50, I.Hemelrijk, Wooldstraat 40.
De inventarisatie kon nog niet plaats vinden wegens langdurige ziekte van W.v.K.

3.Met mondelinge machtiging van Dr.Meinhardt zijn door den heer Schaffeld en mij goederen, waarvan het noodzakelijk was, dat ze goed werden onderhouden, in bruikleen gegeven aan personen van wie een zoodanig onderhoud mocht worden verwacht, dat achteruitgang van den staat, waarin die goederen zich bevonden, werd voorkomen.
Opgemerkt wordt overigens, dat de heer H.Stein, hoofd der Duitsche School, alhier, verschillende goederen ten behoeve van diens school in beslag heeft genomen, waarbij hij zich heeft beroepen op een hem door Dr.meinhardt, verleende machtiging.
In hoeverre of deze goederen voor de Duitse school waren bestemd, staat niet te mijner beoordeeling.
Ten slotte bericht ik U, dat door E.H.W.W., Keizerdwarsstraat , alhier, naar hij mij mededeelde in overleg met Dr.Meinhardt, voor de behartiging der belangen van het jodenmeubilair door den heer Schaffeld en mij reeds eenige schikkingen zijn getroffen voor het beschikbaar stellen van meubilair ten behoeve van Mej.M.-V, weduwe van een in de oorlog gevallene, en van Mej.B. ,wier man oorlogsinvalide is.

4. Het niet-verdeelde jodenmeubilair bevindt zich gedeeltelijk in de jodenwoningen, gedeeltelijk in de leegstaande fabriek van de firma Zwanenberg, Woold 221, alhier.
De afsluiting van de fabriek is onvoldoende, echter wordt deze bewaakt.

5. Gedurende de zomermaanden is de opslag zoodanig, dat geen gevaar voor bederf is te duchten.
Voor de wintermaanden bestaat die zekerheid niet, zoodat het in ieder geval gewenscht is, dat het meubilair voor den a.s. winter wordt opgeruimd.

De Burgemeester van Winterswijk
Afschrift aan den heer Schaffeld.

De Leider van het Nederlandsche Volk in Winterswijk 

DINSDAG 12 OKTOBER 1943, Winterswijkse Courant

Zaterdagmiddag j.l. genoot de Kring Winterswijk van de N.S.B., gecombineerd met die te Neede, de eer den leider van het Nederlandsche volk in zijn midden te mogen ontvangen. 

Vooraf ging een officieele ontvangst ten Gemeentehuize van Winterswijk. 
Na inspectie der W.A.- en Jeugdstormgroepen uit beide Kringen, benevens van de mannen van den Arbeidsdienst en de muziekkapel van Doetinchem werd in de raadzaal de Leider met zijn gemachtigde, de heer Borggreven, Districts leider, den heer Dr.Schneider, Beauftragte voor Gelderland, diens plaatsvervanger Dr.Meinhardt en den Gewestelijken Politiepresident, Overste Feenstra, met zijn adjudant, verwelkomd door den kringleider Nijdeken, warana Burgemeester Dr.W.P.C.Bos aan den leider voorstelde de Burgemeesters van Ruurlo en Borculo, die van Lichtenvoorde was wegens ziekte verhinderd, de Wethouders van Winterswijk, de heeren B.van Laar en Joh.te Winkel, de banleider der W.A. de heer Schaufelli, de Schaarleider de SS, de heer Tate, Hopman Post, Compane Pauwe, de Groepsleider van Neede, de heer Markerink, de groepsleiders van Winterswijk, Corle, Henxel, Aalten, Breedevoort, Eibergen, Ruurlo, Neede, Borculo, resp. de heeren H.te Winkel, Oonk, Damkot, Bloemendaal, Prinsen, Kooistra, Bleumink, Grijzen, Hoogeveen, de Districtsvormingsleider ds.E.Reeser, de Kringpropagandist Leemrijse en de kringpenningmeester, de heer Te Selle. 

Daarna werd naar het Parochiehuis gereden, waar een Kringappèl plaats vond. Onder donderend Houzee-geroep van de tot barstens toe gevulde zaal, die voor deze gelegenheid op smaakvolle wijze versierd was, trad de leider binnen en schreed naar zijn plaats. 
De Kringleider, de heer Nijdeken, zeide, dat in de geheele Kring een storm van enthousiasme was opgelaaid, toen het bericht was binnen gekomen, dat de Leider eenige oogenblikken in zijn midden zou willen vertoeven en sprak de verwachting uit, dat hij den aanwezigen den weg zou wijzen, dien zij als Nationaal-Socialisten in deze moelijke tijden moesten gaan. 

Onder het gezang der menigte van de zwarte Soldaten van Mussert plaatste de Leider zich achter het spreekgestoelte. 
Hij begon zijn rede met te zeggen dat ’t goed is, dat de kameraden elkaar van tijd tot tijd eens zien en bespreken hoe ver zij gevorderd zijn tot het doel, dat zij bereiken willen. 
Vooral in dezen tijd is dat noodig, nu zoo weinig op vasten grondslag staat. Wij staan, aldus de leider, midden in een revolutie, vergezeld van een wereldoorlog en begrijpen, dat er menschen zijn, die niet meer weten welken weg zij moeten gaan. 
De denkbeelden, door de Fransche revolutie gepropagandeerd, vonden ook niet dadelijk ingang; meer dan 25′ jaren moesten daarover verloopen. Van de revolutie, die het huidige geslacht meemaakt, beleven wij nu de laatste phase, n.l. het einde van het oude Europa, of het begin van een nieuw. Wij nationaal-Socialisten, zoeken nu onzen weg te midden van de stormen, die woeden. het stemt tot voldoening, dat wij met onze beweging op den goeden weg zijn: het stijgend aantal leden onzer beweging bewijst dat. Wij zijn nog een minderheid; de groote massa volgt de minderheid, die verantwoordelijk is voor het goede en het kwade, 
Tot 1940 waarschuwden alle regeringen en bedienaren van den godsdienst voor het bolsjewisme; dit stelsel geeselde de volken en dus wenschte men geen contact met Moskou. En wat zien we nu? De vroegere regeering van Nederland, die eigenlijk geen regeering meer is, omdat ze geen volk achter zich heeft, heeft een gezant te Moskou benoemd, waarmede zij tot uitdrukking wil brengen, dat het Nederlandsche volk een bondgenoot is van Stalin. Wat wij altijd gezegd hebben, dat het Marxisme, de democratie en het bolsjewisme loten van eenzelfde stam waren, is dus uitgekomen. 
Sluipmoord en brandstichting werd door een ieder voor 1940 als lage misdaden gebrandmerkt. Nu zijn zulke daden niet slecht meer, als er maar N.S.B.-ers door getroffen worden. 
In alle opzichten maken wij een zeer moeilijken tijd door. Onze tegenstanders geven daarvan de schuld aan het Nationaal-Socialisme. 
Ik ben er evenwel van overtuigd, aldus spreker, als er geen Nationaal-Socialsime was gekomen, zouden de bolsjewisten reeds aan onze kusten gestaan hebben. 
Wij zeggen niet te veel, als wij zeggen: God heeft nog bijtijds aan Europa het Nationaal-Socialisme geschonken en Adolf Hitler, opdat Europa kan voortleven. Alles moet gedaan, geofferd en geleden worden, om te voorkomen dat ons geestelijk en nationaal bezit vernietigd wordt. 
Sowjet-Rusland gaat samen met Engelsche lords en multi-millionairs, overkoepeld door het jodendom in Smerika, dat aan Europa geen concurrent meer wil hebben. 
Stonden de 400 miljoen Europeanen maar schouder aan schouder tegenover Engeland en Amerika, dan zou er morgen vrede zijn. 
Als Europa verliest, het Nationaal-Socialisme te gronde gaat, is het ook met Nederland gedaan. 
Stalin heeft voor Duitschland reeds, een communistische regeering klaar. Onbegrijpelijk, dat velen nog voortgaan het Nationaal-Socialisme te bestrijden, wijl zij toch overtuigd moeten zijn, dat hun bestaan alleen nog mogelijk is, omdat Duitsche troepen de Sovjets tegenhouden. Als Rusland wint, gaat Europa te gronde. In Rusland is het geen paradijs. de teruggekeerde soldaten van het front  moet men er over hooren. 
God beware ons volk daarvoor, hoort men van ieder hunner. zeker, het leven is voor honderdduizenden moeilijk; het was in 1916 en volgende jaren, toen hier geen Duitsche bezetting was, nog moeilijker. God wil ons helpen blijkbaar, want in alle opzichten is de oogst zoo voorspoedig als in geen menschenheugenis. 

Spreker is er trotsch op, dat van de mannelijke leden der beweging er 28.000 de beweging militair dienen. Als spreker ’t te zeggen had, zou in ons land de dienstplicht voor alle jonge mannen ingevoerd worden, om dan met eenige honderdduizenden Europa te dienen. 
Dat is wel niet plezierig, maar als ’t nodig is, willen ook de Nederlanders meedoen; ze hebben weinig zin zich te laten afslachten. Behoorlijk opgeleid is de Nederlandsche soldaat, gelijkwaardig aan de Duitsche. 

Als Engeland den strijd wint, komt ook hier de overheersching van ’t bolsjewisme, terwijl Amerika natuurlijk Indie houdt.
In het nieuwe Europa  moet Nederland zijn plaats waardig zijn. Daarvoor moeten wij een sterk volk worden. 
Het Nationaal-Socialisme is daarin de kern en heeft tot taak de toekomst veilig te stellen. In dit verband ging spreker in groote lijnen de groei der beweging, die a.s. 14 december 12 jaar zal hebben bestaan, na en vergeleek haar bij een klont in de pap der democratie, die langzamerhand grooter en grooter is geworden. Spreker behoefde de leden niet aan te sporen, trouw te blijven; hun aanwezigheid in de beweging, ondanks alle pogingen gedaan hen er uit te krijgen, zegt voldoende. Staan blijven onder alle omstandigheden en ieder op zijn plaats zijn plicht doen, opdat Adolf Hitler, als aanvoerder van gansch Europa het nieuwe Europa veilig kan stellen, waarin het Nederlandsche volk de hem toekomende plaats met eere kan innemen. Dit is de moeite waard om er voor te vechten. Hou Zee! 

Nadat de heer Nijdeken den Leider de verzekering had gegeven, dat de beweging op den ingeslagen weg achter den leider zou voortgaan, werd de bijeenkomst beëndigd met het zingen van het 6e couplet van het Wilhelmus, gevolgd door den spontanen uitroep: met Mussert voor Volk en Vaderland, Hou Zee ! 

Een sympathieke attentie werd den leider bereid door twee Jeugdstormertjes. Zij offreerden hem een eigen gebakken brood, onder bijvoeging van een aardig gedicht. 

Bijzondere Kameraadschapsavond

VRIJDAG 15 OKTOBER 1943,Winterswijkse Courant

Ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van de Groep Winterswijk der N.S.B. werd Dinsdagavond bij Beskers een Kameraadschapsavond gehouden, die meer in het bijzonder een feestelijk karakter droeg. 
Er was voor deze samenkomst groote belangstelling. het programma bood groote verscheidenheid: zang, muziek, tooneel, declamatie, lichamelijke oefeningen enz. 
Als ceremoniemeester fungeerde de heer W.de Vries, die er voor gezorgd heeft, dat alles een vlot verloop had, zoodat de menschen op tijd weer huiswaarts konden keeren. 
Nadat onder tromgeroffel de leden, die vanaf 1933 waren ingeschreven, en dit was een beduidend aantal waren binnengetreden, de opmarsch met vlaggen had plaats gevonden, las de heer De vries het leidend beginsel voor, benevens de drie bronnen. 
vervolgens verwelkomde hij allen op hartelijke wijze, in het bijzonder de oude leden, zonder wier toedoen, zooals hij opmerkte, de groep niet dit feest had kunnen vieren. 

De Kringleider der N.S.V.O., Mevrouw Sellink dankte voor de ontvangen uitnoodiging aan de N.S.V.O. dezen avond bij te wonen en deelde mede, dat ook de Districtsleider, die verhinderd was, de Groep hartelijk geluk wenschte met deze herdenking. 
Moeilijke jaren van strijd, aldus spreekste, liggen achter ons, maar nog moeilijker jaren zullen aanbreken. Ik hoop, dat ook allen achter u zullen staan, bezield met groote strijdgeest en vast besloten niet te versagen, voor de overwinning behaald is. 
Als tot nu toe kunt gij blijven rekenen op de medewerking van de N.S.V.O.. Deze nationaalsocialistische gemeenschap heeft een groote taak te vervullen. Door bijzondere omstandigheden kunnen al haar leden niet aangesloten zijn bij de N.S.B.; daarom wordt het zeer op prijs gesteld, dat ook deze den avond kunnen meemaken. mevrouw Sellink sprak tevens de hoop uit, dat in den vervolge op dezelfde wijze zal gehandeld worden. Zij deed nog een beroep op de kleedingkast, der aanwezigen ten gunste der slachtoffers van de brandstichtingen in Drente.

Daarna complimenteerde de Commandant van den Arbeidsdienst en dankte voor de samenwerking en steun, die de Arbeidsmannen hebben mogen ondervinden. Als blijk van erkentelijkheid offreerde hij de Groep namens de Kaderleden van den Arbeidsdienst een mand met prachtige roode rozen en gaf de verzekering, dat de N.S.B. op de medewerking van den Arbeidsdienst kan blijven rekenen.
De groepsleider, de heer H.te Winkel, dankte voor de aardige attentie en gaf de verzekering, dat de N.S.B. ook in de toekomst de Arbeidsmannen bij hun moeilijk werk ter zijde zal blijven staan. 

De mededeeling van Ds.Reeser, dat de oudere leden een telegram aan den leider wilden sturen, werd met donderend applaus ontvangen. 
Dit telegram luidde:
“Aan den leider der N.S.B., Utrecht. 
Kameraden van groep Winterswijk, sedert 1933 lid der beweging, in kameraadschap met alle kameraden bijeen ter herdenking van het 10-jarig bestaan van deze Groep, danken nogmaals den Leider voor zijn komst in den Gelderschen Achterhoek, Zaterdag j.l. en betuigen bij vernieuwing hun trouw en verknochtheid. Hou-zee!”

Vervolgens werd een aanvang gemaakt met de afwerking van het programma, dat ingeleid werd met accordeonmuziek van een viertal Jeugdstormers en -stormsters onder leiding van den heer Hulman. Dit en alle volgende verrichtingen van Jeugdstorm en N.S.V.O. werden met enthousiast applaus beloond. 

Aan het slot sprak Burgemeester Dr.Bos nog een kort woord. hij wierp een terugblik in het verleden en schilderde de romantiek van een verkiezingsstrijd, memoreerde het ontstaan van de Groep Winterswijk en de moeilijkheden, die overwonnen moesten worden.In den beginne telde de beweging verschillende fantasten, die gelukkig allen weer verdwenen zijn. Ook gewaagde hij met een enkel woord van de toekomst der Nationaal-Socialistische Beweging.Er zal wel niemand zijn onder de ouderen, die het ooit heeft durven denken, dat Nederland eenmaal een deel van het Groot-germaansche rijk zou worden. 

De heer Joh.te Winkel riep oude herinneringen op, terwijl Ds.Reeser de bijeenkomst sloot, waarbij hij nog eens den nadruk legde op het beginsel van dienen; verdienen is goed, geoorloofd, als het dienen, maar niet vergeten wordt. Nadat hij nog in herinnering had gebracht, dat in deze 10 jaren betrekkelijk weinig leden door den dood aan de beweging zijn ontvallen, werd met het zingen van het 6e couplet van het Wilhelmus de bijeenkomst beeindigd. 

Schrijven van Mussert

DINSDAG 19 OKTOBER 1943, Winterswijkse Courant

Van den leider kreeg Ds.Reeser onderstaand schrijven: 
16 October 1943

Kameraden,
Mijn dank voor Uw telegram ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van uw groep. 
Van harte hoop ik, dat deze groep steeds in sterkte zal toenmen en ik twijfel er geen oogenblik aan, dat mijn kameraden, die van 1933 af trouw achter mij gestaan hebben, dit ook zullen blijven doen in de jaren van strijd, die nog voor ons liggen. 
Mijn bezoek aan de groep Winterswijk heeft mij tot groote vreugde gestemd en het deed mij goed weer eens te midden van mijn oude kameraden in den Achterhoek te zijn. Hou Zee! 
(w.g.) Mussert 

Dank u. Sinterklaasje.

15 NOVEMBER 1943, Twents Nieuwsblad

Duizenden kinderen zullen dat tot u zeggen wanneer u mede-helpt om de speelgoedinzameling van den Jeugdstorm te doen slagen.
Even een briefkaartje en het wordt gehaald.
Men wende zich tot een van de volgende adressen
Enschede Lasondersingel 54, Hengelo,Sloetsweg 125,
Almelo, Ootmarsumscheweg 137 b; Winterswijk,Pr. Hendrikstraat 3

Feestavond Nederlandsche Arbeidsdienst

VRIJDAG 12 NOVEMBER 1943

Op zaterdagavond 13 november a.s. aanvangende 19.30, zal door de Afdeeling 324 van den Nederlandschen Arbeidsdienst, gelegerd in het kamp ’t Vosseveld te Winterswijk ’n feestavond worden gegeven in zaal “Beskers”. 
Voor dezen avond hebben vele ouders en kennissen van de Arbeidsmannen reeds een uitnoodiging geaccepteerd. het programma bestaat zoowel uit ernst als luim, terwijl het orkestje van het 32e Korps N.A.D. te Lochem voor de noodige muzikale omlijsting zal zorg dragen. 

Des zondags 14 november, verzamelt de Afdeeling zich om 13.00 uur op de markt te Winterswijk. Na melding aan den Afdeelingscommandant zullen door de Arbeidsmannen eenige liederen ten gehoore worden gebracht, waarna naar het kamp wordt gemarcheerd. Daar zullen om 14.00 uur de sportwedstrijden, welke dien middag gehouden worden aanvangen. Des avonds om 20.00 uur vindt in de cantine-eetzaal van het kamp de prijsuitreiking plaats. 

De ouders en bekenden van de Arbeidsmannen, die des middags reeds in de gelegenheid zullen worden gesteld het kamp, de manschapskamers enz. te bezichtigen, kunnen des avonds bij den kameraadschapsavond kennis maken met de sfeer, welke in een N.A.D.-kamp heerscht. 

Reeser benoemd

DINSDAG 23 NOVEMBER 1943, Winterswijkse Courant

De Burgemeester van Winterswijk heeft met ingang van 1 januari 1944 Ds.E.Reeser alhier benoemd tot lid der Commissie van Toezicht op het middelbaar onderwijs in deze gemeente. 

Nieuwe Winterswijkse Courant mocht in deze periode niet verschijnen

Nieuwjaar

VRIJDAG 2 JANUARI  1942, Winterswijkse Courant

NIEUWJAAR 1942
(v.d.redactie)

Thans is het zoover, de laatste slag van de klok op Oudejaarsavond heeft het einde betekend van den oude jaarkring en wij maken ons gereed om den nieuwen jaarkring in te treden. Niet met bange vrees, niet als pessimisten, maar bezield met nieuwe hoop en nieuwen moed. Het nieuwe jaar doet de hoop op de toekomst herleven. Het is een van de voorrechten van de menschheid, elk nieuw jaar met dezelfde verwachtingen in te gaan. Wij stellen ons voor, dat het dikwijls beter zal zijn dan het jaar dat achter ons ligt, waar wij ons dilwijls met moeite doorheen hebben geworsteld. Doch de 1ste Januari vormt als het ware een keerpunt. Met het afsluiten van onze boeken sluiten wij ook de periode af, die achter ons ligt en die nooit meer terugkomt.

Het is alsof wij een andere, frisschere lucht inademen, of de natuur zelf een ander aanzien heeft gekregen. Die verandering is natuurlijk denkbeeldig, maar dat doet er niet toe. Wij krijgen, de sensatie van iets nieuws, iets frisch. Het nieuwe jaar brengt verrassingen in zich, en wij hopen van ganscher harte dat het niet anders dan aangename verrassingen zullen zijn. Wij zijn optimistisch gestemd, ondanks alles. Alle hoop is gevestigd op wat er na 1 Januari zal komen. Voor ons ligt de nieuwe weg, dien wij met vertrouwen betreden. Niemand kan dit vertrouwen dooven, niemand kan ons den moed benemen, ook al is het afscheid van het oude jaar nog zoo donker geweest. het nieuwe jaar zal beter zijn. Het is een wijs man geweest, die het eerste de spreekwijze heeft gebruikt: “Moed verloren, al verloren!”. Wij verliezen den moed niet. Wij houden ons er stevig aan vast. Hoop, moed en vertrouwen zijn de leidslieden, waarmede wij het nieuwe jaar ingaan. was het oude niet zoo best – het nieuwe zal beter zijn!. Waren de vooruitzichten in het oude jaar donker – het nieuwe jaar zal een gunstige verandering in den toestand brengen. Aan het einde van elk jaar schudden wij onze geestelijke vermoeidheid van ons af.

Een juk valt van onze schouders en wij gorden ons aan om met hernieuwde levenslust, met frisschen moed het nieuwe jaar te toonen, dat wij onze oude energie niet hebben verloren, dat wij nog steeds in staat zijn om den strijd tegen de vele moeilijkheden des levens voort te zetten, in de zekerheid, dat wij zullen overwinnen.Wanneer alles niet zoo was, wanneer wij moedeloos bij de pakken gingen neerzitten, met de gedachte: “Het helpt toch niet!”, dan zou het er treurig met onze toekomst uitzien, met ons heele leven.
Leven is voor velen onzer niets anders dan strijd, een voortdurende strijd tegen het noodlot. Maar die strijd loutert en staalt – en zonder strijd geen overwinning.

Het leven stelt zijn eischen, waaraan wij niet kunnen ontkomen. Het moge dan helaas waar zijn, dat wij met een zucht afscheid hebben genomen van het jaar dat achter ons ligt – het nieuwe beteekent een nieuwen mijlpaal op onze levensweg. De hoop klopt aan ons aller hart. Het is een welkome gast, voor wien wij gaarne de deur openen.
Niet tobben, niet klagen, niet jammeren, maar met frisschen moed voorwaarts.
In nacht en nevel is het jaar 1941 achter ons verdwenen. Met een gulle zon begroet ons 1942.
Al is het verleden nog zoo duister, als een baken, als een lichtpunt rijst voor ons het nieuwe jaar, dat belooft voorspoed en zegen te brengen aan het geheele Nederlandsche volk.

Foto-zaken gesloten

VRIJDAG 2 JANUARI  1942, Winterswijkse Courant
Ingevolge Wettelijke bepaling zijn onze Foto-ateliers voortaan des Zondags GESLOTEN
Te Hofstee, Vredenschestraat
Ribbink, Jonenstraat

Breiactie der N.S.Frauenschaft

VRIJDAG 2 JANUARI  1942,Winterswijkse Courant
(Nieuwe Winterswijkse Courant mocht in deze periode niet verschijnen)
BREIACTIE DER N.S.FRAUENSCHAFT
De N.S.Frauenschaft breit in de maand Januari voor onze soldaten aan het oostfront. Wij beschouwen het als een eere plicht voor iedere Duitsche vrouw aan deze actie mede te doen. De benoodigde wol kan iederen dag gratis van 2 tot 6 uur Misterstraat 5 ,dienstelle der N.S.Frauenschaft in ontvangst genomen worden.
Help allen mee

Kameraadschapdavond

WOESNDAG 7 JANUARI 1942
Maandagavond werd voor de leden van Groep Winterswijk der N.S.B. een kameraadschapsavond gehouden. De leden waren in grooten getale opgekomen. 
De avond werd geopend door den groepsleider H.te Winkel, waarna de Kringleider Joh.te Winkel gelegenheid kreeg enige mededeelingen te doen.
Daarna werd het woord gegeven aan den Vormingsleider, Ds.Reeser, die de vier volgende punten behandelde en het waarom er van:
Met Duitschland tegen het Bolsjewisme
Met Duitschland tegen het kapitalisme
met Duitscland voor een nieuw Europa en 
met Duitschland voor een vrij Nederland.
Zijn uiteenzettingen werden door een aandachtig gehoor gevolgd.
Na het slotwoord van de Groepsleider en het zingen van het zesde couplet van het Wilhelmus werd de avond gesloten.

Bioscoopvoorstelling voor de jeugd

VRIJDAG 20 FEBRUARI 1942, Winterswijkse Courant
Bioscoopvoorstelling voor de jeugd

Op geregelde tijden komen de leerlingen der Duitsche school in het Luxor-theater bijeen, waar hun dan op het doek een inzicht wordt gegeven van den grooten strijd, die Duitschland moet voeren voor de stichting van een Nieuw-Europa. Evenwel dragen die filmvertooningen ook een leerzaam karakter. Deze voorstellingen zijn ook voor andere kinderen toegankelijk. Hedenmorgen had wederom zulk een filmvertooning plaats. Het leerzame gedeelte was de film over de kolenbranden, de productie van allerlei brandstof en een kijkje in de mijnbouw. Ook werd een film betrekking hebbende op den arbeidsdienst vertoont. Er was groote belangstelling voor deze filmen.

Andere straatnamen

ZONDAG 1 MAART 1942
Met ingang van 1 Maart 1942 zijn bij besluit van den waarnemend-burgemeester van Winterswijk. Mr. J. Voorink, de namen van de Wilhelminastraat en Julianastraat respectievelijk gewijzigd in Tricotstraat en Radiostraat.

Kameraadschapsavond van de N.S.B.

Kameraadschapsavond van de N.S.B.

VRIJDAG 6 MAART 1942, Winterswijkse Courant

Aan den oproep van de leiding van groep 1 van de kring Winterswijk van de N.S.B. ter bijwoning van een kameraadschapsavond donderdagavond bij Beskers, hadden veel leden, ook van de nevenorganisaties gevolg gegeven. 
Na verwelkoming door den groepsleider, den heer H.te Winkel, die aan ’t slot van zijn openingswoord nog eens voorlas de pijlers, waarop het leidend begingsel der N.S.B. is gegrondvest en begroeting der vaandels, was ’t woord aan den heer Adriaan van Hees. Na met een enkel woord het verschrikkelijke van de ineenstorting van het Ned.Imperium geschetst te hebben, zeide hij een overzicht te willen geven uit de geschiedenis, opdat wij de plaats, die we in de toekomst moeten innemen, beter kunnen zien en bepalen. 
Wij beleven een groote revolutie zooals elke revolutie ontstaat uit een gevoel van opstandigheid is deze ontstaan, omdat wij allen getroffen waren door de algemeene verzieking, waaraan de democratie leed. 

Openbare kennisgeving Signaal “Politie”

WOENSDAG 11 MAART 1942, Winterswijkse Courant

OPENBARE KENNISGEVING
SIGNAAL “POLITIE”

De Burgemeester van de Gemeente Winterswijk vestigt de aandacht der bevolking op 
art. 4 3e lid, v.d.wegverkeersregeling, luidende:

“Aan voertuigen, toebehorende aan de Nederlandsche of Duitsche politie of brandweer, welke door bijzondere signalen van hun nadering doen blijken, moet reeds bij het naderen vrije doorgang worden verleend. Alle bestuurders van werktuigen dienen zich te dien behoeve naar de rechterzijde van den weg te begeven en aldaar tijdelijk te stoppen. De bovengenoemde bepaling moet stipt worden nageleefd. Het bijzondere signaal is een opeenvolging van verscheidene tonen (accoord), die zoo luid zijn, dat iedereen ze moet horen. Uitvluchten, als zou men dit overluide signaal niet hebben gehoord, kunnen niet worden aanvaard.
Er wordt nog op gewezen, dat degene, wien een ongeval overkomt tengevolge van het niet nakomen van het boven omschreven voorschrift, geen aanspraak op schadeloosstelling kan maken en bovendien nog gestraft zal worden wegens overtreding van de verkeersregeling.
Winterswijk, 10 Maart 1942.
De Burgemeester, voornoemd J.Voorink, wnd.

W.P.C.Bos Burgemeester

DONDERDAG 19 MAART  1942, Utrechts Nieuwsblad

BEKENDMAKING
Het Rijkscommissariaat maakt bekend: De commissaris-generaal voor het bestuur en justitie heeft op grond van art.3 der verordening no 108/40 (vierde verordening over bijzondere bestuursrechtelijke maatregelen) benevens art.4 eerste alinea van verordening no.3/40 over de uitoefening van de regeeringsbevoegdheden in Nederland benoemd: den veearts dr.W.P.C.Bos te Winterswijk tot burgemeester van Winterswijk.

Levensloop kameraad dr. W.P.C. Bos

20 MAART 1942, Nationale Dagblad

Burgemeester van Winterswijk
Kameraad dr. W. P. C. Bos. dierenarts in Winterswijk, is tot burgemeester van Winterswijk benoemd.
Kam. Bos werd op 30 Mei 1897 in Staphorst geboren. Hij vestigde zich in 1924 als dierenarts te Winterswijk.
De landbouw en veeteelt hadden steeds zijn volle belangstelling en zeker mag hij beschouwd worden als één der pioniers, die er veel toe hebben bijgedragen, dat de landbouw in Winterswijk en omgeving op hooger peil is gekomen.
Hij was tot 1939 lid van de vaste raadscommissle voor het slachthuis en het destructiebedrijf. Naar zijn deskundige adviezen werd steeds aandachtig geluisterd door de raadsleden.
Kameraad Bos was in de zittingsperiode 1935 tot 1939 ook eenigen tijd als afgevaardigde voor de N.S.B. lid der Provinciale Staten van Gelderland.
Hij heeft te Winterswijk ook de functie bekleed van lid enlater van voorzitter van het Burgerlijk Armbestuur.

In de paardensport bekleedde hij een vooraaanstaande plaats; een reeks van jaren was hij algemeen leider van de Landelijke Rijvereeniging „Wlnterswijksche Ruiterclub”.
Onlangs gaf hij den stoot tot de oprichting van de. Winterswijksche Hengst-
associatie, een vereeniging ter bevordering van de warmbloedfokkerij.
Van zijn hand verschenen eenige brochures op landbouwgebied.
Zijn mededeelingen over de „Homoeopathie en dierengeneeskunde” trekken den laatsten tijd veel aandacht: dat de homoeopathie ook in de veeartsenijkunde toepassing zal vinden, vindt in hem een warm
pleitbezorger.
In 1933 werd kam. Bos lid der N.S.B.,waarin hIj eenige functies, o.a. die van
kringleider vervulde.
In 1937 moest hij deze functie wegens drukke werkzaamheden neerleggen. Voorts was hij adviseur van Landbouw en Maatschappij, daarna gouwleider van het Ned. Agrarisch Front en onlangs werd hij tot gouwleider van den Nederlandschen Landstand benoemd.
Ook in deze functies heeft hij zeer veel in het belang van den boerenstand gedaan,

Nieuwe Burgemeester van Winterswijk

20 MAART 1942, Nieuwsblad van Friesland

Tot burgemeester van Winterswijk is benoemd dr. W. P. C. Bos.
Dr. Bos werd op 30 Mei 1897 te Staphorst geboren en bezocht de H.B.S. te Harlingen en Winterswijk.
In 1923 promoveerde hij tot doctor in de veearteenijkunde.
De heer Bos werd in 1931 door de Vrijz. Dem. kiezers in den Winterswijkschen gemeenteraad gebracht.
In 1933 trad hij toe tot de N.S.B, en sedert dien tijd heeft hij gestreden voor het samengaan van de N.S.B, en Landbouw en Maatschappij.
Van 1937 tot 1939 maakte dr.Bos uit van de Prov. Staten van Gelderland

Politie-maatregel Installatie Burgemeester Bos

WOENSDAG 25 MAART 1942, Winterswijkse Courant

Politiemaatregel tijdens de installatie van den nieuwen Burgemeester

De Torenstraat wordt vanaf 2 uur tot na afloop van de plechtigheid voor het rijverkeer afgesloten. 
Het publiek kan eventueel plaats nemen in de Wierengastraat en op de straat, de troittoirs en zoo noodig op de daarnaast gelegen gronden, gelegen tusschen het Gemeentehuis en het Postkantoor.
Het gedeelte Torenstraat vanaf het Gemeentehuis tot de Misterstraat moet vrij blijven. 
Aanrijdende auto’s kunnen parkeeren bij de Garage Gijsbers, achter Hotel Stad Munster. 
De verdere door de politie te geven aanwijzingen moeten direct en stipt worden opgevolgd. 

Neue Adresse Schaffeld

ZATERDAG 4 APRIL 1942, Winterswijkse Courant
Neue Adresse des Stützpunkt- Leiters der NSDAP, Winterswijk ist:
JONENSTRASSE 1
SCHAFFELD
Stützpunkt-Leiter
Telefoon 2513
Sprechstunden Montags und Freitags van 20 bis 22 Uhr

Ontslag der Wethouders

WINTERSWIJK
DONDERDAG 9 APRIL 1942, Dagblad Tubantia

De wethouders der gemeente Winterswijk, de heeren J. Tenkink. A. Weerkamp en G. C Bent. hebben bij burgemeester Dr. Bos een verzoek tot ontslag ingediend, hetwelk door den burgemeester is aanvaard.

Vormingsavonden

Vormingsavonden 

WOENSDAG 15 APRIL 1942, Winterswijkse Courant

Over het geheele land worden thans door de nationaal Socialistische beweging vormingsavonden gehouden voor nieuwe leden.
Deze leden zijn verplicht een 4-tal van deze avonden te hebben bijgewoond, willen zij in de gelederen der werkers worden opgenomen. 
De eerste dezer avonden voor de groep Winterswijk werd maandagavond gehouden, welke zich in een druk bezoek mocht verheugen. De vormingsleider Ds.Reeser zette in een begrijpelijk betoog uiteen, hetgeen wil zeggen een goed Nationaal-Socialist te zijn. 
Zijn woorden werden aandachtig aangehoord en velen hebben dezen avond weer iets opgestoken wat hen ten goede kan komen. 

Agenda N.S.B.

VRIJDAG 24 APRIL 1942, Winterswijkse Courant

AGENDA N.S.B.

Maandag    27 April: 8.15 uur Jaspers 3e Vormingsavond. Verplicht
Maandag    27 April: Kringavond
Donderdag 30 April: Groepsraad

De herdenking van den Dag van den Arbeid

MAANDAG 4 MEI 1942
Het getuigt wel van een onverwoestbaar geloof in het ideaal om, zooals zaterdagmiddag de leden der N.S.B., striemende regen en snerpende wind trotseerend, toch te getuigen van dat ideaal. Het was de dag, waaop overal in den lande gedemonstreerd werd voor het verlangen aan den arbeid, het fundament van elke samenleving, de hem toekomende plaats toe te kennen. 
In onze plaats was men daarvoor op de markt samengekomen. Een katheder was opgesteld, terwijl luidsprekers het gesprokene verder droegen. 
Nadat het vaandel was voorgebracht, sprak de kringleider, de heer Joh.te Winkel een kort inleidend woord. 

Kameraden en Volksgenoten,
Namens de Nat.Soc.Beweging in Nederland van Kring 46, heet ik U allen hartelijk welkom. 
Ook kameraad burgemeester Bos en kameraad Schaffeld Ortgruppenführer der N.S.D.A.P. heet ik welkom.
In bijzonderheid heet ik welkom kameraad Kelderman Districtspropagandist en spreker op deze bijeenkomst. 
Deze openluchtbijeenkomst die in het teeken van den arbeid staat was, bedoeld voor de viering van den 1sten meidag, en hebben dergelijke bijeenkomsten dan ook gisteren in geheel ons land plaats gevonden. 
Doordat in Duitschland wegens den oorlogstoestand de 1 meidagviering op dezen zaterdag zou plaats hebben, zoo meenden ook wij Kring 46 dit op zaterdag te moeten doen, met het oog op vele kameraden in dezen Kring, die hun werk in Duitschland hebben om zodoende iedereen zooveel mogelijk in de gelegenheid te stellen deze bijeenkomst te kunnen bijwonen. 
Ik geef thans het woord aan den spreker kamreaad Kelderman. 

De heer Kelderman van Doetinchem sprak over den nieuwen tijd, die komende is, de tijd. dat de producten van den arbeid zullen ten goede komen aan den arbeid. De strijd daarvoor is reeds duizenden jaren gestreden. De eeuwen door is er steeds een kleine groep menschen geweest, die misbruik maakte van den arbeid, van velen, die de massa uitbuitte. Deze probeerde welk telkens er onder uit te komen, maar nimmer werden die pogingen de kop ingedrukt. Een dezer laatste uitingen was de Fransche revolutie. 
De techniek, die in 1839 haar intrede deed, had voor de samenleving zegenend kunnen zijn. Zij is echter misbruikt om kapitaal te vormen en de arbeid te drukken. Ten hemel schreiende toestanden ontstonden. Spr. gaf daarvan verschillende voorbeelden. De klasse van verdrukte arbeiders ontstond. menschen als Domelo Nieuwenhuis en Troelstra stonden op om den arbeiders den weg naar bevrijding te wijzen. Eevenwel kleefde aan dat socialisme een groote fout; het was socialisme van haat en niet van kameraadschap, van opoffering. 
Ten einde te kunnen toepassen, het “verdeel en heersch” moest er verdeeldheid gezaaid worden. dat neemt niet weg zeide spr. dat we toch groote waardering moeten hebben voor het baanbrekend werk , dat deze mannen verricht hebben. 

Na den wereldoorlog van 1914-1918 werd de toestand nog erger. Het groot kapitaal onder aanvoering van het jodendom kwam op en trachtte de heerschappij te bemachtigen. 
In een land waar armoede heerschte, zooals in Duitschland had het succes. nergens heeft het jodendom zooveel verdiend als daar. De Nat.Soc.zijn niet tegen het kapitaal. Integendeel, het kapitaal is noodzakelijk, maar de vruchten daarvan moeten het algemeen ten goede komen. 
Enkelen hadden ’t goed, de groote massa werd geschopt en getrapt. 
Dat was in die z.g. goeie tijd, voor er sprake was van Nationaal-Socialisme. 
Dat was de tijd, dat de waarden van een volk niet aangewend werden ten bate van het algemeen, maar van den enkeling. 

Zoo was de toestand niet alleen in de industrie maar in alle takken van het bedrijfsleven. Het jodendom heeft in dit alles een groote rol gespeeld; zonder veel te werken oefende het overal de macht uit. In Europa is deze macht zoo goed als gebroken; alleen in Engeland heeft het zijn laatste bolwerk. 
In Duitschland is ’t eerst de man opgestaan, die aan den arbeid de plaats heeft teruggegeven, die hem toekwam. Hij heeft het Nat.-Soc. opgebouwd. Ook in Nederland breekt ’t zich baan. 

Krachtig wekte spr. de arbeiders op hun harten open te stellen voor het nat.-soc, opdat de vruchten van den arbeid hun ten goede komen. 
Scherp laakte hij nog de houding der vroegere regeering, die het land verliet toen leiding zoo noodig.was.

Met diepen eerbied gewaagde hij ten slotte nog van de daad van die Nat.-soc die om terwille van het bestaan van hun volk, alles, zelfs hun leven, daarvoor over hebben. Hij eindigde met een krachtige oproep mede aan den nieuwen tijd te bouwen. 

Nadat de heer te Winkel spr. dank had gebracht voor zijn bezielend woord, werd gezamelijk het 6e couplet van het Wilhelmus gezongen, waarna een driewerf: “Met Mussert voor Volk en Vaderland” weerklonk. 

Ook de Jeugdstorm is niet achtergebleven in de herdenking van den dag van den Arbeid. Was ’t oorspronkelijk de bedoeling dit te doen met onderlinge behendigheidswedstrijden bij Jaspers, de weersgesteldheid noodzaakte een onderdak te zoeken, dat gevonden werd in het gemeenschappelijk gymnastieklokaal. Voor den aanvang sprak de Streekleider Joh.Post een kort woord ter herdenking van den bijzondere dag. Hij bracht in herinnering, dat de geschiedenis ons leert, dat Nederland in vroegere tijden zulk, een machtig land was, omdat het het woord arbeid in zijn wapen schreef. Wat Duitschland van nu verheft boven andere volken, dat is wederom de arbeid. 
Door de arbeid houdt een volk in eere, wat het van zijn voorgeslacht als erfenis kreeg. Arbeid aan de gemeenschap, opdat het vaderland zich opheft uit de moeilijkheden. Geen klachten of mooie woorden, maar hier zijn noodig sterke handen, sterke hoofden. De arbeid voor de gemeenschap geeft arbeidsvreugde. Adolf Hitler heeft eenmaal gezegd: Ik ken maar één adel, de adel van den arbeid. De arbeid heeft dat land die onweerstaanbare macht gegeven, waartegen nu de geheele wereld opziet. 

Ook in Nederland is veel te doen. Velen zijn er die dezen arbeid schuwen. Wij jeugdstormers verkiezen een leven vol strijd en zijn tot alles bereid. Wij hebben het vaderland weer ontdekt, waarvoor we willen leven en strijden. 
Dat vaderland is gehavend en beproefd. Geen nood, wij vinden er een taak. De taak kan niet zoo groot zijn of onze schouders kunnen haar dragen. 
Wij prijzen ons gelukkig, dat er een werk te verrichten valt, waaraan wij ons met hart en ziel kunnen geven; het is de verheffing van het vaderland uit zorgen en nood en uit de verdeeldheid. 
Als er sterke mannen noodig zijn, zullen wij ons voorbereiden om sterke mannen te worden; mannen van Mussert, mannen van den Arbeid. 

Wij zullen ons lichaam harden om het vaderland weer kracht te geven. Grootsch en zwaar en lang in jaren is de arbeid, die ons wacht.
Maar wij bouwen, kameraden aan ’t geluk van ’t nageslacht. 
Daarna werden verschillende behendigheidswedstrijden gehouden, terwijl na afloop in groepen door het dorp werd getrokken. 

Deutsches Haus.

19-05-1942, Tubantia

In het pand Wooldstraat 28 is een „Deutsches Haus” ondergebracht, dat o.a. aparte lokalen heeft voor de Ortsgruppe Winterswijk N.S.D.A.P., D.A.F, N.S.V. en N.S.F.
Het eenvoudige, doch smaakvol ingerichte gebouw werd officieel geopend door den Gau-Hauptstellenleiter Rodig.

Duitsche kinderen ook in Winterswijk

Duitsche kinderen ook in Winterswijk en omliggende plaatsen 

VRIJDAG 22 MEI 1942, Winterswijkse Courant

Het vorig jaar zijn eenige honderden Hollandsche jongens en meisjes in de gelegenheid geweest een zestal weken in de prachtige Ost-mark te verblijven hetgeen niet alleen de gezondheidstoestand van de Hollandsche jeugd ie te goede gekomen – hooge berglucht brengt gezondheid – maar ook bevordelijk is geweest voor versterking der onderlinge kameraadschap. 
Virendschapsbanden zijn gesloten, de na ien gevoerde geregelde correspondentie getuigde er van. 
Als tegenprestatie voor de in Duitschland genoten gastvrijheid zijn dezer dagen een groot aantal Duitsche kinderen voor een zes-weeksch verblijf in Nederland aangekomen. Daarvan zijn er o.a. in Winterswijk 12, in Aalten 3 en in Lichtenvoorde 4 bij verschillende ingezetenen ondergebracht. Zij staan geregeld onder toezicht van een leidster, die op gezette tijden de pleegouders bezoekt en zich op de hoogte stelt van de kinderen. 

In verboden tijd op straat

VRIJDAG 12 JUNI 1942,Winterswijkse Courant
(Nieuwe Winterswijkse Courant mocht in deze periode niet verschijnen)

IN VERBODEN TIJD OP STRAAT

J.D.,fabrieksarbeider te Winterswijk was op 26 Mei om middernacht 12.40 uur zonder vergunning in de Misterstraat aldaar geweest. Verdachte zeide, dat hij van den stationschef een briefje had gehad, dat de trein te laat was aangekomen en hij niet voor 12 uur in huis had kunnen zijn.
De kantonrechter deelde mede, dat een dergelijk bewijs niet geldig was, maar wilde hij er rekening mee houden. Volgens verbalisant had verdachte wel op tijd thuis kunnen zijn.
De eisch was f 1,- of 1 dag. Veroordeling: f 0.50 of 1 dag.

Openbare vergadering N.S.D.A.P.

VRIJDAG 17 JUNI 1942, Winterswijkse Courant

OPENBARE VERGADERING DER ORTSGRUPPE WINTERSWIJK DER 
N.S.D.A.P.

Gisterenavond werd in “DE HARMONIE” een vergadering gehouden v.d. N.S.D.A.P., Ortsgruppe Winterswijk, waarin als spreker optrad: Regierungsrat Amelung.
Nadat de Ortsgruppenleiter Schaffeld de vergadering geopend had, kreeg de spreker onmiddelijk het woord. 
Spreker begon met een historisch overzicht te geven en wees op de Fransche Revolutie van 1789. Het motto was toen: VRIJHEID,GELIJKHEID,BROEDERSCHAP.
Het kwam er echter allerminst. De ellebogenpolitiek werd alleen grooter en de eenigen die er voordeel van hadden waren de Joden.
Fel werd het individualisme gehekeld.

Men spreekt over individueele vrijheid. Wat heeft men aan individueele vrijheid? Neen, de hoogste vrijheid is de vrijheid der Natie. Hierna komt de rest zelf.
Adolf Hitler heeft ons geleerd waarom Duitschland al die moeilijke jaren moest meemaken. De Fuhrer heeft ons den weg gewezen hoe we uit nood en ellende tot welzijn kunnen komen.
Voorts wees spreker op het nut van een gezond volk. Daarom wordt het gezonde verzorgd en het verkeerde en zwakke, evenals in de natuur, weggebaand.
Niet door dit te dooden. Alleen door te voorkomen.

Immers al die zwakken en idioten kostten den staat, dus het volk, hoopen geld, zijn echter niet van nut voor het volk.
Diep werd ingegaan op de gemeenschapsidee. Een volk is vrij en sterk wanneer het een is. Is het dat, dan is het groot en sterk. Dat begrepen de Joden en daarom gingen ze weg en boycotten Duitschland vanuit het buitenland. Daarom probeerden ze Duitschland zooveel mogelijk afbreuk te doen. Zoo is het ook in Nederland geweest. Ten slotte wees spreker er op, dat men een zekeren tijd krijgt om zich om te stellen. Wil men dan echter nog niet, dan zijn de gevolgen ook voor de kwaadwilligen. Hierna werd de vergadering op de gebruikelijke wijze door den Ortgruppenleiter gesloten.

Oproep Jonge Mannen

VRIJDAG 17 JULI 1942, Winterswijkse Courant

OPROEP
JONGE MANNEN VAN NEDERLAND

Eer en plicht dwingt den man van eer, te strijden om het behoud van zijn leven, om een goede toekomst te verwerven voor hem, zijn gezin en zijn medemenschen. Dit doel kunt gij niet bereiken door langs de straten te slenteren, op uwe ouders en medemenschen te parasiteeren. Zij, die dit doen, ontwrichten het economisch stelsel. Zij zijn geen mannen en voor hen is geen plaats in de nieuwe Europeesche ordening. Zij zijn verloren.
Werpt van U alle valsche raadgevers, die zich op huichelachtige wijze, onder valsche maskers aller soort om U heen dwingen, om U dieper in den afgrond te storten.
Weest mannen, doet Uw plicht, dan zijt gij waard Nederlanders te zijn.
Strijdt mee voor de goede toekomst en meldt U aan bij de WAFFEN-SS of het Nederlandsche Vrijwilligers Legioen.

Inlichtingen en inschrijfformulieren te verkrijgen bij:
SCHAFFELD, WINTERSWIJK,JONENSTRAAT 1

Winterswijk 20.000 inwoners

DONDERDAG 30 JULI 1942, Limburgs Dagblad

WINTERSWIJK 20.000 INWONERS

Het echtpaar G.J.Bongen-A.Bongen-Welsing, wonende Groenloscheweg 24, aldaar werd verblijd met de geboorte (26-07-1942) van een zoon, die de 20.000ste inwoner van de gemeente Winterswijk is. Burgemeester mr.dr.W.P.C.Bos heeft den heer Bongen gecomplimenteerd met deze  heugelijke gebeurtenis, waarbij  den vader een spaarbankboekje overhandigd werd. Inmiddels gaven reeds vele ingezetenen blijken van medeleven, door het zenden van bloemen en geschenken. Winterswijk is naar  het zielenaantal de 38ste gemeente in Nederland en de achtste in de provincie Gelderland.

Ongewone drukte op straat

Een ongewone drukte op straat 

ZATERDAG 22 AUGUSTUS 1942, Winterswijkse Courant,

Door de aanwezigheid van vele geuniformeerde W.A.-mannen en leidende functionarissen in de N.S.B. boden onze straten zaterdagavond een niet allerdaagsch beeld. 
Door het hoofdkwartier te Utrecht was voor het geheele land het bevel uitgevaardigd dat j.l. zaterdagavond alle beschikbare N.S.B. leden een functie bekleeden, op de openbare straat moesten colporteeren met het dagblad der beweging ‘Volk en Vaderland”, waarin zaterdag een bijzonder artikel voorkwam van de hand van den Leider, Ir. Mussert, getiteld: 
“De Nederlandsche Staat in nieuw Europa”. 
De bedoeling was natuurlijk, dat op deze wijze de geheele Nederlandsche bevolking kennis kon krijgen van den inhoud van dit artikel. 
In Winterswijk hebben alle functionarissen aan den oproep gevolg gegeven, bovendien nog een groot aantal gewone leden. Zoo merkten we onder de colporteurs ook op onzen burgemeester, Dr. W.P.C.Bos in zijn kwaliteit van onder-Kringleider en Ds.E.Reeser als Kring-Vormingsleider. 
Een 700-tal kranten is onder de bevolking geplaatst. Tegelijkertijd verspreidden het kader van de Jeugdstorm en de leden het Stormersblad.

Vormingsbijeenkomst Ambtenaren

MAANDAG 28 SEPTEMBER 1942, Winterswijkse Courant
Vormingsbijeenkomst
Ten gemeentehuize werd vrijdagmiddag op initiatief van burgemeester Dr.W.P.C.Bos een vormingssamenkomst voor gemeente-ambtenaren gehouden. Aanwezig waren de ambtenaren van de gemeentesecretarie, van de Dienst voor Sociale zaken, van het kantoor van den gemeenteontvanger en de hoofden van alle diensten der gemeente. Als spreker trad op Ds.E.Reeser, alhier, kringvormingsleider van de N.S.B., die een rede hield over het onderwerp “Plaats en taak van Nederland in het nieuwe Europa”.
De burgemeester sprak een openingswoord en bracht na afloop den spreker dank voor zijn rede.

De onderwijzers en het Nationaal Socialisme.
Naar wij vernemen zullen ook de onderwijzers in de gelegenheid gesteld worden, nader van de beginselen van het Nat-Socialisme kennis te nemen. Zij zullen daarvoor worden opgeroepen tot bijwoning eener bijeenkomst die vermoedelijk volgende week in Hotel Piek zal worden gehouden. Ook op deze bijeenkomst zal de vormingsleider Ds.E.Reeser het woord voeren.

Vormingsbijeenkomst

VRIJDAG 2 OKTOBER 1942, Winterswijkse Courant
Voor het onderwijzend personeel zal de vormingsleider der N.S.B. Ds.E.Reeser a.s. Dinsdag 6 oktober in Hotel Piek een inleiding houden over de doelstelling der N.S.B.

Personeel Centrale keuken

DONDERDAG 15 Oktober 1942, Nationaal Dagblad

CENTRALE KEUKEN in de GEMEENTE WINTERSWIJK

Bij de binnenkort in de Gemeente Winterswijk te openen Centrale Keuken kunnen op arbeidsovereenkomst worden geplaatst:

1 KEUKENLEIDER (tevens Magazijnbeheerder)
1 ADMINISTRATEUR (tevens Boekhouder en Kurtverkooper)
1 KOK
1 BIJKOK
4 HELPERS
2 HELPSTERS (MEISJES)

Sollicitaties (ongezegeld) met uitvoerige toelichtingen omtrent burgerlijken staat, genoten onderwijs, vakopleiding, beroep, werkkring en
werkgevers worden uiterlijk 25 October a.s. ingewacht bij den burgemeester van Winterswijk.


De burgemeester van Winterswijk,
Dr. BOS

De strijd in stad en dorp

WEEKBLAD VOLK EN VADERLAND
WEEKBLAD DER N.S.B. IN NEDERLAND
VRIJDAG 16 OKTOBER 1942

DE STRIJD IN STAD EN DORP
IN WINTERSWIJK, HET GROOTSTE DORP VAN GELDERLAND

De geschiedenis van de N.S.B. te Winterswijk is feitelijk begonnen met de toetreding van J.te W, eigenaar van een bloeienden handel in kruidenierswaren en man van strenge christelijke beginselen.
Hij was lid van de Christelijk Sociale partij. Te W volgde met levendige belangstelling alles wat de kranten schreven over het optreden van Hitler en het was ook tot hem doorgedrongen dat er een Nederlandsch nationaal-socialisme was ontstaan, onder leiding van een zekeren Mussert. Een onbestemde vrees, dat er iets waar zou kunnen zijn van de bewering dat het bationaal-socialisme
het christendom zou bedreigen, weerhield hem er echter van tot de N.S.B. Toe te treden.
Zijn gemoedsbezwaren van dezen aard verdwenen evenwel, toen hij in aanraking kwam met
Ds. Van der Voort van Zijp, dien hij als hervormd predikant hoog achtte.
Op 6 Februari 1933 liet Te W. Zich inschrijven onder stamboeknummer 2355

Zoo kwam deze Winterswijksche kameraad tot de beweging. Er zijn weliswaar menschen, die over zulke dingen meesmuilen en vragen of dat nu een gemotiveerde daad moet heeten. De feiten geven echter het eenige geldige oordeel en als wij dan zien hoe deze man onafgebroken verder gewerkt en doorgestreden heeft, in onwankelbare trouw aan den Leider, het niet achtend dat zijn bloeiende zaak in den loop der jaren veel schade moest lijden tengevolge van de actie van tegenstanders, dan blijkt daaruit hoe vele volksgenooten tot waarachtige en volledige nationaal-socialisten kunnen groeien hoe beperkt de reden ook mag schijnen, waardoor zij eens tot de beweging werden gebracht.

DE EERSTE BELANGSTELLING
Het was overigens nog iets vrij gemoedelijks, in die eerste dagen, N.S.B.-er te zijn. Weliswaar leverde de eerste vergadering te Winterswijk in den zomer van 1933, met Ds.van der Voort van Zijp als spreker, een flink veldslagje met communisten op, maar van het gesloten anti-front van later was nog geen sprake.
En als de Winterswijksche jeugd Te W en zijn twee eerste mede-strijders, den slager P. en F. op het Weurden, in koor bezong:
“Houzee-houzee’Houzee-houzee!
Te W, P en F!”
dan was dat lang niet kwaadaardig bedoeld en in ieder geval als uiting van volkshumor te waarderen.
Het liep geweldig. Er waren al spoedig 100 leden, terwijl er nog niet eens een groepsleider was benoemd. En waar te W. en andere propagandisten op bezoek kwamen, bij fabrikanten, dokters en andere vooraanstaanden, werden zij met grootste welwillendheid ontvangen en tastten de handen in de beurs.
Toen de Leider in 1934 in het Feestgebouw een rede hield, sprak hij voor een gehoor van ruim 1400 Winterswijkers.
Erg veel is er van die eerste liefde van fabrikanten en notabelen niet overgebleven. De meeste van deze heeren zagen in de N.S.B.een reactie tegen de communisten en de vakvereenigingen en hoopten door de N.S.B. hun oude-liberale heerscherspositie tegenover de arbeiders te kunnen herstellen.

Zij groeiden niet tot nationaal-socialisten. Toen zij zagen dat het nationaal-socialisme in de eerste plaats socialisme was en dat zij er nog onaangenaamheden door konden krijgen bovendien gingen zij loopen.
Jammer? Gelukkig!

DE DR.VLIMMEN VAN WINTERSWIJK
Toen de eerste honderd leden in Winterswijk bij elkaar waren, werd Dr.Bos, veearts en als zoodanig reeds een bekende figuur in Winterswijk, “Het grootste dorp van Gelderland”,groepleider.
Dr. Bos, genoot, zooals iedere goede veearts, het volle vertrouwen van de boeren, die ongeveer eenderde van de bevolking van Winterswijk uitmaken. Hij was voor hen niet alleen de man die hun koeien en paarden, – hun kostbaarst bezit – genas, doch ook hun requestschrijver, rechtskundig adviseur en raadsman bij alle voorkomende kwesties. Ieder die Mr.Roothaerts boek “Dr. Vlimmen” gelezen heeft, kan zich voorstellen, welke positie Dr.Bos bij de Winterswijksche boeren innam.
Toen hij zich in 1931 als vrijzinnig-democraat voor den Gemeenteraad candidaat had gesteld, werd hij met een groot aantal voorkeurstemmen gekozen. Natuurlijk niet wegens het program van den Vrijzinnig Democratischen Bond, doch wegens de gezonde opvatting dat men die menschen als regeerders moet kiezen in wie men persoonlijk vertrouwen stelt.
Kort na zijn verkiezing trad dr.Bos toe tot Landbouw en Maatschappij.
Overtuigd dat in het democratisch stelsel voor het recht van den boer geen plaats was, trad hij in 1935 toe tot de N.S.B. En stelde zijn mandaat als raadslid ter beschikking. Hierop volgde een spontane beweging onder de bevolking met als resultaat, dat er 2000 hanteekeningen van kiezers verzameld werden, die Dr. Bos verzochten in den gemeenteraad te blijven.
Onder deze omstandigheden werd de Staten-verkiezing van 1935 een geweldig succes; bij 1 stembureau 86% der stemmen op de N.S.B. Uitgebracht!

GOEDE PERSPECTIEVEN
Toen kam.Bos in Maart van dit jaar als burgemeester van Winterswijk werd geinstalleerd, kon de groote zaal van het Kronenhuis de velen die hem kwamen gelukwensen – voor een groot deel niet – N.S.B.-ers – ternauwernood bevatten.
En de wekelijksche spreekuren op het gemeentehuis worden altijd zeer druk bezocht. Ofschoon hij zijn veearts-praktijk eraan gegeven heeft, is Dr.Bos nog steeds de veearts-advocaat-dominee voor de boeren, die het heelemaal niet gek vinden, om naast een zaak van meer politieken aard op ’s burgemeesters spreekuur ook de koliek van het peerd ter sprake te brengen.

DE ONBEKENDE KAMERAAD
Doch boven allen officieelen invloed uit gaat ook hier in Winterswijk het gestage, vaak stille werk van “den onbekenden kameraad”, van den flinke kern van trouwe werkers in deze stevige plaatselijke afdeeling. Door alle voor- en tegenspoeden heen zijn zij op hun post gebleven, in vergaderingen en op propagandatochten en…..iedere week als colporteurs met Vova!
Een paar honderd Vova’s worden er iedere week gesleten en van het bijzondere Vova-nummer van eenige weken geleden, met de groote rede van den Leider als hoofdartikel verkochten deze ijverige colporteurs niet minder dan 600 exemplaren.

Dan is er nog een sterke afdeeling N.S.V.O. en een flinke Jeugdstorm. Ook de nevenorganisaties zijn zeer actief. En om het licht te laten vallen op de succesvolle propaganda voor den N.V.D., zij vermeld, dat er onlangs in 1 vergadering 52 leden toetraden, grootendeels niet-leden der N.S.B.. Een bijzondere plaats neemt de Bereden W.A. In, die hier een flinke ploeg heeft. Dat staat in verband met de jarenlange actieve bemoeienis van Dr.Bos, die een groot paardenliefhebber is, met de landelijke rijsport. Onder zijn leiding is de belangstelling voor deze sport te Winterswijk weer sterk verlevendigd. Er is een bloeiende landelijke rijvereniging, waarin de kunstmatige scheiding die de politiek tusschen de menschen trok, is weggevallen. En uit deze rijvereeniging is de Bereden W.A. voortgekomen, waartoe ook een aantal niet-leden der beweging toetrad, die langs dezen weg natuurlijk tot het nationaal-socialisme komen. Zoo leiden vele wegen naar hetzelfde doel.

M.v.N.

Een schaaravond van den Jeugdstorm 

MAANDAG 2 NOVEMBER 1942
Met de bedoeling ouders een inzicht te geven in de wijze, waarop de jeugd in de Jeugdstorm wordt opgevoed en opgeleid, opdat meerderen daarin aanleiding zullen vinden hun kinderen aan de Jeugdstorm toe te vertrouwen met een propagandistische opzet aldus, werd zaterdag in het Feestgebouw een schaaravond gegeven, waarvoor nog al een goede belangstelling bestond.
De bijeenkomst stond onder leiding van den w.n.Streekleider, den heer Beskers van Aalten, wegens ziekte van hopman Post. 
Na de opmarsch en zang van het Stormerslied, hield de heer Beskers een korte toespraak. In ’t bijzonder verwelkomde hij de verschillende functionarissen in de N.S.B., waaronder o.m. den burgemeester dr. W.P.C.Bos en hoopte, dat na afloop verschillende ouders alsnog hun kinderen aan de Jeugdstorm zullen toevertrouwen.
Daarna volgde van Stormsters, Meeuwkes en Stormers rythmische- en ordeoefeningen, volksdansen, de opvoering van één-actertjes, het sprookje van Sneeuwwitje, en voorstellingen van het kampleven.
Een der laatste voorstellingen was de rondgang door het Dorp, zooals de Jeugdstorm zich voorstelt, die een dezer dagen te zullen houden en waarbij een ieder wordt uitgenodigd, overbodig of niet meer gebruikt wordend speelgoed ter beschikking van den jeugdstorm te stellen, die het dan zoo goed mogelijk zal herstellen en daarna via den Ned.Volksdienst distribueeren onder de minst gesitueerden. 
Een loffelijke daad voorwaar. 

Een treffende Plechtigheid

WOENSDAG 18 NOVEMBER 1942, Winterswijkse Courant

Ter eering van de nagedachtenis van de aan het Oostfront gevallen Winterswijksche W.A.-mannen, J.A.Leemkuil en M.Mulder, resp.gesneuveld, 1 februari en 3 april 1942, vond dinsdagavond in het oefenlokaal der W.A., Hotel Piek in ’t bijzijn van de familieleden der gevallenen en de leden van het Vendel Winterswijk der W.A. een treffende plechtigheid plaats. Daar werden n.l. de portretten der gesneuvelden, die in het oefenlokaal een vaste plaats zullen krijgen, op aangrijpende wijze onthuld.
Tot zijn spijt was de onderkringleider der N.S.B., Dr.W.P.C.Bos verhinderd de plechtigheid bij te wonen. 
Nadat het vendel zijn plaats had ingenomen, de familieleden waren binnengeleid en de binnengedragende vlaggen, n.l. W,A.-, P.O.-, en oranje, blanje bleu-vlag den groet was gebracht, werd met pianobegeleiding van den vormingsleider der N.S.B., Ds. E.Reeser, gezamelijk 3 coupletten van het strijdlied “Naar Oostland willen wij rijden”, gezongen.
Vervolgens hield Ds.Reeser een korte toespraak. Na uiteengezet te hebben, dat allen waren samengekomen voor een ernstige plechtigheid, die aldus spr.tevens een plechtigheid is, waarop we trotsch kunnen zijn, omdat we helden gaan eeren, besprak hij achtereenvolgens de vragen;
Wat heeft de beide jonge mannen gedreven en wat hebben zij willen doen? Ze zijn gegaan, omdat ze een ideaal hadden, een ideaal voor leider, Volk en vaderland en dat ideaal heeft hen gedreven iets te doen voor Nederland. Zij wilden niet afwachten, een passieve houding aannemen, maar met de daad hun ideaal in vervulling brengen. Zij hebben willen vechten ter vernietiging van het bolsjewisme, de vijand van alle cultuur; het bolsjewisme, dat reeds zulk een ontzettende macht was geworden. En dan hebben zij ook begrepen, dat een gave alleen geschonken wordt aan diegene, die de gave verdient. 
Met de offering van hun bloed hebben zij er toe bijgedragen, dat Nederland straks een vrije en zelfstandige plaats in het nieuwe Europa kan vragen. 
Als onze helden, aldus spr., zullen wij hen eeren, omdat zij mede groote dingen hebben tot stand gebracht. Zij zijn ons een lichten voorbeeld, want hun geest keert in ons midden terug en vuren ons aan verbeten te blijven strijden, met al de middelen, waarover we beschikken voor een gelukkiger Nederland in het nieuwe Europa. Moge telkenmale als gij tijdens de oefeningen een blik werpt op deze portretten in de prikkel sterker worden als revolutionair te blijven strijden voor leider, Volk en vaderland! 

Zich tot de familie wendende, zeide spr.,dat deze trotsch kan zijn op het bezit van dergelijke jonge helden. Straks zal Nederland de vruchten plukken, van wat deze mannen der W.A. hebben gedaan. Daarna werd door den S.S.-man B.Blekkink uit Corle, die tijdelijk van het Oostfront is teruggekeerd het doek van de portretten weggenomen en werd onder diepe ontroering gespeeld: 
“Ik had een wapenbroeder”. 
Na het gehouden appél werd de plechtigheid besloten met het zingen van het 6e couplet van het Wilhelmus. 

Ds.E.Reeser Aangewezen

MAANDAG 21 DECEMBER 1942, Winterswijkse Courant

De procureur-generaal, fgd.gew.Directeur van politie te Arnhem, heeft, gelet op art.26 van de Verordening van den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsch gebied No.138, Ds.E.Reeser te Winterswijk, aangewezen om als zijn vertegenwoordiger op te treden in het Arrondissement Zutphen-Winterswijk

Ernstig ongeluk

VRIJDAG 25 DECEMBER 1942
Lichtenvoorde 

Toen Zaterdagmorgen het 12-jarig zoontje van den heer N. uit Harreveld zich naar huis wilde begeven, werd hij op den Varsseveldschen
weg achterop gereden door de tram, waarmede h{j zich een eind liet voorttrekken. Door ‘onbekende oorzaak kwam de Jongen te vallen en kwam onder de tram terecht. Eén der onderbeenen werd hem totaal afgereden, terwijl het andere ernstig werd verwond. 
Enkele voorbijgangers, waaronder o.m. dr. Bos, burgemeester van Winterswijk, verleenden eerste hulp en droegen hem naar de woning van den heer H. 
Hij werd naar het ziekenhuis te L. vervoerd, waar operatief werd ingegrepen. De toestand van den knaap is ernstig. 

„Eintopfessen” ten bate van de Winterhulp

13 JANUARI 1941, Graafschapbode

Gisteren heeft de Ortsgruppe der Nationaisozialistische Deutsche Arbeiterpartei te Winterswijk in het Kronenhuis ook hier haren leden en zeer velen gasten een eenvoudigen maaltijd aangeboden in het kader van ’t welbekende Winterhulpwerk.
De groep omvat de Duitschers van Winterswijk, Groenlo, Lichtenvoorde en Aalten, en wie maar even kon, was in het restaurant aanwezig.
Daarnaast waren er tal van Nederlandsche genoodigden, vooral uit de kringen der N. S. B.
De zaal was sober, maar smaakvol versierd en vormde een passende omlijsting voor dit gebeuren, dat niet bestaat uit het consumeeren
van een feestdiner, maar juist staat in het teeken van onderlinge saamhoorigheid en offervaardigheid.
De stemming was uitstekend, waaraan mede ook de vroolijke muziek van het ensemble Bekkennute debet was.
De voorzitter van de Ortsgruppe, de heer Schaffeld, heeft, alvorens men zich aan den disch zette, een korte begroetingsrede uitgesproken, daarin ook speciaal de Nederlandsche kameraden verwelkomend.
Onder de eeregasten bevond zich Kreishauptmann Behner van het Duitsche Arbeidsfront te Bocholt.

Van het Hoofd der Gemeente, burgemeester J. Kneppelhout, was bericht van verhindering ingekomen, waarin den deelnemers tevens een aangename maaltijd werd toegewenscht.
De heer Joh. te Winkel, kringleider van de N. S. B., was eveneens wegens familie-omstandigheden verhinderd. Het gerecht bestond uit stevige, smakelijke erwtensoep, die door dames van de Duitsche kolonie snel werd geserveerd.
Nadat het tikken der lepels was verstomd, gingen de collectanten rond. Namens den kringleider heeft de propagandaleider, de heer J. Pecht den Duitschen kameraden dank gebracht voor de uitnoodiging.
Spr. hoopte, dat dit Eintopfessen de goede verstandhouding nog meer zal hebben versterkt tusschen de Duitsche en de Nederlandsche nationaal-socialisten.
De heer Schaffeld heeft ten slotte namens de Ortsgruppe allen dank gezegd, die aan het organiseeren van deze bijeenkomst hadden medegewerkt, aan propaganda-leider Pecht en aan het muziekgezelschap.
Een donderend, driewerf „Heil” op den Fiihrer besloot deze toespraak, waarop het Deutschlandlied, gevolgd door het Horst Wessellied weerklonk. Daarna bleven gastheeren en gasten nog geruimen tijd gezellig bijeen.
Volledigheidshalve zij nog vermeld, dat in verband met de accommodatie de kinderen van de leden der N. S. D. A. P. hun maaltijd hebben gebruikt in hotel „De Klomp”.

Veroordelingen

MAANDAG 14 APRIL 1941, Winterswijkse Courant
(Nieuwe Winterswijkse Courant mocht in deze periode niet verschijnen)
RECHTBANK:

WONING NIET GOED VERDUISTERD
G.te P.,Boekhouder te Winterswijk, had zijn woning niet geheel verduisterd.
Daar het overige deel v.d.woning goed verduisterd was, was de eisch f 5,- of 5 dagen.
De veroordeling was f 4,- of 4 dagen

GEEN IDENTITEITSKAART
B.W.,Landbouwer te Meddo bij Winterswijk heeft zijn identiteitskaart niet bij zicH gehad.
Verdachte zeide, dat hem deze in de modder was gevallen en haar daarom thuis had gelaten.
De eisch was f 5,- of 5 dagen. Veroordeling was f 3,- of 3 dagen.

NIET RECHTS GEFIETST
B.V.,Landbouwer te Meddo bij Winterswijk heeft niet voldoende rechts gefietst. Verdachte reed met drie fietsers, waarvan hij het meeste links. Als verdediging voerde verdachte aan, dat men in donker met drie man meer kon zien als een alleen. 
De eisch was f 5,- of 5 dagen.
Veroordeling f 3,- of 3 dagen.

VUUR GESTOOKT ZONDER VERGUNNING
J.H.,Koperslager te Winterswijk heeft in de openlucht een vuur gestookt, hetgeen zonder vergunning verboden is.
De eisch was f 1,- of 1 dag. Veroordeling f 1,- of 1 dag.

NIET GOED VERDUISTERD
J.H.te Winterswijk had zijn woning niet afdoende verduisterd.
De eisch was f 5,- of 5 dagen. Veroordeling f 4,- of 4 dagen

NIET GOED VERDUISTERD
H.A.,Behanger te Winterswijk had niet goed verduisterd.
De eisch was f 20,- of 20 dagen. Veroordeling f 8,- of 8 dagen

ZONDER LICHT GEFIETST
D.R.te Winterswijk heeft zonder licht gefietst.
De eisch was voor de voorlamp f 2,- of 2 dagen en voor het achterlicht f 1,- of 1 dag.
Veroordeling was respectievelijk f 2,- of 2 dagen en f 0,50 of 1 dag.

Bloemen voor graven Gesneuvelden

Bloemen voor de graven der gesneuvelden.
VRIJDAG 9 MEI 1941, Graafschapbode

Naar wij vernemen zullen op 16 mei a.s. door het Comite tot Nagedachtenis der gesneuvelde Winterswijkers namens de burgerij  bloemen gelegd worden op de graven van de gesneuvelden te Rotterdam, Dordrecht, Grebbeberg en Winterswijk. 

Op de begraafplaats te Winterswijk zal dit vermoedelijk ’s middags om 4 uur plaats vinden. 

De gesneuvelden Brugman en Wassink liggen begraven te Rotterdam (Krooswijk) 
De gesneuvelde J.A.Peters ligt begraven te Dordrecht. 
Op de Grebbeberg liggen begraven de gesneuvelden: Th.G.Bloemers, H.Bruntink, J.Th.A.Flint, B.W.Geurkink, F.A.te Lintum, O.G.Neuschafer, G.J.Romer, J.H.Stemerdink. 
Op de R.K.Begraafplaats alhier ligt begraven de gesneuvelde W.J.Rauwers. 
Op de Alg.Begraafplaats alhier liggen begraven de gesneuvelden:H.G.Nijland,J.W.te Sligte, J.H.Vriezen, G.W.Wiggers. 

Ontslag burgemeester Kneppelhout.

24 MEI 1941, Tubantia

Naar wij vernemen is den heer J.Kneppelhout ontslag verleend als burgemeester van Winterswijk. De heer Kneppelhout werd met ingang
van 1 Aug. 1938 tot burgemeester van Winterswijk benoemd als opvolger van den heer J. A. R. Bosma.
Voordien was hij 5 jaar burgemeester van Hendrik Ido Ambacht.

N.S.D.A.P. en N.S.B. Openluchtvergadering

VRIJDAG 27 JUNI 1941, Utrechts Nieuwsblad
DE N.S.D.A.P. EN DE N.S.B.
Houden op ZATERDAG 28 en ZONDAG 29 JUNI. OPENLUCHTVERGADERINGEN in 30 plaatsen.

Datum:29.6  Uur:19.30  Plaats: Winterswijk. Plein:Markt. Georganiseerd door: NSB.
Op elk dezer vergaderingen spreekt een redenaar van de N.S.D.A.P. en van de N.S.B. over de strijd van het Nationaal Socialisme  tegen het BOLSJEWISME. Toegang vrij. 

Nat.Soc.betooging op de Markt

Nationaal-Socialistische betooging op de Markt

MAANDAG 30 JUNI 1941, Winterswijkse Courant  

“Verzamelen tegen het Bolsjewisme” het parool – Toespraken van Ds.Reeser en Dr.Reibele.

Alom in den lande zijn, als vervolg op de groote Amsterdamsche bijeenkomst waar de Rijkscommissaris, Dr.Seyss Inquart sprak, betoogingen gehouden tegen het bolsjewisme en voor den opbouw van een nationaal-socialistish Europa. 
Zondagavond vond een dergelijke betooging op de markt alhier plaats. 
Een groot spreekgestoelte, geflankeerd door vaandels en fleurig groen, stond op de Markt opgesteld. En uit vele deelen van den Achterhoek waren de nationaal-socialisten toegestroomd. Vooraf werd op de tonen der muziek een rondgang door het dorp gemaakt. 

De opening
De openlucht-bijeenkomst werd geopend door den leider van kring 46 Winterswijk, den heer H.te Winkel, die mededeelde, dat N.S.D.A.P. en N.S.B. het noodig hebben geoordeeld in deze dagen een ernstig woord van vermaan tot de bevolking van Winterswijk te richten, opdat zij tot inkeer komen en zich bewust worden, dat ook zij voor een ernstige beslissing wordt geplaatst. Hij hoopte, dat de toehoorders het gesprokene ernstig zouden overdenken. Na nog een hartelijk woord van welkom tot de Duitsche kameraden en de beide sprekers te hebben gericht was het woord aan Ds.Reeser. 

Rede Ds.E.Reeser
Deze begon met te zeggen, dat de betooging een drieledig doel had, n.l.: 
1e. te manifesteeren voor de hechte verbondenheid der Duitsche en Nederlandsche Nat. Socialisten, als dragers van een nieuwe wereldbeschouwing, als de brengers van een betere tijd. 
2e. getuigenis af te leggen van de vreugde en dankbaarheid die de Nat.Soc.bezielt, omdat eindelijk de strijd tegen den aartsvijand, het bolsjewisme, is ontketend. Dankbaar zijn de nat.soc. dat zij eindelijk schouder aan schouder met het woord en de daad mede mogen strijden voor vrede en vrijheid in Europa.
Er is gaande een strijd tusschen de negatieve revolutie, die van het materialisme, waarbij de belangen van het individu overheerschend zijn en van de positieve revolutie, die wil bereiken, dat het volk zich overgeeft aan hoogere waarden; men zou ze kunnen noemen de revoluties van geestelijke waarden en van den duivel. Momenteel beleven we de eindstrijd van deze. Deze strijd moest komen. het bolsjewisme, broertje en zusje van het liberalisme, is voortgesproten uit het egoïsme.
Daartegenover staat het nationaal socialisme, dat van het individu vraagt zich te offeren voor het algemeen belang. Wij zijn hier nu bijeen uiting te geven aan onze dankbaarheid en blijdschap, dat Adolf Hitler het heeft aangedurfd zijn historische roeping te vervullen “de revolutie van den duivel aan te pakken.
Bij deze revolutie moet jammer genoeg bloed vloeien; maar immer is het bloed der martelaren het zaad der kerk geweest en ook nu zullen vrede, vrijheid en arbeid in een nieuw Europa daaruit voortspruiten. 
3e.bedoelt deze samenkomst te zijn een oproep tot het Nederlandsche volk tot bezinning te komen en te beslissen, zich bewust te worden van den ernst der tijden. Want er bestaan twee mogelijkheden, of Europa wordt een middelpunt zoekende- of een middelpunt vliegende kracht. De eerste is vertegenwoordigd in het nationaal socialisme, de andere in de democratie. Wie de eerste kiest is voor opbouw, de laatste brengt afbraak. 
De keuze is belangrijk voor de toekomst van het volk. Wij willen immers zoo gaarne een vrij, zelfstandig volk blijven. Daarvoor is noodig dat wij toonen een levenskrachtig volk te zijn. 
Kunnen wij dat niet, dan heeft Duitschland het recht ons in te lijven, want het kan in het nieuwe Europa geen rotte plek hebben. 
Wij hebben ons lot derhalve in eigen hand. Als het Nederlandsche volk levenskracht toont, zal het zijn toekomende plaats in het nieuwe Europa verkrijgen, terwijl het anders als volk verloren zal gaan. 
Engeland staat daarbij de toekomst van Nederland in de weg. Dit land, dat niet uit tactische overwegingen, maar uit principe een monsterverbond sluit met Sovjet-Rusland, is een vijand van Nederland, in dezelfde mate als toen het voor 40 jaar tegen de Boeren in Zuid-Afrika, menschen van Hollandschen stam streed. Het Nederlandsche volk heeft het moeilijk; opgehitst door de Engelsche zenders en vol vrees voor het bolsjewisme, wil het Nationaal Socialisme het volk dienen met zijn idealen. Daarin verbonden met Duitschland, vraagt het te kiezen voor den opgang. We zijn dankbaar, dat Hitler aan de Germanen gezonden is om er een goddelijke taak te vervullen en vragen God hem kracht, moed, volhardingsvermogen en wijs beleid te geven, de taak van leider van het groot Germaansche Rijk te kunnen vervullen. 

We zijn ook dankbaar, dat Mussert als strijder voor zijn volk en bouwer aan zijn volk, ons 10 jaar lang den weg heeft gewezen naar het Nationaal Socialisme van Duitschland en ’t fascisme van Italië. 
De keuze is aan U zelf, aldus eindigde spr., of Nederland ingeschakeld zal worden in het Nieuwe Europa. Versta uw tij! Hou zee!

Rede Dr.Reibele
Vervolgens was het woord aan Dr.Reibele. Nadat hij een welkomstwoord tot zijn Nederlandsche en Duitsche volksgenooten had gericht, gaf hij uiting aan zijn vreugde, iets te kunnen vertellen over den strijd van twee wereldmachten. 
Nog nooit, aldus spr., is ’t zoo duidelijk aan den dag gekomen, dat de tijd voor den opbouw van een nieuw Europa is aangebroken. in dat verband gaf hij uitdrukking aan zijn volmaakt vertrouwen in de overwinning van het Duitsche volk. Dit vertrouwen wordt nog niet door iedereen gedeeld en dan wordt er op gewezen, dat zelfs een Napoleon in Rusland zijn graf heeft gevonden. 
Dezulken hebben den strijd, die gestreden wordt, evenwel niet goed begrepen. Deze strijd is niet alleen voor het voortbestaan van Duitschland noodzakelijk, ook het voortbestaan van andere landen is daarvan afhankelijk. Gelukkig beginnen verschillende volken van Europa dit te beseffen, kennen hun plicht., en kiezen derhalve partij. Ook uit Nederland zijn reeds mannen opgestaan, om schouder aan schouder met de Duitschers dezen strijd te strijden. 
Maar ’t nieuwe Europa kan niet opgebouwd worden voor de Duitsche weermacht en deze menschen alleen; daarvoor is de medewerking van meerdere volken noodzakelijk. Finnen, Roemenen en Tjechoslowaken hebben dat reeds ingezien. Ook Nederland zal zijn afwachtende houding moet laten varen. 
Sprekende over het vorig jaar gesloten non agressiepact, hoopte spr., dat men zal beseffen, hoe zwaar ’t den Führer gevallen moet zijn, daartoe over te gaan; ’t was evenwel noodzakelijk, zou in Europa geen chaos ontstaan. 
Vervolgens stelde hij zijn gehoor voor de keuze door afzijdigheid mede te werken aan het ontstaan van een toestand als in Rusland bestaat, of met de nat.socialisten mede te werken aan den opbouw van een nieuwere en betere wereldorde. 
Daarna gaf hij een overzicht van de succesvolle operaties door de Duitschers in de laatste dagen verricht. Spr. voorspelde, dat de tijd niet ver meer zou zijn dat ook van het Kremlin de hakenkruisvlag zou waaien. VOp iederen bondgenoot van Rusland en vijand van den Führer zal worden toegeslagen, terwijl Hitler aan ieder, die wil meewerken aan den opbouw van ’n nieuw Europa, de hand zal reiken. 

Sprekende over de toekomst van Nederland, werd opgemerkt, dat voor een met Londen verbonden regeering en voor het hoofd van een volk, dat met Sowjet Rusland gemeene zaak maakt, in dat land geen plaats meer is. 
Nog is Engeland niet geheel verslagen maar de Führer heeft gezegd, wij komen en dus komen de Duitschers. 
Vele jonge nederlanders, vechtend dezen strijd op leven en dood, zullen vragen, aldus spr. wat doet gij of wat hebt ge gedaan?  Het is dus hoog tijd dat het geheele volk zich schaart aan de zijde der bestrijders van het bolsjewisme. 
Op ironische wijze werden vervolgens de z.g. hulpverleeningen aan Polen, Noorwegen en Finland besproken, alsmede de ophitsende radiotoespraken via de Engelsche zender. 
Ten slotte schetste spr. wat er van Nederland zou worden, als Sowjet Rusland zou winnen: geen steen zou op de andere blijven staan en hij spoorde daarom aan de groote lijnen te zien en niet afzijdig te blijven. 

Wij nat.soc., aldus spr., hebben het recht, begrijpen en medeleven te verlangen, omdat zoo velen hun leven op het spel zetten. 
Zich richtende tot de nat.soc. zeide spr.: wild gij er toe meewerken, dat ook Nederland nat.soc. wordt, zorgt er dan voor dat het jodendom, de vrijmetselarij en het bolsjewisme vernietigd worden. 

Op verzoek van den heer te Winkel werd vervolgens een driewerf houzee voor Mussert gebracht, waarna het 2e couplet van het oude Wilhelmus werd gezongen. Daarop volgde een Sieg Heil voor Hitler, het Duitsche volkslied en Horst Wessellied, waarmede de samenkomst beëindigd was.

Ds.E.Reeser

WINTERSWIJK, VRIJDAG 4 JULI 1941
Wijzigingen: Doss.436 
Cooperatieve Productie en Verbruiksvereeniging “De Dageraad”
U.A.te Winterswijk, Jonenstraat 14; bakkerij, handel in schoenen, kruidenierswaren en huishoudelijke artikelen.
Uitgetreden best:.A.van Dam te Winterswijk; G.J.Kramer te Winterswijk bekleedt thans de functie van penningmeester, 
Ingetr.best: L.Lustig te Winterswijk 

Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Twente te Hengelo 

VRIJDAG 18 JULI 1941
Het Ned. Chr.Persbureau deelt, in tegenstelling met allerlei geruchten nogmaals meede, dat de algemeene synode der Nederlandsche Hervormde Kerk in haar buitengewone zitting van 17 October 1940 ds. E.Reeser, wonende te Winterswijk, in alle rechten en bevoegdheden als Nederlandsch Hervormd predikant heeft hersteld. 

Rijkswerkkamp ’t Kreijel

Rijkswerkkamp ’t Kreijel 

WOENSDAG 6 AUGUSTUS 1941, Winterswijkse Courant

Naar wij vernemen is de Jeugdherberg ’t Kreijel’ alhier verhuurd aan den Rijksdienst voor de Werkverruiming. 
In het gebouw zijn ongeveer 40 Hagenaars ondergebracht, die onder leiding van de Ned.Heide Mij. kleine werkverschaffingsobjecten in de omgeving van Winterswijk uitvoeren. Deze tewerkgestelden gaan elke drie weken van donderdagsmiddags tot maandagsmorgens naar huis. 
In het kamp kunnen 60 personen worden gehuisvest. 
Wellicht ten overvloede vestigen wij er nog even de aandacht op dat het gebouw niet meer verhuurd is aan de Ned.Jeugdherberg Centrale en dus niet meer voor trekkers toegankelijk is.

Opening Duitse School

VRIJDAG 05 SEPTEMBER 1941, Winterswijkse Courant
BEKANTMACHUNG

ERÖFFNUNG DER DEUTSCHEN SCHULE 
AM DIENSTAG DEN 9.SEPTEMBER 1941,
morgens um 9 Uhr.

Zur ERÖFFNUNGSFEIER WIRD FREUNDLICH EINGELADEN
Der erscheinen aller Reichs-Deutschen Kinder ist pflicht.

DER ORTGRUPPENLEITER

Nieuwe Winterswijksche courant

MAANDAG 29 SEPTEMBER 1941

Ons bereikte de officieele’ kennisgeving. dat de NIEUWE WINTERSWIJKSCHE COURANT vanaf 1 October a.s. VERBODEN is,

in verband met de huidige reorganisatie der pers in Nederland.
Voor de vele blijken van medeleven, welke wij telefonisch en op andere wijze ontvingen, zeggen wij hartelijk dank.
Voorts danken wij onze abonné’s en adverteerders voor het genoten vertrouwen gedurende ruim VEERTIG JAAR, in welk tijdsbestek ons blad mocht uitgroeien tot een gezond plaatselijk orgaan.

Terugbetaling van abonnementsgeld
Zij, die leengeld betaald hebben voor een langere periode dan tot 1 October a.s., kunnen het teveel betaalde terug ontvangen Uitbetaling hiervan vindt plaats uitsluitend op vertoon van kwitantie van 9-12 en 1.30-6 uur (Zaterdags van 9-12.30 uur) aan ons kantoor Burgemeester Bosmastraat.

DE UITGEVER.

Nieuwe Winterswijksche Courant, 29-09-1941

Ons afscheidswoord
Wij moeten afscheid nemen van onze lezers en lezeressen.
Men zal begrijpen, met welke gevoelens in het hart wij deze laatste woorden in ons blad schrijven.
Veertig jaar lang heeft de „Nieuwe Winterswijksche Courant” de publiciteitsbelangen der gemeente gediend.
En zij deed het goed.
Immers: Zij groeide uit tot de plaatselijke courant met de meeste abonné’s en de meeste advertenties.
Deze groei is haar beste getuigschrift!In redactioneel opzicht deed ons blad voor zijn abonné’s, wat het kon.
Men neme daarbij niet als maatstaf de courant sinds Augustus 1939; vanaf dit oogenblik toch liep de advertentie-opbrengst met groote sprongen terug, terwijl al spoedig bovendien de papierrantsoeneering kwam.

Deze beide oorlogsfactoren: sterk verminderde opbrengst en papierrantsoeneering, noodzaakten tot een scherpe bezuiniging op de onkosten voor redactie.
Doch vóór dezen fatalen tijd gaf ons blad aan Winterswijk, wat het kon: drie maal per week niet alleen het normale nieuws, maar ook aardige artikelen, interviews over Winterswijksche aangelegenheden, illustraties van plaatselijke gebeurtenissen, naast foto’s uit binnen- en buitenland enz.

De vruchten daarvan bleven niet uit: de Nieuwe Winterswijksche Courant was aan alle kanten gezond: niet alleen redactioneel, niet alleen van haar grooten plaatselijken lezerskring en haar waarde als advertentie-orgaan betrof, doch ook financieel.
De „Nieuwe Winterswijksche Courant” is nu verboden.
Wij zouden hier veel van kunnen zeggen, doch onze lezers zullen begrijpen, dat er omstandigheden zijn, die ons tot groote beperking en reserve nopen in dit afscheidswoord.
Het gaat ons als zoo velen in dezen tijd: Wij zitten bij de puinhoopen, van wat in vele jaren van arbeid en zorg was opgebouwd.
Het heeft geen zin thans over dit verleden na te denken; de toekomst eischt alle aandacht en kracht op.

Wij nemen, op deze plaats, thans afscheid van onze abonné’s, van onze adverteerders, en van onze medewerkers, in en buiten de zaak.
Van onzen heer Sanders, den redacteur-verslaggever in waarheid was hij de hoofdredacteur èn de verslaggever, de man, die de laatste jaren de geheele courant verzorgde;
van den heer L. Lustig, machinezetter, voor wien het een- hard gelag is, na bijna veertig jaar aan de „Nieuwe” gewerkt te hebben, thans buiten werk te komen;
van meerdere jongere krachten in ons bedrijf, wie eenzelfde lot treft; van de vele vaste medewerkers en correspondenten aan ons blad, wier vaardige pen en ervaring in Winterswijksche publiciteitsaangelegenheden, thans inden stand rust moet komen;
van de bezorgers, die door weer en wind en vaak door bittere koude, de couranten brachten, waar zij zijn moesten.
Zoo is er veel verloren, vernietigd.

Bij al deze rampspoed is er één lichtzijde: dat is het medeleven van het Winterswijksche publiek.
Van het gehééle publiek, ook buiten den kring onzer abonné’s.
Het vertrouwen in de toekomst is ons daardoor niet ontnomen.
Nu ons blad ophoudt te verschijnen, ontstaat er voorloopig een ernstige stagnatie inde plaatselijke nieuwsvoorziening.
Het grootste deel der bevolking is de eerstkomende dagen verstoken van de distributieberichten en ander noodzakelijk nieuws.
In overleg met de bevoegde instanties zal getracht worden binnen enkele dagen in deze leemte te voorzien.
Onze abonné’s hooren hieromtrent nader.

DE UITGEVER.Winterswijk, 30 September 1941.

Kameraadschapsavond

VRIJDAG 14 NOVEMBER 1941
Volk en Vaderland
weekblad der NSB

WINTERSWIJK
Op 28 October werd door groep W. 1. te Winterswijk een kameraadschapsavond belegd, waarbij was uitgenoodigd de Ortsgruppe Winterswijk der N.S.D.A.P.
De rede van kam. Werther, „De Joden, de geestelijken en het nationaal-socialisme”, vond in de volle zaal een aandachtig gehoor.
Een gedicht van den Jood Hirsch was de inleiding en spoedig daarna werd ons op bevattelijke wijze duidelijk gemaakt, dat alvorens de volksche staat in Nederland kan worden gevestigd, met den Jood in het algemeen afgerekend moet zyn.

Meddoschestraat 3

19 NOVEMBER 1941, Tubantia

Kantoor N.V.V. — Het pand Meddoschestraat 3, waarin momenteel een slagerij is gevestigd, is per 1 Januari a.s. in huur genomen door het Nederlandsch Verbond van Vakverenigingen, hetwelk in dit perceel een districtskantoor opent voor de gemeenten Winterswijk, Aalten. Groenlo, Bredevoort, Lichtenvoorde, Eibergen,Rekken, Neede en Dinxperlo.
Het ligt in de bedoeling het kantoor op 2 Januari officieel te openen.

Grozkundgebung.

24 NOVEMBER 1941, Tubantia

Een groot aantal Duitsche en Nederlandsche nationaal-socialisten woonden de Groszkundgebung bij, welke Zaterdagavond in „Het Kronenhuls” werd
gehouden door de N.S.D.A.P., Arbeitsbereich in den Niederlanden, Ortsgruppe Winterswijk.
Bij ontstentenis van den Ortsgruppenleiter Schaffeld, sprak de heer F. Oenning een openings- en welkomstwoord.
Hierna hield de heer Reintner een rede, waarin hij uiteenzette, dat een ieder er zich van bewust moet zijn dat hij mee moet bouwen aan het Grootduitsche Rijk, dat de leiding heeft bij de nieuwe ordening in Europa. Spr. wekte allen op mede te helpen aan den heropbouw van Europa
Wie zich voor Duitschland inzet, weet ook, dat hij zich inzet voor de geheele
wereld; in dezen beslissingsstrijd moet ieder zijn plaats kennen en geen offer mag hem te groot zijn.
Uit den chaos van destijds ontstaat een beter Germaansch Europa, aldus besloot spr.zijn geestdriftig toegejuichte rede.
Nadat de heer Oenning een woord van dank had gesproken, werd een drievoudig .Sieg Heil” op den Führer uitgebracht, waarna gezamenlijk de volksliederen werden gezongen.

 

Nieuwe Winterswijkse Courant mocht in deze periode niet verschijnen

Dr.Bos naar Oostfront

VRIJDAG 21 JANUARI 1944, Winterswijkse Courant

Dr.Bos, onze burgemeester naar het Oostfront
Onze burgemeester, Dr.Bos, heeft als zoodanig verlof gevraagd, om zich als Paardenarts te melden bij den Waffen-SS, ter inzet aan het Oostfront bij den strijd tegen het Bolsjewisme, hetwelk Europa en dus ook ons land bedreigt. 

Afscheid H.Feberwee

VRIJDAG 13 MAART 1944, Winterswijkse Courant

HET AFSCHEID VAN DE CHEF WINTERSWIJKS POLITIECORPS KAPITEIN H.FEBERWEE

Voor den Kapitein van Politie H.FEBERWEE  was het Donderdagmiddag ongetwijfeld een moeilijk oogenblik. Na een bijna 20-jarigen diensttijd nam hij wegens zijn benoeming te Almelo afscheid van zijn taak te Winterswijk, die hij met zooveel beroepsliefde en plichtsbetrachting vervuld had.
De plechtigheid vond plaats in de Raadszaal, in tegenwoordigheid van Burgemeester en Wethouders, Gemeentesecretaris, zijn echtgenoote, zijn zoon, het volledige Politiecorps met zijn nieuwen Chef Opperluitemant J.F.Velle en vertegenwoordigers van de verschillende takken van Gemeentedienst. De heer Schilderman had wegens uitstedigheid bericht van verhindering gezonden.

Allereerst sprak Burgemeester Dr.BOS een afscheidswoord. Hij was van oordeel dat de bereikte resultaten bepalen of een ambtenaar zijn taak in dienst der gemeenschap naar behooren heeft vervuld. Toen U te Winterswijk in dienst trad, aldus de Burgemeester trof U daar een goed Politiepersoneel aan. In den loop der jaren is dit evenwel sterk uitgebreid en omgebouwd.
Uw taak werd daardoor veel zwaarder. Maar wijl U zich steeds door en door in een verandering inwerkte en Uw volle persoonlijkheid en werkkkracht inzette, is U de Commandant van Politie gebleven. De ondergrond bij Uw arbeid als Politieman was steeds de menschen te behoeden voor erger en dat is U steeds gelukt.

Het aantal arrestaties in deze gemeente is daarom beperkt gebleven tot een minimum en gelukkig is hier nog nimmer een doodvonnis geveld. U zorgde voor de burgerij, maar ook voor de leden van het corps. Steeds sprong U voor hen in de bres, als U meende, dat een lid te kort gedaan werd. Daarom zult U bij hen in een aangename herinnering blijven. Ook ik heb aan U een groote steun mogen hebben. Altijd stond U naast en achter mij. Aan de aangename samenwerking zal voor mij een prettige herinnering verbonden blijven. Ik hoop, dat U in Uw nieuwe standplaats met hetzelfde vuur en enthousiasme uw taak zult waarnemen. Als blijk mijner erkentelijkheid, bied ik U dit boekwerk aan en hoop van harte dat ’t U goed gaat.

De Opperluitenant Velle, ofschoon nog maar kort met den scheidenden Kapitein samengewerkt hebbende, had hem toch leeren kennen als een humaan chef en goed kameraad. In uw nieuwe standplaats zult U, aldus de heer Velle op moeilijkheden stuiten, maar U zult ze overwinnen. Voor de politie en de bevolking is Uw heengaan een gemis. Ik zal mijn best doen in Uw voetstappen te treden.

Namens de Agenten zeide de heer Bombergen het volgende:
Geachte Kapitein, Daar U op het punt staat onze gemeente te verlaten, wil ik mede namens het Corps eenige woorden ten afscheid toespreken. In de jaren, die U hier als Hoofd van het Politiecorps hebt doorgebracht, hebben wij U als een humaan mensch leeren kennen. Altijd was het wel geen zonneschijn, ook dreven er wel eens donkere buien over, maar toch kwam de zaak steeds weer in orde door Uw tactvol optreden. Uit erkentelijkheid bied ik U namens het Politiecorps een cadeau aan, hopend, dat het naar genoegen mag zijn en dat het Winterswijksche Politiecorps steeds in Uw herinnering moge blijven.
Kapitein, het ga U goed.

Dr.Tervoert sprak als volgt:
Kapitein Feberwee, De Hoofden van Dienst willen van deze door den Burgemeester geboden gelegenheid gebruik maken een enkel woord tot U te zeggen.
Bijna 19 jaren bent U in deze gemeente als korpschef opgetreden. Daar de Politie uit haar aard een min of meer afzonderlijke taak verricht, was het contact met ons minder nauw dan dat, hetwelk tusschen verschillende andere Hoofden van Dienst bestaat.
Om die reden moeten wij er ons van onthouden, een oordeel uit te spreken over de vervulling van Uw taak, dat toch ligt geheel op den weg van den Burgemeester en is door dezen ook al gedaan.
Wij volstaan er daarom mede U te feliciteeren met de overplaatsing naar Almelo – die ongetwijfeld als een bevordering moet worden gezien – en U en Uw gezin bij Uw vertrek daar heen alle goeds toe te wenschen

Brand Bioscoop

VRIJDAG 24 MAART 1944, Winterswijkse Courant

DIEFSTAL MET BRANDSTICHTING

Dinsdagavond j.l. werd in het Bioscoop theater Luxor een uitslaande brand geconstateerd. Politie en brandweer waren direct ter plaatse, zoodat het mocht gelukken den brand in den aanvang te blusschen.
De politie stelde begrijpelijk een voorlopig onderzoek in naar de vermoedelijke oorzaak, waarbij haar bleek dat uit de cabine eenige electrische apparaten waren ontvreemd. Daaruit kon zij terecht concluderen, dat er een misdrijf in het spel was.
Een verder onderzoek bracht aan het licht, dat de dader(s) zich door braak toegang tot de cabine had(den) verschaft en men getracht had door het stichten van brand het misdrijf diefstal te verdoezelen.

In verband met dit feit werd aangehouden W.J.K. alhier. Na verhoor heeft deze het hem ten laste gelegde misdrijf toegegeven. Bij dit verhoor bleek tevens dat deze K. ook verschillende electrische apparaten door diefstal met braak had ontvreemd bij den radiohandelaar W. alhier.
Alle gestolen voorwerpen, ook die uit de bioscoop konden door de politie in beslag worden genomen.
De personen die deze gestolen voorwerpen hadden verborgen en daartoe hun medewerking hadden verleend, t.w. H.A.S. en J.W.B., beiden alhier, zijn eveneens gearresteerd en evenals K. ten Politiebureele Winterswijk ingesloten.
Het is de politie mogen gelukken binnen 24 uur deze zaak tot klaarheid te brengen . Een woord van waardering voor deze beloonde activiteit is hier wel op zijn plaats

Politie beledigd

Vrijdag 31 maart 1944, Winterswijkse Courant.
Mej.W.J.W.te Winterswijk had aldaar tijdens haar verblijf op het politiebureau den Kapitein van Politie H.Feberwee beledigd.
Thans moest zij voor den Zutphenschen Politierechter verschijnen, waar bleek, dat de juffrouw niet al te gunstig bekend staat.
Zij had echter den volgenden dag haar excuses aangeboden, in verband waarmede de Officier genoegen nam met een eisch van f 20,-.
De Rechter bepaalde de boete op f 15,- subs.10 dagen hechtenis.

Max Blokzijl spreekt de jeugd

Max Blokzijl spreekt voor de jeugd

VRIJDAG 12 MEI 1944, Winterswijkse courant

Dinsdagavond sprak in Societeit “De Eendracht” Max Blokzijl voor de Winterswijksche jeugd. De zaal was geheel bezet. Waar zooveel jonge menschen bij elkaar zijn, heerscht uit den aard der zaak een gezellige sfeer, die nog werd verhoogd door aangename zang en muziek van de Stormsters van den Jeugdstorm en de accordeonclub van deze organisatie. Ook de mannen van den Arbeidsdienst en de Brandweerpolitie droegen met hun zang daartoe een steentje bij, evenals gemeenschappelijke zang van Mijn Nederland en Holland. 
Nadat Hopman Post van den Jeugdstorm allen had verwelkomd in ’t bijzonder wel Max Blokzijl, begon deze te vertellen, dat hij niet gekomen was om een gewichtig betoog te houden, maar dat hij ’t  van grooter belang achtte, dat de jonge menschen hun hart maar eens luchtten, voor den dag kwamen met vragen, waarvoor zij geen oplossing weten. 
Het is toch van het grootste belang, dat de jeugd goed onderlegd wordt. Zij moet immers straks den staat overnemen, leiding geven aan het Nederlandsche volk en daarvoor moet zij dus van meet af vast in haar schoenen staan.
De ouderen met de heerschende nieuwe gedachte bezielen gaat moeilijk. Zij zitten te vast aan vroegere begrippen, die men maar niet plots van zich kan afschudden. De jeugd daarentegen zit niet vast aan oudere begrippen; zij wil zelf zien, wat een bewijs is van moed en vetrouwen in de toekomst. Hij riep de jonge menschen daarom met klem aan alles te vragen wat hun op het hart lag. Onbevangen en eerlijk zou hij antwoorden. 

Daarna kwamen de tongen los. Verschillende vragen van meer en mindere beteekenis werden gesteld.
Zoo werd op een vraag betreffende onderduikers medegedeeld dat voor hen, die om politieke redenen waren ondergedoken en langzamerhand hebben ingezien, dat zij verkeerd deden, nog de mogelijkheid bestaat zich te melden, om te werk gesteld te worden. Zij zullen geen straf krijgen. Evenwel duurt deze mogelijkheid van straffeloosheid nog maar heel kort. Zij dienen zich dus te haasten. Reeds hebben zich meer dan 10.000 onderduikers gemeld. 

Op een vraag, hoe de houding moet zijn van een jongen of meisje, die graag bij den Jeugdstorm willen, terwijl de ouders er tegen gekant zijn, werd geantwoord, dat deze daarover zelf moeten oordeelen. Zeker, de N.S.B. leert eerbied en ontzag ook voor de ouders, maar zwaarder weegt ‘t, dat het vaderland de jeugd noodig heeft voor het stichten van een gelukkige volksgemeenschap. Er staat geschreven: eert uw vader en moeder, maar dan moeten deze ook zorgen, dat ze vereerenswaardig zijn. 

Op de vraag wat er na den oorlog met Indie zal gebeuren, werd geantwoord: Wint Engeland den oorlog, dan zal het communisme overheerschen en daar dit steeds de stelling heeft verkondigd: Indie los van nederland, zal dit zich er niet tegen verzetten, dat Amerika Indie inpalmt. 
Wint Duitschland den oorlog, dan zou Adolf Hitler Japan kunnen vragen Indie aan Nederland terug te geven, als hij ten minste kan zeggen, dat Nederland een voornaam aandeel heeft gehad in de vorming van het Nieuwe Europa.

Nog vele vragen meer werden gesteld, deze waren de belangrijkste. 
Nadat de muziek zich nog eens had laten horen, werd de bijeenkomst op de gebruikelijke wijze gesloten.

VROUW VERMOORD TE WINTERSWIJK

ZATERDAG 24 JUNI 1944, Winterswijkse Courant

In een greppel in de buurtschap het Woold, gemeente Winterswijk, werd, onder bladeren verborgen, gevonden het in staat van ontbinding zijnde lijk van een 44-jarige arbeidersvrouw uit Winterswijk. De vrouw was reeds acht dagen vermist. Een haar bekende man had haar meegelokt naar genoemde buurtschap, onder voorwendsel, dat hij haar bij een boer in die omgeving tegen matigen prijs aan boter kon helpen.
De vrouw keerde hiervan niet in haar woning terug en ook de man bleef onvindbaar. De politie slaagde er met
behulp van een politiehond Maandag jl. in, het lijk van de vrouw op te sporen. Dr. Hulst uit Leiden verrichtte sectie
op het lijk, waarbij bleek, dat er een hevige worsteling moet zijn geweest.

Met een zwaar voorwerp waren de vrouw diepe wonden aan hals en borst toegebracht, bovendien was een diepe
halssnede veroorzaakt. De dader is bekend, doch voortvluchtig. De motieven voor dezen moord zijn niet bekend.

DE MOORD IN HET WOOLD TE WINTERSWIJK

13 JULI 1944

Het is de politie gelukt klaarheid te brengen in de geruchtmakende moordzaak in het Woold (gem. Winterswijk), waarbij de 44-jarige arbeiders vrouw M. M. M., echtgenoote van J. R., op 12 Juni j.l. op afschuwelijke wijze van het leven werd beroofd. In samenwerking met de Duitsche politie kon
de dader van de moord, de 61-jarige gehuwde A. O. uit Winterswijk op een boerderij in Duitschland, waarheen hij na het plegen van het misdrijl was
gevlucht, worden gearresteerd.
Aanvankelijk ontkende O, iets met den moord uitstaande te hebben, doch nadat hij op de plaats van den moord was gebracht, legde hij een volledige
bekentenis af. Voorts verklaarde hij, dat een familielid D. R. uit Winterswijk er bij hem had op aangedrongen de vrouw uit den weg te ruimen.
Deze man is inmiddels ook gearresteerd; hij zal zich terzake uitlokking van moord te verantwoorden hebben

In vrijheid gesteld.

14 JULI 1944

De gearresteerde D. R., die volgens een verklaring van A. O., den dader van den moord in het Woold, dezen zou hebben aangespoord de vrouw uit den weg te ruimen, is thans door de politie wegens gebrek aan bewijs, op vrije voeten gesteld.

Dolle Dinsdag 5 September 1944

Nieuwe Winterswijkse Courant 10 september 1954

Het is al weer 10 jaar geleden, dat Nederland Dolle Dinsdag beleefde. Ook in Winterswijk ging deze dag niet ongemerkt voorbij. Vooral op het station was het een ongekende drukte.
Lange treinen, afgeladen met vluchtende mannen, vrouwen en kinderen, stonden urenlang op het perron te wachten.
Militaire treinen, treinen met gewonden, reden af en aan.
Het spoorwegpersoneel moest onder de meest moeilijke omstandigheden zijn taak verrichten; de chaos was volkomen.
Wij ontvingen van een beambte der Ned. Spoorwegen bijgaand artikel, dat een beeld geeft van hetgeen zich toen op en om het station afspeelde.

Het is de avond van de vijfde September 1944. De klok draait langzaam naar half tien. Het wordt tijd om naar het station te gaan voor de nachtdienst.
Het is een angstig dienstdoen in de donkere nacht. Alles is duister, aardeduister. Geen lichtstraaltje mag zichtbaar zijn. Alles wat moet gebeuren vindt plaats in volslagen duisternis, met alle gevaren daaraan verbonden. Er is voortdurend en bijna onafgebroken luchtalarm over de telegraaf. Dit betekent: alle lichten uit of zwaar afgeschermd. De geallieerde vliegtuigen vliegen af en aan. Met lood in de schoenen begeeft de spoorman zich naar het station.
Stil is het op straat, want niemand mag zich zonder papieren na acht uur buitenshuis bevinden. Na een paar maal controle nadert de spoorman het station. Daar is iets ongewoons aan de hand. Veel meer drukte is er dan anders. Het rangeerterrein vol, met wagens, oorlogsmateriaal. Langs het perron staat een lange trein vol met burgers, mannen vrouwen en kinderen.
Wat is dat toch allemaal? Dit belooft een nachtje te worden…. De kantoordeur is gesloten. Toegang naar het kantoor door het bagagelokaal, want door het dikwijls opengaan van de kantoordeur straalde er licht naar buiten en dit mag onder geen voorwaarde.

Op het kantoor is het een grote chaos. Het zit vol met zenuwachtige mannen en vrouwen en huilende kinderen.
Ook de beide wachtkamers zijn vol.
Tussen de burgers lopen, hangen of staan tal van Duitse officieren.
Baby’s worden op de tafels een schone luier aan gedaan en een flesje gegeven… .
Het treinregistér staat vol met telegrammen van aangekondigde extra treinen, alle vanuit het zuiden via Winterswijk naar Duitsland.
Op ieder station tussen Zutphen en Winterswijk staat een lange trein. In Aalten staat ’n lange trein voor Winterswijk en in Varsseveld wachten 3 Duitse locomotieven, op vertrek naar Winterswijk.
Spoedig blijkt wat er aan de hand is.
Vlucht voor de oprukkende geallieerde legers….
Daar komt de burgemeester van Enschede, een oud Winterswijker, vragen wanneer de trein vertrekt naar Borken.
Het antwoord is: „Niets van te zeggen”
Of zij dan met die trein mee kunnen, die voor het perron staat?
Neen, dat is een militaire trein. Dan komen de burgemeesters van Eindhoven en Breda met dezelfde vraag en ze krijgen hetzelfde antwoord.
Het dienstdoen wordt ons onmogelijk gemaakt door de vele vragen die de vorm aannemen van smeekbeden. De mensen willen weg, naar Duitsland.
De militaire commandant wordt er bij gehaald.
„Overste. Zo kan ik de dienst niet doen, met al die mensen op het kantoor ( om mij heen en dat steeds maar vragen.)
Dan is de boot aan ! De burgemeesters en hun dames worden afgesnauwd als honden en zijn in een minumum van tijd van het kantoor en mogen zelfs niet onder de kap blijven. Zij zoeken zo goed en zo kwaad als het gaat een onderkomen in het rangeerders verblijf.
Zo behandelt de weermacht zijn geestverwanten.

De voorafgaande trein heeft Borken bereikt en de D-trein van het perron mag vertrekken. Déze is weliswaar op geen stukken na bezet, maar niettemin mogen er geen burgers mee.
Misschien met een volgende trein, hopen zij.
Weer komt er een telegram overeen extra trein, ’t Is om 5 uur afgezonden uit Eindhoven en bereikt Winterswijk om 11.30 uur. Het is een ambulancetrein. De overste is niet met de militairetrein meegegaan, maar moet in Winterswijk alles regelen. De treindienstleider stelt hem in kennis van de inhoud van het laatste telegram. De ambulance-trein moet vóór alle andere treinen. Dus de trein van Lichtenvoorde en Ruurlo moet op het rangeerterrein ontvangen worden. De ambulancetrein komt langs het perron. Het is een lange trein met zwaar gewonden. Kleine blauwe lampjes branden in de afdelingen en inde loopgangen. De gangen liggen vol met bebloede lakens en slopen en verband. Het is een verschrikkelijk gezicht. Een beeld om nooit te vergeten.
Daar ligt de bloem van het „Herrenvolk” te versterven en het „arisch bloed” bevochtigt onze bodem.
De begeleider van de trein komt vragen hoe lang hij hier moet wachten.
Niets van te zeggen, want er is een bomaanval gedaan op de lijn Borken en de lijn moet nu eerst geschouwd worden. De voorafgaande trein is nog niet in Borken en zolang die daar nog niet is aangekomen, mag de andere niet volgen. De treinbegeleider vraagt bergruimte voor 15 overleden soldaten. Als hiervoor geen ruimte beschikbaar wordt gesteld, zal hij de lijken op het perron leggen. Een oude goederenwagen wordt dan ingericht als lijkenhuisje. De wagen zal aan de trein gekoppeld worden.
Het seinhuis wordt opgebeld en de seinhuiswachter wordt gezegd dat de trein kan vertrekken; onmiddellijk zet het geval zich in beweging tot grote opluchting van de overste en van ons.
De voorafgaande trein is weliswaar niet in Borken, maar nood breekt wet.
Zo gaat het de gehele nacht door, de ene trein na de andere, er komt geen eind aan. De volgende morgen is er nog meer achterstand dan ’s avonds. De telegrammen worden niet meer ingeschreven. Er is geen touw meer aan vast te knopen. De trein in Aalten en de drie locomotieven in Varsseveld staan daar de volgende morgen om 10 uur nog. De chaos is volkomen..
De N.S.B.-ers met hun vrouwen en kinderen zijn de wanhoop nabij.
Zij doen geen oog dicht en hebben geen uitzicht. Zij willen weg, maar kunnen niet. Zo verloopt Dolle Dinsdag, op het station te Winterswijk

Gezocht: Machinisten

VRIJDAG 6 OCTOBER 1944, Winterswijkse Courant
(Nieuwe Winterswijkse Courant mocht in deze periode niet verschijnen)

BEKENDMAKING
DE BURGEMEESTER VAN WINTERSWIJK
maakt bekend:

Dat MACHINISTEN, STOKERS, GELEIDERS enz. der NEDERLANDSCHE SPOORWEGEN, die bereid zijn kolentreinen van Duitschland naar Winterswijk te rijden (des nachts) zich kunnen melden aan het Gemeentehuis.
Tegen hen zullen geen strafmaatregelen worden genomen. Ook gepensioneerde machinisten, die dit werk willen verrichten, kunnen zich opgeven. De kolen komen alleen ten bate van de Winterswijksche Bevolking en Winterswijksche Industrie.

Winterswijk, 5 October 1944 De Burgemeester van Winterswijk DR.BOS

Aan de ingezetenen van Winterswijk

DINSDAG 10 OCTOBER 1944, Winterswijkse Courant
(Nieuwe Winterswijkse Courant mocht in deze periode niet verschijnen) 

AAN DE INGEZETENEN VAN WINTERSWIJK

Veertien dagen reeds werkt een groep onzer bevolking te Zevenaar; een gedeelte zelfs ruim drie weken. Dit zijn de mannen, die de opdracht zich te melden uitvoerden. Deze mannen deden hun plicht tegenover de Overheid, maar vooral ook tegenover de Bevolking.
Een groot gedeelte, vooral jonge mannen, heeft in dit opzicht hun plicht niet gedaan. Thans komt echter de gelegenheid, hun verzuim goed te maken. Onze mannen in Zevenaar, ruim vierhonderd, moeten worden afgelost door een andere groep. Ik doe thans een beroep op de thuisblijvers, opdat deze zich vrijwillig zullen melden ter aflossing hunner kameraden, en vertrouw er op, dat deze oproep niet tevergeefs zal zijn. Een ieder toch, die voor dit werk in de termen valt, zal niet dulden, dat een plaatsgenoot dubbel lang uit zijn gezin wordt gehaald en dubbel lang moet werken, alleen omdat hij aan de kant blijft staan, of…………onderduikt.

Onze werkers moeten worden afgelost. Ik hoop en vertrouw erop, dat dit op deze manier geschieden zal. Mocht dit echter niet het geval zijn, dan zullen weer maatregelen moeten worden genomen, dan zal de rust in onze gemeente weer worden verstoord en dan zal het resultaat zijn, groote onaangenaamheden, onrust, enz.en ……….

400 MAN, HOE DIE DAN OOK BIJ ELKAAR GEBRACHT WORDEN, GAAN NAAR ZEVENAAR.

Ik doe een ernstig beroep op de mannen tusschen 17 en 50 jaar, in dezen direct mee te werken en zich voor zoover mogelijk te melden. Op het andere deel van de bevolking doe ik een beroep “Onderduikers” niet te steunen, want voor ieder beter gesitueerde die onderduikt (immers Jan Boezeroen kan zich deze weelde niet permitteeren) moet er Jan de Arbeider of een Jan de Boer in plaats komen, die in zeer veel gevallen niet of zeer slecht gemist kan worden. 

De aflossende groep zal VRIJDAG 13 OCTOBER vertrekken.

Kennisgeving

VRIJDAG 13 OCTOBER 1944< Winterswijkse Courant

KENNISGEVING

Alle personen die in Duitsland waar dan ook gewerkt hebben en wegens gebrek aan vervoersmiddel tijdelijk hun werk niet hebben kunnen verrichten moeten zich 

MAANDAG 16 OCTOBER AANST.OP HET ARBEIDSAMT. BOCHOLT MELDEN

om aldaar in bedrijven te worden geplaatst.
De arbeiders worden Maandags naar Bocholt en Zaterdags weer naar Winterswijk per autobus vervoerd. Zij worden in Bocholt gehuisvest. Distributiebescheiden moeten worden ingeleverd op het distributiekantoor te Winterswijk. Vanzelfsprekend geldt deze regeling niet voor de arbeiders, die per fiets regelmatig hun werk kunnen bezoeken. De eerste bus naar Bocholt vertrekt MAANDAG 16 OCTOBER a.s. ’s morgens 9 uur vanaf het Gemeentehuis en rijdt via Barlo.

Sint Nicolaasfeest

VRIJDAG 1 DECEMBER 1944, Winterswijkse Courant

De N.V.D.  organiseert voor de KINDEREN van 4-10 jaar een SINT NICOLAASFEEST in de zaal “DE EENDRACHT”  op den Zonnebrink te Winterswijk.
Alle kinderen van dien leeftijd kunnen zich tot 4 Decenber 1944 hiervoor aanmelden in het gebouw “Goede Tempelieren”, Ulandsteeg te Winterswijk. 
(Nieuwe stamkaart der Kinderen meebrengen.)
OUDERS OF OUDERE KINDEREN HEBBEN GEEN TOEGANG. 

Nederlansche Volksdienst Winterswijk

Winterswijk Bevrijding

Woensdag 4 APRIL 1945, Het parool

EEN LOT UIT DE GROOTE LOTERIJ VOOR WINTERSWIJK
BEVRIJDING EEN DAG VOOR PASCHEN

Daags voor Paschen, schreef de oorlogsverslaggever Ton van Beers, werd Winterswijk bevrijd. De 20.000 inwoners hoorden des morgens een geluid, dat alleen van Geallieerde voertuigen afkomstig kon zijn en toen realiseerden zij zich: We zijn vrij. Vooraf had van Beers Wezel en Bocholt bezocht, vernielde steden. Toen kwam Winterswijk. Waar zij het vandaan hadden gehaald, weet ik niet, maar de heele stad was in oranje, in rood, wit en blauw gehuld, zoodat de tranen je er bij in de oogen schoten. De burgemeester, werd weer op zijn oude post geroepen en het zoeken is naar den nazi-burgemeester, die de bevolking zoo lang hielp terroriseren. Een aantal NSB’ ers is reeds gegrepen. Iedereen probeert Engelsch te spreken. ” Een lot uit de loterij” jubelt iemand, ” wij in een uithoek het eerst bevrijd” . De Winterswijkers kunnen hun geluk over het herkrijgen van de vrijheid niet op. 

Winterswijk, dat zo keurig bevrijd is….

DINSDAG 10 APRIL 1945, “Vrije Stemmen”
Door Ton van Beers, Anep-Aneta’s oorlogsverslaggever

Vanmorgen ontwaakte Winterswijk en twintigduizend Nederlanders wisten het opeens: „We zijn bevrijd”. Het was hun aangekondigd door het gedonder van het zware rollend materiaal door de straten, dat immers alleen maar van de Britten kon zijn. In alle vroegte kwam de eerste compagnie het stadje bevrijden en nog om twee uur ’s nachts werden heel wat burgers uit hun bed gebeld door uiterst nerveuze moffen, die om fietsen kwamen zaniken. Maar daar vonden ze er niet veel van, toen het zeker was, dat de vijand verdreven was, werden de karretjes snel uit hun verblijfplaatsen buiten de stad gehaald.

Winterswijk is bevrijd. Het heeft geen burgerbloed gekost, want na de hardnekkige pogingen der Duitschers de Britten op den weg van Bocholt naar de stad tegen te houden, trok de vijand haastig weg. De schade, die aan de stad was toegebracht, was de vorige maand, toen de bommenwerpers het stationsemplacement aanvielen.

Enkele uren na de bevrijding kwam ik Winterswijk binnen. Hoe ze het klaar gespeeld hadden is en blijft een raadsel, maar er waren straten zoo fleurig met oranje en de nationale driekleur verspreid, dat je er de tranen van in de oogen kreeg. Onze jeep kruiste door het stadje en overal zag je lachende gezichten, wuifden en juichten de menschen. Het was één en al vreugde.

Buiten de stad werd een groote met oranje en groen versierde mand op ons karretje gezet. „Hier voor jullie”. Er zat een paar dozijn Paascheieren in. De mand hadden ze wel graag terug maar ze waren zielsgelukkig om op deze wijze hun dankbaarheid over de bevrijding te toonen.

De zaken marcheeren al weer in Winterswijk. De door de nazi’s afgezette burgemeester is weer op zijn post. De mannen van de verzetsbeweging hadden hun armbanden al weken van te voren gereed gemaakt. Stroom was er wel niet meer, maar de directeur van een plaatselijke fabriek stookte een half ton kolen op om toch wat electriciteit op te wekken zoodat een groepje menschen naar Herrijzend Nederland en Radio Oranje kon luisteren. Zoodoende was men geheel klaar, toen de bevrijding kwam. . .

De politiezuivering kostte niet veel tijd want er waren slechts enkele verkeerden bij. Een uitstekende, rustige figuur heeft de leiding, en er is geen sprake van onverstandig optreden. Een aantal N.S.B.-ers en andere typen zit al in de knijp en terwijl ik de stad bezocht waren patrouilles bezig om den nazi-burgemeester aan zijn jasje te trekken.

Heel wat van de nazi-knechten hadden het maar beter gevonden de beenen te nemen. Toen in September j.l. de “Leider” zijn evacueeringsbevel gaf kwamen eenige honderden van hen op Winterswijk af. Ze hebben de bevolking geterroriseerd, erger dan de Duitschers dit deden. De Landwacht van Mussert roofde en stal dat het een aard had. Er is heel veel geleden in Winterswijk.

Neen voedselgebrek is er niet geweest, maar die gevangenschap, die verdrukking die voortdurende angst voor razzia’s, de deportaties, al die misere maakte het leven heel moeilijk.

Maar nu beginnen al weer gedeporteerden terug te komen. De verzetsbeweging ontvangt en verzorgt hen. In hun haastige vlucht hebben de moffen een prima ontluizingsirichting achtergelaten en die doet nu uitstekende diensten.

De menschen weten niet wat ze doen zullen. Elke man in uniform wordt juichend begroet. Hij wordt overladen met invitaties om thee te komen drinken, echte Engelsche thee. ledereen probeert Engelsch te praten. „We hebben allemaal de honderd duizend getrokken”, zei een Oranjegetooide boer tegen me. „Stel je voor. De verste uithoek van het land en nog wel het eerst bevrijd”.

Vergeten zijn ellende en narigheid, vergeten de plunderingen van Landwacht en terugtrekkende Duitschers. Het vee is er gelukkig nog. De 15.000 kilo boter, die de moffen uit de zuivelfabriek stalen, zullen wel weer gauw bijgeproduceerd worden. Alleen de diefstal van 500 beste werkpaarden is een ellendig iets. De landbouwers zijn daar zwaar door getroffen en vragen zich af, hoe het nu met het werk moet gaan.

Het was een vreugde om in Winterswijk te zijn en te zien, dat de bevrijding zoo gunstig is verloopen. Ik had de stad n.l. via Duitsch gebied bereikt. Ik was getrokken door de vreeselijk verwoeste steden Wezel en Bocholt. Langs de wegen waren mannen en vrouwen en zelfs kinderen, die op fietsen en karretjes het beetje huisraad, dat gespaard was, in veiligheid brachten. Het is een troosteloos gebied, daar ten Oosten van den Rijn. Maar wie kaatst… Overal staan voor de boerderijen de witte vlaggen, tot je aan de Nederlandsehe grens komt. Daar wappert dan het rood wit blauw inplaats van de angstvlag der Duitschers. Daar wijken de menschen niet met angstige gezichten tusschen de boomen van de bermen. Neen, daar moet je oppassen, dat je de juichende oranje-bestrikte kinderen, die den weg opspringen, niet dood rijdt.

In ’t Woold, het mooie bosch ten Zuiden van Winterswijk, zie je de sporen van hevige gevechten. Daar staan de wrakken der kanonnen, welke de Britten de één na den andere moesten vernietigen. Daar zijn de gruwelijke verwoestingen in ’t mooie bosch en zware beschadigingen in de wegen. Daar begraven Engelsche soldaten hun kameraden. Het vormt alles een grimmig oorlogsbeeld.

Maar dan kom je in Winterswijk, dat zoo keurig bevrijd is, en met deze Achterhoekers kun je je vreugde niet op over zooveel geluk, zooveel vreugde over zooveel vrijheid.

Slachtoffers van landmijnen

ZATERDAG 28 APRIL 1945

Zaterdag, terwijl de 70-jarige landbouwer G.Wikkerink op Boddewies in het Woold bezig was de afrastering van zijn weide, welke op plm 100 mtr. van zijn woning gelegen is, te repareeren is hij op de bermkant van een sloot op een landmijn geloopen.
Zijn buurman, de 37-jarige landbouwer G. Grooters op Schreurskamp, die hem hulp wilde verleenen, onderging daarbij hetzelfde lot.
Beide ongelukkigen werden aan de beenen vreeselijk verminkt. Door het moedig optreden van den heer van Doorn werden de beide slachtoffers van de gevaarlijke plaats gehaald en daarna door de goede zorgen van passeerende Engelsche militairen werden ze beide naar het ziekenhuis te Winterswijk per auto vervoerd.
Later op den dag is de heer Wikkerink aan de gevolgen overleden.
De toestand van den heer Grooters is zorgwekkend.

DE EERSTE NIEUWE WINTERSWIJKSE COURANT NA DE OORLOG

Er is weer toekomst!

VRIJDAG 4 MEI 1945,Nieuwe Winterswijkse Courant

Er is weer een toekomst- deze hartekreet zouden we boven ons eerste hoofdartikel willen zetten, waarmede we de weder-verschijning van ons in 1941 verboden blad in leiden.
Er is weer een toekomst: voor allen, die in druk en beproeving geleefd hebben, in alle beroepen en alle menschenlevens van goeden Nederlandschen stam.
Eerst hebben wij, in 1940, vijf dagen oorlogsstorm beleefd. Toen vijf jaar bezetting. En wat leefden we, vooral op ’t laatst, in moeilijke en vaak bange omstandigheden.
Ook vele burgers van Winterswijk hebben hun deel gehad aan vervolging en concentratiekampen, aan mishandeling en zelfs doodslag.
En dat is het ergste, het nooit meer te heelen leed; velen hebben een hun dierbaren mensch voor altijd verloren.
In eerbied gedenken wij de gevallen burgers, gesneuveld in de Meidagen van 1940, of in later jaren omgekomen in de handen van den vijand.
Hun offer is het grootst geweest. Hun namen moeten in steen gebeiteld worden, want ons nageslacht zal het moeten weten, wie in dezen oorlogstijd de zwaartse beproeving geleden hebben.

Maar; er is weer een toekomst!
Een toekomst zonder blijdschap voor hen, die het dierbaarste in de oorlogs- en bezettingsjaren verloren hebben, maar toch, voor ons geheele volk en voor ieder afzonderlijk, een nieuwe toekomst.
Wij leven verder, met vele moeilijkheden nog, die onherroepelijk aan dezen tijd verbonden blijven, maar met nieuwen moed en nieuwe mogelijkheden.
N.S.B. en Sicherheitsdienst loeren niet meer aan vensters en deuren, we kunnen vrij-uit spreken en schrijven, we kunnen ons zelf weer zijn.
Dat is de eerste, de directe winst van de bevrijding.

En allengs zal zich het economische en sociale leven herstellen, zullen we weer steeds normaler komen te leven.
En wanneer de flinken en goeden onder ons Nederlanders er maar hun schouders onder zetten, dan kunnen we in de komende decennia misschien een samenleving maken, die al weer belangrijk beter is dan de maatschappelijke toestand die we in 1940 voor goed verliezen.
Er is weer een toekomst!

Ook voor ons plaats:
de “Nieuwe Winterswijksche Courant”, dat weer alle krachten zal inspannen om de publiciteitsbelangen van onze gemeente te dienen.
Van alle kanten bereikten ons felicitaties en sympathie-betuigingen, toen men vernam dat de “Nieuwe” weer uitkwam.
Ook in den vorm van vele bijdragen in proza en poëzie, liet men ons weten, hoe zeer de wederverschijning der courant met belangstelling begroet wordt.
Voor al deze betuigingen zeggen wij langs dezen weg hartelijk dank.
Alleen spijt het ons, dat we de vrijwillige bijdragen niet in het eerste No. van ons blad kunnen opnemen: er is geen ruimte voor.
Door papiernood en door gebrek aan electriciteit en gas kunen en mogen wij voorlopig slechts een kleine courant geven.
Doch onze courant van de toekomst ligt in de windselen; zoodra de technische omstandigheden het mogelijk maken, zal ons blad uitgroeien tot een goed verzorgd en gedegen blad en meer dan 2 maal verschijnend per week.
Er is weer een toekomst, ook voor de pers van Winterswijk.
v.Z.

Onderduikers opgelet

VRIJDAG 4 MEI 1945, Nieuwe Winterswijkse Courant

De L.O. wil U helpen bij eventuele moeilijkheden. Laat U daarom zo spoedig mogelijk inschrijven bij bovengenoemde organisatie. Gelegenheid hiertoe bestaat des Dinsdags en Vrijdags van 5-7 uur bij 

W.LELIEVELD, EELINKSTRAAT 70 WINTERSWIJK, L.O.AFDELING WINTERSWIJK

Uitleenen van rijwielen

VRIJDAG 4 MEI 1945, Nieuwe Winterswijksw Courant

Het is voorgekomen, dat inwoners een rijwiel hebben uitgeleend aan geallieerde militairen en dit niet hebben terugontvangen.
Zij wendden zich dan met klachten tot den ‘Town-Major’.
Uitdrukkelijk vestig ik er de aandacht op, dat vrijwillig uitleenen geheel geschiedt op eigen verantwoordelijkheid en dat de
‘Town-Major uit dien hoofde geen klachten accepteert.

Winterswijk, 1 Mei 1945
De Burgemeester van Winterswijk
J. Kneppelhout

Gijsbert Karel Wildeman

VRIJDAG 4 MEI 1945, Nieuwe Winterswijkse Courant

Op 28 Maart, te midden der gevaren, schonk de trouwe Verbondsgod ons een Zoon en Broertje 

GIJSBERT KAREL

Hij was de eerste, die op 31 Maart in bevrijd Winterswijk bij de wettige Overheid in den Burgerlijken Stand werd ingeschreven

A. W. Wildeman
G. Wildeman—Eerdmans
Dicky Fenny
Wilhelmus
Winterswijk, 28 Maart 1945

SPERTIJDEN

VRIJDAG 4 MEI 1945, Nieuwe Winterswijkse Courant

De Burgemeester maakt bekend dat de uren, waarin de bevolking zich niet in de openlucht mag bevinden, zijn vastgesteld als volgt:

1 T/M 15 MEI 1945: 22.15  -06.30 
  16 t/m 31 MEI 1945: 22.15 – 06.00
   1 t/m 15 JUNI 1945: 23.00 – 05.15
 16 t/m 30 JUNI 1945: 23.15 – 05.15

Winterswijk, 30 april 1945
De Burgemeester van Winterswijk J.Kneppelhout 

PRINSESSE-DAG in Winterswijk

VRIJDAG 4 MEI 1945, Nieuwe Winterswijkse Courant

In het kader der omstandigheden is Prinsessedag in vrij Winterswijk vanzeltsprekend sober gevierd 
Wel bood het dorp het aspect van een nationale feestdag, getooid met vlag en wimpel, doch dit was meer nog het gevolg van de bevrijding en niet specifiek opgezet voor Prinsessedag 
Wel schalde ’s morgens vroeg het Wilhelmus over het parkeerterrein bij de Wooldstraat, waar in de huiverige kilte vele dorpsgenooten met ontroering en ontbloot hoofd ons plechtige volkslied aanhoorden. Doch onder den indruk van den grooten nood onzer landgenooten in het Westen des lands, is den geheelen dag door de stemming min of meer in mineur gebleven.
Onopgemerkt is dezen dag nochtans niet aan ons voorbij gegaan.

De sportmiddag
Op initiatief van den heer H.Boes was een comité gevormd, dat onder leiding van dezen een sportmiddag organiseerde, die èn de Tommy’s èn de bevolking een gepaste afleiding bezorgde op dezen eersten verjaardag van H.K. H. Prinses Juliana, na de bevrijding 
Het W.V.C -terrein, welwillend voor deze gelegenheid afgestaan, bood een fleurige aanblik met zijn vele vlaggen en wimpels. 
De Wintersw Orkestvereeniging en Excelsior zorgden voor pittige marschmuziek en vaderlandsche klanken, alsof ze geen winterslaap van bijna 5 jaren hadden doorgemaakt. Kortom, de entourage was als van ouds: gezellig en vroolijk, ondanks de miezerige regen, zonder echter ook maar één oogenblik over te gaan in uitbundigheid Om precies 2 uur werd dezen uitstekend geslaagden sportmiddag geopend met een

Handbal wedstrijd
een sport, die weliswaar niet zoo populair is als voetbal, doch ondanks dat, een behoorlijk aantal bezoekers had. 
Uit de vereenigingen „Actief” Winterswijk, W.G V. Winterswijk en „Ratum” hadden zich 2 elftallen gevormd welke een aantrekkelijk en pittig partijtje handbal demonstreerden.
Jammer was het, dat de combinaties wat ongelijk van sterkte waren samengesteld, zoodat de spanning, een der aantrekkelijkste factoren in een wedstrijd,veelal zoek was
De combinatie A, die met de rust al met 5—0 voorstond, sloeg B glansrijk met 8-4.
In de pauze werden een 4-tal series hardloopen 100 Meter afgewerkt, waaraan ook eenige Tommy’s deelnamen. Deze hadden meer een demonstratief karakter, zoodat van oflicieele tijden niet gewaagd kan worden.
De Winterswijkers Reesink en Goldenbeld bleken verreweg de beste loopers te zijn op dezen afstand.

De voetbalwedstrijd
Onmiddellijk na de handbalwedstrijd verschenen de beide voetbalploegen binnen de lijnen.
De Tommy’s, samengesteld uit een tankdivisie, in oranjeshirt, de Winterswijkers gerecruteerd uit W. V. C , Fortuna en Kotten, in
het blauw. Als bij een echte interlandenwedstrijd werden de volksliederen der vertegenwoordigende ploegen gespeeld en staande aangehoord, waarna met een toepasselijk woord de captain der Engelsche vrienden een herdenkingsplaat werd aangeboden, terwijl als herinnering aan de tankmannen van het fiere Albion een theelepeltje met het wapen van Winterswijk werd geoffreerd.
Over de wedstrijd zelf moeten we uiteraard kort zijn. Onder leiding van scheidsrechter Te Strake stellen beide ploegen zich op. Na een wederzijdsche terreinverkenning ontwikkelt zich een gelijk opgaande strijd, waarin momenten van spanning afwisselden met perioden van vlak spel. Het publiek, dat inmiddels was aangegroeid tot een aantal als we vroeger gewoon waren bij derby’s, liet zich niet onbetuigd
en vuurde de spelende ploegen beurtelings aan, zonder daarbij bepaald partij te kiezen. Het werd een wedstrijd, gespeeld geheel in vriendschappelijken geest en overeenkomstig deze geest werden de punten eerlijk gedeeld.
Met de rust was de stand 2—2, en de eindstand 4—4, waarbij het opviel dat gedurende den geheelen wedstrijd het doelpuntenverschil niet grooter was dan 1 punt.
Toen de stand 4—3 in het voordeel der gastheeren was, kwam er even nog spanning Het leek er op, dat Winterswijk zoowaar nog zou winnen. Dan krijgt de midvoor der Oranje-Engelschen in ongedekte positie den bal zuiver toegespeeld. Zonder bedenken lost hij een laag, strak en diagonaal schot, dat onhoudbaar in de touwen snort. Doch juist even tevoren was er voor buitenspel gefloten en het doelpunt werd terecht geannuleerd.
Het was echter uitstel van executie, want even voor het einde maakten de tank boys toch nog gelijk, waarmede ’t einde kwam.
Over het algemeen speelden de Engelschen het short passing spel en voerde dit tot diep in de Hollandsche verdediging door
Typisch Engelsch voetbal, waar de achterhoede der Winterswijkers echter wel raad mee wist
De Winterswijksche ploeg speelde een opportunistisch spel, eveneens typisch Hollands. Als geheel vormden de blauwen een
vrij goed geheel, die hard werkte en een mooi resultaat hebben geboekt Rest ons nog mede te deelen dat de opbrengst geheel ten goede kwam aan het Roode Kruis, waarvan de penningmeester zeker na het tellen veel plezier zal hebben beleefd. De organisatie was af. Prompt op tijd werd begonnen en precies op tijd geeindigd.

Juliana-avond.
In den vooravond hadden „de jongens van den heer Voogd’ „de vluchtelingen” het Feestgebouw — de laatste jaren kazerne van het „Herren Volk”, maar thans , van onze gerepatrieerden —, was door rappe handen onderhanden genomen,en keurig versierd met vlaggen, wimpels, draperieën, emblemen en alles wat maar dienstig kon zijn om te laten zien dat de jongens weer in Holland waren.
Tot in de uiterste hoeken was de groote zaal gevuld toen om ruim half 7 de heer H. J. Voogd, de leider van het ontvangst centrum Winterswijk, in een pittig welkomswoord z’n jongens toesprak, waarna den Weleerw. Heer Ds. Zwaal de bijeenkomst opende met een hartelijke toespraak.
Een gedetailleerd verslag te geven van dezen uitstekend geslaagden avond, laat de nog heerschende papierschaarschte niet toe. In bonte rij werden de diverse nummers ter podium gebracht, afgewisseld door de uitstekend verzorgde muzieknummers van het orkest Schepel.
De stemming was prima, het beste bewijs dat het gebodene in den smaak viel. Trouwens het applaus na ieder nummer was hartelijk en gemeend.
Behalve ds. Zwaal, voerden verder het woord den weleerw. heer kapelaan Verbeek en den weleerw. heer ds. Roobol als de geestelijke verzorgers der repatrieerenden, terwijl de repa­trieeringscommissaris. kapitein Mr. Evers in een patriottische speech gewaagde van de goede geest der repatrieerenden in Winterswijk en de goede zorgen van den heer Voogd met zijn staf. 
Veel te vroeg sloeg het klokje huis toe, zóó vroeg —vanwege het gebrek aan verlichting — dat, jammer genoeg, het programma niet geheel afgewerkt kon worden.
Vele autoriteiten — te veel om op te noemen — waren aanwezig. Prettig deed het daarbij aan, dat we daaronder aantroffen Burgemeester en Mevr. Kneppelhout, die tot het einde aanwezig waren.

1 Mei-viering der Arbeiders
Dinsdag 1 Mei j. 1, werd het Meifeest der arbeidersbeweging gevierd, waarvoor veel belangstelling bestond.
Morgens 9. 30 uur werd een morgenwandeling gemaakt, waaraan door een groot aantal personen werd deel genomen.
Des avonds om 7 uur werden in ,, De Dageraad” en Kraaijenbrink vergaderingen gehouden, welken zalen tot in alle hoeken
bezet waren
Sprekers van dezen avond waren de heeren Niewland en Mekkink, die beiden een rede uitspraken over de bevrijding
en de toekomst der arbeidersbewegeng Er werd op gewezen, dat er nog veel strijd gevoerd zal moeten worden: èèn ding staat echter vast, n.l.,”er zal terdege rekening moeten gehouden worden met de arbeidersbeweging”.

Verder werd medewerking verleend door Jan Oonk en Trui Lammers; de laatste gaf een gedicht weer door haar zelf gemaakt, wat zeer freffend was.
Dit gedicht werd verkocht in de zaal; de opbrengst was gedeeltelijk ten bate van het Roode kruis en bedroeg als afdracht ruim f 40

Winterswijk vierde de bevrijding in optocht

WOENSDAG 9 MEI 1945, Nieuwe Winterswijkse Courant

Nauwelijks was Vrijdagavond het bericht bekend geworden, dat de Duitsche troepen in Holland, Denemarken en het N.-W. van Duitschland gecapituleerd hadden of Winterswijk was als bij tooverslag veranderd in een feestdorp.
Rood-wit-blauw en oranje werden uit alle hoeken aangesleept en één juichende menschenmassa bewoog zich door de straten.
Het was één en al vroolijkheid en feestvreugde wat we zagen.
Heele zingende menschenmassa’s met bellen, oranjelampions, waar wel geen kaarsjes in waren, trokken in optocht door het dorp.
De klokken beierden hun tonen door den laten avond. Lichtkogels van de voormalige Duitsche weermacht schoten hoog de lucht in en vormden een geïmproviseerd vuurwerk.
Spontaan haalde het publiek burgemeester Kneppelhout op, die vanaf het bordes van ’t Gemeentehuis de menigte toesprak.

En nu, Zaterdagmorgen, terwijl we dit schrijven, zijn in alle straten de menschen nog druk met steeds maar meer nationale kleuren aan te brengen.
Om 8 uur Zaterdagmorgen luidden de klokken officieel het tijdstip in,
dat ons land weer vrij was.
Vrij! Wij in Winterswijk kennen dat heerlijke gevoel, die verlossing van een druk, die bijna ondragelijk werd, al sinds eenige weken.
Maar aan het Westen van ons land was dit tot nog toe niet beschoren geweest. Het is om onze landgenooten aan de andere zijde der groote rivieren, waardoor we nu ten tweede male deze blijdschap ondervinden. We stellen ons voor, hoe ze daar door de straten loopen, met hun vermagerde leden, met van zorg doorploegde gezichten, nu met lachende oogen, lachend en huilend van vreugde als ze voor het eerst weer ons oude Wilhelmus hooren klinken over de straten en pleinen.

Het wil ons niet van de lippen, dat simpele woord van gelukwensch, maar in onze harten brandt een diep gevoel van groote vreugde en dankbaarheid tegenover hen, die onze landgenooten zijn en onze bondgenooten die dit mede voor ons hielpen bevechten.
Vrij! Eindelijk, na zooveel bange jaren het verlossende uur voor heel ons land.
Sterker dan ooit voelen we op dit onvergetelijke moment dat we één volk zijn. Eén in lijden, één in vreugde.
Nu is er reden om feest te vieren volop en vrij uit! Reeds zijn onze dierbare Koningin en Prinses Juliana weer op Vaderlandschen bodem.
Nederland en Oranje zijn weer een.


De feestelijkheden.
In de morgenuren van Zaterdag had de Burgemeester per extra bulletin alle inwoners van Winterswijk opgeroepen tot het vormen van een grooten optocht.
Toen we om half vier op het Balinkplein aankwamen, was men nog druk bezig met de noodige voorbereidingen. Hooge hoeden draafden heen en weer. blauwe overalls met sterren en strepen gesticuleerden druk en de laatste hand werd gelegd aan de geluidsweergave op het politiebureau.

Strak en straf marcheerde een N. B. S.-colonne voorbij, den militairen groet brengend aan de sterren: “hoofden links!”
Intusschen loopt het plein vol feestelijke kleuren. Het oranjezonnetje, dat ons bij hooge nationale feestdagen nooit in den steek laat, goot zijn milde voorjaarslicht kwistig uit over de wemelende kleuren en gelukkige gezichten en als om kwart voor 4 de burgervader op het bordes verschijnt, is het plein zwart, neen oranje – rood – wit – blauw van de menschen.

Toespraak.

In een begeesterend betoog richt de burgemeester zich tot zijn gemeente. Kort en enthousiast is zijn rede, waarin hij releveert, hoe Nederland leed in de voorbije jaren, hoe gelukkig het volk was toen de mare van de capitulatie in Nederland Vrijdagavond doordrong, hoe dankbaar het volk
was jegens de geallieerden en waarbij de Britten en Canadeezen speciaal genoemd werden.
Hij herdacht hen, die vielen voor onze vrijheid, in piëteit en groote dankbaarheid „Wij zullen handhaven,” aldus besloot spreker zijn rede, „onze gedachten gaan uit ook naar ons geëerbiedigd vorstenhuis, dat zich reeds op NederIandschen bodem bevindt.
In eerbiedige trouw bieden wij Haar onze krachten aan.”
En toen daarna het plechtige Wilhelmus, gevolgd door het Engelsche volkslied, over t plein klonken, stond Winterswijk daar ontroerd met ontbloot hoofd, militairen en politie stram in de houding, te luisteren ; oogen werden vochtig, mannen klemden de tanden op elkaar.
Onvergetelijk oogenblik!

De optocht.

Ruim 4 uur stelde de optocht zich op. Het is niet doenlijk een opsomming te geven van alle groepen welke meemarcheerden.
Voorop ging een colonne van de N B. S , vervolgens een Engelsch commando, burgemeester en genoodigden, arrest ploeg, staf P.C. en D C., gijzelaars. P. T C.,Roode Kruis, het boven water gekomen personeel der Nederl.Spoorwegen, krijgsgevangenen,padvinders en padvindsters, sport-, buurt- en vakvereenigingen, kortom heel Winterswijk was vertegenwoordigd in alle klassen en lagen
Onder de lustige tonen der muziekvereenigingen W. O. V. en „Excelsior” werd een rondgang gemaakt door de straten, waar langs overal de menschen rijen dik stonden. Zoo lang was deze kleurige, feestende menschenmassa, dat we 15 minuten telden op ons horloge voordat de
laatste groep passeerde. Hoog en uitbundig, gul en spontaan laaide de feestvreugde nu uit.
Ons land was weer vrij, ook zij van boven de groote rivieren.
Half 6 werd de stoet op de Markt ontbonden, waarbij de burgemeester een kort slotwoord sprak.
Nogmaals werden de volksliederen van Nederland en Engeland gespeeld en toen verspreidde de menigte zich snel over destraten.

Slot.

Telkens echter kwamen we nog hossende, zingende groepjes tegen die er maar niet genoeg van kregen. Waarlijk, Winterswijk heeft feest gevierd als van ouds in de beste dagen. Later zullen de kinderen het aan hun kinderen vertellen: “Dat was een dag om nooit te vergeten.”
Rest ons nog mede te deelen,dat de Winterswijksche politie onder leiding van Gunnink goed werk geleverd heeft door voor een keurige orde zorg te dragen zooals we dit in vroeger tijden gewend waren en waarbij zij in
alle opzichten de medewerking van het publiek ondervond.

Doel en beteekenis van het Rest-Centre

18 MEI 1945, Nieuwe Winterswijkse Courant

Zoo men weet, heeft het Engelsch legerbestuur in societeit „De Eendracht” een Rest Centre, d. w z. een ontspanningsoord, voor zijn soldaten ingericht.
Deze Engelsche soldaten vertoeven in Duitschland, waar zij een zeer onaangenaam leven leiden. Zij leven daar te midden van een vijandelijke bevolking, waarmede zij alle contact vermijden moeten, missen hier alle comfort, alle gezelligheid —slechts één ding kunnen zij hier doen, n.1. hun dagelijkschen, nog steeds gevaarlijken en harden soldatenplicht.
Dat deze menschen behoefte hebben, zeer, zéér dringend behoefte aan eenige vacantie en ontspanning, begrijpt een ieder.

En daarvoor nu is het ontspanningsoord „De Eendracht” ingericht.
Na een verblijf van 9 onpleizierige en harde maanden in Duitschland, hebben zij recht op 2 dagen ontspanning in het Rest-Centre.
Elke 2 dagen verschijnt hier dus een nieuwe ploeg Engelsche militairen. Driemaal per week is er een dansavondje, zoodat elke groep één zoo’n dansavondje meemaakt … na 9 maand onthouding van ontspanning van dezen aard in Duitschland !
Onze Engelsche vrienden maken het dus zeker niet te bont met hun
ééne dansavondje per 9 maand.

Wij meenen dit te moeten op merken, omdat bij sommigen wel de indruk gewekt is, alsof er „altijd maar gedanst wordt”
Wij moeten ons evenwel ook de moeilijkheden van een legerbestuur kunnen voorstellen, dat zijn mannen in harde plichtsbetrachting en onder harde omstandigheden bijeen moet weten te houden, in goede geestelijke conditie voor de groote, maar uiterst zware taak van den soldaat-in oorlogstijd. En daarvoor is ook noodzakelijk het ontspanningsvraagstuk te regelen. Een vraagstuk, dat voor den soldaat-te velde andere eischen en maatstaven stelt, dan voor de burgerij.

Het Rest-Centre nu is een poging, om den Engelschen soldaat uit Duitschland in onze Hollandsche d. w. z. voor hem vriendschappelijke en prettige omgeving, een gepaste afleiding van twee dagen te bezorgen.
De overige Engelsche soldaten in Winterswijk en ook burgers hebben hier geen toegang, niet, omdat zij niet welkom zouden zijn, doch eenvoudig omdat de kleine zaalgelegenheid van „De Eendracht” hiervoor geen plaats
biedt, en vanzelfsprekend de Engelsche jongens uit Duitschland hier in de eerste plaats terecht moeten kunnen.

Wat de dansavondjes betreft, hiervoor worden onze Winterswijksche jongedames uitgenoodigd; maximaal ontvangt dezelfde dame eens per week een uitnoodiging en vele plaatsgenooten zijn er, die aan deze invitaties gaarne gevolg geven.

Captain Lee Smith zorgt er voor, dat alles in gepaste orde verloopt, en vóór ’t sluitingsuur zijn de festiviteiten afgeloopen en is iedereen thuis.
Wij gelooven wel, dat deze avondjes door iedereen, voor zoover men overigens geen bezwaar tegen een feestavondje met bal heeft, gewaardeerd èn bevorderd mogen worden. Het zijn niet „maar” feestavondjes — het zijn zeer noodzakelijke ontspanningsavonden voor soldaten, die in Duitschland een leven moeten leiden, dat geen burger hun behoeft te benijden!

Anders ligt het geval, hierop willen wij uitdrukkelijk wijzen, van de „verhoudingen”, die tusschen onze jonge meisjes en soldaten (Engelsche zoowel als Nederlandsche soldaten) ontstaan.
Relaties, die dikwijls op de straat of bij geïmproviseerde festiviteiten
worden aangeknoopt.

Ten opzichte van onze jonge meisjes en hun ouders en verzorgers geldt dan zeker de ernstige waarschuwing: weest op uw hoede!
Onze jongemannen, van welke nationaliteit zij ook zijn, hebben nu eenmaal niet altijd het groote verantwoord.heidsgevoel, dat bij het aangaan van een verhouding met een meisje past. Te vaak zoeken jongemannen alleen maar vermaak en afleiding, dat zij spoedig weer vergeten zijn, terwijl de geestelijke en lichamelijke gevolgen voor het jonge meisje erger kunnen zijn

Bij ’t aangaan van verhoudingen moeten onze jonge vronwen in tijden als deze zeker dubbel voorzichtig zijn en in ’t algemeen zal onthouding de voorkeur verdienen.


Het bestuur van de Unie van Vrouwelijke Vrijwilligers heeft met volle instemming kennis genomen van dit artikel. Het acht het den plicht van de Winterswijksche vrouwen en meisjes, het den Engelschen soldaten zoo gezellig mogelijk te maken en rekent er op, dat haar houding zoodanig zal zijn, dat niemand gegronde critiek daarop zal kunnen uitoefenen.

Weest Gewaarschuwd!

19 MEI 1945, Oost-Gelderlander

Op het Hilbelinkspad speelden enkele kinderen met een pantservuist, waarvan de kop af was: schijnbaar leek het ding dus ongevaarlijk, doch toen een grootere jongen het knaapje het ding afnam. omdat het z.i. gevaarlijk was, en het op den grond legde, ontplofte het kruit, dat zich nog in de buis bevond, met het gevolg, dat het linkerhandje van het zoontje van Van O. zoodanig werd verwond, dat het ventje waarschijnlijk dit handje moet missen.
Ouders, past toch op, en laat uw kinderen met geen oorlogstuig spelen, al lijkt het nog zoo onschuldig!

Officieele Publicatie

23 MEI 1945, De Graafschapper

Kijkdagen Paarden
De Prov. Voedselcommissaris afd.Vee en Vleesch maakt bekend, dat op de navolgende plaatsen kijkdagen gehouden worden van paarden, welke destijds door de Duitschers zijn gestolen, geruild, weggevoerd en achtergelaten:
29 Mei Winterswijk „De Harmonie”, 9 uur!

Afvoer, Puin Enz.

VRIJDAG 25 MEI 1945, Nieuwe Winterswijkse Courant

AFVOER, PUIN ENZ.
Puin en afval afkomstig van Bomschade wordt nog 1 keer kosteloos door Gemeentewerken opgehaald, indien dit voor 9 Juni a.s. voor het huis opgeslagen wordt.
De Directeur van Gemeentewerken Winterswijk, 22 Mei 1945

Schaffeld gearresteerd

28 MEI 1945, De Graafschapper

In Duitschland is gearresteerd J. B. Schaffeld, leider der voormalige Ortsgruppe Winterswijk der N.S.D.A.P.

A.D.van Gelder

29 MEI 1945, N.W.C.
Ingezetenen van Winterswijk, welke goederen of waarden, behoorende aan de Synagoge, ter bewaring in hun bezit hebben, worden beleefd verzocht hiervan spoedig opgave te doen bij A. D. van Gelder, Vice-Voorzitter der Nederlandsch Israëlietische Gemeente Winterswijk, Ratumschestraat 3.

A.D.van Gelder

29 MEI 1945, N.W.C.
Voor de enorme belangstelling, ondervonden bij onze terugkeer in de samenleving, is het ons niet mogelijk, anders dan op deze wijze onzen hartelijken dank te betuigen. Familie A. D. van Gelder. Winterswijk, Mei 1945.

A.D.van Gelder

29 MEI 1945, N.W.C.
Langs dezen weg wenschen wij uiting te geven aan onze groote dankbaarheid jegens de Families H. J. Stortelers, op Hoebink, Meddo en G. C. Bent. op Nieuw-Beernink, Meddo, voor de liefdevolle wijze, waarop zij ons gedurende zoo vele bange jaren huisvesting hebben verleend.
Moge Godes zegen daarvoor hun deel zijn. A. D. van Gelder. S. van Gelder—Weiler.
Elly en Jope.Winterswijk, Mei 1945.

Inlichtingen Fam.Maas en Mej.Baer

29 MEI 1945, N.W.C.
Wie kan inlichtingen verstrekken over de familie Maas en Mej. M. Baer of kan aanwijzing geven omtrent de goederen van deze personen. Adres: Vredenscheweg 44.

Vermiste huisraad

01 JUNI 1945, Nieuwe Winterswijkse Courant

Wie kan inlichtingen verschaffen over een groote geverfde hangkleerkast, een ronde mah.tafel (met 1 gedr. poot) 1 langwerpige eikenh. tafel, 1 langw.
eikenh. tafel met vaste schragen en welke wij bij het weer in bezit nemen van ons huis hebben gemist.
J. Willink Azn.,. Wilhelminastraat 33.

Aron D.van Gelder

01 JUNI 1945
H.H. Landbouwers !
Wegens herinschakeling als erkend marktveehandelaar, wil ik mij zeer
gaarne als voorheen, belasten met in-, verkoop en levering van Uw vee.
Aanbevelend, Aron D. v. Gelder,
Winterswijk, Ratumschestraat 3
Handel en Commissionnair in vee.

Oproep aan Winterswijkse vrouwen

DINSDAG 12 JUNI 1945, Nieuwe Winterswijkse Courant

VROUWEN
Nu de scholen weer zullen beginnen,waardoor vele tot dusverre beschikbare krachten gebonden worden, en tegelijkertijd de grote stroom van repatriërenden zich over onze plaats begint uit te storten, heeft de U.V.V dringend behoefte aan vrouwen, die bereid zijn, mede te werken aan de hulp, die verleend wordt aan Rode Kruis en Repatriërenden, en die zich enige dagen per week gedurende een paar uur vrij kunnen maken.
Vrouwen van Winterswijk, helpt allen mede om onze uit Duitsland terugkerende landgenoten het gedwongen verblijf in ons midden zo aangenaam mogelijk te maken. meldt U ten spoedigste aan het bureau van de U.V.V., Markt 25.
Zonder Uw hulp kunnen wij het niet stellen!

Dankzegging

15-06-1945< Nieuwe Winterswijkse Courant

Terugkeerende naar Rotterdam en niet in staat allen persoonlijk te bedanken, zeggen wij langs dezen weg de Winterswijksche bevolking,
Het Roode Kruis en en U.V.V., hartelijk dank voor de groote hulp en het medeleven, tijdens ons verblijf in Winterswijk en na mijn terugkeer uit Duitschland.
In het bijzonder danken wij Mevr. A. v.d. Meer-Harwig, Beuzenesch 6,
F. v.Huet Lindeman, Woold 61. Fam. Deunk, Woold 29 en Fam. Lammers, Woold 58, die gedurende de jaren 1940 1944 onze kinderen zoo liefderijk hebben opgenomen.
W. Borsje. J. D. Borsje-v. Wijngaarden.
Wim en Hennie.
Rotterdam-West, Multatulistr. 29.

Telegram van H.M. de Koningin

18 JUNI 1945, Het Parool

De Burgemeester van Winterswijk richtte zich ter gelegenheid van de bevrijding van ons land met het volgende telegram tot H. M. de Koningin:

„Het is mij een groote behoefte namens de burgerij van Winterswijk Uwe Majesteits en Uwe Majesteits Koninklijke familie hartelijk geluk te wenschen met de bevrijding van Uw geheele volk en Uwe Majesteit
haar oprechte trouw en aanhankelijkheid aan het Huis van Oranje te betuigen”.

Naar aanleiding van dit telegram mocht de Burgemeester van den
directeur van het Kabinet der Koningin de volgende mededeeling
ontvangen:

„Hare Majesteit de Koningin heeft mij opgedragen aan U en de burgerij van Winterswijk Haren dank over te brengen voor Uw telegram en de daarbij gegeven verzekering, die Zij zeer waardeert”.

Hervatting onderwijs

18 JUNI 1945, Het Parool

Het onderwijs voor de le klasse van alle openbare lagere buurtscholen wordt hervat op Maandag 18 Juni a.s. Het onderwijs aan de ol. school O wordt hervat op Maandag 25 Juni a s. in de volgende localiteiten: café j.de Steengroeve” Kloetenscheweg; klas 1 om 9 uur en klas 3 om 13.30 uur. café van Nijkerken, Vrédenscheweg; klas 2 om 9 uur en klas 4 om 13.30 uur. café Willemsen, Waliënschestraat; klas 5 om 9 uur en klas 6 om 13.30 uur..
Alle eventueel thuis aanwezige schoolboeken moeten worden medegebracht.

Graven van Geallieerde en Duitsche militairen.

18 JUNI 1945, Het Parool

Zij, die bekend zijn met graven van Geallieerde of Duitsche militairen, welke zich buiten de Algemeene Begraafplaats bevinden, worden verzocht hiervan opgave te doen ten kantore van Gemeente Werken.

Openlijke Dankbetuiging

VRIJDAG 29 JUNI 1945, Nieuwe Winterswijkse Courant

Aan de Fam.Tenkink, Woold K 184, mijne hartelijke dank voor de gulle gastvrijheid tijdens mijn onderduikperiode

P.v.d.Graaf 
Dordsestraatweg 487
Rotterdam 

Inlichtingen

ZATERDAG 30 JUNI 1945, Nieuwe Winterswijkse Courant

N.S.B.-ers

DINSDAG 10 JULI 1945, Nieuwe Winterswijkse Courant

Naar wij vernemen, is Maandag een aanvang gemaakt, met de afvoer van N.S.B.-ers die hier ter plaatse geevacueerd dan wel ondergedoken waren. Zij zullen naar hun oorspronkelijke woonplaatsen getransporteerd worden, waar ze aan de officiele instanties zullen worden uitgeleverd.

Opzienbarende plundering van goud- en zilverwinkel.

DONDERDAG 26 JULI 1945, Graafschapper.

Kort na de bevrijding van Winterswijk werd de winkel van de firma Sellink aan de Meddoschestraat (de eigenaar, de N.5.8.-er G. F. Sellink was met zijn gezin gevlucht) danig geplunderd.
Weggehaald werden o.a. een groot aantal horloges, gouden en zilveren voorwerpen en fototoestellen. De politie stelde een nauwkeurig onderzoek in, met het resultaat, dat inmiddels ongeveer drie kwart gedeelte van het gestolene kon worden opgespoord.
De hoofddaders van deze plundering zijn Westhof (alias dr. Bigot de la Bouchère, destijds hoofd van den politieken opsporingsdienst, Winterswijk, zijn intieme vriend Fr. Sch., voorts B. en de V., beiden uit Winterswijk. Bovendien hebben nog 11 personen aan de plundering deelgenomen.
Van deze elf personen hebben de meesten de zich onder hun berusting bevindende voorwerpen vóór het tijdstip, waarop het onderzoek plaats vond, teruggebracht, zoo dat hen niets ten laste wordt gelegd. de vier hoofddaders tegenover de politie hadden bekend, zijn ze Maandag j.l. voor den auditeur-militair te Zutphen voorgeleid, waar ze eveneens een volledige bekentenis aflegden.
Westhof is gedetineerd, mede in verband . met een andere zaak,

Hendrik van Regteren

08 AUGUSTUS 1945, De Waarheid

Wie kan inlichtingen verschaffen omtrent mijn zoon HENDRIK VAN REGTEREN, geb. 24-11-’20 te Almelo.
Hij-is opgepakt te Winterswijk en vandaar overgebracht naar Amersfoort. Na die tijd niets van hem gehoord.
Waarschijnlijk overgebr. naar Neuengamme bij Hamburg.
WED. H. v. REGTERTN,
Smitstraat 43, Almelo.

Eindelijk weer thuis.

25 AUGUSTUS 1945, Het vrije Volk

Onze oude plaatsgenoot de heer W te Lindert, thans agent van politie te Groningen, heeft plotseling een bezoek aan zijn ouders te Winterswijk gebracht. De heer Te L. is indertijd door de Duitsers gearresteerd en heeft in verschillende concentratiekampen gevangen gezeten, o.a. in hét kamp Oraniënburg. Hier werd hij door de Russen bevrijd en is na enige omzwervingen in ons land teruggekeerd. Hij brengt thans een kort bezoek aan onze plaats, waar hem een hartelijke ontvangst door vrienden en kennissen werd bereid.

Men kan alles overdrijven

VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1945, Nieuwe Winterswijkse Courant

Tijdens de feestdagen zagen wij trottoirbanden, stoepen en tegels geschilderd in de nationale kleuren. Kortom men had gelegenheid voorbij laten om getuigenis af te leggen van zijn nationale gezindheid.
Een 15-jarige jongen had het echter wel wat al te bar gemaakt.
Die ging in zijn enthousiasme zo ver, dat hij ook een 3-tal paarden, die, onschuldig aan de oranjefeesten, rustig liepen te grazen in een weide aan de Ravenhorstweg , rood-wit-blauw wilde schilderen.
Doordat de paarden niet zo geduldig zijn als trottoirbanden slaagde hij niet in zijn voornemen, en bleef het geval tot wat verfvlekken beperkt.

Opheffing vrouwelijk gevangenkamp Leeszaal

02 OKTOBER 1945

Met ingang van 1 October is het gevangenkamp boven het postkantoor, waarin tot dusverre de vrouwelijke verdachten van politieke onbetrouwbaarheid waren opgesloten, opgeheven. De gedetineerden zullen verspreid worden over verschillende centrale vrouwenkampen in ons land. Zaterdagmorgen is de eerste groep vertrokken naar het kamp Wezep bij Zwolle. Door deze opheffing krijgt dus de openbare leeszaal weer haar oude bestemming terug.

Dat moest niet nodig zijn

VRIJDAG 19 OKTOBER 1945, Nieuwe Winterswijkse Courant

Het verkeer van meisjes en vrouwen op dansgelegenheden en feestelijkheden met geallieerde militairen geeft, als overal in den lande, ook te Winterswijk, aanleiding tot allerlei excessen.
In verband hiermede heeft de politie alhier in samenwerking met de politie van omliggende gemeeten besloten, scherpe controle uit te oefenen in en om deze gelegenheden, waarbij leeftijd en zedelijk gedrag der meisjes en vrouwen het uitgangspunt zijn bij de beoordeling of haar aanwezigheid daar al of niet gewenst is.

J.F.Velle ontsnapt

VRIJDAG 9 NOVEMBER 1945, Nieuwe Winterswijkse Courant

Gevaarlijk individu ontsnapt uit de Kruisberg
Dank zij de activiteit van de P.O.D. te Winterswijk, nog dezelfde dag weer gegrepen. 

Onder een 90-tal politieke gevangenen van de ‘Kruisberg”, welke zaterdag j.l. in Ruurlo waren om aardappels te rooien bevond zich ook de beruchte en tevens zeer gevaarlijke N.S.B.-er, S.D.-agent en v.m. luit der staatspolitie te Winterswijk J.F.Velle, de man waarvan vaststaat dat door zijn toedoen een groot aantal van de besten van ons volk o.a. te Wageningen, de dood zijn ingejaagd. 

Er waren over de 90 gevangenen zegge en schrijve 8 bewakers aangesteld, zodat het voor iamnd als Velle, die daar alle belang bij had, een koud kunstje was om de plaat te poetsen, wat hij dan ook prompt heeft gedaan. 
Toen de P.O.D.te Winterswijk, via de plaatselijke politie, dit zaterdagmiddag vernam, heeft hij onmiddelijk met grote voortvarendheid via telefoon, telegraaf en radio het gehele politie- en grenswachtapparaat in het land gewaarschuwd, met het gevolg, dat des ’s avonds te c.a. kwart voor negen de vogel weer geknipt was.
Op de grens van de gemeente hengelo (G.) en Steenderen belandde de vluchteling bij een boer, die den man met het ongunstige uiterlijk niet vertrouwde en dan ook alle medewerking weigerde. 
Daarop ging Velle bij een andere landbouwer in de onmiddelijke nabijheid, die de zwager was van een mede met hem ontvluchten S.S.-er, zijn geluk beproeven. 
Terwijl hij hier bezig was den inwendige mens te versterken, zond een verstandige buurtgenoot, die het zaakje niet vetrouwde, zijn dochtertje naar de politie te Hengelo (G.), en hield zelf een oogje in het zeil. Toen dan ook even later de marechaussee uit Hengelo arriveerde, was de vluchteling spoedig gearresteerd. 
Bij zijn aanhouding bleek hij in het bezit te zijn van ee groot broodmes, hetgeen hij naar zijn bewering in het kamp gevonden had. Als motief voor zijn vlucht gaf hij op, zijn vrouw te willen bezoeken. Hij wist niet dat deze gastvrijheid genoot in het kamp te Wezep. 
Aanvankelijk werd hij naar de “kruisberg” terug gebracht, doch later door enige zwaar bewapende ambtenaren van den P.O.D. te Winterswijk overgenomen en zwaar geboeid op transport naar Winterswijk gesteld, waar hij in de cel op het politiebureau werd ingesloten.
“Hij mocht anders morgen nog eens weer uit aardappelrooien gestuurd worden”, merkte een der P.O.D.ambtenaren op. 

Wanneer we bedenken dat deze man, die gelijk gesteld moet worden met den allergevaarlijksten misdadiger, indertijd van het kamp “Vosseveld” naar de “Kruisberg” getransporteerd werd, omdat men dit veiliger achtte, mede in verband met een ontdekte voorbereiding tot ontvluchtig en men bovendien de kampleiding in Doetinchem volkomen op de hoogte had gebracht met ’s mans antecedenten en zijn misdadige aanleg, dan vragen we ons in verbijstering af: heeft de kampleiding in Doetinchem dan nog steeds geen lering getrokken uit de voorbeelden van Vught en Harderwijk? 
Het wordt hoog tijd, dat de overheid zich ook eens met de verantwoordlijke leiders van “De Kruisberg” bemoeit, want naar we vernemen, schijnt daar wel meer niet in orde te zijn. Wanneer verantwoordelijke kampleiders blijk geven niet de juiste opvatting van hun taak te beseffen, door de bewijzen te leveren, zoo lichtzinnig om te springen met de offervaardigheid van de besten onder ons volk dat dit tot een voortdurende ergenis wordt van iedereen, dient rigoreus ingegrepen te worden. 

Ingezonden M.M.Poppers

VRIJDAG 07 DECEMBER 1945, Nieuwe Wint.Courant

Winterswijk in oorlogstijd

Mijnheer de redacteur,
Mag ik van uw beperkte plaatsruimte gebruik maken voor onderstaande opmerkingen. Bij voorbaat hiervoor mijn dank.
In het boekje van den heer W. Lelieveld: „Winterswijk in oorlogstijd”, ontmoet ik de volgende passage, naar aanleiding van de slachtoffers onder de Joodse medeburgers: „Reeds vroegtijdig begon in onze gemeente hun individuele deportatie, om later georganiseerd collectief doorgevoerd te worden. Toen gingen de deportaties en massé via het Arbeidsbureau naar het kamp Westerbork, en vandaar naar de gruwelijke massa-vernietigingsoorden, enz.”
Deze passage is niet juist. Het merendeel der Joodse ingezetenen hier in Winterswijk is naar Westerbork en Vught gevoerd na razzia’s door de gemeentepolitie en op grond van de verplichte melding. En verder is het ellendige verraad de oorzaak van veler deportatie geworden.
Het Gew. Arbeidsbureau daarentegen stond buiten deze acties. In de aanvang was het weliswaar ingeschakeld in het Duitse systeem ten opzichte der Joden.
Maar het bureau en met name de toenmalige directeur Stuveling trad met inzicht, wijs beleid en moed op en het heeft toen daardoor het aantal Joodse slachtoffers tot een minimum weten te reduceren.
Vaneen deportatie en masse via het Arbeidsbureau — zoals het boekje vermeldt is dus geen sprake geweest. Hoogachtend
M. M. POPPERS Jr.

Winterswijk, 4 December 1945.
Noot Redactie:
De heer Lelieveld deelt ons naar aanleiding van bovenstaande opmerking nog mede, dat deze in zoverre juist schijnt te zijn, dat de deportatie van de Joden slechts voor een deel via het Arbeidsbureau heeft gelopen.
Overigens viel de nadruk van de betreffende passage meer op het feit dat de Joden en masse werden gedeporteerd, dan op de instantie die dit uitvoerde.
Niettemin is de heer L. erkentelijk voor de opmerking.

Schuilloopgraven

MAANDAG 15 April 1940, Dagblad Tubantia
Vanwege den gemeentelijken luchtbeschermingsdienst worden thans schuilloopgraven aangelegd op een terrein, schuin tegenover het postkantoor.
In het centrum van onze gemeente zijn reeds schuilplaatsen gegraven achter het raadhuis en in de nabijheid van de nieuwe Verlengde Boterstraat.

Het Julianafeest

WOENSDAG 1 MEI 1940, Dagblad Tubantia

Onder auspiciën van de Vereeniging „Volksfeest” is hier gisteren het Julianafeest opgewekt gevierd.
’s Middags om 3 uur maakte de Winterswijksche Orkestvereeniging een muzikale rondgang. In het feestgebouw gaf de W.O.V. vervolgens onder leiding van den heer J. Widemann een concert. Het programma werd geopend met het „Wilhelmus”
Een met zorg samengesteld programma werd afgewerkt. Hierna volgde een kinderbal. Nadat ook de ouderen gelegenheid hadden gekregen voor het maken van een dansje, trok men onder de lustige tonen der muziek in optocht naar de Markt, waar de stoet werd ontbonden.
Op de welde naast het feestgebouw waren verschillende vermakelijkheden, zooals auto-baan, zweefmolen, golfbaan, theater, draaimolen enz
De exploitanten der verschillende inrichtngen maakten goede zaken.
Met een druk bezochten feestavond in het feestgebouw werd de dag besloten.
Voorts werd in eenige café’s gedanst overal was van een echte feeststemming sprake, zoodat Winterswijk het Juliana-feest op waardige wijze vierde.

Poolsche Krijgsgevangenen

WINTERSWIJK.
7 Mei. Hedenmiddag zijn wederom 6 Poolsche krijgsgevangenen, die in het Duitsche grensgebied te werk waren gesteld, over onze grens gekomen.
Ze zijn in de marechausseekazerne alhier ondergebracht om dezer dagen op transport te worden gesteld naar een intemeeringskamp.

Aan de Burgerij

WOENSDAG 15 MEI 1940, Winterswijkse Courant

Bij deze breng ik NOGMAALS onder de aandacht van de burgerij, dat alle bedrijven en werkzaamheden voor zoover eenigzins mogelijk, normaal moeten doorgaan.
Winkeliers mogen niet meer aan hun klanten verkoopen, dan hetgeen voor de 
ONMIDDELIJKE BEHOEFTE STRIKT NODIG IS.

Prijsopdrijving is ten strengste verboden; GEEN HOOGERE PRIJZEN mogen worden gevraagd dan op 9 Mei 1940 golde.
HAMSTEREN is eveneens TEN STRENGSTE VERBODEN;

Bij overtreding van dit verbod zal inbeslagneming van den aangeschaften voorraad volgen.
Ik doe een dringend beroep op allen om de meest mogelijke medewerking aan de maatregelen der gemeentelijke overheid te verleenen.
WINTERSWIJK,15 MEI 1940
                                                                 De Burgemeester van Winterswijk
                                                                         J.KNEPPELHOUT

Onderwijs

WOENSDAG 15 MEI 1940, Winterswijkse Courant

Het GEMEENTEBESTUUR van WINTERSWIJK brengt hierbij ter openbare kennis, dat
ALLE ONDERWIJSINRICHTINGEN 
in de gemeente WEER NORMAAL ZIJN AANGEVANGEN.
Winterswijk, 15 Mei 1940       BURGEMEESTER en WETHOUDERS van WINTERSWIJK  J.KNEPPELHOUT, Burgemeester  D.J.ZWAGERMAN,Secretaris

De Burgemeester van Winterswijk

WOENSDAG 15 MEI 1940, Winterswijkse Courant

De BURGEMEESTER van WINTERSWIJK.
Gelet op de beperkte mogelijkheid van stroomopwekking, wekt de ingezetenen in het algemeen belang op:
DE GROOTSTE ZUINIGHEID IN HET VERBRUIK VAN ELECTRICITEIT IN ACHT TE NEMEN EN HET GEBRUIK TE BEPERKEN TOT HOOGSTENS 2 LAMPEN PER WONING.
Toestellen en apparaten mogen niet in gebruik genomen worden.

Cafe’s moeten om 22.00 sluiten

WOENSDAG 15 MEI 1940, Winterswijkse Courant

De BURGEMEESTER der Gemeente WINTERSWIJK
BEVEELT
dat, in afwijking van het bepaalde in de Algemeene Politieverordening, de cafe’s, tapperijen en dergelijke instellingen, warvoor een vergunning of verlof ingevolge de Drankwet geldt, des avonds na 10 uur, geldende tijd
VOOR HET PUBLIEK GESLOTEN MOET ZIJN EN GEEN DRANKEN MEER MOGEN WORDEN VERKOCHT.                                                         
De BURGEMEESTER van WINTERSWIJK

Duitse Zomertijd

WOENSDAG 15 MEI 1940, Winterswijkse Courant
De Duitsche Zomertijd ingevoerd met ingang van heden 15 Mei
Dit komt hierop neer, dat alle uurwerken 
1 UUR EN 40 MINUTEN VOORUIT
gezet moeten worden.

Eenige Winterswijksche gewonden.

24 MEI 1940 Graafschapbode
Van de in de Arnhemsche ‘ ziekenhuizen opgenomen pl.m. 20 verwonde Achterhoeksche militairen, bevinden zich volgens de door het Arnhemsche Inlichtingenbureau van het Ned. Roode Kruis uitgegeven lijst o.m. onze plaatsgenooten H.J. W. Waanders en B. H. W. Wentink.

Eerste raadsvergadering in bezetting

28 JUNI 1940, Graafschapbode

Een woord van bezinning

Voorzitter J.Kneppelhout richtte zich tot de leden, er aan herinnerd, hoezeer de omstandigheden zich sinds de vorige bijeenkomst hebben gewijzigd.
“Het Nederlandsche grondgebied in Europa is Duitsch bezet gebied geworden, hetgeen weer allerlei verplichtingen tenopzichte van de bezettende macht voor ons meebrengt.
Die verplichtingen mogen wij, aldus de burgemeester, niet uit het oog verliezen, al hebben wij het voorrecht dat het Nederlandsche bestuursapparaat vrijwel intact is gebleven.
Tot die verplichtingen reken ik ook de noodzaak ons tot zoo sober mogelijke discussies te beperken en ons van prikkelende uitlatingen en politieke beschouwingen te onthouden.
Intusschen herneemt Nederland, waar en zoover mogelijk, zijn gewoon aanzien.
Het werk en de werkzaamheden werden weer hervat.
Wij wenschen dat voor zoover noodig te doen in loyale samenwerking met de bezettende macht, zooals het waardigen Nederlanders betaamt, dit is met rouw in het hart, rouw om onze geëerbiedigde wie, gelijk Willem de Zwijger en Prins Willem V het harde lot niet bespaard bleef met het Koninklijk gezin den vaderlandschen bodem te moeten verlaten, wie wij kracht uit den Hooge toewenschen om de Haar opgelegde beproeving te doorstaan, wie wij toewenschen, dat Nederland en Oranje eens weer vereend zullen mogen zijn.
Voorts met rouw in, het hart om onze plaatsgenooten, die bij de uitoefening van hun plicht op jeugdigen leeftijd of in de kracht van hun leven in dienst van het vaderland op het veld van eer zijn gevallen.
Helaas heeft onze gemeente in den nacht van Vrijdag op Zaterdag nog op andere wijjze onder oorlogsgeweld moeten lijden en is zij aan een luchtbombardement blootgesteld geweest met het droevig gevolg, dat wij naast stoffeltjke schade twee dooden, waaronder een ambtenaar ter secretarie, en een zwaargewonde te betreuren hebben.
Voor de overledenen buigen wij in eerbiedige hulde ons hoofd en aan hun rouwende en in diepe droefheid achtergebleven verwanten betuigen wjj onze innige deelneming.
Wij beseffen volkomen hun diep verdriet en hoe zwaar zij door het verlies van hun zoon. man of verloofde getroffen zijn. Mogen zij in het algemeen medeleven met hun verlies eenige troost vinden en moge dit balsum op hun schrijnende wonde zijn.”

De raadsleden verhieven zich bij deze woorden van hun zetel om gedurende eenige oogenblikken in stilte de nagedachtenis der gevallenen te herdenken.
De voorzitter, zijn rede vervolgend, heeft den gewonden toegewenscht, dat de moderne heelkunde een spoedig herstel zal weten te bevorderen.
Voorts memoreerde hij, dat de achter ons liggende weken ook in deze gemeente hun bijzondere eischen hebben gesteld.
Ongedachte vraagstukken eischten een oplossing, meestal op zeer korten termijn. In dit verband bracht spr. dank aan burgerij en ambtenaren, in het bijzonder aan den secretaris en de wethouders voor de ondervonden medewerking en steun.
Nadat de Raad door applaus van zijn instemming met deze woorden had doen blijken, werd overgegaan tot behandeling der agenda.

Raadsid van Dam bedankt

MAANDAG 29 JULI 1940, Graafschapbode

Het Raadslid A. van Dam bedankt.
De Heer A. van Dam, een te dezer plaatse algemeen bekende politieke figuur, heeft zich metterwoon in Amsterdam 
gevestigd. Daarmede is een einde gekomen aan zijn 21-jarig lidmaatschap van den Winterswijkschen Raad.

Op 21 April 1919 nam de Heer Van Dam zitting voor de Fractie der S.D.A.P. In 1931 volgde zijn benoeming tot Wethouder,
welke functie hij tot September 1939 heeft bekleed.
Als lid van diverse vaste raadscommissies verkreeg de Heer Van Dam een breed inzicht in de gemeentelijke instellingen. 
Hij was o.a. belast met het beheer en toezicht op het Gas-en Waterbedrijf, het Badhuis en op het Slachthuis- en Destructiebedrijf.
De Heer Van Dam is, wat men pleegt te noemen, -een „selfmade-man”. Zijn politieke beteekenis voor de socialistische 
arbeidersbeweging was van meer dan plaatselijk formaat.
In de provincie speelde hij lange jaren een belangrijke rol.
Wij mogen zeker ook niet onvermeld laten de leidende functie, welke hij In de Winterswijksche Coöperatie bekleedde.

Uitreiking Textielkaarten

MAANDAG 5 AUGUSTUS 1940, Nieuwe Winterswijksche Courant UITREIKING TEXTIELKAARTEN
Deze uitreiking heeft plaats op vertoon van de Distributiestamkaart en het ingevulde aanvraagformulier.Kinderen beneden der leeftijd van 3 jaar, komen niet voor een textielkaart in aanmerking. De uitreiking zal plaats hebben in: SCHOOL L (SLEESWIJK)

Dinsdag 6 en Woensdag 7 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters A en B
Donderdag 8 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters C,D,E,F,G
Vrijdag 9 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters H.I.J.
Zaterdag 10 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters K
Maandag 12 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters L,M
Dinsdag 13 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters N,O,P,Q
Woensdag 14 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters R
Donderdag 15 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters S
Vrijdag 16 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters T,U,V
Zaterdag 17 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters W,Z

Iedereen moet op de voor hem vastgestelde dag komen, anders wordt men niet geholpen.

Nederlandse Unie

MAANDAG 5 AUGUSTUS 1940, Nieuwe Winterswijksche Courant
INWONERS VAN WINTERSWIJK EN BUURTSCHAPPEN
PLAATST U ALS 1 MAN ACHTER DE 
“NEDERLANDSCHE UNIE”
Stuurt nog heden als sympathie betuiging een kaart met naam en adres aan de “Nederlandsche Unie” , Alexanderstraat 20, Den Haag (gefrankeerd: 3 cent voor briefkaart, 5 cent voor brief), of aan een der onderstaande personen. 

P.BRITTIJN	Prins Hendrikstraat	J.F.OVERWEG	Wilhelminastraat 25
G.J.BEYERS	Groenloscheweg 78	J.W.TE PEELE	Corle
J.B.COLENBRANDER	Wilhelminastraat	E.F.SCHRADER	Kottenscheweg
B.TH.J.GRIMMELT	Satinkplas	J.STEENHUIZEN	Wilhelminastraat 24
B.TER HART	Misterstraat	H.STIENSTRA	Gasthuisstraat
G.HULSTEIJN	Kortestraat 4	B.STEGEMAN	Javastraat
J.A.HIJINK	Kattenberg	J.B.G.TENKINK	Op Lintum
TH.J.JAGERINK	Wooldstraat	G.J.WESSELINK	Groenloscheweg 69 II
A.G.F.KONINGS	Misterstraat	N.C.J.WILLINK	Prins Hendrikstraat
G.J.J.TE KRONNIE	“Gelria”	J.WILLINK AZN	Wilhelminastraat
H.W.KLEIN LANGENHORST	Wilhelminastraat 12	L.N.H.VAN ZUTPHEN	Meddoschestraat
H.NUIJS, Hoofd der School	Corle

Het rijwielbelastingplaatje

WOENSDAG 7 AUGUSTUS 1940, Nieuwe Winterswijksche Courant
Vrijdag is weer de dag dat de fietsen moeten voorzien zijn van een nieuw belastingplaatje, ten teeken dat men zijn belasting voor het voor velen – juist in dezen vrijwel autoloozen tijd – onmisbare “stalen ros” heeft betaald. Het onderhoud en de aanleg van rijwielpaden. Zoals deze door den Bond van Rijwielpadenvereenigingen in Oostelijk Gelderland en ook door ons Gemeentebestuur worden behartigd, geeft het niet rijdend publiek wel de zekerheid dat men meer voor zijn geld krijgt dan alleen het koperen bewijs van betaling.
Zij, die nog geen rijwielbelastingmerk hebben, doen er goed aan zoo vlug mogelijk naar het postkantoor te gaan om zich van een dergelijk plaatje in het bezit te stellen, opdat niet van uitstel, afstel kome en men dus door vergeetachtigheid tegen de lamp zou loopen en meer belasting moet betalen dan noodzakelijk is met bovendien het ongemak, dat men zijn fiets eenigen tijd kwijt kan zijn.

Postverkeer met Duitsland

WOENSDAG 7 AUGUSTUS 1940, Nieuwe Winterswijksche Courant POSTVERKEER MET DUITSCHLAND
Het verzenden van telegrafische postwissels tusschen Nederland en Duitschland zal in beide richtingen van 12 Augustus af weder mogelijk zijn.

Verduisteringskapjes

WOENSDAG 14 AUGUSTUS 1940, Nieuwe Winterswijksche Courant
ADVERTENTIE VERDUISTERINGSKAPJES en VERDUISTERINGSPAPIER
Ook voor wederverkopers.
BOEKHANDEL “CENTRUM” HW HOLDERS

Smokkelaar gearresteerd

WOENSDAG 21 AUGUSTUS 1940, Nieuwe Winterswijksche Courant

SMOKKELAAR GEARRESTEERD
Zoo men weet, loopen dagelijks bussen naar Bocholt en Borken, voor vervoer van circa 180 Hollandsche arbeiders, die werk in Duitsland hebben. Eeen van deze arbeiders, H.te L. alhier maakte van de gelegenheid gebruik om te smokkelen. De verboden waar had hij achter de voering van een handkoffertje verborgen. De Duitsche ambtenaren wisten de smokkelwaar te vinden; H.te L. werd gearresteerd. Sindsdien is de controle op de bussen verscherpt

Ex-raadslid van Dam gehuldigd

23 AUGUSTUS 1940, Graafschapbode

Raadsvergadering
Voorzitter J.Kneppelhout heeft in een korte toespraak hulde gebracht aan het gewezen raadslid, den heer Van Dam, die zich metterwoon te Amsterdam vestigde.
Velen, aldus spr., zullen de inzichten van den heer Van Dam niet altijd hebben kunnen deelen.
Naar U bekend, had ik tijdens mijn eerste ambtsjaar een ernstig meeningsverschil met hem. 20 Jaar maakte de heer Van Dam ongeveer deel uit van den Raad, waarvan 8 jaar als wethouder.
Voorts had hij zitting in verschillende commissies van Bijstand.
Hetgeen hier, mede dank zij zijn werk, tot stand is gekomen en nog zal komen, moge hem hier of elders met ons tot verheugenis strekken, aldus de voorzitter.
Blijkens rapport van de uit den Raad gevormde commissie van onderzoek, waren de geloofsbrieven van den heer Beyers, die in de vacature Van Dam voor de S. D. A. P. zitting zal nemen, in orde bevonden.

Rotterdamse Kinderen Terug

WOENSDAG 28 AUGUSTUS 1940, Nieuwe Winterswijksche Courant
ROTTERDAMSCHE KINDEREN TERUG
De eerst aangekomen groep Rotterdamsche kinderen die door bemiddeling van Mevr.Kuipers-Rietberg bij ingezetenen zowel in het dorp als in de buurtschappen was ondergebracht, keerden gisterenmorgen na een verblijf van 4 weken per trein naar Rotterdam terug.
De kinderen hadden zich goed gehouden en zullen stellig met veel genoegen aan hun te Winterswijk doorgebrachte vacantie terugdenken.

Openbare Kennisgeving

MAANDAG 2 SEPTEMBER 1940, Nieuwe Winterswijksche Courant OPENBARE KENNISGEVING
De Burgemeester van Winterswijk herinnert de bevolking er aan, dat blijkens de oproeping van den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied, opgenomen in de dagbladen van 1 Augustus j.l. ieder demonstratief optreden in het algemeen en elke betooging van afzonderlijke of vereenigde personen, welke voor ’n lid van het Huis van Oranje of tegen de bezettende macht is gericht, met gestrengheid zal worden vervolgd. Hetzelfde geldt voor het dragen van insignes, bloemen, strikjes of eenig voorwerp, waarmee men zijn gezindheid voor het Huis van Oranje tot uitdrukking brengt, alsmede voor het uitsteken van vlaggen of het aanbrengen van andere versierselen aan gebouwen en voorts voor alle andere handelingen, welke tot strekking hebben aanhankelijkheid aan het Huis van Oranje te betuigen.
Hij maant de bevolking tot stipte naleving dier oproeping aan.

WINTERSWIJK, 28 AUGUSTUS 1940  DE BURGEMEESTER VOORNOEMD J.KNEPPELHOUT

Meldingsplicht Joodse inwoners

MAANDAG 07 OKTOBER 1940 N.W.C.

Dë Burgemeester van Wintèrswijk maakt bekend, dat alle Joden, die 18 jaar of ouder zijn en die hun vaste of tijdelijke woonplaats in deze gemeente hebben, zich onder overlegging van trouwboekjes of andere bewijsstukken, waar uit de juiste namen blijken moeten melden ter Gemeente-Secretarie op Dinsdag 8 October 1940 tusschen 2 en 5 uur des namiddags.
De aanmelding kan niet op een anderen tijd geschieden.
Persoonlijke aanmelding verdient aanbeveling; evenwel mag de aanmelding geschieden door ’n lid van het gezin.
Meldingsplicht bestaat eveneens voor alle Joden, zoodra zij na 8 October 1940 den leeftijd van 18 jaar bereiken.
Winterswijk, 7 October 1940.
De Burgemeester voornoemd,
J. KNEPPELHOUT.

Meldingsplicht Volks Deutsche

MAANDAG 07 OKTOBER 1940 N.W.C.

De Burgemeester van Winterswijk maakt bekend, dat alle in deze gemeente verblijf houdende Volks-Deutsche, die in de afgeloopen 20 jaren een andere nationaliteit hebben verkregen, alsmede alle Volksdeutsche, die staatloos zijn, zich Woensdag 9 October 1940, des namiddags van 2—5 uur ter Gemeente-Secretarie moeten melden.
De aanmelding kan niet op een anderen tijd geschieden.
Papieren zooals identiteiskaart, pas, trouwboekje of stamkaart), waaruit de juiste naam, enz. blijkt, moet worden overgelegd. Persoonlijke aanmelding verdient aanbeveling, evenwel mag de aanmelding geschieden dooreen lid van het gezin.
De verplichting tot aanmelding geldt dus onder meer voor: alle vrouwen van Duitschen bloede, die na 1 October 1920 met ee niet-Duitscher zijn gehuwd; alle mannen en vrouwen van Duitschen bloede, die na 1 October 1920 in een ander land zijn genaturaliseerd.
N.B. Om misverstand te voorkomen, wordt er op gewezen, dat Nederlandsche vrouwen, die met een Duitscher zijn gehuwd, zich niet behoeven aan te melden.
Winterswijk, 7 October 1940.
De Burgemeester voornoemd
J. KNEPPELHOUT.

N.S.B.

WOENSDAG 23 OKTOBER 1940, Winterswijkse courant 

De Kring Winterswijk der N.S.B. hield gisterenavond in cafe Piek een kringleden-appel, dat zeer druk bezocht was.
Te ongeveer 9 uur trad de leider der N.S.B. ,Ir.A.A.Mussert, de zaal onverwachts binnen, wat groote geestdrift wekte.
Ir.Mussert nam het woord en zeide o.a.: “dat hij nu wist, dat Hitler, die hij een profeet noemde en volkomen vertrouwde, het beste met Nederland voor had en een vrij Nederland te midden van de overige volkeren, die mede willen bouwen aan een nieuw Europa, zou wenschen”. 

Verder verzekerde de heer Mussert overtuigd te zijn dat, mits wij een verstandige politiek voeren, Indie met zijn schatten en rijkdommen voor Nederland behouden zou blijven.
Hij eindigde met te zeggen, dat wanneer binnen niet te langen tijd, de N.S.B. vlag alom van de openbare gebouwen zou wapperen, de N.S.B. haar prediking, die zij nu sedert 9 jaren in Nederland heeft verkondigd, zal omzetten in de daad:
“Vrijheid, arbeid en brood voor al degenen, die eerlijk werken willen”.
De heer Mussert verliet te ongeveer 10 uur per auto onze gemeente.

Ds.Reeser Gerehabiliteerd

ZATERDAG 26 OCTOBER  1940, Utrechts Nieuwsblad
DS.REESER GEREHABILITEERD
De synode van de Ned.Herv.Kerk heeft Ds.E. Reeser te Winterswijk gerehabiliteerd en als predikant toegelaten in de Herv.Kerk. Zooals men zich zal herinneren werd Ds.Reeser eenigen tijd geleden beschuldigd van het schrijven van anonieme brieven. Hij heeft evenwel steeds verklaard onschuldig te zijn. Tengevolge hiervan was het indertijd niet mogelijk Ds.Reeser te handhaven.

Begrafenis G.J.Smit

VRIJDAG 8 NOVEMBER 1940
Op de Nieuwe Algemeene Begraafplaats werd Woensdagmiddag ter aarde besteld het stoffelijk overschot van den heer G.J.Smit uit de buurtshap Ratum, die door een noodlottig ongeval om het leven is gekomen.

Een groot aantal belangstellenden gaf bij de begrafenis blijk van deelneming en volgde den lijkwagen ten voet naar de begraafplaats.
Aan de groeve werd het woord gevoerd door de heer Ch.Veenemans, die namens het bestuur der Christelijke Emmaschool een woord van dank bracht voor het vele, dat de overledene als bestuurslid voor genoemde school heeft gedaan.
Spreker noemde hem een toegewijd lid.
Hierna sprak Ds.F.C.Zwaal jr.een treffend afscheids- en troostwoord.
Een familielid van den overledene dankte voor de blijken van deelneming.