oudwwijk
Digitaal erfgoed

N.S.B – verkiezingen 1935

Provinciale Staten – verkiezingen – 17-04-1935

9.735 kiesgerechtigden
9.193 (94,4%) opkomst
8.830 geldige stemmen

NSBLijst 3Zetel
1. J.M.Honig26.925ArnhemJ
2. D.A.Konijnenberg532ZutphenJ
3. W.O.A.Koster276BuurmalsenJ
4. H.W.Paes207NijmegenJ
5. A.C.Wesseling111NijmegenJ
6. W.P.C.Bos1207WinterswijkN

Op wie stemde men toen in Winterswijk eigenlijk op 17 april 1935 m.b.t.de NSB?
1. J.M.Honig :716 stemmen – Bron: Boek Dr.Bos,blz.95
6. Dr.W.P.C.Bos Winterswijk : 1056 stemmen – Bron: Boek Dr.Bos,blz.95
Anderen: 27

NSB – 1799 stemmen – (20,37%)

Van alle kiesgerechtigden: 18,47%

Staten 1935.
Geld.stemmen
Staten 1939
Geld. stemmen
Dorp17,211,6
Dorpbuurt15,111,7
Brink/Hup/Henx26,17,8
Miste/Corle30,611,6
Meddo17,28,5
Ratum35,522,3
Kotten33,214,6
Woold25,011,9

Het grootste succes is behaald in de buurtschappen -Kooy,blz.64

Een aantal boeren kiest duidelijk voor Bos, niet voor de NSB,
Bron:Boek Bos, blz.99

STEMBUREAU’S

Gemeentehuis135
School C103
School C108
School C114
School O214
School M132
School M173
School M93
School N93
Miste162
Meddo114
Ratum94
Kotten127
Woold137
Totaal1799
——
1.J.M.Honig716
6.W.P.C.Bos1056
Anderen27
Totaal1799

87,5% v.d.’Bos-stemmers’ komt uit Winterswijk







Gemeente-verkiezingen – 26-06-1935

Gemeente belangen

9.612 kiesgerechtigden
9.118 (94,9%) opkomst
8.879 geldige stemmen

Gemeente-belangen – 1747 stemmen – (19,6%)

Van alle kiesgerechtigden: 18,17%

9 raadskandidaten: 5 NSB-leden – 4 Boerenbond.
Dr.W.P.C.Bos haalt zelf 1585 van de 1747 stemmen.
Daarmee zijn ze de 2e partij in Winterswijk

Gemeente-belangenNSB/
L/M
Zetel
1.W.P.C.BosNSB1585J
2. D.C.WalvoortL&M53J
3. W.SlotboomNSB16J
4. Joh.B.LammersL&M19
5. B.W.WiggersNSB23
6. G.J.BlekkinkNSB11
7. H.H.BessinkpasL&M13
8. F.A.A.SteemanNSB1
9. G.J.WiggersL&M26
Totaal1747

In de gemeente-raad wordt Gemeente-belangen zo goed als buiten gesloten

Lees verder

N.S.B.-verkiezingen 1939

Provinciale-staten -verkiezingen: 19-04-1939

10.423 kiesgerechtigden
9.796 (94%) opkomst

Geen Dr.Bos op de lijst

NSB – 1100 stemmen – (11,62%)

Van alle kiesgerechtigden: 10,55%

Staten 1935
Geld.stemmen
Staten 1939
Geld.stemmen
Dorp17,211,6
Dorpbuurt15,111,7
Brink/Hup/Henx26,17,8
Miste/Corle30,611,6
Meddo17,28,5
Ratum35,527,3
Kotten33,214,6
Woold25,011,9







Gemeente-verkiezingen: 14-06-1939

14 juni 1939

10.423 kiesgerechtigden
9.770 (93,%) opkomst (5202 dorp – 4568 dorpbuurt-buurtschappen)
9.525 geldige stemmen

N.S.B.Lijst 4
1. W.Slotboom722
2. G.J.Blekkink99
3. G.J.te Winkel50
4. D.J.Heinen12
5. N.E.Bol 11
6. W.Roerdink35
7. G.H.Damkot11
TOTAAL939

NSB – 939 stemmen – (9,86%)

Van alle kiesgerechtigden: 9%

Gemeente-belang 1935: 1747 stemmen (19,6%)



Aantal stemmen Prov.Staten 1939/ Raad 1939/

Totaal aantal N.S.B.-leden in tijdsvak 1933-1945

19 april
Staten
14 juni
Raad
Totaal.N.S.B.
leden
1933-1945
ManVrouwAantal
ger.kiezers
Dorp583462428318110
Dorpbuurt989322193
Brink/Hup/Henx706016151
Miste/Corle627127198
Meddo584421165
Ratum795916160
Kotten818415150
Woold696620191
Onbekend7
Totaal1100939572444128

Bron: Kooy blz.86 stemmen / Bron:leden:Kooy, blz.142-143
Aantal gerechtigde kiezers (10.423) is vrij nauwkeurig geschat na dorp/buurtschappen

Wel dient hier zeker rekening gehouden te moeten worden, dat het aantal leden is gerekend over het hele tijdsvlak 1933-1945, voor korte of lange duur.





Een totaal-plaatje 1935-1939

1935 P.S.1935 G.B/G,R,1937 T.K1939 P.S.1939 G.RLeden
33/45
Dorp/
Dorpbuurt
Brink/Hup/Henx
Miste/Corle16295627127
Meddo11466584421
Ratum9490795916
Kotten 127123818415
Woold13782696620
TOTAAL1799174712221100939572
Lees verder

N.S.B. 1933-1939



Vooraf even de verkiezingen 1931

Dr.W.PC. Bos doet bij de Vrijzinnig Democraten voor het eerst mee aan de verkiezingen.
Hij krijgt plaats nr.5 op de verkiezingslijst:
Uitslag:
Enorme overwinning voor de Vrijzinnig Democraten: 2316 (27,69%)
1. G.C.Bent 936
2. Gossink 142
3. Lammers 39
4. Toebes 21
5. Dr.W.P.C.Bos 1053
8363 geldige stemmen

Verkiezingen 22-04-1931 Provinciale Staten zonder Dr.Bos:
Vrijz.Democraten 1857 stemmen (23,18%)
8442 geldige stemmen.

1933

Dinsdag 06 juni 1933
Informatie N.S.B.-oprichtings-avond ‘Cafe Beskers)-blz.110
Eerste mogelijkheid zich in te schrijven als lid.
Sprekers:
v.d.Voort van Zijp- Utrecht
Overwijn – Rotterdam

Maandag 26 juli 1933
Oprichting N.S.B.-Winterswijk Groep 104 -Lokatie: ? – blz.114
Spreker:
Wessels, propagandaleider Utrecht
‘Weder 11 leden erbij – nu plm.100, incl. geheime leden’
Groepsleider: niet benoemd
Secretaris: Pecht
Penningmeester: Joh.te Winkel

Vrijdag 18 augustus 1933
(kan donderdagavond geweest zijn)
Propaganda-vergadering N.S.B. ‘Feestgebouw – blz.114
Spreker: A.A.Mussert
F.W.Wessels – Utrecht
Geheel gevuld feestgebouw
Mussert noemt zichzelf en de aanwezige gelovigen fascisten.
Hij wil nationaal-socialisme

Vrijdag 25 augustus 1933
J.R.Verwers reageert in de Wint.Courant met kritiek op de bijeenkomst – blz.116

Dinsdag 19 september 1933
Besluit N.S.B.-vergadering Lokatie: Hotel Piek- op 07 oktober deel te nemen aan de groote demonstratie-vergadering te Utrecht. – bron Delpher

Dinsdag 03 oktober 1933
Naar we vernemen heeft dr.W.P.C.Bos, lid van de Raad, gekozen op de V.D.-lijst, bedankt als lid van den V.D.B.
Hij zal nog een raadszitting meemaken en dan ook bedanken als lid van den Raad.
De opvolger op de lijst is de heer J.W.Renskers, wonende te Ratum

Vrijdag 20 oktober 1933
Het verzoekschrift aan dr. Bos om niet te bedanken voor den Raad is getekend door ca. 2000 personen van allerlei richting. Dit is hem dezer dagen aangeboden.
Dit verzoek is voor den heer Bos aanleiding geworden om zijn aanvankelijk voornemen om wel te bedanken, terug te komen; hij blijft den zetel bezet!

Dinsdag 31 oktober 1933
NSB Afdeling Winterswijk.
Leider en Propagandaleider benoemd
In de gisteravond in cafe Beskers gehouden, druk bezochte ledenvergadering van de afd.Winterswijk van de Nationaal Socialistische Beeweging werd Ds.Reeser als propagandaleider benoemd, terwijl Dr.W.P.C.Bos tot leider werd gekozen.
Laatsgenoemde wenscht het leiderschap nog enkele dagen in beraad te houden.

Vrijdag 10 November 1993 -blz. 118

01 december 1933
Bij de rondvraag deelde de heer Bos mede, dat ,zooals bekend, hij uit den Vrije Dem. Bond is getreden; doch dat hij het niet moreel verplicht achtte, op grond van de vorige stemming en de 2000 handteekeningen, voor enige maanden verzameld, als lid van den Raad te bedanken. De Raad diende hem niet meer te beschouwen als lid van de V.D.B., doch als zelfstandig raadslid.

December 1933
Propaganda-avond Kotten (blz.118)
Het uiteenzetten v.d.beginselen en wanbegrippen wegnemen.
Mogelijkheid tot aanmelding lidmaatschap
Spreker: Dr.W.P.C.Bos

Vrijdag 15 december 1933
Propaganda-avond Woold (blz.118)
Het uiteenzetten v.d.beginselen en wanbegrippen wegnemen.
Mogelijkheid tot aanmelding lidmaatschap
Zaal geheel bezet
Spreker: Ds.Reeser, Dr..W.P.C.Bos

Maandag 18 december 1933
Openbare samenkomst N.S.B. Vereenigingsgebouw Meddo -blz.118
Het uiteenzetten v.d.beginselen en wanbegrippen wegnemen.
Mogelijkheid tot aanmelding lidmaatschap
Spreker: Groepsleider Dr.W.P.C.Bos .
Grote belangstelling

1934

Donderdag 04 januari 1934
Openbare vergadering ‘Feestgebouw’ (blz.119)
Spreker: Ds.van Duijl , Hilversum

Maandag 08 januari 1934
Propagandaavond Miste- Cafe Kammeijer -Delpher
Het uiteenzetten v.d.beginselen en wanbegrippen wegnemen.
Mogelijkheid tot aanmelding lidmaatschap
Spreker: Dr.W.P.C.Bos
Grote belangstelling

Maandag 15 januari 1934
Propagandaavond Huppel ‘Lappenschaar’ – blz.119
Het uiteenzetten v.d.beginselen en wanbegrippen wegnemen.
Mogelijkheid tot aanmelding lidmaatschap
Spreker: Dr.W.P.C.Bos
Druk bezocht

Vrijdag 19 januari 1934
Propaganda-avond Corle- Vereenigingsgebouw – blz.119
Het uiteenzetten v.d.beginselen en wanbegrippen wegnemen.
Mogelijkheid tot aanmelding lidmaatschap
Spreker: Ds.Reeser, Dr.W.P.C.Bos
Goed bezet -matig bezet ? (blz.119-delpher)
Dr.Bos in zijn toespraak:
– van allerlei zijden komt bestrijding
– beschuldiging anti-semitisme wijst hij af – N.S.B. wil niet de Duitse methode toepassen.
– Nationaal voelende Joden kunnen lid worden, Zionistische Joden gast-geen lid.
Zover ons bekend hebben zich geen leden aangemeldt – blz.121

Maandag 22 januari 1934
Propaganda-avond Ratum -blz.119
Het uiteenzetten v.d.beginselen en wanbegrippen wegnemen.
Mogelijkheid tot aanmelding lidmaatschap
Spreker: Dr.W.P.C.Bos

Januari 1934
Groepshuis gehuurd Stationsstraat 25

Februari 1934 (blz.119)
Dhr.N.Bol benoemd tot concierge Kringhuis N.S.B.Winterswijk

Zondag 11 februari 1934 (blz.129)
Van alle kansels in de R.K..kerken is een brief v.d. bisschoppen voorgelezen, waarin ernstig wordt vermaand, zich niet bij de N.S.B. aan te sluiten.
Een verbod lid te zijn of te blijven is het niet.
Wel voor alle functionaissen, kerkmeester, armbestuuders, onderwijzend personeel.

1935

De werkeloosheid in Nederland (en Winterswijk) is abnormaal hoog.

Januari 1935 (08-01 krant)
Vorming Kring Winterswijk (blz.123) -nieuwe groepsraad
Groepsleider: Joh.te Winkel
Wnd.groepsleider: H.Jansen
Secretaris: H.te Winkel
Penningmeester: W.Sloetjes
Buurtleider: W.Roerdink
Propagandaleider: J.A.B.Jansen
Leider Propaganda en verkiezingsactie: W.P.C.Bos

Dinsdag 29 Januari 1935
Openbare vergadering NSB ‘Harmonie’
Spreker: Graaf de Marchant et d Ásembrourg
UITDRUKKELIJK verklaring desgevraagd:
Iedere Jood in de NSB het recht heeft, als volksgenoot te worden beschouwd.
(Joden konden toen nog lid worden v.d. NSB – oktober 1938 verboden)

Dsindag 23 april 1935
‘Landbouwers stem op den adviseur Uwer boerenbonden- Dr.W.P.C.Bos,
lijst 3, no.6.
Aanbeveling:een groep boeren, NIET-LEDEN der NSB

Aaltensche Courant, 01 maart 1935

REGIONALE BIJEENKOMST -GRAAFSCHAPBODE

Woensdag 06 maart 1935
Openbare vergadering NSB – Feestgebouw
Spreker: A.A.MUSSERT
Stampvol feestgebouw (plm.1500)
Veel boeren aanwezig – blz.60 Kooy)
– speelt in op werkeloosheid en op de boeren.
– veiligheid land dient beter – wij willen niet onder de voet gelopen worden
Rede Ds.Reeser sloeg echter meer aan bij de aanwezigen.

17 april 1935

PROVINCIALE VERKIEZINGEN

25 april 1935
Openbare vergadering NSB -Harmonie
Spreker: Vlekke -Overveen en Dr.W.P.C.Bos (Boek Bos, blz.99)

26 juni 1935

GEMEENTE-RAADSVERKIEZINGEN

Donderdag 27 juni 1935
Groep W1 der N.S.B. (blz.123)
Bestuur:
Groepsleider H.te Winkel
Secretaris H.Klein Poelhuis
Penningmeester: Hulman
Buurtleider: J.Doornheim
HET VORIGE BESTUUR IS EN BLOC AFGETREDEN.
Noot: 26 juni waren de gemeentelijke verkiezingen.

1936

Woensdag 16 september 1936
Openbare vergadering N.S.B. ‘Harmonie; (blz.124)
Spreker: Dhr.Stet – werkloze Amsterdam
Toegang: 20 cent, werklozen 5 cent

Zaterdag 12-09-1936
Verontwaardiging bij veel tegenstanders NSB, vlaggen Hakenkruisvlag op Kringhuis ter ere van verloving Prinses Juliana met Bernhard (blz.124/125)

Disndag 15 december 1936
RAADSVERGADERING BEGROTING (blz.126)
Dr.W.P.C.Bos zei, dat zolang de ‘N.S.B.’-fractie (hij bedoeld Gem.Belangen) genegeerd worden, zij niet met voorstellen komen.

1937

Woensdag 03 maart 1937
Openbare vergadering N.S.B. Soc.’De Eendracht’ (blz.128)
Spreker; W.O.A.Koster
Vooral voor industrielen en middenstanders bestemd.

Maandag 08 maart 1937 (blz.131)
Openbare vergadering N.S.B. -‘Harmonie’
Spreker: Ds.Reeser- met vooral verdediging op Ds.Bik aantijgingen.
– Ds.Reeser spreekt vooral over zijn ‘eigen anonieme brieven’ probleem.
– Verdediging van A.A.Mussert, na aanval van Ds.Bik (landelijk) op hem
– Keuze uit ‘Mussert of Moskou’
– N.S.B.wil geen Duitsche of Italiaansche toestand.
– ‘T.o.v. rassenvraagstuk denkt Mussert anders dan Hitler’
– ‘N.S.B.is een christelijke partij’
400 belangstellenden

Zaterdag 22 mei 1937
Mussert spreekt op de verkiezingsvergadering in het feestgebouw -blz.133/134/135
– Communisme of fascisme is de keus.

26 mei 1937

TWEEDE KAMER VERKIEZINGEN

1938

Vrijdag 14 oktober 1938
Rost van Tonningen spreekt op openbare vergadering der N.S.B.in de Harmonie- blz.137
Groot aantal belangstellenden
Inleiding H.te Winkel
-interessante uitspraak: als het land in gevaar is, zal de NSB gevolg geven aan den oproep der Regeering om het te verdedigen, maar zal zich na afloop daarvan weer tege de Regeering keeren.

23-12-1938
Winterswijkse Courant
Dr.Bos stelt zich niet meer herkiesbaar
Naar wij uit betrouwbare bron vernemen, stelt de heer Dr.W.P.C.Bos, lid der Provinciale Staten voor de N.S.B., wegens drukke werkzaamheden zich voor de a.s. verkiezingen niet meer beschikbaar.
Tevens heeft hij te kennen gegeven, zich bij de eerstvolgende verkiezingen voor den Gemeenteraad, waarvan hij lid is voor Gemeentebelangen, niet meer beschikbaar te stellen.

1939

Woensdag 15 maart 1939
Openbare NSB vergadering Soc ‘De Eendracht’
Sprekers: Vlekke-Overveen en E.Reeser – W’wijk,
Groot aantal belangstellenden
Inleiding: H.te Winkel
– Interessant:
Vlekke: In een tijd leven van geweldige hoogspanning buiten onze grenzen (o.a.hij zal de Kristallnacht bedoeld hebben-Hans), waardoor we de toestand in eigen land bijna zouden vergeten. Spr.zal zich niet op internationaal terrein begeven, doch de volle aandacht schenken aan datgene, wat wij in ons eigen vaderland beleven.Bij de groote int.problemen, die onze aandacht vragen, mag men de bin.politiek niet vergeten.Er heerst hier groote nood……………..
– Reeser: Van alle kanten worden de mensen gewaarschuwd, pas op voor de NSB …en …..
de NSB heeft met Duitsland niets te maken, er is tusschen Hitler en ons, aldus spreker, gelukkig geen enkele verbinding.
Bewijzen, dat de NSB los staat van Duitsland:
– De jodenkwestie i.v.m.Duitschland. Mussert heeft in VenV d.d. november ZWARTop WIT verklaard, dat hij het optreden van verschillende Duitschers tegen de Joden scherp afkeurt.
– Wij zien de fouten van Hitler en Mussolini, maar wij zijn geen zetbazen of knechten van hen en hebben ons eigen programma.

Vlekke was landelijk een v.d. meest prominente sprekers voor de NSB

Woensdag 29 maart 1939
Openbare vergadering N.S.B. Soc.’De Eendracht’
Sprekers: Vlekke uit Overveen en E.Reeser Winterswijk -blz.138

19 April 1939

PROVINCIALE VERKIEZINGEN

Vrijdag 09 juni 1939
Verkiezingsvergadering N.S.B. ‘De Harmonie’
Sprekers: J.H.Feldmeijer – blz.142
Vergadering niet druk bezocht.
Voorzitter H.te Winkel wijdt dit aan wellicht het mooie weer.
-Feldmeijer: Afgerekend dient worden met het groot-kapitaal.

14 juni 1939

GEMEENTE-RAADSVERKIEZINGEN

November 1939:
De N.S.B. zal haar Kringhuis in de Spoorstraat? verplaatsen naar Meddoschestraat 37 (pand Uwland-1711) – blz.140

Lees verder