Joods Psychiatrische inrichting 24-05-1910 – 1943 Geneesheer-directeur: 1936 tot 1943 dr. Jaques Lobstein ( 07-05-1945-Tröbitz)
20-01-1943: In opdracht Zöpf. 100 man Ordedienst Westerbork (commandant Arthur Pisk) ontruiming geestelijk gehandicapten/psychiatrisch ziekenhuis Apeldoorn. (1200 patienten-330 verplegenden/verzorgerden-Gen.Dir.Dr.J.Lobstein) Gemmeker, Spanier aanwezig Dag te vroeg. Groot deel verpleging en beperkt deel bewoners (plm.10%)konden vluchten. Ontruiming 21-01-1943: ’s middags: Leiding Aus der Fünten. De ontruiming en behandeling v.d. patienten naar de vrachtwagens en trein was meer dan schandalig. Trein rechtstreeks naar Auschwitz. Eerst geen verpl.personeel mee. Op laatst door Aus der Fünten geeist: 20 vrijwillig/30 aangewezen. Overig personeel 1 februari 1943 naar Westerbork gedeporteerd Spanier diep geschokt
Bial, Arthur (1889-1953) Nation.: Duits-Joods vluchteling Plaatsvervanger Frits Spanier
Breslauer, Rudolf 04-07-1903 – 28-02-1945 Nation.: Duits-Joods vluchteling. 1942 kamp Westerbork Fotograaf/Filmmaker- Westerbork film mei 1944 Transport 04-09-1944 Film mei 1945 aangetroffen kantoor Gemmeker Den Haag
Glaser, Alfred (26-12-1914- Nation.: Duits-Joods vluchteling Bediende woning Gemmeker
Kroonenberg, Johanna (24-12-1917- Nation.: Ned-Joods Secr. Schlesinger en registratie
Na de Reichskristallnacht van 9 november 1938 waren ongeveer 10.000 joodse vluchtelingen legaal naar Nederland gekomen, en nog enkele duizenden illegaal.
Drenthe Nederland 00-02-1939 Besluit oprichting Joods vluchtelingenkamp
Joods vluchtelingenkamp 09-10-1939
Aankomst eerste 22 vluchtelingen Leiding: Dir.: D.A.Syswerda, Amersfoortse onderwijzer. Reg. Dep.Bin.Zaken 00-01-1940 Eind januari 167 vluchtelingen 00-05-1940 Vlak voor inval 750 vluchtelingen 10-05-1940: Evacuatie-plan 750 vluchtelingen toegezegd door Ned.regering inwerking. Echter gefaald.
16-05-1940: Leiding: Comm.J.Schol. Dep.Justitie (30 medewerkers) Toezicht: Marechaussee (15) Restricties: Verbod kamp te verlaten, verplichte arbeid, twee appèls, censuur in-en uitgaande post.
19-05-1941: Besluit Reichskommissariat Niederlande, verwijderen van alle Joden uit Nederland.
Eind 1941: Besluit in te richten als doorgangskamp Joden. Januari 1942:Bouw 24 barakken a 200 tot 300 bewoners (voor 5000-7000 vluchtelingen)
Tussen eind maart en begin mei 1942 aankomst eerste groepen Joden
Commandant: Befehlshaber der Sicherheitspolizei und des SD dr. Erich Deppner: SS-Sturmbannführer und Regierungsrat Orders nu vanuit Den Haag: Wilhelm Harster en Wilhelm Zöpf 7 wachttorens, 2 mtr.hoge prikkeldraadverspering. Marechaussee: Binnenbewaking Versterking Marechaussee: SS- Wachbataillon: Buitenbewaking Tweede Compagnie van het SS-Wachbataillon Nord-West Beide ondergebracht in Heidelager (enkele km.van kamp) Uiteindelijk Marechaussee ook buitenbewaking. Belangrijkste constante factor op dat moment: Kurt Schlesinger.
Schlesinger werd ook de Joodse SS-er genoemd of wat vriendelijker ‘De Burgemeester van Westerbork’ (Dagelijkse leiding) Belangrijke rol in het samenstellen van transporten.
Duitse joden vaak vanaf 1939 in Westerbork, promoveerden in juli 1942 tot Alte Kampinsassen – alte Lagerinsassen plm.1200 Stamlijst= onmisbaar Door medegevangenen de ‘adel van Westerbork’ genoemd De Duitse Joden hadden meer te vertellen in Westerbork. Versterkten hun positie bij komt Nederlandse Joden. Duitse Joden, vluchtelingen aldaar van het eerste uur. Mechanicus probeerde deze hiërarchie te doorbreken. (zie Mechanicus)
15-07-1942 Eerste trein Auschwitz
01 september 1942: Commandant: Josef Hugo Dischner SS-Obersturmführer 09 oktober 1942: Commandant (tijdelijk): Bohrmann Polizei-Inspektor 12 oktober 1942: Commandant: Albert Konrad Gemmeker SS-Obersturmführer
02 oktober 1942: Spoorbaan kamp Westerbork gereed. Eerste transport. Voorheen vanaf Hooghalen.
05 oktober 1942: Eerste doorsturing vanaf Joodse werkkampen
00-01-1943 Bewaking onder bevel van luitenant J. Rebel en opperwachtmeester A. de Jong.
Mei 1943: Nu ook gemengd-gehuwden naar Westerbork
Voorjaar 1943: ‘Kopfgeld’. Div.instantie’s, waaronder Colonne Henneicke (mrt-okt.1943), maar ook ‘free-lancers. Opbrengst: 7,50 per Jood. Midden 1943: Razzia’s -huis aan huis-
08-02-1943: Grootste ontvluchting: 10 gevangenen.
02-03-1943: Eerste transport Sobibor
10-03-1943: Vanaf nu alleen nog goederenwagons
31-07-1943: Polio geconstateerd. Geen transport 21-09-1943 tot 15-11-1943, m.u.v.19 oktober. Gemmeker rekken polio-periode om kamp in stand te houden?
00-00-1944: Bewaking Marechaussee’s vervangen door Grenzschutzpolizei Begin oktober 1944 Marechaussee’s vertrokken.
11 januari 1944: Aanvang wederom transporten, na de polio-periode
02-09-1944: Gemmeker deelt mee, in opdracht, dat kamp geevavueerd wordt en iedereen op transport met uitsluiting van 300 Gemengd- gehuwden niet (600) Daarna nog 3 transporten (3,4 en 13-09) Karl Schöngarth geeft opdracht totale ontruiming (barakken naar Ravensbruck), echter Gemmeker en Zopf willen kamp handhaven.
05-09-1944: Vlucht 4 joden- allen gevangen en geexecuteerd.
06-09-1944: Dag na ‘Dolle dinsdag’ Binnenstormen gevluchte NSB-ers zuiden/westen Nederland. (5000-8000) Prikkeldraad tussen beide groepen. 10/11-09-1944 vertrek NSB-ers naar Lüneburger Heide
13-09-1944 Laatste trein Bergen-Belsen
17-09-1944: Operatie Market Garden. Arnhem-Nijmegen Spoorwegstaking- waaronder ook Westerbork-einde transporten
07-04-1945: Ontruiming Duitse goederen kamp Westerbork
Op 12 april 1945 bevrijdden de Canadezen 876 Joodse gevangenen in kamp Westerbork. Van hen hadden 500 de laatste trein zien vertrekken, de rest was in de laatste oorlogsmaanden opgepakt.
Aantal gevluchten uit Westerbork: plm.300 Grootste ontvluchting: 08-02-1943: 10 gevangenen. Kamporder 5 (11-2-1943): Bij ontvluchtling 10 barakgenoten op transport.
‘Boulevard des Misères’ = transportlijn in het kamp
Boulevard des Misères
Grüne Polizei = treinbegeleiders
Plattegrond Westerbork
Eind 1943-begin 1944 is Gemmeker op kerstverlof naar Dusseldorf geweest en hier heeft hij de schade o.a. aanschouwd na het bombardement van 12 juni 1943. Vlgs.speculatie van Mechanicus kwam hij hier tot overtuiging dat Duitsland de oorlog zou verliezen. Gemmeker kwam in ieder geval chagrijnig terug naar Westerbork.
