oudwwijk
Digitaal erfgoed

Hendrik Plekenpol 40 jaar

PLEKENPOL                                40 jaar
Roepnaam: Hendrik
Voornamen: Hendrik
Geboren:  18-08-1902 te Winterswijk
Overleden: 11-04-1943 te Oberndorf am Neckar
Begraven: Ned.Ereveld te Frankfurt Vak/rij/nummer F2 17 
Ouders: Barts Plekenpol (22-08-1863 te Winterswijk-overl.19-02-1940 te Winterswijk) en (getr.09-05-1890 te Winterswijk) Antonia Antonetta Aalbers (21-11-1866 te Aalten-overl.21-05-1952 te Winterswijk)
Partner: Frieda Filip (16-11-1905 te Buer (Dld)-overl…-..-..)  
Trouwdatum: 29-01-1927 te Winterswijk 
Kinderen:
Beroep: fabrieksarbeider
Woonadres: (1920 Vredenseweg 29)  te Winterswijk
Groep:Arbeidsinzet

De stad Oberndorf am Neckar besloot in 2005 een gedenkteken te bouwen als herinnering aan de vele buitenlandse dwangarbeiders die hier tijdens de oorlog 1940-1945 zijn omgekomen.

Uit Winterswijk zijn hier omgekomen:
Johan Fintelman en Hendrik Plekenpol
Ook wordt door Dhr.Willemsen gesproken over Berenschot.

H.J.W.Willemsen (Roelvinkstraat) verteld:

De heer Willemsen weet zich nog te herinneren dat op 17 november 1942 ‘s ochtends de Duitsers bij de directie van Meijerink en zonen kwamen en te kennen gaven dat ze meer arbeiders naar Duitsland wilden hebben en mannen van 18 tot 45 jaar vorderden.
‘De directie heeft nog van alles geprobeerd om ons te houden, maar dat lukte helaas niet.
We moesten binnen een week naar Oberndorf am Neckar in Duitsland om daar oorlogsmateriaal te maken. op 24 november 1942 ‘s middags werden wij met 24 personen met de trein naar Oberndorf am neckar gebracht. Dat ging met de Nederlandse trein naar Arnhem en vervolgens met de Duitse trein over Keulen naar Stuttgart.
In de ochtend van 25 november kwamen wij in Stuttgart aan. De groep van 24 personen werd verspreid over verschillende plaatsen in een grote fabriek, die de naam Manser Werke had.
Toen wij er een week werkten, constateerden we, dat er nog achte personen van Willink-Blijdenstein en nog een aantal Winterswijkse bouwarbeiders in die fabriek werkten. 
Alles bij elkaar waren wij met een groep van 45 tot 50 Winterswijkers.
Er werkten wel tien-tot twaalfduizende mensen. Van alle nationaliteiten. Russen, Italianen, Fransen, Polen en Hollanders.
Als we na het werk uit de fabriek kwamen, moesten we wel een half uur lopen een berg op, naar een cafe-restaurant, dat leijenhof heette.Daar was een aardig meisje en die zorgde voor het eten. Dat was toen nog wel aardig goed. Daar was ook een slaapvertrek. 

We sliepen met vijftien personen op één vertrek. De één boven, de ander onder.
We waren daar toen een maand of zes en het eten werd er niet beter op. Zodat er geleidelijk aan wat van onze vrienden ziek werden. Ze werden dan opgenomen. Rechts van die fabriek was een groot gebouw met vooraan de kantine en achteraan kamers voor zieken. 
Kan mij nog goed herinneren hoe Johan Fintelman, die was opgenomen er aan toe was.
Deze is daar ook overleden. Ook mijn vriend de Winterswijker Berenschot is er gestorven. 
‘We waren daar een goed half jaar’, toen die vreselijke ziekte typhus uitbrak. Het werd steeds erger met de zieke mensen. Het gebeurde wel dat er in één week acht personen overleden. Het eten werd ook steeds slechter. Een beetje koolsoep met ongeschilde aardappelen , daar moest je de hele dag op werken. 
Op zekere dag werden we overgeplaatst naar de barakken, die nog maar een kwartier weg lagen van de fabriek.
In de tijd dat de barakken werden opgezet, zijn wij één keer met verlof geweest in Winterswijk, voor een periode van negen dagen. 
We moesten weer terug naar Oberndorf. Daar aangekomen kwamen wij in die barakken en daar was het eten nog slechter geworden. Als we in de nacht moesten werken, kregen we ‘s avonds in de kantine een klein bordje pap.Daar moest je de hele nacht op werken.
We waren zo’n drie maanden in de barakken, toen we zo’n last kregen van ongedierte. de wandluizen liepen ons
‘s nachts over de lichamen. Het werd één vieze troep. 
In Februari 1945 gooiden van die grote Engelse bommenwerpers de hele machinekamer en het ketelhuis kapot. Nadien zijn we niet veel meer in de fabriek geweest. Onze Winterswijkse vriend Jan Wieskamp lag in maart 1945 in het ziekenhuis, daar in Oberndorf, met een vreselijke ziekte en hij is daar begin april 1945 overleden.
Een half uur lopen van het stadje Oberndorf was ook een straflager, concentratiekamp. 
Daar stierven wel tientallen mensen.
We hebben daar in Oberndorf veel met angst en verdriet moeten leven en veel ondervonden en meegemaakt. Wat waren we blij toen we op de twintigste april 1945 door de Fransen werden bevrijd.


Lees verder

Jan Albert Pillen 55 jaar

PILLEN                                55 jaar
Roepnaam: Jan
Voornamen: Jan Albert
Geboren:  18-12-1889 te Winterswijk
Overleden: 21-03-1945 te Varsseveld
Begraven:
Ouders: Fredrik Jan Pillen (15-02-1836 te Winterswijk-overl.02-02-1923 te Winterswijk).en (getr.25-08-1882 te Winterswijk)  Anna Sophia Blekkink (24-11-1864 te Winterswijk-overl.03-02-1915 te Winterswijk)
Partner: Janna Harmina Vriesen (03-02-1893-overl.16-03-1974)
Trouwdatum: 25-10-1912 te Winterswijk
Kinderen:
Beroep: fabrieksarbeider/inpakker
Woonadres: Iepenstraat 41 Winterswijk
Groep:Burgerslachtoffers

Beschieting bij Algemene begraafplaats  in Varsseveld

Ook voor de spitters was het een zware dag. Zeer begrijpelijk hadden velen den laatsten tijd het spitten gelaten voor wat het was, ondanks alle dreigementen en fulminaties van O.T.- en Arbeidsinzet-,  “autoriteiten”. Zoo langzamerhand werd men fatalistisch en ging men van de stelling uit: de mensch kan maar 1 dood sterven! Een groep was echter dien morgen naar Varsseveld vertrokken, welke plaats dezen dag ook door bommen werd getroffen. Helaas vielen hierbij weer slachtoffers te betreuren, waartoe ook een aantal Winterswijksche mannen behoorden. Er vielen vijf dooden, n.l.:
J.F. Deunk                          R. Veldhuis
B.Geurink                           G.J. Vriesen
J.A.Pillen

J.A.Pillen en G.J.Vriesen waren zwagers

Aangifte overlijden gem.Winterswijk 04 juni 1945


Lees verder

Jan Albert Peters 34 jaar

Peters           34 jaar
Roepnaam: Jan
Voornamen:Jan Albert
Geb:09-04-1906 te Winterswijk
Overl:10-05-1940 te Dordrecht Mijlweg
Begraven: Graf geruimd Alg.Begraafplaats Winterswijk, vernoemd op Monument Ereveld Grebbeberg
Ouders:Jan Derk Peters (30-07-1884 te Winterswijk-overl.17-07-1972 te Winterswijk) en (getr.24-11-1905 te Winterswijk) Gesiena Berendina Oonk (25-01-1888 te Winterswijk-overl.11-06-1949 te Winterswijk)
Verloofd: Truus Knoop
Beroep :Losarbeider
Woonadres: (1920 Misterstraat 54) te Winterswijk
Groep: Koninklijke Landmacht  Soldaat 2-II-28R.I.
Erelijst Gevallenen 1940-1945, pag.1390 no.1 als Jan Abert Peters.

Sneuvelde vlak na de vuuroverval op de kopgroep van het bataljon Ravelli, toen Duitse parachutisten nadrongen en diverse Nederlandse militairen gevangen namen en uitschakelden rond het kruispunt Mijlweg/Zuidendijk.

Jan Albert Peters was verloofd met Truus Knoop

Jan Albert Peters. Tweede rechts.
Erelijst van Gevallenen, blz.1390
02 augustus 1940, G.B.
02 augustus 1940,Tubantie, Delpher
Lees verder

Lambertus Peper 28 jaar

Peper, Lambertus Gerard              28 jaar
Roepnaam: Lambertus
Voornamen:Lambertus Gerard
Geb:22-08-1911 te Winterswijk
Overl:10-05-1940 te Rhenen, Grebbeberg
Begraven:Militair Ereveld Grebbeberg, rij 1 graf 63
Ouders:Pieter Julius Johannes Peper (11-08-1873 te Amsterdam-overl.26-01-1961 te) en (getr.18-01-1907 te Winterswijk) Stiena Aalbers (01-07-1874 te Aalten-overl.27-02-1935 te Winterswijk)
Beroep:spoorwegarbeider
Woonadres: Jan Tooropstraat 31(21?) te Winterswijk , later Leiden
Groep: Koninklijke Landmacht  dpl. Soldaat, 8eCompagnie Mortier en van 8 
Erelijst Gevallenen 1940-1945, pag.1389 no.8

Op 8 juni 1940 gevonden in de kelder van het garagebedrijf gelegen ten oosten van het viaduct langs (noord van) de straatweg Rhenen- Wageningen. Lag tot 8 april 1941 als onbekende militair begraven. 
Had zich verscholen in een kelder van een garage. 
Mogelijk en zelfs waarschijnlijk gevlucht vanaf ( het nog steeds bestaande ) Huize Wilhelmina aan de Grebbeweg, waar een aantal van zijn kameraden door de Duitsers is neergeschoten. 
Deze kelder raakte tgv een (eigen/Nederlandse) artillerievoltreffer onder water waardoor hij verdronk. Wordt op 08 juni  door werklieden gevonden. 
Bron: Rapport van begravingen van Sgt.Sellies

Erelijst van Gevallenen blz.1389

Website: OudLeiden.ml 
LEIDENAREN, GESNEUVELD IN DE MEIDAGEN
Lambertus Gerard Peper, geb. 22 Aug.1911 te Winterswijk, ongehuwd, spoorweg-arbeider, Rhenen.

Aangifte overlijden gem.Rhenen 23 mei 1941


Lees verder

Henk Oortgiesen 9 jaar

OORTGIESEN                                9 jaar
Roepnaam: Henk
Voornamen: Gerrit Willem
Geboren:  14-02-1936  te Winterswijk
Overleden: 24-02-1945 te Winterswijk
Begraven: 
Ouders:Arie Oortgiesen (03-07-1902-overl.06-06-1985)  en Hermina Brinkerink (06-07-1910-overl.02-11-1998)
Woonadres:Keizerstraat 4 te Winterswijk
Groep:Burgerslachtoffer

Zaterdag 24 Febr. ’45 was een zwarte dag voor onze gemeente. ’s Avonds om ongeveer kwart voor tien werden boven het dorp 8 brisantbommen afgeworpen, waarschijnlijk bedoeld voor het Stationsemplacement. Deze bommen misten echter verre hun doel, hetgeen treurige gevolgen had.  Twee projectielen kwamen terecht op en voor het pand van den heer Timmer, bakkerij in de Wooldstraat 55. De verwoesting was verschrikkelijk. Ook belendende winkelpanden werden practisch totaal vernield. Onder de puinhopen werd het lijk van Jan Timmer gevonden, waarmede het leven van een flinke jongeman plotseling werd afgesneden. Voorts kwamen 3 bommen terecht op de perceelen Keizerstraat 2 en 4, welke geheel werden vernield. De bewoners, die zich in den kelder bevonden, werden door het vallend gesteente bedolven, en volkomen geisoleerd.
’s Nachts, ongeveer 1 uur, gelukte het aan het personeel van den opruimings- en herstellingsdienst, na koortsachtig werken, de kelder vrij te maken. Twee kinderen werden levenloos aangetroffen, t.w.:

Grada Schigt, oud 2 jaar, wonende Keizerstraat 2, en
Hendrik Oortgiesen, oud 8 jaar, wonende Keizerstraat 4.
Bovendien werden een 5-tal bewoners van deze perceelen nog zwaar gewond

Henk Oortgiesen in het midden met beide broers.
Aangifte overlijden gem.Winterswijk 26 februari 1945


Lees verder

Willem van Ooijen 35 jaar

OOIJEN VAN                                 35 jaar
Roepnaam: Willem
Voornamen: Willem Dirk
Geboren:  22-12-1909 te Groenlo
Overleden: 24-04-1945 te Winterswijk
Begraven: te Winterswijk. Graf geruimd
Ouders:Jan van Ooijen (18-08-1867 te Aalst-overl.23-11-1948 te Groenlo) en (getr.02-04-1892 te Kerkwijk)  Hendrika Bragt (28-08-1869 te Kerkwijk-overl.04-08-1937 te Groenlo)
Partner: Johanna Gesiena Kimmels (06-05-1913-overl.02-04.2004 te)
Willem Dirk is op 19-08-1937 naar Winterswijk gekomen.
Trouwdatum: te 
Beroep: fabrieksarbeider
Woonadres: Bloemstraat 8
Groep:Burgerslachtoffers

Aangifte overlijden gem.Winterswijk 25 april 1945

Door een betreurenswaardig ongeluk met een vuurwapen, dat op 23 april plaats vond, werd de heer D.W.v.Ooyen ernstig getroffen, aan de gevolgen waar aan hij overleed.

Lokatie: Bureau van Bewakingstroepen, Gasthuisstraat 78 (Dr,Bos, zijn leven zijn tijd, blz.301)

Een zekere N.B.S.-er A, die een haperend geweer probeert te herstellen, treft van Ooyen in de tuin. ((W’wijk in de 2e W.O. blz.275)

Lees verder

Gerrit Obbink 26 jaar

OBBINK                                  27 jaar
Roepnaam: Gerrit
Voornamen: Gerrit Willem
Geboren:  13-12-1917 te Aalten
Overleden: 28-10-1944 te Borken
Begraven: Oude Begraafplaats te Dinxperlo
Ouders:Gerrit Willem Obbink (1874 te Wisch-overl…-..-..) en (getr.22-11-1900 te Aalten) Wilhelmina Eppink (..-..1906 te Aalten-overl.01-11-1940 te Aalten)
Beroep: Landbouwer
Woonadres: Huppel 70 te Winterswijk
Groep:Burgerslachtoffers

Omgekomen bij bombardement Borken

Aangifte overlijden gem.Winterswijk 30 oktober 1944
Lees verder

Henk Nijland 26 jaar

NIJLAND                                  26 jaar
Roepnaam: Henk 
Voornamen: Hendrik Gerrit
Geboren:  04-07-1913 te Enschede
Overleden: 10-05-1940 te Born
Begraven: Alg.Begraafplaats Winterswijk,112/2 Vak A, rij L, nr.13
Ouders:Gerrit Hendrik Nijland(01-01-1885 te Enschede-overl.10-04-1959 te Winterswijk)  en (getr.23-09-1905 te Enschede) Hermina Ribbels (25-01-1884 te Eibergen-overl.03-03-1956 te Winterswijk)
Beroep: Boekhouder Nutsspaarbank
Woonadres: Morsestraat 11 te Winterswijk 
Ze komen op 29-04-1926 vanuit Enschede met 4 kinderen naar Weurden 36
Groep:Koninklijke Landmacht /1e Luitenant, 37e Reg.Inf.
Erelijst van Gevallenen 1940-1945, pag.1381, no.12

Bij de brug te Obbicht over het Julianakanaal, nabij Born, was de 3e Sectie van 1-II-37.RI onder de reserve 1e luitenant Nijland gelegerd ter beveiliging van een ruim 2 km breed vak. De brug was voorbereid voor vernieling. In de ochtend van 10 mei verscheen een zgn. overvalsploeg verkleed als Nederlandse Politietroepen, in werkelijkheid een Duits commando. Op instigatie van de aankomst van deze ploeg ging de luitenant samen met korporaal Epema over de brug de commando’s tegemoet. Bij de versperring vroeg hij de ‘Politietroepen’ om identiteitspapieren, waarop deze de wapens te voorschijn haalden. De luitenant schreeuwde naar zijn mannen het vuur te openen, waarop hij zelf door de ‘moedige’ commando’s werd neergeschoten. De korporaal Epema trachtte de lont van de bruglading nog te bereiken, maar werd voordien gedood door Duitse kogels. De brug werd desondanks niet door de overvalploeg genomen. De later bij het zuidelijker gelegen Berg overgestoken Duitsers kwamen de verdedigers bij Obbicht in de rug en dwongen hen tot overgave.

Aangifte overlijden gem.Winterswijk 30 mei 1945
Erelijst van Gevallenen 1940-1045

Gemeente Obbicht
Monument herdenkt twee gesneuvelde Nederlandse soldaten; Henk Nijland en Mindert Epema . 
Zij kwamen om tijdens gevechten op 10 mei 1940. Het Monument staat bij de brug over het kanaal.
Het Monument is op 10 mei 1992 onthuld en staat voor de strijd voor recht en vrijheid.

Tekst op het Monument:

HIER SNEUVELDE OP

10 MEI 1940

HENK NIJLAND 

(WINTERSWIJK GLD.)

EN 

MINDERT EPEMA

(BOZUM FRI.)

IN DE STRIJD VOOR

RECHT EN VRIJHEID

Tevens is er een Monument op de St.Servaesbrug in Maasstricht.
Vernieuwd 10 mei 2017 i.v.m. foutieve vermeldingen.

Foto: Hans Tenbergen/2020



Lees verder

Otto Neuschäfer 23 jaar

NEUSCHÄFER                                  23 jaar
Roepnaam: Otto
Voornamen: Otto Gerardus
Geboren:  02-02-1917 te Winterswijk
Overleden: 13-05-1940 te Rhenen. Grebbeberg
Begraven:  Militair Ereveld grebbeberg, rij 5, graf 28.
Ouders:Heinrich Neuschäfer (1876-overl.18-12-1945 te Winterswijk) en (getr.23-09-1904 te Winterswijk) Johanna Heuzinkveld (1880-1967)
Beroep: Medewerker Organon
Woonadres:(1920 Wooldseweg 24 te Winterswijk . Later  te Oss 
Groep:Koninklijke Landmacht  Dienstplichtig Soldaat Staf III-11 R.I.
Erelijst van Gevallenen 1940-1945, pag.1379, no.2.


Op 18 mei 1940 gevonden in het bos tegenover het Hotel De Grebbeberg, zuid van de straatweg Rhenen-Wageningen.
Akte:Rhenen, no.414,staat, Wonende te Oss.

Otto Neuschäfer werd in Winterswijk geboren op 2 februari 1917 als jongste zoon van Heinrich Neuschäfer (1876-overl.18-12-1945) en Johanna Heuzinkveld (1880-1967).
De vader van Otto was Fleischermeister en hoofd van de slachterij, werkzaam bij N.V. Zwanenburg’s Slachterijen en fabrieken te Winterswijk.
Otto is in de jaren ‘30 naar Oss gegaan naar de firma Organon

Erelijst van Gevallenen 1940-1945
12 juni 1940, Tubantia
Foto: Hans Tenbergen


Lees verder

Arend Jan Navis 28 jaar

NAVIS                                   28 jaar
Roepnaam: Arend Jan
Voornamen: Arend Jan
Geboren:  26-08-1914 te Winterswijk
Overleden: 01-12-1942 te Borken
Begraven: Alg.Begraafplaats Vak C 80 1214
Ouders:Arend Jan Navis (15-08-1871 te Winterswijk-overl.22-04-1927 te Winterswijk) en (getr.16-02-1900 te Winterswijk) Dora Hendrika Deunk (02-12-1876 te Aalten-overl.06-02-1925 te Winterswijk)
Partner: Geertruida Willemina Toebes (07-11-1915 te Winterswijk-overl.06-02-2012 te Winterswijk)
Trouwdatum: 24-01-1936 te Winterswijk
Kinderen:
Beroep: Landbouwer
Woonadres: Oostervoort 6 te Winterswijk
Groep:

Aangifte overlijden gem.Winterswijk 27 januari 1947
Foto: Hans Tenbergen.2020


Lees verder