Al veur Paoschen was ’t mooie waer begonnene en ’t hadde al maor anehollene töt Pinkstern.
Noo en dan kwam der is ’n biesken raenge en dan ha’j waer warmen zunneschien.
Men kon der neet bli’j genog met wezzen.
Grootmooder, dee al heel old was, zae, dat ze zich haoste zonne uutgaonden dag as van dit jaor neet kon herinnern.
‘tGrös broesden uut de grond; half April was der veur ’t vee volop.

Knelis en Willem, de beide kleine tweelinge, kregen iedern dag wat ni’js te zeene.
Gistern wazzen der bloomen in den knop en vandage stonnen ze heelemaole los.
Vandage hadde ’n struuksken al ziene täkskes nog kaal en morgen zatten der kleine greune blaekes an.
’t Was Pinkstern ewordene.
Vader, mooder en grootmooder wazzen met de allerbeste kleere an nao de kerke gaone.
Jan, den grooten breur van de jonges mos veur ’t vee zorgen en de pot kokken.
Knelis en Willem laggen buten, onder den paerboom.
Mieken, het zwarte hundeken,was bi’j eur.

De zunne scheen helder. Muurbloomen en seringen ko’j dudeluk roeken.
„Mo’j de sneeballen is zeen,” zae Knelis.
„Hè jao,” zae Willem; „wat bunt ze noo mooi wit.”
„Gistern wazzen ze lange zoo wit nog neet.”
„O nee.”
Sneeballen, dat wazzen prachtige bloomen.
Grootmooder heel der bezunder völle van.
Zee hadde eigens het beumken epot, doo ze nog ’n jonk dearntken was.
Het beumken was groot ewordene, al grooter en grooter en ieder jaor hadden der al meer en meer sneeballen anezaetene.
Maor op ne keere, met ’n zwaor onwaer, was der ne windstötte kommene en hadde den boom töt op den grond afeknapt.
’t Hadde grootmooder hard -espettene.
Maor. kiek, in ’t volgende veurjaor was der uut eene van de wortels ne mooie lange lodde opeschottene.
Men hadde ze laoten staon en noo was dee lodde ok al waer ’n beumken, dat ieder jaor bleuiden.


De jonge spraon begonnen te schreeuwene.
“Dee hebt al waer honger,” zae Willem.
„Jao,” zae Knelis; „en ze hebt zoopas nog wat ehad.”
Den paerboom was hol.
In de holte hadden de spraon eur nust.
Het wiefken hadde der earste mooie blauwe eiere in eleg.
Daorop wazzen de olde vöggele ne pooze an ’t breun ewest.
En noo zatten der jongen in ’t nust.
lederbods begonnen ze te schreeuwene en kroppen nao bovven, da’j eure gapende nibben zeen konnen.
Noo en dan ko’j der eene haoste-heelemaol zeen.
Jan hadde al ezeg, dat ze wal gauw vlugge zollen wezzen.
„Kiek, daor he’j der eene van de olden,” zae Knelis.
De olde sprao zat op ’n täksken met ne piere in den nibbe.
De jongen begonnen noo nog völle meer laeven te makene.
-Wup! vloog den olden nao ’t nust en stopten eene van de jongen de piere in den nibbe.
Rrrrt!-weg vloog e waer.
Effen wazzen de jongen noo stille.
„Zee, daor he’j den andern,” zae Willem.
Het genk al maor zoo deur.
Dan kwam den eenen olden der an met wat in den nibbe en dan weer den andern, en soms wazzen ze der ok wal is te gelieke.
Mieken stak de kop op.
Wat’zag e daor?


O, de kloeke met de kuukskes.
Ze leep kort bi’j de haege.
lederbods krabden ze de grond luk los en tokkersketen de kuukskes bi’j zich.
Noo en dan nam ze ’t een of ander eigens op en leet dat deur eene van de kuukskes uut den nibbe nemmen.

Mieken, het zwarte hundeken, hadde alle respekt veur de kloeke met de kuukskes ekreggene.
Doo de henne veur ’t earste met eur kleine völksken buten leep, was de hond ni’jsgierig kort bi’j eur ekommene, umme de kuukskes is te bekiekene en te beroekene.
Maor veur e good woste, wat er rech gebeurden, hadde de olde henne um
op de kop ezaetene; ze krabden met de peute en hakten met den nibbe en sloog met de vlögele.
Mieken genk hard an ’t galvern en was bli’j, dat de henne em endeluk leet loopen.
’n Paar keere was ze later ok nog is op em anestovvene… ,


Noo kon Mieken stille blieven’ zitten, want de henne vond daor kort bi’j de haege zoo volle lekkers, dat ze an gin hond dachte.
Wat zatten de jonges daor fijn!
Verveelen hoofden ze zich neet te doone.
Der was joo altied wat te kiekene; dan nao de spraon en dan nao de henne met de kuukskes en dan nao Mieken en dan nao wat anders.
Mooi was ’t ok, a’j languut op de rugge laggen en de wölkskes deur de blauwe loch zaggen drieven.


„Jonges!” Jan reep eur.
„Jonges, waor bu’j?”
„Hier!” reepen Knelis en Willem tegelieke.
Eene van de olde spraon, dee net waer klaor ston, umme eene van’ de jongen iets in den nibbe te stoppene, schrok der zoo van, dat ze de piere leet vallen.
Ok de kloekhenne keek op en Mieken spitsten de oarne.
„Jonges! Kom i’j tienuurhollen?” reep Jan.
„Jao!” reepen ze waerumme en draafden nao huus.
Ha, dat zag der good uut in de kökkene.
Jan hadde veur ieders ne pannekooke bakkene.
Ja, den Jan kon wat!
„He’j der zin an, jonges?” vroog Jan.
„Nou!” zae Knelis.
„Ik hebbe nog meer zin as de jonge spraon,” zae Willem.

Met zich dreen heelen ze geneugluk tienuur.
Doo ze der met klaor wazzen wollen Knelis en Willem waer nao buten.
„Waor gao’j hen, jonges?” vroog Jan.
„Waer nao den paerboom,” zae Knelis.
„Daor is ’t fijn,” zae Willem.
’n Peusken hadden ze der ezaetene, doo eene van de jonge spraon op den rand van ’t gat in den paerboom genk zitten.
„Zee’j dat?” vroog Knelis.
Net had e ’t evraogd, doo de jonge sprao nao .ondern kwam fladdersken. Mieken wol der daluk hen, maor de jonges heelen em teggen.
„Wi’i mot de jonge sprao vangen en waer in ’t nust doon,” zae Willem.
„Jao,” zae Knelis, „want ze kan nog neet good vleegen en as de katte eur zuut, is ze der bi’j


Het vangen duurden nog ne heele pooze, want den jongen voggel wol zich nog zoo makkeluk neet laoten kriegen.
Maor endeluk kreeg Willem em te pakkene, an de kante onder de haege. Hee schreeuwden moord en brand en beet Willem ok nog gauw in de hand. „Zonne lummel,” smeelden Willem; „noo bit e mi’j ok nog.”
Hee wier waer in ’t nust edaone.
„Zeezoo; da’s in odder,” zae Knelis.
De jonges wazzen meu en warm ewordene van ’t gevangte.
Languut gengen ze noo in ’t grös liggen.
Earste praotten ze nog luk, maor zeutjesan wiern ze al stiller en stiller.
Ze deen de oogen too.
Ze heurden de kloekhenne en de spraon nog, maor de geluden wiern al zachter en zachter en schenen al wieter en wieter weg te gaone.
Endeluk was alles stille, o zoo stille.
De jonges sleepen.


Verbaasd sloogen ze endeluk de oogen waer op.
Grootmooder ston bi’j eur.
„Ik wol ow ophalen,” zae ze.
“Wat… wat… wat,” zae Knelis.
„Ik hebbe slaopene,” zae Willem; „dat geleuf ik teminsen.”
„Jao, i’j sleepen beide, doo’k bi’j ow kwam,” zae grootmooder.
„Bunt grootmooder en vader en mooder dan noo al waer in uut de kerke?” vroog Knelis en keek luk verwezzen.
„Jao,” zae grootmooder en mos ietskes lachen;
„jao, wi’j bunt der waer en wi’j hebt uns al umme trokkene en de taofele is al in odder.
Gaot maor gauw met nao binnen, dan wi’ we is zeen, of Jan lekkern soep ekokt hef.”
No, of ’t Jan ekönd hadde. Jan kon heel best alleene in heun en veur alles zorgen.

As grootmooder en vader en mooder waer in kwammen, was altied alles prompt in odder.
Noo ok.
Jan zienen soep was meer as lekker.
Niks had e der uut vergaetene en niks had e er te völle in edaone; gin zalt te völle en gin greunte te weinig.
Doo ’t aeten op was, genk grootmooder bi’j ’t kleine teufelken zitten.
De jonges mosten bi’j eur kommen en ze vertelden eur wat van ne Pinkstergeschiedenisse.
Alles good begriepen konnen ze neet, maor ‘t_was toch heel mooi en ’t gaf eur ne wonderluken glans an dissen dag.
Zoo. — De jonges hadden netjes nao grootmooder eluusterd.
„Noo wi’ we is nao buten gaon, wat jonges,” zae grootmooder.
De tweelinge wollen ’t wal gearne.
Alles lag in zunneschien.


Grootmooder sleurden earste Is nao den hof.
Bi’j iedern bloomenpol bleef ze efkes staon, bi’j de plumelevearn, bi’j de witte pinksterbloomen, bi’j de muurbloomen, bi’j de poppejeine, bi’j de seringen en ’t langste bi’j de sneeballen.
„Magge wi’j der eene van hebben, grootmooder” vroog Willem.
’t Was net, of ze ’t neet heurden; ze ston maor stille te kiekene, in gedachten.
„Grootmooder,. magge wi’j ne sneebal hebben?” vroog Knelis ’n peusken later.
„Wat, jonges, wat? Wat was der?” vroog grootmooder.
„Of wi’j ne sneebal mochten hebben,” zae Knelis.
„Jao, da’s good. leders eene, dat mag wal.”
Grootmooder plukten der twee af en gaf ze der ieder eene.
Hè, wat mooie dinge.
De jonges stakken ze zich op de borste.
Grootmooder plukten veur zich eigens ne muurbloome en rook der iederbods an.

In den appelboom zat ne toetvinke hard te fluitene.
Witte, gaele en bonte pannevlöggele vlogen rond um de bloomen.
Bi’jen en hommelkes gonsden hen en waer deur den zunneschien.
De jonges wollen gearne hebben, dat grootmooder ok effen met genk nao den paerboom, umme de spraon te zeene.
„Allo dan,” zae ze opgeruumd.
De jonge spraon schreeuwden en gaapten nog aeven hard as veur den meddag.
En de olden wazzen nog aeven drok met voorn.
„Noo gao we is deur den goorden,” zae grootmooder.
Ze leep veuruut deur de vaorn en de jonges dröttelden eur nao.
De vruchten stonnen good.
Bi’j den hook met raap bleef grootmooder waer ne pooze staon.
Den raap bleuiden; ’t was ne zee van gaele bloomen.
„Hoo liekt ow dat, jonges?” vroog grootmooder.
Knelis en Willem vonden ’t prachtig.
„Hoovölle bloomen zollen ’t wal wezzen,” vroog Wilem;
„wal doezend?”
„Nog völle meer,” zae grootmooder.
„Dee kan gin mensche tellen,” zae Knelis.


„Nee,” zae grootmooder; „en noo mo’j is efkes heel stille wezzen. — Luuster.”
Ze luusterden alle dree.
Hmmmml geng ‘t.
„Dat doot de bi’jen, joo grootmooder,” zae Knelis.
„Jao,” zae grootmooder. „Zee’j ze wal?”
Jao jao; noo zaggen de jonges ’t good.
Ovveral en ovveral zatten der bi’jen op de raapbloomen of vlogen van de eene bloome nao de andere. Wat ne boel.
„Mo’j is zeen, wat; ze drok bunt,” zae grootmooder.
„Ze bunt allemaole bezig umme honnig uut de bloomen te halene.
En at ze genog hebt, dan vleegt ze nao ’t schoer en brengt het in de huven. Jao, dee dierkes mot zich genog plaogen umme an de kost te kommene.”
„Dee hebt noo gin Zondag,” zae Knelis wies.
„Nee,” zae grootmooder; „dee kent gin Zondag.”

Achter langs den goarden streumden de baeke.
Op den oever ston allerhande holtgewas en daortusschen ha’j ok voelboom; dee bleuiden met mooie witte bloomen.
Grootmooder haalden eur tornemesken uut den naozak en sneed ’n mooi geeuw täksken van ne kwekkebaeze.
De jonges kekken eur ni’jsgierig an.
„Wat wi’j, grootmooder?” vroog Knelis.
Ze zae niks.
Earste sneed ze ’t höldeken an de eene kante schuun af, maakten der ’n krengelken umme, snee der ok nog ’n häpken uut, genk op de eene knee in hegge liggen, heelt ’t höldeken op de andere knee en begon der met het messenhech op te kloppene.
Daorbi’j zae ze;

„Sap sap siepe
Wanneer bus dow riepe,
Te meie, te mele,
As alle vöggeikes eiere legt,
Klop, klop, de bast er af.”

Doo nog ins hetzelfde, en daorop draeiden ze ’n huudken bast van ’t höldeken af.
„Wat doo’j toch, grootmooder?
Wat maak i’j?” Vroog Willem.
Grootmooder snipperden efkes an ’t höldeken, waor den bast af was, schoof der den bast waer an, stak ’t höldeken in de mond en:
fuut, fuut, fuut!
’n Fluiteken.


Grootmooder hadde ’n fluiteken emaakt.
Ze maakten der nog eene bi’j.
Zoo; de jonges kregen der ieders eene.
„Zö we noo waer nao huus hen gaon?” vroog grootmooder.
Jao, dat was good.
Knelis en Willem fuutketen op eure fluitepiepkes. —

Vader, mooder en Jan zatten buten onder den appelboom.
De jonges mochten veur grootmooder en veur zich zelf ok ne stool halen. Vader en Jan haalden de taofele uut de kökkene.
Mooder hadde de thee gaar.
Heel geneugluk zat men bi’j mekare te praotene en te genietene van’t mooie waer.
Knelis en Willem, vonden ’t jammer, dat de andern endeluk waer nao binnen mosten umme ’t vee te verzorgene.
Zee bleven nog buten töt de zunne was onder egaone.
Doo reep eur grootmooder.
’t Was ne bezunder prachtigen dag ewest en ’t wier ok nog ne heelen mooien aovend.
De raams wazzen opeschowene en de veurdeure bleef los staon, ummé de lekkere zachte butenloch nao binnen te laoten kommen.
„Heur,” zae Jan; „ne nachtegaal.”
Ze luusterden alle en heurden den nachtegaal dudeluk slaon.
„Den mot in linzen hof zitten,” zae Jan.
„Ik wol, at e der maor nustelden,” zae Knelis.
„Wee wet; misschien deut e ’t wal.”


„De kikvorschke kö’j ok heurn,” zae mooder.
Ne goeie maond gelaene, den aovend veur Paoschen, hadde grootmooder de broene kikvorschke heurn knorren in den graven achter de schoppe. Noo wazzen de greunen an de gange.
Dee maakten völle harder laeven.
’t Was één gerebberskete.


Knelis en Willem mosten eur aovendaete ebroeken.
Vader, dee effen ne emmer water eput hadde, zae, dat het noo luk raengden.
Der veel ne verbazend zachten raenge, dikke dröppels; haoste lauw.
En noo rook alles nog völle frisscher.
Grootmooder heelp de jonges uutkleen.
Doo ze al in ’t bedde laggen, konnen ze den nachtegaal en de kikvorschke nog heurn en ok het zachte zoezen van den raenge.
Wat was ’t vandage ne mooien dag ewest!
En morgen was ’t al waer Zondag.

Knelis en Willem, de beide kleine tweelinge, wazzen in eure beddestae wakker e-wordene.
’t Was nog duuster in de kökkene. ‘
’t Was nog stille in huus.
„Bu’j al wakker, Willem?” vroog Knelis.
„Jao net,” zae Willem.
„Ik ok,” zae Knelis.
„Zol ’t al haoste opstaonstied wezzen?” vroog Willem.
„Ik hoppe ‘t,” zae Knelis.
„Ik ok,” zae Willem.
’n Peusken laggen ze stille met de oogen los in den duustern te kiekene.
De klokke sloog: „Pink! pink! pink!…”
„Hoovake hef ze slagene?” vroog Knelis, doo ze waer stille was.
„Dat weet ik neet,” zae Willem; „ik hebbe t neet e-teld.”
Noo kwam der opins laeven in de kökkene.
Vader ston op, trok zich de klompe an en de bokse en ’t vesjen.


Daorop heurden de jonges em nao den haerd gaon.
Hee reurden met de tange in de vuurrake, umme de gleuiènde kluunköllekes onder de aschke haer te halene.
Hee kreeg luk fiene spriekskes uut den brandhook, lei ze op de köllekes, nam de blaozepiepe en genk zachjes an ’t blaozen.
De spriekskes begonnen te vlammene.
Noo was ’t net, of der opins allemaole lechtekes deur de kökkene hen dansten, ovveral ovverhen.
Vader stak met ’n vlammend höldeken de lampe an.
’t Was lech.
Knelis en Willem bleven stille liggen luustern en kieken.
Vader zat torf an ’t vuur en lei der holt op.
Noo genk der ne dikken dolm den schorsteen in.
Daorop leep vader nao buten, nao de putte umme water in den grooten zwarten kaetel te doone.


Hee heeng den kaetel an ’t haol.
De vlammen begonnen der daluk langs te lekkene.
Vader waschten zich in de waschkamer, voorden op de daele ’t vee en kwam waer in de kükkene, doo ’t water begon te zingene.
Hee kreeg de koffiemölle uut het glazene kasteken, dee der boonen in, got de gemalene koffie uut het rumpken in de smodde, en doo geng ’t water net an ’t kokken.
Den kaetel pröttelden en spo’j iederbods ’n betjen water uut den nibbe. Vader schortjetjen den kaetel luk hooger en goot water in de smodde.
No begon ’t opins lekker nao koffie te roekene.
Dan ha’j ’t gerammel van de kummekes, het roopen van de andern, dee ieders ’n kummeken koffie in ’t bedde kregen:
grootmooder, mooder en Jan.

„Bu’j ok al wakker, jonges?” vroog vader.
..Jao, vader,” zaen Knelis en Willem te gelieke.
Doo kregen ze ok ’n betjen koffie,
’t Smaakten eur meer as lekker.
Effen later wazzen vader en Jan met mekare op de daele bezig, umme daor wieter ’t wark af te doone.
Mooder genk hen melken en grootmooder heeng de panne bowen ’t vuur umme braodworste te braone.
Noo begon ’t pas rech lekker in de kökkene te roekene.
„Magge wi’j opstaon, grootmooder?” vroog Knelis.
„Jaowal,” zae grootmooder.
Wops! wazzen ze beide ’t bedde uut.


Tusschen ’t braon in heelp grootmooder eur klaor maken.
’t Was buten nog duuster, dao ze allemaole um de taofele hen zatten en smakeluk van de braodworste atten.
Endeluk was ’t aeten e-daone.
Jan dee de vensters los.
Den grauwen morgen keek deur de roeten nao binnen.
„Da’s dan den lesten morgen van dit jaor,” zae grootmooder.
Ze hadde nog neet völle zeg; ze was volle stiller as anders.
En ze keek zoo….
’t was net of ze in gedachten zat.

Mooder hadde eur iederbods al is an-e- -kekkene.
„Veul i’j ow wal good?” vroog vader.
„O jaowal,” zae grootmooder;
„ik veule mi’j best, meer as best….”
Daorop was ’t stille.
Opins zae grootmooder:
„Ik begriepe mi’j neet hoo-e dat hef.’
Allemaole keken ze grootmooder an.
Wee? .Wat?” vroog vader en mooder vroog:
„Wat bedoel i’j eigeluk, mooder?”
„Hoo Derk dat hef,”-zae grootmooter.
„Derk?” vroog vader. –
„Jao Derk,” zae i ‘grootmooder.
„O, Derkeume,” bedoel t i’j,” zae mooder.
„Jao, den bedoel ik,” zae grootmooder.
Vader begreep ’t nog neet good, maor mooder wal.
Ze zae:
„Noja; daor mo’j niks bezunders van denken.
Der zal um wal ’t een of ander tusschenbeiden e-kommene wezzen.”
„Dat zal ’t ok wal,” zae grootmooder;
„maor….”


„Wat zol dat met Derkeume?” vroog vader.
„Dat e nog is neet e-kommene is,” zae grootmooder.
Grootmoeder, vader en mooder zatten effen stille te denkene.
Grootmooder zae ’t earste waer wat.
„Altied, zoo lange as mi’j heugt is e nog tweewaol in ’t jaor bi’j uns e-west; ins in den uutgaonden dag en ins zoo tusschen Sunterklaos en Middewinter. ’t Is mi’j raar af, dat e dit jaor ne keere ovver-e-slagene hef.”
„Hee kan ok in de leste tied wal luk onzeleg e-west wezzen,” zae vader.
„Och jao,” zae grootmooder; „hee zal wal umme ne geldige raeden vot-e-bléwene wezzen, maor…. doo’k der eenmaol op an ’t denken kwam….
’t hef mi’j korts altied bi’j- e-laegene.”
„Hee zal voort in ’t ni’je jaor wal is kommen,” meenden vader.
„Jao, dat zal e wal,” zae mooder.
„En dan is alles joo in odder.”
Grootmooder nikten.

Ze wol ok neet kinderachtig wezzen.
Derkeume was eigeluk niks gen familie.
Maor ziene vrouwe, dee al ’n jaor of vieftiene gelaene storvene was, en grootmooder hadden as dearns altied met mekare loopene.
En doo ze beide trouwd wazzen was der ok tusschen de gezinnen vrendschap e-kommene en e-blewene.
Ze gengen geregeld luk ower en waer.


Derkeume wonden ’n paar uur gaons hier vandan.
Knelis en Willem kenden em good en hadden ’t fijn e-vondene as e op bezeuk kwam.
Der wier den mórgen wieter neet völle meer ower e-praot.
De grooten gengen an eur wark en Knelis en Willem leepen met
Mieken, het zwarte hundeken, nao buten,
’t Was ne griezen, motterigen dag.
’t Lekten van de beume, dee allemaole kaal stonnen.
’n Paar kraeien vlogen ower de jonges hen en leeten zich dale op ’t land in den kamp.
„Vandage is ’t den lesten dag van ’t jaor,” zae Knelis.
»Jao,” zae Willem.
„Vanaovend bakt grootmooder olliekrabben.”
„En morgen mao we hen ni’jjaor winnen,” zae Knelis.
„Hè jao,” zae Willem; „wat wi’we dan schik hebben.”


Zoo hadden ze van alles te teutelenr en kösterden met zich beiden de weg op.
Luk later wazzen ze an ’t spöllen achter de schoppe en nog later leepen ze waer op den diek.
Mieken snuffelden in de buschke an de gravenkante.
„Hee hef loch van ne haze,” zae Willem.
„Jao; kiek is, wat em den start hen en waer geet.” zae Knelis.
Maor de jonges hadden ’t mis.
Teminsen Mieken kwam eentieds waer uut de buske.
Hee stak den neuze’in de loch, spitsten de oarne, keek hen en waer, begon te blökkene en leep de weg op.
„Daor zal der wal eene an kommen,” zae Knelis.
„Jao; ik zee em al,” zae Willem.
Hee kwam uut den mot.
Mieken blökten neet meer, maor sprong bli’j teggen em op.
Wat? — Was dat?….


Bo, daor kwam joo Derkeume an!
Daor kwam e mi’j anstappen, met zienen stok in de hand.
Knelis en Willem leepen em temeute.
„Zoo jonges, wo’j mi’j afhalen?” zei-e.
„Jao,” zaen Knelis en Willem.
Ze mosten em ne hand gewen.

Regelrecht geng ’t noo op ’t huus an.
„Bo no he’k van mien laeven!” reep grootmooder, doo Derkeume met de jonges achter de deure hen kwam.
Derkeume ston midden in de kökkene en zae:
„Gondag dan met mekare.”
„Gondag ok,” zaen grootmooder en mooder.
„Hoo geet ’t ow nog?” vroog Derkeume.
„Good; hoo geet ’t ow zelf?”
“Ook good gelukkig,” zei-e.
„Allo, Derkeume, gaot an den hook zitten.” zae mooder.
Hee dee ‘t
“’t Is good, da’j ekommène bunt; ik hadde ow al haoste op-e-gewene,” zae grootmooder;
„ik was al bange, da’j uns disse keere zollen owerslaon.”


Derkeume greulden ietskes en zae:
„Haoste zol ’t e-most hebben, want ik bun luk uut de riege west en verlennen waeke de leste dage he we slacht.
’t Kon vannejaor nog net, maor ‘k mos der den lesten dag veur nemmen.”
Hee kreeg zich de piepe uut de taschke.
“Toe jonges, reekt Derkeume den tebak is an,” zae mooder.
Knelis ston ’t kortste bi’j ’t teufelken waor den tebaksbuul op lag en brach em nao Derkeume.
Derkeume stopten, lei met de tange ’n kolieken op den tebak in den piependop en smeukten der smakeluk op los.


Willem moch den toeten waerumme brengen
„Bunt de mansleu nog vanhand?” vroog Derkeume,
„Ze bunt nog effen nao ’t veld ne kaore vol plaggen halen; ze zölt zoo wal inkommen,” zae mooder, dee koffie begon te zettene.
„Kom is bi’j mi’j jonges,” zae Derkeume.
Knelis en Willem gengen nao em hen.
“‘k Hebbe ow wat met e-brach,” zae Derkeume.
Hee hadde veur de jonges ieders ’n prachtig snorrebot e-maakt.
Hee gaf ze eur. Ze zaen netjes danke en gawen em ne hand.

O! wat wazzen ze daor bli’j met!
Ze gengen noo an den andern hook zitten en begonnen te snorrene.
Grootmooder was vólle opgeruumder as vannemorgen en was gauw drok met Derkeume an de praot.
Vader en Jan kwammen in, doo Derkeume net zien earste kummeken koffie op hadden.
’t Wier ne mooien dag.
Het wark leet men rosten en ’s meddags kwam der luk meer as gewönluk op de taofele.
Knelis en Willem luusterden naor de renken, dee Derkeume vertelden.
Mooder hadde ’t spil veur ’t olliekrabben al klaor e-zat.
Knelis en Willem verheugden der zich op en zatten geneugluk op de steulkes met de snorrebutte te spöllene.
Allemaole atten ze lekker van de olliekrabben.

Doo ’t begon te schemmerne ston Derkeume op, nam zienen stok en wol gaon, want hee leep neet gaerne in den duustern.
Grootmooder en de tweelinge brachten em nog weg.
“‘k Hoppe, da we uns tookenjaor ok nog in gezondheid zölt antreffen,” zae Derkeume bi’j ’t afscheid.
„Dat hoppe ik ok,” zae grootmooder.
Doo stapten Derkeume wieter en genk grootmooder met de jonges waerumme.
De lampe was an en de vensters wazzen al too. doo ze inkwammen.

Doo de jonges in de beddestae laggen, dachten ze nog is an den mooien dag, den ze belaefd hadden.
’t Was ok fijn, dat grootmooder waer zou opgeruumd was.
En morgen begon ’t ni’je jaor.

’t Leep al nao den aovend hen.
Knelis en Willem, de belde kleine tweelinge, wazzen met ’n tröpken andere kindere op ’t ies, ne ondergeloopen plas van ’t leege slat bi’j Horsbrink, ’n paar smeddewaegens van eur eigen huus af.
Ze zatten op eure iessteulkes en konnen met de praggen good ovverweg.
Mieken, het zwarte hundeken, leep der ummehen te springene.
Maor iederbods gleed e uut en dan was ’t potsig um te zeene, dat e haoste neet op de beene kon blieven.
’t Was der verbazend aardig op ’t ies.
Sommige van de andere kindere slierden.
En enkelen hadden schaatsen.
Het beste schaatsenden kon Toone, de koojonge van Vleerink.
Maor den hadde ok fijne schaatsen met groote krullen.
As e good an de gange was, heel e wal is efkes de beide hande op de rugge, maor dat brak um ok ne kèere op, hee kwam an ’t schraggelen en veel der dale
Der lag ’n dun laogesken snee.


In ’t westen genk bloodrood de zunne onder. De heele loch leek der te gleuiene en ’t ies kreeg noo ok ne rooderige en gaelerige kleure.
De glasroeten van Horsbrink blonken veurig.
’t Was heel stille in de ioch.
Men veulden niks gin wind.
In ’t oosten kwam ne groote donkere wolke an de loch opzetten.
Der zol wal snee willen kommen, meenden sommige kindere.
Zeutjesan klom de wolke al hooger en breidden zich ok nao waerskanten uut.
De bagerigheid in ’t westen begon af te deuvene.


De kindere deenden zeutjesan nao eur huus hen te gaone.
Maor ’t was nog zoo aardig op ’t ies; ze konnen der haoste neet van
weg kommen.
„Nog ééne keere nao achtern sliern,” zae der een; „en dan”…………
Maor doo e waer veuran was, zae der ’n ander:
„Nog ins, en dan………”
En zoo bleef men an de gange, töt de duustere wolke zich wal ovver de halve loch uutespreid hadde.
„Eéne keere nog hen en waer,” zae Knelis.
„Jao,” zae Willem; „en dan mo we nao huus.”

Ze deen der espres luk langzaam ovver.
Veur vandage was ’t met het spöllen op ’t ies edaone.
’t Begon ok al donker te wordene.
Maor vanaovend zol ’t nog ne mooien aovend gewén;
’t was jóo Middewinter.
En dan was dèr Karstfeest.
De meeste kindere begonnen der drok ovver te praotene en zol’en der ’t onderweg ok nog wal ovver hebben.
Knelis en Willem wosten der ok al wal wat van, en wollen ’t gearne is metmaken.
Grootmooder hadde der eur al wal wat van verteld. Ze trokken noo met eure iessteulkes op ’t huus an.
’t Was al zoo donker, dat ze Mieken. dee ’n trad of tiene veuruut leep, kwelleke meer zeen konnen.
“‘k Geleuve. da ’t sni’jt,” zae Knelis.
..Jao; ’t sni’jt,” zae Willem.
De vlökskes dwaelden uut de donkere wolke, dee heelemaóle ovver etrokkene was, nao de aerde.
’t Wazzen der nog neet völle.


Maor der kwammen der al meer en meer.
„Hè, vanaovend Karstfeest!” zae Knelis.
„Hèjao,” zae Willem. „Wat zal dat mooi wezzen.”
Ze wazzen al kort bi’j huus ,
Stille is; kwam der daor eene an gaon?
Jao; heur maor.
Opins stond de gestalte stille.
Wee zol dat wezzen? .
O — ’t was grootmooder.
Ze vroog: „Bu’j daor, jonges?”
„Jao, grootmooder,” zaen Knelis en Willem te gelieke.

„Mooi. — Ik wol-is.zeen of i’j der al ankwammen en daorumme bun ‘k ow maor is ’n endeken temeute gaone,” zae grootmoeder.
“’t Is zoo gauw duuster ewordene,” zae Knelis.
„Maor wi’j bunt nog neet te late, wat grootmooder?” zae Willem.
„Net op tied,” zae grootmooder.
Ze wazzen bi’j huus en gengen nao binnen

Mooder zat an de taofele, vader en Jan zatten bi’j ’t vuur.
„Wi’j dachten al, da’j neet waer zollen kommen,” zae mooder.
“’t Is uns te gauw duuster ewordene,” zae Knelis,.
Grootmooder vertelden, dat ’t buten sni’den.
„Dan kon der morgen wal is ’n dik pak liggen,” zae vader,
“‘k Hebbe wa! edach, dat er snee zol kommen, want mi’j stakken de teene zoo; ‘k hebben den heelen dag de veute haoste neet good warm ehad.”
„Der kwam zoostraks zonne donkere wolke opzetten,” zae Jan.
Knelis en Willem gengen op eure kleine steulkes tusschen vader en Jan in zitten.
„Is alles binnen ekommene?” vroog grootmooder.
„Jao,” zae vader; „alles”.
Grootmooder was der op gesteld, dat in den Middewintersnacht alles onder dak kwam.

Dan moch der gin ploog bi’j ’t land blieven staon, en gin kruuwagen achter de schnppe en gin greepe achter den stal.
Menschen en diere en veldvruchten en gereedschappen, alles mos binnen wezzen.
Zoo heurden ‘t, zae grootmooder.
Jan keek nao de klokke
„Zo we ok zoo zeütjésan gaon motten?” vroog e.
„Jao,” zae mooder; „gaot maor, teggendes a’j der is bunt, zal ’t wal ongeveer tied wezzen.
Knelis en Willem könt ok nog neet zoo hard loopen as ne grooten.
„Gao we?” vroogen Knelis en Willem tegelieke en sprongen op van eure steulkes.
„Jao; kom maor,” zae Jan.
„Ho ho; kalm an,” zae mooder.
„Lao’k earste is zeen, of ze eure kleere ok bemosseld hebbe en ‘k modde eur ok ’t gezichte nog waschken.”

Noja; dat was gauw genog gebeurd.
Knelis en Willem mochten met Jan nao ’n Karstfeest, dat argens in de buurte, bi’j ne boer, bi’j Vaenewillem, elioldene wier.
’t Was eigenluk veur de kindere van de Zondagschole.
Knelis en Willem gengen nog wal neet nao dee Zondagschole hen en Jan was der al af, maor op ’t Karstfeest mochten ze wal kommen.
Dat hadde Vaenewillem eur lessens eigens ezeg.
’t Zol eur is verni’jen, wat zo’n Karstfeest eigeluk wal was.
Ze konnen der zich gin good begrip van maken, ofschoon der eur grootmooder. al genog van verteld hadde.
Jan genk met de tweelinge de deure uut.
Sjonge sjonge, wat was ’t buten duuster ewordene.
I’j konnen gin hand veur oogen zeen.
En ’t sni’jden, dat ’t zoo wat doch.
Jan zae, dat Knelis en Willem maor achter em mosten loopen en dat ze good mosten oppassen, dat ze neet in ’t wagenspoor tradden.
Ze mosten zoo ongeveer ’n half uur loopen umme bi’j Vaenewillem te kommene.
Knelis en Wiilem konnen zich niks van de weg bekennen.
Niks zaggen ze, as noo en dan ’t lech van ’n -huus, waor ze kort langs gengen.
En heurn deen ze ok niks, as ’t zachte geruzel van de vallen sneevlökke in ’t holtgewas.

„Bu we der al gauw?” vroog Knelis.
„Half weg.” zae Jan.
„Wat duurt het toch lange,” zae Willem.
Den snee kolsten eur an de klompc en daordeur was ’t lastig loopen.
Bi’j ne dwarsdiek zae Jan: „Gonaovend.”
Daor kwammen der wat bi’j eur, dee ok nao Vaenewillem wollen.
Wee ’t wazzen konnen Knelis en Willem neet an de stemmen
heurn.
’n Ende wieter kwammen der waer ’n paar uut ne ziedweg bi’j eur.
Dee hadden ne löchte bi’j zich.
Maor ze gaf neet völle lech, want de roeten wazzen dikke besni’jd.
Noo konnen ze den grooten kettenhond van Vaenewillem al heurn blökken.
Hee bleef an ’t blökken, töt ze bi’j ’t huus wazzen.
Veur de deure stotten ze den snee van de klompe en slogen zich de kleere luk af en doo genk men nao binnen.


„Gonaovend,” zaen ze allemaole.
In de kökkene stond de ronde taofele vol kummekes.
’n Paar vrouwleu wazzen an ’t koffiezetten.
’t Veur brandden hard.
An den hook zat ne olden man.
„Loopt maor daluk deur nao de kamer,” zae den olden man.
Ze deen ‘t.


In de kamer stonnen twee klaptaofels an mekare zat met de bla op.
Langs de leege muurn wazzen ovver ’n stuk of wat steule planken eleg. Daor mosten ze op gaon zitten.
Jan schoof met Knelis en Willem heelemaole deur töt in den hook, vlakbi’j de beddestaen met de greune gedienen.
Ze hadden ’t gezichte op ne kaste, waor mooie bonte kommen op stonnen. Het lämpken an den zolder zwalmden luk.
’n Stuk of wat kindere en enkele grootern zatten al.
lederbods kwammen der nog wat bi’j, töt de heele kamer stoppend vol was.
Zeggen wier der zoo good as niks edaon?.
En as der is eene wat zae, dan dee e dat fluusterend.
Men wachtten nog luk.
In de kökkene klonk zacht gerinkel van koffiegood en geprömmel van de vrouwleu.
Nog wachtten men luk.
Doo kon ’t beginnen.


Den olden man, dee straks an den hook ezaetene hadde, genk in den deurraam staon.
Hee leidden alles en dat dee e heel mooi.
Knelis en Willem konnen ’t zich neet begriepen, wat den man al neet woste. Nog völle meer as grootmooder.
Ze luusterden met zin en verstand en meenden dat ze ailes zaggen, wat e eur vertelden.
’t Was net of ze der eigens bi’j wazzen.
Ze hadden de mond iets los en keken maor stief nao den olden man, den de woarde uut de mond rolden.
Onder ’t baeten voolden ze netjes de hand;.
Doo mosten de kindere, en de grooten ok at ze de leedekes kenden, zingen. No, dat genk ok prachtig mooi.


En daorop kregen ze van de vrouwleu ieders ’n kummeken veur zich te staone.
Der wier zeute koffie inegottene. En ze kregen der ’n plaetjen kooke bi’j.
Kollesaal wat smaakten dat lekker.
Nao ’t koffiedrinken en kooke aeten genk der waer ne man an ’t vertellen, den was nog neet zoo old. maor hee kon ’t ok duftig good.
Dan waer zingen.
En doo waer koffiedrinken en kooke aeten
No no! “t Was de meuite weard.
Endeluk kwam den olden man waer an ’t woord, umme ’n ende an ’t feest te makene.

Maor veur ze nao huus gengen, wier der an al de kindere nog ’n mooi beuksken uutedeeld.
Knelis kreeg der eene met ne gaelen ummeslag en Willem met ne blauwen ummeslag.
Daor stonnen al daluk prentekes op. En in de beukskes stonnen ok prentekes.
Knelis en Willem konnen nog wal neet laezen. maor dat was niks, want grootmooder kon ze eur wal veurlaezen.
De kindere mosten den olden man bi’j ’t weggaon allemaole ne hand gewen. Doo Knelis en Willem het deen zae e, dat ze al groote jonges wazzen; hee hadde wal ezeene, dat ze netjes stille zaetene en good eluusterd
hadden.


’t Was buten nog aeven duuster as in den veuraovend en ’t sni’den ok nog.
Doo Jan met Knelis en Willem waer alleene op ’t leste ende van de weg wazzen, begonnen de kleine jonges drok te praotene en te vraogene ovver alles, wat ze bi’j Vaenewillem belaefd hadden.
Endeluk wazzen ze waer bi’j huus. Mieken, het zwarte hundeken, kwam eur al temeute loopen.
Doo ze achter de deure hen kwammen, zatten grootmooder, mooder en vader bi’j ’t vuur.
Ne korf vol appele en ne moeke met walnötten stond bi’j eur.
Jan en de tweelinge mosten ok bi’j ’t vuur gaon zitten.
Knelis en Willem leeten eure beukskes zeen en vertelden van alles wat ze hadden eheurd en dat de koffie en de kooke zoo lekker wazzen ewest.


En doo mochten ze nog ’n peusken met doon an ’t nötte kraken en appels aeten.
Grootmooder zae, dat zich djt op Middewinteraovend zoo heurden.
Knelis en Willem meenden, dat ze nog nooit zonne langen en zonne mooien novend belaefd hadden.

Eene van de mooiste beume dee der stonnen, was den wilden kastanje.
Ne pracht van ne boom.
Hoo old zol den al wal ewest wezzen?
Hee hadde ne f linken dikken stam en ne kroezen top.
Vrog in den uutgaonden dag begonnen ziene klewerige knoppen an ’t ende van de takkere al dikker en dikker te wordene.
Ze rekten zich in de lengte al meer en meer uut en èndeluk was ’t net of den boom met doezend vingere nao bovven wees.
”n Paar dage later, as de loch al zoo lekker lauw was, asder ’s nachts ne zachten reange vallene was, dan voolden zich de weeke blaekes uut den dons yan de knoppen los en stonnen nog ne dag later as kleine, greune pareplukes uutespreid.
Nog. gin waeke. hoofden ‘t.meer te duurne, of de’bla wazzen wal tienmaol zoo groot ewordene.
Heel den boom was greun. ‘tWas ne loot.’ Zeuven mooie gerimpelde en fijn uutgetakte bla zatten der an iedern stelle.
Noo kon de zunne net zoo fel schienen at ze wo!, — onder den boom was ’t keulig in de schèmme.
Noo kon der gröst ne duftige bieze raenge kommen, — onder den boom bleef i’j dreuge.
Ne toevinke nusteldcn argens hooge in den top en zat ’s morgens vrog al lustig te fluitene.
Mooie lange zunnige dage kwammen der op riege. En den kastanjeboom begon te bleuiene. Dat was mi’j nog is ’n bleuien.
Teurntkes van prachtige bloomen stonnen er bi’j honderden langs de takkere.
ledereene in de buurte hadde der dag van.
Wee der veurbi’j kwam, – kón der de oogen neet afhollen. .
Knelis en Willem, de beide kleine tweeiinge, gengen der vake nao too.
Soms wazzen der wal is bloomen afevallene en dan stakken ze
zich dee op de borste of an de pette.


Endeluk was ’t bleuien afeloopene. Op de grond lag ’t vol van de kleine, witte en gaelachtige blaekes, met rooie vläkskes.
I’j zollen haoste meenen, da ’t bleuisel esni’jd hadde.
Den toevinke hadde noo jongen.
’t Wier zommer.


Knelis en Willem belaefden zoovolle moois, dat ze den kastanjeboom haoste heelemaol vergatten.
Maor doo endeluk den zommer veurbi’j was, gengen ze der waer vake hen. De kastanjes begonnen te vallene. Wazzen dat gin prachtig mooie dinge? Den heelen boom zat noo vol van dee aardige, greune deuskes met stekkeltjes der an.
In dee deuskes zatten ze.
Mooie dinge. Fijn broen van kleure wazzen ze, donker broen met vlämmekes. En glimmen dat ze deen!
Ze wazzen zoo glad as, as, as wat.
An de eene kante hadden zc ne. witten vlakke.
Knelis en-Willem gengen vake nao den kastanjeboom umme kastanjes te zeukene.
Soms vonden ze deuskes, dee nog nins los wazzen.
Ze stampten der met den klomp op en dan kwammen de kastanjes der uut. Eén dinge was jommer; i’j k’onnen dee kastanjes neet aeten.
De jonges probearden ’t iederbods waer, want zukke mooie dinge mosten eigeluk lekker wezzen.
En ’n betjen ko’j der ok wal van opaeten, maor al gauw smaakten ’t ow neet meer.


Op aovend zatten de jonges bi’j ’t vuur met kastanjes te spöllene.
„Hè, wat he’j daor mooie kastanjes,” zae Jan, eurn oldern breur.
Knelis en Willem leeten der nog meer zeen.
„Daor mo’j ow piepkes van maken,” zae Jan.
„Piepkes?” vroog Knelis.
„Kö’j daor piepkes van maken?” vroog Willem.
„Jao,” zae Jan; „gef der mi’j maor is eene hier.
” Beide stakken ze der Jan eene too.
„Kiek; zoo doo’j dat, zae Jan.
Hee nam ne kastanje, snee der ’n plaetken af en holden ze wieter uut.
„O, da’s den dop van de piepe,” zae Willem.
„Jao,” zae Jan. ‘
„Noo mot er nog ’n stelleken an,” zae Knelis.
Der lag nog wal ’n höldeken in den brandhook.
Dat stak Jan der in en doo was ’t piepken klaor.
„Noo kan ik der ok wal eene maken,” zae Knelis.
„Ik ok wal,” zae Willem.
„Maor ’n echt piepken is ’t neet, want er zit gin gat in ’t stélleken.”
I’j könt er neet met rooken,” zae Knelis.
„Jaowal,” zae Jan, ,maor dan most i’j der ’n endeken reet in staeken.”
„Jao, dan zol ’t gaon,” zae Knelis.
„Ik make mi’j ok ’n piepken,” zae Willem.


„Morgen, morgen,” zae grootmooder; „vanaovend kan ’t neet meer. ’t Is veur zukke jonges as i’j noo beddegaonstied.”
Dat was wal jommer, maor der was natuurluk niks an te veranderne.
De tweelinge’nammen zich veur den andern morgen vrog op te staone en daorumme wollen ze daluk inslaopen en neet earste ne pooze liggen te prömmelene. den slaop kwam gauw en den nach was verbazend gauw veurbi’j.


De zunne scheen al deur de raams in de kökkene, doo de jonges wakker wiern. Ze wazzen eentieds klaor en gengen nao buten.
’t Was ne mooien harfstdag; ’t hadde wal in den zommer können wezzen.
„Wi’j zeukt uns’earste ’n paar heel mooie kastanjes,” zae Knelis.
„Jao,” zae Willem; „en dan make wi’j uns fijne piepkes.”
„Maor dan mo we ok nog ’n mes hebben,” zae Knelis.
„Zö we der-grootmooder umnie vraogen?”
Jao, dat was ’t beste
Der stillekes eene halen genk neèt. En dat moch ok neet.
Doo de jonges grootmooder umme ’t mes vroogen, wol ze weten, wat ze der met wollen doon.
„Wi’j wollen uns piepkes maken,” zae Willem. „Van kastanjes,” zae Knelis.
„En wi’j dan ’t mes neet verloarne maken?” vroog grootmooder.
„Nee, grootmooder,” zae Knelis.
„En zö’j der ow neet met in de vingere snien?” vroog grootmooder.
„Nee grootmooder,” zae Willem.
„No, dan mag i’j dit ne pooze hebben,” zae grootmooder en gaf eur ’n old schellemesken,
„West er maor good veurzichtig met, want het is verbazend scharp.”
„Jao,” belofden ze beide.
De jonges gengen der met nao den kastanjenboom.

Ze vonden der nog neet gauw kasstanjes dee eur noo den zin wazzen.
Maor endeluk hadden ze der ieders eene in de hand.
Het olde schellemesken was warkeluk verbazend scharp, want doo Willem van ziene kastanje ’n plaetjen afsnee geng ’t van zelf iets te veer.
„Ik bloo al ” zae e.
Maor ’t genk gelukkig nog al gauw waer ower.
’n Peusken later hadden Knelis en Willem eure piependöpkes beide klaor.
„Noo stellekes,” zae Knelis.
„Wi’j nemt uns endekes reet,” zae Willem.
„Jao. dat doo we,” zae Knelis.


An de kante van ’t gaor ston reet genog in de graevene.
De tweelinge gengen der hen.
Ze zochten ne pooze, töt ze ’n mooi dun reethalmken vonden.
Dat ston wal luk wiet in ’t water.
„Holt mi’j is vaste,” zae Knelis.
Willem heel Knelis bi’j de jas vasté, doo den zich verrovver boog, umme ’t halmken nao zich too te halene.
Maor Knelis schampten toch nog uut en kreeg water in eenen klomp.
„Eénen voot nat,” zae e.
Het reet hadden ze te pakkene en noo wazzen de piepkes gauw heelemaole klaor. Beide stakken ze zc in de mond en deen, asof ze rookten.
„Zóó rookt Bi’jen-Harmen” zae Knelis en zoog, dat e koelen in de kieuwen kreeg.
„En zóó Greunenkamps Derk,” zae Willem en hee smakten met de lippen.
„Ik doo der mi’j zoor grös in,” zae Knelis; „da’s mienen tabak.”
„Wi’j mosten eigeluk echten tabak hebben,” zae Willem.
„Dat weet ik ok wal,” zae Knelis.
„Ko we maor wat kriegen,” zae Willem.
„Jè, ko we dat maor,” zae Knelis.
„Vader hef genog,” zae Willem.
„Jao, vader hef tabak genog,” zae Knelis.
„Maor den hebbe wi’j net neet,” zae Willem.
„Nee, den hebbe wi’j net neet,” zae Knelis.


De jonges sleurden nao huus umme grootmooder het schellemesken waer te brengene.
Grootmooder was op daele of in de schoppe,
want de kökkene was leug.
Knelis lei ’t mesken op de taofele.
Doo keken de jonges mekare an.
En doo keken ze beide nao den toeten tabak, dee op ’t kleine teufelken onder ’t speegel veur de hand lag.
Knelis trok de oogenbrende hooge op.
En Willem nikten.
Zoo mannigeené dee der kwam, kreeg van vader ne piepe tabak.
Vader leet altled iedereene effen anstaeken.
En zollen dan zien eigen jonges is neet ’n betken tabak möggen nemmen?Gin mensche hadde ’t eur joo ooit verboane.
Ze hadden der trouwens ok nog nooit umme vraogd. . .


Knelis en Willem gengen beide nao , den tabakstoete hen, luusterden efkes of der ok eene an kwam, en hadden daorop in de gauwigheid eure piepkes estopt.
„Noo vuur,” zae Knelis.
Willem ston al bi’j de vuurrake en lei zich handig met de tange ’n kölleken op den tabak.
Knelis wol ’t met ’n vlämmeken probearn, maor kwam an ’t hoosten.
De jonges heurden meteene, dat den enddeure los en toogenk.
Rots! wezzen ze deur de veurdeure waer buten.
Ze leepen weg töt bi’j den kastanjeboom.
Daor bleven ze staon.
„Noo kö we fijn rooken,” zae Willem.
„Miene piepe is geleuf ik, al uut,” zae” Knelis.
„Dan kö’j van mi’j wal vuur met kriegen,” zae Willem.
„Kiek, het kölleken gleuit nog, en ik hebbe de piepe good an.”
Knelis dee ’t kölleken noo in zien piepken én den tabak begon ok bi’j em te smöllene.
„Wat ruk dat lekker,” zae Willem.
„Nou!” zae knelis.


Beide trokken ze is efkes. Maor ze mosten der daluk van hoosten. ;
„Den tabak brandt mi’j luk op de tonge,” zae Knelis»
„Jao, dat.deut e-mi’j ok, maor da’s neet slim,” zae Willem.
Ze trokken beide, hoostten, en trokken waer.
„Lekker,” zae Willem met treune In de oogen van den damp.
„Jao,” zae Knelis kuchende.
„Heb i’j al asch in de piepe?” vroog Knelis.
“0′ jao,” zae Wiltem; „kiek maor.”
Den rook trok um in de neuze.en hee kwam an ’t proesten van wonder en geweld.
Ze blezen beide is in de döpkes en doo rookten ze waer wietér.
Knelis kon al ’n paar’ keere den,rook fijn uutblaozen, zonder dat e hoofden te hoostene.
„Ik hebbe de piepe al half leug,” zae Willem. .
„I’j. mot baeter trekken,” zae Knelis, anders geet………..
En doo verslok e zich In den rook en wier ongelukkig benauwd.
„Hè, zae e endehik, doo e waer praoten kon;
„daor kreeg ik rook binnen.
Foi.” Ziene piepe was uutegaone. ‘ ! .
„Da’s neet slim,” zae e; “’t is goodewest.”
„Hier; ik’hebbe wal vuur ower,” zae Willem; „ik hebbe de miene duftig in den glood.”
Noja, dan wol Knelis-ze ok nog wal effen waer an hebben.
Met kleine pufkes heelen ze ’t rooken nog ’n zetjen. vol. ; ;
„Onder inde piepe wordt den tabak bitter,”: zae Knelis en spoj is.
„Genog,” zae Wilem met ne zwaorn zucht.
Hee klopten ’t leste kreusken teggen den klomp uut het piepken uut.
Knelis spoj’ waer.
Hee klopten zien piepken ok leug.


“’t Was lekker,” zae Knelis en trok ’n leeluk gezichte
„Jao, fijn,” zae Willem en streek met de hand ower ’t lief.
„Kom; wi’j gaot zitten,”, zae Knelis.
„Het staon verveelt, mi’j ok,” zae Willem.
Ze gengen naost mekare teggen den boom an zitten.
„Ik bun haoste luk dol,” zae Knelis.
Willem dee de oogen effen dichte en drukten de hande veur ’t lief; ’t begon um in de mage luk te draeiene.
„Jonges!”
Groötmooder reep eur; ze zollen wal tienuur motten hollen.
„Jongens!!”
„Jao!” reepen ze belde waerumme. ’t Kwam der luk véur aevenvölle uut.
Drao stonnen ze op en druifelig sleurden ze op ’t huus an.


In de kökkene stond de tienuurstaofele klaor.
’t Heele vertrek rook nao koffie. •
Grootmooder schrok, doo ze de jonges achter de deure hen zag kommen.
Ze wazzen zoo wit um den neuze
„Wat wat wat,” zae ze; ,wat is der gebeurd? Wat scheelt ow?”
„Bo niks,” zae Willem, maor hee kwam meteene van de koffieloch luk an ’t klokhalzen. „Wat scheelt ow?” vroog grootmooder nog ins.
„Bo niks,” zae noo Knelis.
„He’j ow esnaene?” vroóg grootmooder.
„letskes maor,” zae Willem en slook en knipeugden.
„Kiekt mi’j is an,” zae grootmooder.
Beide jonges keken grootmooder an.
„Hoo bu’j toch zoo wit, jonges?
I’j zeet er beide joo uut. Wat faelt ow?”
„Bo niks,” zae Knelis waer.
„Wat he’j edaone?” vroog grootmooder.
„Espöld,” zae Willem. ».
„Bu’j kold, jonges?” – .
Ze nikten. ‘
„Dan gaot maör is luk bi’j ’t vuur, zitten,” zae grootmooder.
„En aet owe ‘ botterham maor is op.”
In aeten hadden de jonges neet völle zin.
Toch kregen ze eure botterhams en begonnen der ’n betjen an te knewelene.
Willem mos waer klokhalzen.


Vader, mooder en Jan kwammen in, umme ok tienuur te hollene.
Ze zaggen daluk, dat het met de jonges anders was as anders.
Mooder keek grootmooder vraogende an.
„Wat het met eur is weet ik neet,” zae grootmooder;
„maor ’t is neet heelemaole in odder.
„Veui i’j ow neet good, jonges?” vroog mooder
Knelis nikten en Willem schudden ’t heufd hen en waer.
„Daor wordt maor is wiezer uut,” zae mooder.
„Waor bu’j ewest?” vroog vadèr.
„Bi’j den kastanjenboom,” zae-Knelis
„He’j dan wilde kastanjes egaetene?”
„Nee vader,” zae Willem.
„Wat he’j daor dan edaone? Allo; vertel op,”zae vader.
Knelis leet zien piepken an vader zeen. f r
„Wat,” zae vader, „wat? — Gef mi’j is hier.”
Hee bekeek het piepken.
„Wat is daor in ewest?” vroog vader.


Doo begonnen de beide jonges opins te hulene.
En Jan begon hard te lachene.
„Stille,” zae vader.
Alles wier stille.
„Waor he’j den tabak ekreggene?” vroog vader.
Willem wees nao den toete op ’t teufelkcn onder speegel. ‘
„Ozoó,” zae vader.
En daorop nam e Knelis en Willem insverzet ower de knee.
„En noo nao bedde,” zae vader.


Grootmooder hadde maedelien met de jonges, maor waogden ’t neet te laoten marken.
„Daluk nao bedde,” zae mooder. Ze bunt joo zeek. Ze hebt zich krank erookt.”
Midden op den veurdenmeddag mosten Knelis en Willem de beddestae in. ‘
En ’t hef nog verscheiden jaorn eduurd, veur ze waer met rooken bunt begonnen.

G.J.Meinen, 1930

Knelis en Willem, de beide kleine tweelinge, wollen zich ’n eigen huus bouwen; ne hutte.
Ze slöpten zich steuken en sleetjes en rieze bi’j mekare, en gengen an de gange.
Eurn oldern breur Jan zag eur zoo drok bezig en genk is efkes nao eur hen.
„Wat doo’j toch, jonges? Wat he’j veur?” vrooge.
„Wi’j wilt uns ’n huus maken,” zae Willem.
~’n Fijn huus,” zae Knelis; „ne hutte.”
„Kö’j dat dan met ow beiden alleenig?” vroog Jan.
„Met gemak,” zae Willem.
„Der is neet volle konst an,” zae Knelis.
„Ik denke toch, da’j ’t alleene neet redt,” zae Jan. „Za’k ow luk helpen?”
„Nee, nee,” zaen ze beide, want dat was eur te dom af.
„Wi’j hebt er ow neet bi’j neudig,” zae Willem.
„Gelukkig neet,” Knelis.
Jan mos der in zich umme lachen.
Hee hadde schik van de jonges, maor kon neet laoten eur nog luk te plaogene.
Knelis en Willem wearden zich duftig.
„Den hookpost he’j lange neet stevvig genog staon,” zae Jan.
„Zal ik em ow effen luk deeper in de grond drukken?
Anders vöit ow straks den heelen pröttel deureene.”
„Nee, dat hooft neet,” zae Willem.
„Blief i’j der met de fikken maor af,” zae Knelis.
„Bemeuit ow maor met ow eigen zaken,”zae Willem. ”
„Gaot maor nao ow wark hen,” zae Knelis.
„En staot uns neet langer op de hande te kiekene,” zae Willem.

Jan stak op zien gemak ’n piepken’ tebak an.
Hee zae niks en ston stief nao de jonges te kiekene.
Dee konnen der slechter van arbeiden. Endeluk sleurden Jan weg.
Onder ’t weg gaon zei-e nog:
„Ik denke, dat van owe hutte neet völle terechte kump.”
„Dat zo’j dan is zeen,” zae Willem.
„Komt maor is waerumme a we ze klaor hebt,” zae Knelis.
Doo Jan weg was, zae Willem:
„Noo wi we is ne mooie,- stevige hutte bouwen.”
„Jao; nao wi wc Jan is teunen…”,” zae Knelis, en meteene veel em nu steuke, dee-e effen te veurne in de grond edrukt hadde, waer umme.
lederbods kregen ze teggenslacge met eur wark.
Nee, het genk lange zoo gemakkeluk neet as at ze zich vcuresteld hadden.
„Wi’j bunt dom ewest,” zae Willem.
Hoodan?” vroog Knelis.
„Wi’j hadden maor luk met Jan hen motten doon.
At-e uns luk eholpene hadde, was leuf ik toch wal goodewest,” zae Willem.
„Jao, dat wi’k neet zeggen,” zae Knelis; „maor a we ’t noo alleene redt, dan he we der ok meer plezeer van.”‘
„Jao; dat he we,” zae.Willem.
„Allo; .wi’j geft het nog zoo neet op.”
„Nee; opgevven is ’t leste,” zae Willem.
De jonges gönden zich kwelleke tied van aeten en drinken.


Maor endeluk kregen ze eur huus toch ok klaor.
’t Was wal neet ewordene, wat ze ‘der zich earste van veuresteld hadden, maor ze konnen der toch aardig in spöllen.
Ze zochten; zich appels en walnötten onder de beume op en brachten der wat van achter in de hutte.
Ne bolle holt rolden ze der in umme der op te gaon zitten, ’t Was net, of de appels en de nötten der lekkerder smaakten as argens ander.
„Wi’j mot ok nog ’n bedde maken,” zae Knelis. >
„Iao,” zae Willem; „daor in den timp.”
Ze haalden luk heui en andern mossel uut de schoppe en hadden eentieds eur bedde in odder.
„Hè, wat konnen ze zoo aardig spöllen.
Der waeiden ne kolde wind, maor in eure hutte veuiden de jonges der niks van.
Der kwam ne bieze raenge.
De jonges’ kropen luk-nao’achtern en leeten het stille raengen.
„Wi’j zit good onder ‘dak,” zae Knelis.
„Laot het maor raengen,” zae Willem;
„wi’j hebt er noo niks gin last meer van.”
’t Was juust aardig, da’t raengden.


Grootmoeder. reep:-
„ Jonges “Waor bu’j?” ‘
“Hièr!”, reepen Knelis en Willem beide waerumme.
„I’j wordt joo heelemaole nat; allo nao binnen!”
„Wi’j wordt neet nat!” reep Willem.
„Wi’j bunt ‘al binnen!” reep Knelis.
Daor begreep grootmooder gin fitse van.
Ze leep nao de jonges hen.
„Hier zitte wi’j mooi dreuge, grootmooder,” zae Knelis, doo ze bi’j eur was.
„Wi’j hebt noo eigens ’n huus,” zae Willem.
Grootmooder keek der van op.
„Da’s ne mooie hutte,” zae ze; „he’j dee eigens emaakt?
Jao; dat hadden de kleine tweelinge eigens alleenig ekönd.
Het begon harder te raengene.
Grootmooder bukten zich en genk ok in de hutte zitten.
Knelis en Willem greulden.
Dat was veur de jonges ne heele eere, dat grootmooder in eure hutte veur den raenge schuulden.
Willem kreeg den mooisten appel den-e vinden kort, lei em grootmooder in den schoot, en zae:
„Hier, grootmooder; aet ow maor ne appel op.”
Knelis langden grootmooder ’n paar groote walnötte.
’t Was jommcr, dat grootmooder gin appel of nötte zoo zonder mes aeten kon; ze kon neet good bieten, umdat ze rech gin tande meer hadde.
Maor ze wol zich den appel en de nötte met nemmen nao binnen.
De raengenbuie was al ovver.
„Zoo jonges; noo gao’k maor waer,” zae grootmooder; „mo’j hier maor mooi blieven spöllen.”


Doo grootmoodcr good en wal weg was, kwam Mieken, het zwarte hundeken, der ansnuffelen. „Daor he’j Mieken!” reep Knelis.
„Den mot bi’j uns blieven,” zae Willem.
Ze lokten den hond nao binnen.
„Weet i’j, wa we doot ?” vroog Knelis.
„Ja?” zae Willem.
„Wi’j ‘egt de hond vaste,” zae Knelis.
„Jao jao; dan is ’t unzen kettenhond.” zae Willem.
„Heb i’j nog touw in den naozak?”
Nee; Knelis hadde aevenmin touw bi’j zich as Willem.
„Ik zal effen nao vader of Jan loopen umme wat te halene,” zae Knelis;
„hol i’j Mieken zoo lange bi’j ow.”
’n Peuskcn later kwam Knelis met ’n ende bindtouw waerumme.

Doo Mieken dat touw zag, wol-e der Willem vandeur gaon, want hee begreep alzo’n betjen, wat er gebeur n zol en op dat vaste binden had-e ’t neet groot.
Maor Willem leet em neet los, al begon-e luk te grawwelene.
Knelis bond Mieken het eene ende van ’t touw umme den hals en ’t andere ende maakten-e vaste an den veurnsten poot van de hutte.
„Zeezoo,” zei-e; noo he we dat spil ok al in odder.”
„Noo zal ikke effen ’n stuksken brood veur em halen,” zae Willem;
„dan kö we em noo en dan is luk voorn.
Dan krig-e der meer schik van.” . “!
Willem haalden brood.
Mieken at ’n paar kleine stukskes veur aevenvölle op.
Hee was verdraeid, umdat de jonges em an het touw vaste bondene hadden.
“Hee’s nog luk mopperig,” zae Knelis.
‘„Jao,” zae Willem; „maor “dat zal zeutjes an wal ovver gaon, want hee hef ’t hier bi’j uns good genog.”
Mieken zat met ’n grommig gezichte veur de hutte.
Knelis en Willem zatten geneugluk naost mekare op den bolle holt.


Daor kwam Jan an.
Hee bleef veur de hutte staon. Mieken sprong teggen em op.
Jan strekten em op de kop.
„Sjonge sjonge!” reep Jan uut.
„Wat he’j?” vroog Knelis.
„Kearl en gin ende!” reep ‘Jan.
„Wat geet ow an?” vroog’ Willem!
„Noo he’k van mien laevenl” reep Jan.
„Dat is ne mooie hutte wordene! Bo, dat ha’k nooit können denken!
No no; dee mag zich laoten zeen! Dee mag der wezzen.
I’j hebt het fijn edaone, jongesl Fijn!”


De oogen van Knelis en Willem fonkelden.
„Jao, noo kon Jan is zeen, dat zeeleu ok nog wal wat konnen.
„Kollesaal!” pochten Jan.
„Komt luk bi’j uns zitten, Jan,” zae Knelis.
„Hier is plaatse,” zae Willem en wees op ’n onbezat gedeelte van den bolle holt.
„Bojao,” zae Jan; „ik wil der wal is gaerne effen in zitten.”
Hee nam plaatse op den holtbolle.
Knelis en Willem langden em ne appel en ’n paar nötte.
Jan at ze met smaak op.
Doo stak-e de piepe an.
“Mieken lekten em de hand.
Ne pooze bleef Jan nog zitten rooken en praoten met de jonges.
Doo ston-e op umme waer nao zien wark te gaone.
„No, jonges; ik komme nog wal is ne keere waer kieken.”
Dat wollen Knelis en Willem gearne genog hebben.
Jan genk. Mieken wol met em met.


Hee genk volle en völle leev’er met Jan as at-e daor bi’j de tweelinge zol blieven.
„Gao liggen!” kommedearden Knelis.
„Holt ow gemak hond,” snauwden Willem.
Maor “Mieken wol met geweld Jan achternao.
Hee trok en hee trok.
En opins!….


Den veurnsten steuke mos toch’ neet” stevvig genog in den grond staon, wan……
Veur at de jonges good wosten, wat er gebeurden laggen ze onder het dak van eure hutte te bosselene.
Het heele bouwwark was inmekare va’llene.
Mieken leep nao Jan.
En Jan ston te lachene van wonder en geweld.
Knelis ‘en Willem kropen uut den hoop takkere veur ’t lechte. ;
Jan lachten nog hardop. ”
Knelis en Willem wollen Mieken afrossen.
Maor de hond genk der hard vandeur. Den steuke slöpten-e met.
Doo Jan zien lachen luk bedaard was zei-e:
„Heur is jonges; i’j mot ow de hutte maor ni’js waer opbouwen.
En dan zal ik ow wal effen helpen met het veerkante wark.”
De jonges wollen dat noo wal gearne hebben.
’n Uur later was de hutte al waer klaor.
En Mieken hef van de jonges gin klappen ehad;
i’j mosten maor denken, dat-e neet wiezer was.

G.J.Meinen, 1931

Wat gcbeurn der toch völle in de leste tied!
’t Eene was nog kwelleke veurbi’j, of ’t andere kwam al waer an. Sunterklaos was der ewest en de Middenwinterdage met het mooie Karstfeest volgden.
Dikke snee hadde der elaegene. Nao ’t sni’jen was ’t an ’t vreezen egaone. Doo veel den dao in en in ’n paar dage was al den snee waer vot.
t Zo! Oldejaorsaovend worden.
Knelis en Willem, de béide kleine tweelinge wazzen der stark van onder den indruk.
Jonge, jonge;’t was ow wat!
’s Morgens was ’t late lech ewordene en den heelen dag was ’t buten bezunder stille west.
Dat doch de jonges teminsten en ’t gaf eur ok niks gin wonder.
Eigens hadden ze der ok heelemaole gin zin in umme is hard te raozene en te ravottene.
Ze leepen maor zo’n betjen in en bi’j de schoppe te kösterne.
Jan hadde eur ezeg, dat ze nog is wat zollen belaeven – vandage nog neet. maor vanaovend.
„Wat dan?” vroog Knelis.
„Dat zö’j wal is zeen,” zae Jan.
„Toe, vertelt het uns maor,” zae Willem.
„Nee, nee,” zae Jan; „ik vertelle der ow niks van.”
Mooder hadde ’s meddags winterpaern ekokt.
~’t Leste maoltjen,” zae ze.
„Dat tröf nog wal aardig,” zae vader; „het leste maöl op. den lesten dag .vain ’t jaor.”
„Van dee winterpaern he we dit jaor good wille had,” zae grootmooder.
Het aeten smaakten ze alle aeven lekker.
Nao den maoltied zae vader:
„Ik zal nog maor ne pooze nao ‘ t veld gaon umme luk streuisel los te makene onder de korte dennen.
“Gao i’jieu met jonges?”
Of Knelis en Willem met wollen?
No! Gearne.
„Allo dan maor,” zae vader.
Ze mosten earste nog ’n heel ende loopen. ’t Was in ’t veld wal luk stille en afgelaegen, maor der was toch veur de jonges nog heel wat te belaevene. Nog kwelleke wazzen ze tusschen de korte dennen of rots! sprong der
ne haze op; vlak bi’j eur.
„Alla hier!” reep vader grappig. „Hier mo’j wezzen, dow langoor!”
De jonges gengen an ’t lachen.
Den haze was in ’n oogenblik vot.
„Waorumme he’j em neet gauw egreppene, jonges,” zae vader;
„dan ha we morgen ne haze in den pot ehad.”
,Ja,” zae Knelis; „a we dat maor ekönd hadden.”
‘k Wol at ikke zoo loopen kon,” zae Willem.
„Hee hef ok veer beene mo’j raeken,” zae vader!
„Jao,” zaen de jonges tegelieke en lachten.
Vader genk an ’t wark.
Hee hadde zich de jas der bi’j uut etrokkene.
Hier, met al dat dichte holt rondumme ow, was ’t nooit kold; i’j veulden der gin wind.
Ne pooze heelpen de jonges vader harken.
Vader eigens hakten heet en zoor grös los.
„Kiek is hier,” zae e.
Knelis en Willem kwammen kort bi’j em.
„Kiek is.”
De jonges zaggen ’n gries dinge, rond en vol stekkeltjes.
„Wat is dat?” vroog Willem.
Knelis wos ok nog neet, wat het was.
„Ken i’j nog gin eggel?” vroog vader.
De tweelinge zaggen ’t noo ok.
Vader hadde daor in ’t moksel ’n eggel evondene, töt ne’ bal in mekare rold. Het dier bleef maor stille liggen.
„Hee slöp,” zae vader. „Zo’ll eggel slöp den heelen winter.”
Daor heurden de jonges van op.
„Wi’j zölt em maor waer onder de dennennaolden stoppen,” zae vader.
Dat konnen de jonges alleene wal. Ze deen ’t heel veurzichtig.
„Zit e der noo warm genog onder, vader?” vroog Knelis.
„Jao; zoo is ’t wal good,” zae vader.
Doo wollen de jonges is zeuken, of ze nog ’n eggel konnen vinden of ne haze.
„Neet te veer wegdwaelen,” zae vader.
Ze belofden ‘t.
Ze leepen den bosch wieter in. Op sommige plaatsen stonnen de dennekes zoo kort bi’j mekare, da’j der haoste neet tusschendeur konncn kommen.
En iederbods kwam der waer ’n smal, dreug graeventjen.
„Noo moste wi’j toch is ne haze vinden.” zae Knelis.
„Hejao,” zae Willem; „en em dan gauw griepen.”
„Geleuf maor, dat vader dan ok schik zol hebben.” .
„Nou!”
Opins vloog der ne kraeie uut den top van ’n denneken.
Beide jonges schrokken der van en Knelis, den vlak bi’j zo’n smal graeventjen was, rolden der in.
Hee lag steil op de rugge en kon neet waer ovverende kommen.
„Help mi’j, Willem,” zae e.
Willem genk op de kneene an de kante van t graeventjen liggen en trok Knelis bi’j de hande op.
Doo gengen ze wieter.
“‘k Wedde, dat hier wal kateekers bunt,” zae Knelis.
„Jao, dee bunt er vaste wal, maor ze laot zich natuurluk neet zeen,” zae Willem.
„Ze hebt het hier in dissen bosch fijn.”
„Jao, alle diers: de hazen en de eggels en de kraeien en de kateekers.”
„Ze wont hier good.”
„Jao, lekker warm.”
Zoo kösterden de jonges maor wieter.
Net wollen ze waer ovver ’n graeventjen springen, doo Knelis zae:
„Kiek is.”
Willem hadde ’t ok al ezecne.
Ze stonnen daor beide maor stille te kiekene.
Daor lag ………………..daor lag………………..
Wat was dat?
Ne hond was ’t neet.
’t Was ’n broen dier met getakte heurntkes op den kop.
Wilem trad bi’j ongeluk op ’n zoor tak.
Het dier draeiden den kop nao de jonges an, keek met groote oogen en wop! met ne grooten sprong vluchtten ’t weg,
Nee maor, noo hadden de jonges wat ezeene!
Heel wat bezunders! Dat mosten ze is gauw an vader vertellen.
Ze draeiden zich schielik umme en heustten zich deur den dichte
boschkazie hen.
Ze leepen en leepen en konnen vader nins waer vinden.
Doo begonnen ze bange te wordene en te roopene van:
„Vader! Vader! Vader!”
„Hoohoo!” reep vader waerumme, nog ’n heel ende van eur af.
Ze leepen ’n paar singels der op an en reepen waer: „Vader!”
„Hoohool” En zoo geng ’t deur, töt de jonges waer bi’j vader kwammen.
„Was i’j verdwollene?” vroog e.
„O, vader,” zae Willem; „wi’j hebt ’n groot dier ezeene.”
„Met getakte heurntkes op de kop,” zae Knelis, „en dat kon toch springen!”
„Dat zal wal ne reebok ewest wez’zen,” zae vader. „Ne reebok! i
Daor hadden de jonges nog nooit van eheurd.
Vader mos der eur alles van vertellen wat e maor woste. ‘
Dree groote streuiselheupe hadde vader al bi’j mekare maakt en hee was met den vaerden an de gange.
„A’k den klaor hebben, wi we nao huus hen gaon,” zae vader,
’t Begon, daor onder ’t holt, ok al ’n betjen schemmerachtig te wordene.
„Was i’j straks verdwollene, jonges?”
„Nee vader,” zae Willem; „maor wi’j konnen ow earste neet waer vinden.”
“O”, zae vader, “zeezoo, no wi we gaon, want wi’j mot er bi’j wezzen, at ze in huus met de olliekrabben begint, wat?”
„Olliekrabben?” vroog Willem.
„Wat bunt dat veur dinge?” vroog Knelis.
„Dat zö’j wal is gewaar worden,” zae vader.
„Noo kom.”
Onderweg wazzen de jonges luk stiller dan gewönluk. Of ze meu wazzen? Jao, dat ok ’n betjen, maor ze dachten der ok an, hoo wonder ’t was, dat noo
den lesten dag van ’t jaor veurbi’j genk, zonder da’j daor wat bezunders
van konnen zeen. De zunne was al weg; de loch was nog luk bagerig.
Vader zae ok al neet völle. Hee leep in de gedachten. Ne kolde wind ruzelden deur de kale buschke. En ’t wier al zoo duuster.
En ’t was buten zoo stille. De jonges verlangden nao huus.
Doo ze der kort bi’j wazzen, zaggen ze, dat er ’t lech al an was.
Hèjao, nog effen, en dan wazzen ze waer fijn in huus.

Net doo ze nao binnen wollen gaon, kwam Jan eur temeute; hee wol nao de kerke.
’t Was binnen wieter allemaole nog net as anders. Het vuur vlamden helder. De jonges gengen er op eure kleine steulkes daluk bi’j zitten:
Der wier thee dronkene en botterham egaetene net as anders.
Maor grootmooder en mooder en vader wazzen stiller as gewönluk; an taofele wier der weinig efprokkene.
Grootmooder keek noo en dan ne heele pooze stief veur zich.
Knelis en Willem zatten al waer op de kleine steulkes bi’j ’t vuur.
Mooder zae:
„Wat ducht ow, zö we der noo met beginnen?”.
„Jao,” zae grootmooder; „dat lao we maor doon, want het hölt ne heeie pooze op.”
„As de jonges noo maor olliekrabben lust,” zae vader.
Olliekrabben! Noo zollen ze ’t dan gauw gewaar worden, wat dat veur dinge wazzen.
Mooder en grootmooder gengen met eur beiden an de gange.
Ze hadden ne pot met ollie op ’t vuur hangen en doo den heet genog was leeten ze der met ne laepel beslag in de panne glien.
’n Peusken later vischketen ze der zukke broenachtige dinge uut en legden ze in de groote schöttele, dee op taofele ston.
Ze roken toch zoo lekker! Verbazend.
No, dat wazzen noo olliekrabben.
Zoo bol der ’n paar genog afekeuld wazzen, mochten de jonges ze is preuven.
He! Nee maor! Wat smaakten dee olliekrabben toch lekker. ‘
Mooder en grootmooder bleven der al maor met an ’t bakken, töt de schöttele heupende vol was.
Het heele huus rook, der van.
Doo Jan waer in kwam zae e, dat e ’t al ’n heel ende van huus af hadde können roeken, dat er olliekrabben ebokkene wiern.
Allemaole mochten ze. der van aeten.
’t Wier ne heel bezundcrcn aovend.
Wat zatten ze met eur allen aardig bi’j mekarc.
Jan vroog, of e straks scheeten moch; „effen ’t olde jaor wegscheeten,” zae e met ne kleure as blood.
Grootmooder en mooder keken em luk verwonderd an.
„Wo’j dat zoo gearne?” vroog vader.
„Och — zoo gearne,” zae Jan; „maor ’t is zo’n gebroek en …”
„Noja, — veur mien part,” zae vader.
„Maor veurzichtig wezzen,” zae mooder.
„Met los kroet,” zae Jan.
„Magge wi’j der bi’j wezzen?” vroog Knelis.
Eigenluk mos Jan scheeten umme twaalf uur, en neet eer. Maor ter wille van de tweelinge wol e ’t ok zoostraks wal dooon.
„Noo daluk maor,” zae vader; „dan könt ze op tied nao bedde gaon.”
Vader laadden ’t gewaer met los kroet en gaf ’t an Jan.
„Den loop nao bowen hollen,” zae vader nog; „en de gedachten der bi’j.”
„Jao,” zae Jan; „ik zal wal oppassen.”
Hee genk met het gewaer nao buten. De tweelinge leepen em nao.
’t Was buten heel duuster.
„Noo pas op, jonges,” zae Jan opins
„Braats”
Wat ne knapperd!
Het klonk veer in ’t ronde.
Zeezoo, noo hadden de jonges alles met emaakt en mosten ze nao bedde, anders konnen ze morgen nins vrog genog opstaon.
Dan mosten ze joo hen ni’jjaorwinnen.
In ’t bedde laggen de tweelinge nog ’n peusken te praotene over het eggel en den haze, de kraeie en den reebok, dee daor argens in de korte dennen noo wal röstig zollen slaopen, – oover dc olliekrabben en oover het scheeten van Jan.
Den oldejaorsaovend was meer as mooi ewes.
Ongemarkt kwam den slaop.
At ze morgen wakker wiern, was ’t ni’je jaor al waer anebrokkene.

Geschreven december 2019 n.a.v. geruchten/voornemen het Winterswijkse Koningin Beatrix ziekenhuis op den duur te verplaatsen naar Doetinchem.

Er bunt kindekes gebor’n op aerd

Het wasse karstaovond 1905
Het war’n kolde daage en t had flink evraoge.
Mooder zat ‘met heure dikk’n buuk bie de kachel en grootmooder was zich van de zenuw’n maor een paare Nötten ant kraken.
Vaader leep ook al een betjen zenuwachtig hen en weer.
Met mooder kon nao neet lange meer duur’n, veurdat d’r een tweeling e’borene zol worden.
Dat had de dokter e’zegd en den had het verstandig e’lekkene dat mooder dan naor het nee’je zeek’nhoes zol komm’n in de Gasthuusstraote.
Jao, Wenterswiek had jao waorachtig nao een eigen zeek’nhoes.
Nao hoofde de leu neet meer zo wiet naor and’re plaatsen hen as ze dat al haald’n.
Maor nao was’t spannund. Ook Jan ging zich maor een paar nötten kraken.
Hee zol nao twee zuskes kriegen, of miskien ok wal twee breurkes.
Ie wet neet. Vaader kon het neet lange meer anzeen en haalde het paerd oet de schoppe en spande het veur de kaore.
Het kon nao neet lange meer duur’n.
Hee wist noch gaot, dat het met tweelinge vaake verkeerd kon gaon, want dat gebeurde veule vaaker in de buurte.
Maor nao met dat nee’je zeek’nhoes had ze d’r alle vertrouw’n in.Mooder leep steeds maor rood an en dee wasse behoorl’k ant puff’n.
Grootmooder pakte nog vlot een tasse in met ondergoat en nao kon de reize beginn’n naor het darp.
Ovver de Wooldse grinte, in de kolde, met mooie sterr’n an de hel’dre loch. Het wasse tenslotte Karstaovond en dat heurde d’r een betjen bie.
Ok waar’n d’r meer leu onderweg naor de Olde Grieze, de Jacob op de markt veur de Nachtmisse. Hendrik, het paerd stapte rustig vot richting de Woltstraote en van daoroet deur de Misterstraote op het zeek’nhoes an.

Daor an e’kommene, kon moodder meteene in een bedde, met echte laakens en dikke dekkéns, alhoewel zee het al warm genog hadde.
Wat is ut toch ok een prachtig zeek’nhoes zei vaader tegg’n mooder.
De klokk’n van de Olde Grieze konn’n zee hier goat heur’n.
De nachtmisse wasse begonn’n Ok de nieuw’n doktor was naor het zeek’nhoes e’kommen en den zag d’r heel geleerd oet.
Vaader ging maor efkes naor buut’n hen, want neet alleene veur mooder was’t spannend maor ok veur h’m.
Nao, d’r een tweeling zoll’n komm’n mos hee wal harder ant wark, want d’r most’n dan meer aerdappels op taofel komm’n.
Hee, keek maor een betjen in het rond de Gasthuustraote deur en dan weer naor de loch. Daor zag hee twee mooie ster’n twinkeln an de held’re loch. De zuster kwam naor buut’n e’rend en zei:

‘E’feliciteerd, ie hebt twee prachtige zeuns d’r bie.
Vaader begon helemaole de glimm’n um ziene neuze en ging ton ok snel naor binnen.
Daor lag mooder met an biede kante een schattig kerlken.
De dokter stond de trots bie, Wenterswiek was weer twee kerlkes rieker. ‘Hoo, gao ie ze neum’n, zei hee tegg’n vaader en mooder?’
‘Wie gaot ze Knelis en Willem neumen’.
Dat vond de dokter twee hele mooie naam’n .
Ok de zuster glom van trots.
In heur nieuw’n zeek’nhoes was toch op eersten karstdag twee gezonde kerlkes op aerd e’kommene.
De dokter zei nog wal tegg’n vaader, dat het maor gaot is dat ze e’kommene bunt en dat d’r een zeek’nhoes in de buurte wasse, anders wist hee neet of dat allemaole wal zo gaot was e’gaone.
De doktor wasse trots op dee Wenterswiekse notabelen dee daor veur e’zorgd hebt dat nao alles zo dichte bie huus wasse.
Dee had e’zegd, dat dat belangriek wasse veur Wenterswiek.
En dat dat geld kost’n vond’n zee neet zo belangriek, de gezondheid geet toch altied nog veur de centen.
Datte in de toekomst nog maor veule bie mögt komm’n, zae de doktor.
Een zeek’nhoes is nao neet meer weg te denken oet Wenterswiek.

Karstmis 1905Wenterswiek was twee sterr’kes rieker:
KNELIS EN WILLEM

Geschreven door Hans Tenbergen

Meinen, Gerrit Jan

Geb:09-08-1881 Corle Ovl:05-04- 1934 Winterswijk
Hoofd School Kotten 1911-1934- schrijver (o.a.Knelis en Willem)
Partn: Aleida Johanna Petronella Leerink (geb:27-06-1879 Aalten-ovl.12-02-1926 Kotten)
Partn: Johanna Martina Streek(geb:04-07-1896 Winterswijk-ovl.11-01-1961)

VRIJDAG 6 APRIL 1934 -GRAAFSCHAPBODE -EERSTE BLAD.

G. J. Meinen †

De vele vragen, die ons den laatsten tijd van belangstellende lezers gewerden, hoe het toch kwam dat sedert vele weken nu al in ’t geheel geen bijdragen meer van den heer G. J. Meinen werden opgenomen, moesten wij steeds toT ons leedwezen beantwoorden met de mededeeling, dat de schrijver helaas door ernstige ongesteldheid gedwongen was rust te nemen.
Liet dit antwoord ruimte over voor de hoop en de verwachting, dat eerlang bij herstel van den zieke zijn zeer gewaardeerde bijdragen weer op geregelde tijden in „De GraafschapBode” zouden verschijnen, thans helaas is aan die hoop en verwachting, zeer tot ons leedwezen, alle grond ontvallen.
De vaardige, welversneden pen van Gerrit Jan .Meinen uit Kotten zal voor eeuwig blijven rusten, want in den nacht van Woensdag op Donderdag is de brave man, na een smartelijk ziekbed van vele weken, in het Algemeen Ziekenhuis te Winterswijk op 53-jarigen leeftijd overleden.
De heer Meinen behoorde tot de weinigen, die de kunst verstaan het volks-eigene en het typisch merkwaardige hunner geboortestreek in taal, zeden en gewoonten volmaak! aan te voelen en uit te beelden tevens.
Die kunst nu verstond de heer Meinen tot in de perfectie, mede dank zij zijn welversneden pen, zijn helder inzicht in de vraagstukken van het eenvoudige Achterhoeksche boerenleven als ook door zijn groote kennis van land en volk.
Maar bovenal ook door de groote mate van ontvankelijkheid van zijn rijk gemoed, waarmee hij zeer velen in zijn omgeving zoowel als daarbuiten ten zegen is geweest.
Het jagen naar succes in de materialistische wereld daar buiten was hem vreemd. Liever hield hij zich in al zijn bescheidenheid, die hem zoozeer kenmerkte, teruggetrokken in zijn vriendelijk en rustig landbouwdorpje, waarmede hij in den loop der jaren was samen gegroeid.
De Kottensche bevolking, te wier midden hij als hoofd der school zoovele jaren de vraagbaak, de vertrouwde vriend en raadsman was, ziet hem dan ook met weemoed in ’t hart uit haar midden heengaan.
Want „meester Meinen” kende haar nooden en behoeften, haar genoegens en verlangens en leefde mede met de ups en downs in de gemoedelijke sfeer zijner dorpsgemeenschap.
Te verwonderen was het niet, dat deze bescheiden, sympathieke Achterhoeker — want dat was hij in hart en nieren en dat is hij vanaf zijn geboorte tot aan zijn dood gebleven -— den juisten weg wist te vinden naar het hart en het gemoed van de ‘rechtgeaarde Graafschappers, die in zijn gemoedelijke vertellingen over het boerenleven in de Graafschap zichzelf terug vonden door de treffende schilderingen en de groote mate van waarachtigheid, die zijn welverzorgde artikelen, schetsen en feuilletons pleegden te kenmerken. ,
In de aan natuurschoon zoo rijk gezegende gemèente Winterswijk, waar het bloemen-, planten- en vogelleven zich zoo rijkelijk en ‘in groote verscheidenheid ontplooit, was de heer Meinen in zijn element.
Want natuurvriend was hij bovenal en met bijna hartstochtelijke toewijding volgde en bestudeerde hij het verglijden der seizoenen met al de merkwaardigheden en wetenswaardigheden, die het bloemen-, planten- en vogelleven biedt.
Om in zijn lijfblad „De Graafschap-Bode”, zijn groote schare trouwe lezers deelgenoot te maken van de vele genoegens en de groote voldoening, die deze studie hem verschafte.
En hij deed dit op een wijze, die nooit verveelde, maar altijd boeide en die leerzaam was tevens.
Was het te verwonderen, dat deze zoo rijk- begaafde gemoedsmensch voorbestemd werd tot opvoeder der jeugd en paedagoog op velerlei terrein?
En dat zijn bestemming daartoe tot een succes werd en een zegen voor talloos velen, die hij vanaf de schoolbanken tot aan de „harde school des levens” sterkte en bekwaamde door de afstraling zijner vele deugden van hoofd en hart?
Alsook dat men hem daardoor in wijden kring hoogacht en op bijzondere wijze waardeert?
Het is hier niet de plaats, daarover van redactie-wege in details te treden. Meer bevoegden, die dagelijks in zijn omgeving het prettig contact met „meester Meinen” hebben gevoeld, deden daarvan blijken in dankbare bewoordingen, in bijstaande artikelen afgedrukt.

Wij meenen hier te mogen volstaan met in groote erkentelijkheid te betuigen van de vele belangrijke diensten, die hij ons blad in een reeks van meerdere tientallen van jaren op zoo eminente wijze en met zoo groote toewijding heeft verleend en als zoodanig zal de naam G. J. Meinen door ons dan ook dankbaar in eere worden gehouden als herinnering aan een hooggewaardeerden en zeer beminden collega, die niet enkel door zijn aparten steun als voortreffelijk medewerker, maar evenzeer ook als mensch en als vriend tot in lengte van dagen aanspraak zal blijven houden op onze bijzondere erkentelijkheid.
Wij vertrouwen daarbij geheel in den geest te handelen van onze lezeressen en lezers, en niet in ’t minst ook van onze jeugdige lezers, als wij vanaf deze plaats getuigen,’dat de naam G. J. Meinen voor altijd en met gulden letters geboekstaafd zal blijven in de analen van „De Graafschap-Bode” en dat zijn nagedachtenis bij Directie en redactie — zoowel ook als bij zijn uitgebreide schare trouwe lezers en bewonderaars in dankbare herinnering zal blijven voortleven
Als Maandagmiddag zijn stoffelijk overschot ter eeuwige ruste wordt gelegd, zal daarbij ongetwijfeld tot uitdrukking komen, hoezeer het heengaan voor altijd van „meester Meinen” door zeer velen als een diepgevoeld verlies wordt beschouwd.
Moge de Heer Meinen, na het doorgestane leed van zijn smartelijk ziekbed, thans zacht en in vrede rusten.

Redactie GraafschapBode.

Einde

Nu rust dan zijn pen vóór zijn werk is gedaan,
’t Goede werk met veel liefde van binnen,
Er was nog zooveel in zijn schrijvend bestaan,
Waaraan hij vol moed wou beginnen.
Straks kwam weer het voorjaar en zwaaide zijn staf,
Dat zonnig zijn schetsjes omlijnde,
Maar onder ’t verhaal, dat zijn leven ons gaf.
Staat nu met een rouwteeken: „Einde”.


De kinderen missen zijn naam in de krant,
Die zijn hem zoo’gauw niet vergeten,
De goede verteller van ’t rustige land,
Die veel heeft doorvoeld en geweten.
Van „grootmooder’s kökkene”, veilig en warm,
Waar „voader” soms stil zat te kieken”,
Van „Knelis en Willem”; de „klumpkes” op d’ arm,
De plaatjes, “’t zwart hundeken Mieken”!


Daar leefde zooveel in ’t eenvoudig verhaal,
Dat ons tot het slot wist te boeien,
In zuivere, zangrijke Geldersche taal,
Waarin men het leven zag groeien,
Het leven met vreugde, met kinderlijk leed,
Daarbuiten, in verre gehuchten,
Waar stil langs de knotwilg het beekje gleed,
Onder trieste en stralende luchten.


’n Eenvoudige man ging voor immer ter rust,
Na ’n dienend, rijk innerlijk leven,
We zijn ons er waarlijk heel diep van bewust,
Dat hij ’t goede ons ruim heeft gegeven.
En komt ook zijn naam dan niet meer in de krant,
Wat hij schreef zal toch nimmer verdwijnen,.
Omdat hij het schreef, niet alleen met ’t verstand,
Maar spontaan met ’t gevoel van een Meinen!

April. 1934. KROES.

Grootmooder hadde ’t gedurig gehad ovver middewinter.
’t Was vrogger zo umme middewinter al is zo onwies kold ewest, dat men haoste niks dao kon hollen en eigens kwelleke dao kon blieven.
Joa vreseluk. Men hadde met zwaore wagens ovver den Rien können veurn. En op ne andere keere hadde der is zo verbazend dikke snee laegene. En nog ne andere keere was der hoog water e’kommene.
Knelis en Willem heurden dee middewinterverhalen van grootmooder vol belangstellinge.
En ze kregen van middewinter ne helen dunk, ofschoon ze der eigeluk ging veurstellinge van konnen maken.
“Wat is dat, middewinter?” vroog Knelis.
“Kump middewinter nog wal is weer, grootmooder?” vroog Willem.
“Nog ’n paar dage en dan is ’t al weer zo wiet”, zae grootmooder.
“As ’t gewed is he we vandage net den korstetn dag”, zae vader.
“Jao, en nog zuk slok weer”, zae mooder;
“’t is leeferbri’je ; wi’j könt joo alle dagen hen knollenroen gaon en kriegt er de hande kwelleke knobbelig van”. “maor de waege bunt slech”, zae Jan, “deur de lege stegge kö’j haoste met gin kaore meer hen kommen”.
’t Was aovend.
Alle wazzen bi’j mekare in de kökkene umme ’t zeuvenuursköpken te gebroekene.
Knelis en Willem zatten an den hook van den heerd op eure kleine steulkes. Ze heurden an, wat de andern met mekare verhandelden en mosten daor noo maor wiezer uut zeen te wordene. “
Rechtevoort he we van dee olderwetse winters neet meer”, zae grootmooder.
“De ni’jerwetse bunt mi’j ok wal zo leef”, zae vader.
Grootmooder zae, dat iedereene der wal bli’j met moch wezzen.
Maor de tweelinge zollen toch wal is geerne zonne echten middewinter willen metmaken.
“Wanneer mo we den groten stobbe kapot zeen te kriegene?” vroog Jan opins.
“Lao we der morgen daluk maor met beginnen”, zae vader; “anders kö we ‘m met karstmissen nog nins gebroeken”.
“Magge wi’j der bj’j wezzen?” vroog Knelis.
“Jao, vader?” vroog Willem.
“Natuurlek”, zae vader.
“Zukke jonges mot er met den neuze vlak veuran bi’j staon”.
“Toe maor vader, astebleef”, zae Knelis.
“Wi’j zölt wal oppassen, da we ow neet in de waege loopt”, zae Willem.
“Ik modde in elk geval eerste nog is zeen, hoo’j ow gedraegt”, zae vader.
“’t Is ok joo völs te geveurlek”, zae mooder.
Jao, ’t mos slim geveurlek wezzen, maor…
Knelis en Willem gengen op tied zonder teggenpröttelen nao bedde. Der mos niks op eur an te markene wezzen.
Heel, heel zachtjes hadden ze ’t er in bedde nog ’n peusken ovver.
“Ik wol toch a’we der bi’j mochten wezzen”, zae Knelis.
“Wat zal ’t hard knappen”, zae Willem.
Achter de schoppe bi’j ’t andere brandholt, lag ne helen groten stobbe.
Met de biele was der gin kort kriegen an.
En noo hadden vader en Jan ovverleg umme em met polver te laoten springen.
En dan kon e in de middenwinterdage an ’t veur.


Den andern morgen wazzen Knelis en Willem al eentieds wakker. maor ze vroogen neet umme op te staone, odschoon ze van ongeduld vergengen; ze wachtten netjes eur tied af.
An taofele was der ok al niks op eur te zeggene.
“Zo mosten ze altied wezzen”, zae mooder.
“At ze maor wilt, könt ze wal stille zitten en ardendeluk aeten, zonder gesampel en gepraggel. Noo bunt het flinke jonges”.
Onder ’t ankleen prees grootmooder eur.
“Magge wi’j der dan ok astebleef bi’j wezzen?” vroog Knelis.
“Jao, vader, mag het?” vroog Willem.
Vader lachten zo’n betjen en nikten. De ogen van de jonges fonkelden.
“Is ’t wal wat weerd?” zae grootmooder bezorgd. “
Is ’t neet te geveurlek?”
“Wi’j zölt uns wal waarn”, zae vader; “hebt maor niks gin schrik; ik gao eigens met”. Nao ’t aeten mos ’t dan maor daluk gebeurn.
As jonge hundekes leepen Knelis en Willem umme vader en Jan hen, doo dee nao den stobbe achter de schoppe gengen.
En ze vroogen en rebbelden almaorzodeur:
“Zol ’t hard knappen, vader?
Magge wi’j der kort bi’j blieven?
Wat wi’j met dat boor, vader?
Wat heb i’j daor, Jan?”
Zo: ’t spil nam ’n anvang.Vader boorden ’n deep gat, midden in den stobbe. Jan Maakten onderhand ne bosse, mooi rond, den net ietskes dikker was as ’t gat wiet was.
Met zin en verstand keken de jongens der nao, doo vader zuk zwart grei in ’t gat leet lopen, uut ’n old koohoorn.
“Wat is dat?” vroog Willem
“Da’s polver”, zae vader.
“Polver?” vroog Knelis.
“Jao, da’s polver”, zae Jan.
Doo der polver genog in was, mos der den bosse bovvenop eslagene worden. Dat kon Jan good.
Hee sloog der em zo vaste in as maor meugeluk was. Zo.
De jonges begrepen der niks van.
Vader boorden ’n gaetjen met ’n dun boor deur den bosse hen.
Noo mos, dat ok vol polver.
“Zeezo, jonges, noo maak i’j maor gauw , da’j veur de schoppe komt”, zae vader.
Ze leepen vot. Jan lei zwam bi’j den polver, ’n lank stukke, dat vader an ’t ene ende aneketst hadde.
Effen hadden de tweelinge veur de schoppe staone, doo vader en Jan der heustig kwammen anlopen.
Ze gengen bi’j de jonges staon.”Zol ’t lange duurn?” vroog Jan
“Der is weinig wind”, zae vader; “’t zwam gleuit neet gauw wieter”.
Knelis en Willem keken vader en jan an.
Wat mos der no gebeurn?
Het begon eur haoste te vervelene.
“Wanneer lao we den stobbe noo springen, vader?” vroog Knelis.
“Stille maor is”, zae vader.
“Gao we der weer hen?” vroog Willem. Jan stak de piepe is an. “Mot er ………………..”,
BOMS! Knelis en Willem schrokken zo van den knal, dat ze beide teggen de grond tommelden.
Jan veel ok ’t piepken nog uut de mond.
Vader lachten hard.
De tweelinge bosselden weer ovverende.
Ze wazzen beide luk witjes en wosten neet, wat ze zeggen zollen.
“Noo mo we der hen, jonges”, zae avder; “kom maor”.
“Knapt het nog ins weer?” vroog Knelis.
“Wo’j ’t geerne nog is heurn?” vroog vader. Nee, net zo leef neet; het was de jonges haoste luk als te hard af egaone.
Den stobbe was in verscheiden stukke uut mekare barstene.
Wat van dee stukke mos Jan wieter nog kleuven; hee hadde der töt an den aovend wark met.
’n Paar grote brokken mosten de middewinterdage an den heerd liggen. Knelis en Willem kregen idee, dat de middewinter ok noo wal heel wat bezunders kon worden.
Teminsen an den aovend van dissen dag lag der al ’n heel groot stukke van den stobbe achter veur de plate van den heerd.
De jongens zatten der nao te kiekene hoo de vlammen van de törve en de rieskes en de kluppelkes probeerden vat te kriegene op den stobbe.
Ze tongelden der langs en klommen der teggen op en sprongen der weer af, dan an disse kante en dan an dee kante en dan in ;t midden.

’s Aovonds veur ’t nao bedde gaon mos vader den stobbe met den waterkaetel uutgeeten.
Den volgende aovond wier ’t nog völle mooier.
“Noo he we den middewinter”, zae grootmooder.
Den stobbe ston noo helemaole in de brand.
Hee geluiden en vlamden van wonder en geweld.
Grootmooder hadde der acht op eslaegene, of alles, veur ’t donker wier, wal in odder was.
Niks moch der te buten staon; gin ploog en gin eide, gin kroewagen, gin greepe, gin emmer, – niks; alles mos binnen en op zien plaatse wezzen.
Veur ’t vee op daele deenden ezorgd te wordene, amor veerder: gin wark. Grootmooder hadde ok eigens eur spinnewiel in den hook ezat en lei de hande in den schoot.
Vaader haalden de oele met nötte van ’t rootzolder en mooder kreeg ne schorte vol appele uut eure onderste kastenla.
En allemaole zatten ze geneuluk bi’j mekare in de kökkene. Nötten kraken! En appels aeten! – Wat was dat toch fijn.
Grootmooder vertelden allerhande renken.
De nöttedöppe wiern in ’t vuur esmettene en brandden met heel heldere vlämmekes.
Van ’t vuur kwam noo völle en völle meer lech in de kökkene as van de lampe.
De tied genk langzaam wieter” ’t wier ne langen, langen aovend.
Mooder mos effen nao buten umme ne emmer water te puttene.
Doo ze weer in de kökkene kwam, zae ze: “’t Sni’jt. En ’t is buten zo duuster as ne pot”.
Sni’jen? Sni’jen ‘t? Daor heurden de tweelinge van op.
Of ze is effen mochten gaon kieken, vroogen ze.
Jao, dat moch wal. Zee nao buten!
Maor ze konnen der zo good as niks zeen. Verbazend wat was ’t duuster. Allene in de lechte straolen, dee deur de hartjes van de vensters veelen, zaggen ze ’t gewriemel van de witte vlokken.
En ok veulden ze ze in ;t gezichte en op de hande. A’j good luusterden, dan ko’j ok ’n zacht geruutsel heurn.
Fijn, da ’t sni’jden! .De jonges gengen weer nao binnen.
Kiek; ze wazzen in de kortigheid al haoste helemaole wit ewordene.
Doo ze weer bi’j ’t veur zatten, smolten de vlökskes zo weg.
Vader wol ok is kieken.
Um doch, dat er wal is ’n heel pak kon kommen, want de loch was zo dikke. Grootmooder hadde ’t wal verwacht, dat er snee zol kommen, zae ze, want ze hadde korts de veute zo kold ehad. “
Noja, ’t is noo de tied”, zae mooder, “ofschoon der an den snee neet völle aardigheid an is”.
Knelis en Willen dachten der anders ovver. Endeluk wazzen de appels en de nötte op. vader en Jan gengen effen nao de daele en mooder wol pannekooke bakken.
Den eersten pannekooke was veur Knelis en Willem. Ze konnen em kwelleke op; de appels en de nötte zatten eur in de waege.
Ze kregen ok slap en wollen wal geerne nao bedde.
Doo ze bi’j mekare in de beddestae laggen, zaggen ze lech langs den zolder flokkern; dat kwam van den groten stobbe, den zo hard vlamden.
Ze veulden zich rech behaagluk en dachten der an, hoo buten in den duustern nacht, de sneevlökskes nao ondern veelen.
Hoo zol der morgen de weld wal willen uutzeen?

Den andern dag was alles wit.
Nee, zo hadden Knelis en Willem zich ’t neet veuresteld. Alles was joo wit, alles.
Jonge, jonge, wat lag der ne dikten!
“Ne witten Karstmissen” zae grootmooder.
Vader en mooder gengen nao de kerke.
De jonges mosten den helen veurmeddag binnen blieven; grootmooder wol volstrekt neet hebben, dat ze in den snee leepen; dan maakten ze zich de veute maor nat.
Ze pasten der wal veur op, dat ze neet dramden, want groomooder hadde eur belofd, dat ze vanaovond misschien met eur nao ’t Karstfeest wol gaon, – at de jonges teminsen zeute wollen wezzen.
Doo vader en mooder weer in kwammen, zaen ze, dat er verbazend völle snee lag; der was hoaste gin deurkommen an.
“Kö we dan neet nao ’t Karstfeest?” vroog Knelis.
“Misschien kump der wal luk trao” , zae grootmooder.
Dat wollen de jonges dan maor hoppen.
Zo teggen ’t schemmerken maakten grootmooder zich klaor en mooder knapten de jonges nog luk op – zeezo: ze gengen.
Wat was ’t buten wonder.
Ovver den snee lag ne bläuwerigen schien.
In ’t westen was de loch rood, in ’t oosten peers en vaal.
De jonges zaggen noo dudeluk, da ’t middewinter was.
Noo wosten ze ‘t, al konnen ze ’t neet zeggen.
Op ’t Karstfeest was ’t meer as vol. maor groomooder kreeg met de jonges ’n mooi plaesken, al was ’t luk veer van den karstboom af.
Ze konnen der alles toch nog good zeen en heurn en kregen der ok van alles wat met.
Het örgel spölden zo prachtig mooi, der wier zo prachtig mooi ezongene en zo prachtig mooi verteld en van den Karstboom zelf ko’j de ogen neet afhollen.
Knelis en Willem konden haoste neet geleuven, dat zee hier noo eigens wazzen en dat allemaole metmaakten en toch was ’t warkeluk zo.
Hoo lange het Karstfeest duurden, daor hadden de jonges helemaole gin begrip van; soms docht eur, da ’t maor één ogenblik was en soms, dat het meer as ne dag anheel.
’t Was edaone en ze kwammen met grootmooder weer buten.
Eerste gengen ze deur ne straote, waor ’t vol mensen leep, doo ovver de grinte, waor ’t minder drok was en endeluk den weg op, waor ze allenig bleven.
“Vond i’j ’t mooi, jonges?’ vroog grootmooder/ “Jao”, zae Knelis.
“Nou”, zae Willem.
En hier buten was ’t ok weer mooi.
Rondumme lag de witte wald en bovven ow ha’j den donkerblauwen hemel vol steernen.
De steernen wazzen völle helderder as anders.
“Bu’j ok kold, jonges/” vroog grootmooder.
“Nae”, zae knelis. “Ik bun juust warm”, zae Willem.
Maor ’n peusken later begonnen eur toch de oorne ietskes te staekene.
“Noo word ik wal kold”, zae Knelis. “Ik ok”, zae Willem.
“Het vrus”, zae grootmooder; “den snee pip al.
Maor wi;j bunt noo gauw in”.
Jao, ze konnen daor gunder eur huus al zeen liggen.
Doo ze binnen kwammen, zatten vader, mooder en Jan bi’j den heerd.
“Daor wazze wi’j weer”, zae grootmooder.
“Mooi”, zae mooder en vroog of de jonges ’t Karstfeest mooi evondene hadden.
“Jao”, zaen ze beide.
“Noo kommt alle dree maor gauw bi’j ’t vuur”, zae vader; “want i’j zölt wal kold wezzen en misschien he’j de veute ok nog wal nat ekreggene”.
De stobbe vlamden nog.
Maor hee was noo toch klein ewordene en zakten al meer en meer in mekare.
“Hee hef good denst edaone”, zae vader; “morgen mo we maor ne andern brokke nemmen”.
Nog ’n peusken mochten Knelis en Willem an den heerd zitten en doo was ’t veur eur beddegaonstied.
Effen laggen ze nog wakker an alles te denkene en doo kwam den slaop.
De Middewinterdage wazzen veurbi’j .

Zalug Karstfeest, 1929
Meester Meinen 1881-1934

“Noo gao we ok al zo weer nao den uutgaonden dag hen,” zae mooder op ne aovond veur in jannewari, dat ze allemaole bi’j mekare in de kökkene zatten: vader, mooder, grootmooder, breur Jan, en de tweelinge, Knelis en Willem.
“Ik hebbe teminsen vandage a; spraon zeen vleegen,” zae Jan.
“Nou”, zae vader;
“De wind is an den aovend nao ‘t hoge hen elopene; der kon nog wal is luk vorst willen kommen,”
En grootmooder zae:“‘t Spraekwoard zeg neet veur nummendalle;
As de dagen begint te lengene, dan begint de nachte te strengene.
”Doo vader effen later ne emmer water eput hadde zei e: “‘t Vrus al.
De grond reppersket al en ‘t grös is stief.
”Doo Knelis en Willem dat eheurd hadden, stonnen ze daluk op van eure steulkes bi’j ‘t warme vuur en leepen nao buten.
Ze wollen geerne hebben, da ‘t begon te vreezene.
Jao, buten kwam eur ne gritse wind temeute,
En, jao, de grond was al ‘n betjen hard.
Grootmoder dee de deure los en reep: “Allo jonges; nao binnen!
Wat doo ‘j daor toch buten in de koldigheid?
Kom.”Knelis en Willem gengen met grootmooder weer nao binnen.
“Zol der noo ies willen kommen, vader?”vroog Knelis.
“Verlangt er maor neet zo hard nao,”zae grootmooder.
Ne rizzelinge trok eur ovver de rugge hen.
De tweelinge gengen weer ni’j mekare op eure kleine steulkes kort bi’j vuur zitten en luusterden stillekes nao alles, wat de anderen zaen.
Ze hadden ‘t ovver vorst en snee.
Grootmooder vertelden ook nog ne heleboele van olderwetse winters, dee ze vrogger al is belaefd hadde.
“An zonne bittere kelde is neet völle aardigheid an,”zae mooder.
Vader gaf eur geliek. Hee ston op, umme ‘t wark op de daele af te doone.
In ‘t bedde kropen de tweelinge heel kort bi’j mekare en prömmelden zachtjes ovver ‘t ies, dat ze hopten te kriegene.
“Wat zal der dan ‘t slat ne mooie bane kommen,” zae Willem.
“Jao,” zae Knelis; “dat steet noo joo haoste helemaole blank.
”En ‘t is fijn kort bi’j huus.”“Jao; wi’j könt er in ne wip kommen.”
‘t Wark op de daele was eentieds afedaone.
Vader en Jan kwammen weer in de kökkene, gengen efkes bi’j vuur zitten umme zich de veute te warmene en schikten daorop met mooder en grootmooder an taofele.
Knelis en Willem heelen zich stille. Ze heurden, dat nedeluk de telders weer afewaskene wiern.
Mooder sloog de taofele op en zat ze veur de zied. vader trok den klokkenpunder op.
Nog effen later blees mooder de lampe uut. Noo was ‘t opins helemaole duuster in de kökkene.
Allene bi’j den heerd scheen nog ietskes lech op van ‘t vuur, dat vader onderescheerd hadde.
En kiekm deur ‘t raam bovven de deure schenen de steernen.
“Moi’j de steernen is zeen fikkern,”fluusterden Knelis.
“Da’s ‘n good teken,” zae Willem.
“Jao; dan vrus ‘t hard,”zae Knelis.
Ze wiern dommelig, deen de ogen too en wazzen eentieds weg.
Den langen nacht vloog veurbi’j .

Doo den andern morgen de tweelinge de ogen opslogen, was in de kökkene de lampe nog an.
Mooder was bi’j vuur bezig balkenbri’j te braone;
Vader sneed brood af.
“Hef ‘t vannach evraorne, vader?” vroog Willem.
“Wat? Bu’j noo al wakker, jonges?” vroog mooder.
“Hef ‘t vannach evraorne, mooder?” vroog noo Knelis.
“Ik zol nog maor ne pooze slaopen, jongens,” zae mooder.
“Dat köwe toch neet,” zae Willem.
“Noja; blief dan maor stille liggen,’ zae vader noo:
“‘t is veur owleu nog te vrog umme op te staone.”
“Noo wete wi’j nog neet, of ‘t evraorne hef,” fluusterden Knelis.
“Nee,” zae Willem. “Straks onder ‘t antrekken zal ‘t uns grootmooder wal zeggen.”
Effen later vroog e hardop: “Magge wi’j noo opstaon?”
En Knelis vroog ok: “Magge wi’j der astebleef uut?”
Ze mosten nog ‘n hortjen geduld hebben.
Endeluk was grootmooder zo veer, dat ze de jonges helpen kon.
Ze vroogen dadeluk of ‘t evraorne hadde.
“Jao,” zae grootmooder met ne zucht; “‘t hef vannach hard evraorne.”
“Ha! fijn! reep Knelis uut.
En Willem begon te trempelene van plezeer.
Maor dat was grootmooder neet nao den zin en ze kregen der beide ene achterveur.
“Mo’j daor noo zo bli’j met wezzen?’ bromden ze.
“Foi; schaamt ow!”
De tweelinge wazzen toch rech bli’j en doo ze klaor wazzen leepen ze daluk nao buuten.
Jao, jao; ‘t hadde duftig evraorne.
De grond was zo hard as ne steen en der zat giezel an de beume.
Op den graven bi’j de schoppe was ies. De jonges gooiden der met roezen op.
Der sprongen hanen in ‘t ies, maor ‘t was al zo dikke, dat ze de roezen der neet deur hen konnen smieten.
Mieken, het zwarte hundeken, was met de jonges met elopene en snuffelden noo an de andere kante van den graven luk rond in ‘t stroekgewas.
“Kom hier, Mieken,” lokten Knelis.
“Mieken, Mieken! Kom jonge!”reep Willem.
“Zol e der ovver waogen?” vroog Knelis.
“Zol ‘t ies um lien?” vroog Willem.
De jonges lokten nog harder.
En Mieken stak de kop op, kwispelden met zien stärtken.
“Kom dan, beste hundeken,” zae Willem.
“Hier, Mieken,” zae Knelis en wees nao ‘n weulengat;
“Zoek, Mieken wol wat geerne kommen.
Veurzichtig zat e de veurpeute op ‘t ies en ….. kiek, kiek, kiek! daor kwam e anvoddeken.
Het ies leed em al.
Hei! daor schampten e uut en zol e haoste vallene wezzen.
Het leek grappig en Knelis en Willem mosten der beide hardop umme lachen.
Maor Mieken kwam good ovver ‘t ies hen.
“Het ies lidt um good,” zae Knelis.
“Zol ‘t uns ok lien?” vroog Willem.
“Dan köwe hendig probeern,’ zae Knelis.
Ze probeerden ‘t beide en kregen ieders ne natten voot.
Doo ze der ne pooze later met in huus kwammen, gaf grootmooder eur wat te brommen en mosten ze wat dreugs an de veute trekken.
De vorst heel an.
‘n Paar dage later kon den zwaorsten keerl wal ovver ‘t ies hen lopen, zonder dat ‘t kraakten.
Knelis en Willem hadden op ‘t slat al heel wat afeslierd.
“I’j mosten iessteulkes hebben,” zae eurn groten breur Jan op ne keere. “Iessteulkes?” vroog Knelis.
“Wat bunt dat?” vroog Willem.
“Dat bunt kleine sleekes,’ zae Jan. “Sleekes?” vroog Knelis. “Jao,” zae Jan, ën dan köj ow met praggen eigens veuruut laoten gaon.”
“Praggen?” vroog Willem.
Noo de vorst inevallene was, hadde Jan neet bezunder völle wark te doone. Hee hadde tied genog, umme de jonges ieders ne iesstool in mekare te timmerne.
Vader heelp der ok nog luk an.
Ne goeien halven dag genk der met hen.
Maor doo hadden de jonges ieders ok ‘n fijn iessteulken met twee praggen. Jan leern eur op ‘t slat ok nog hoo ze der met an mosten.
Jonge jonge! wat genk dat fijn! Maor ;t was eerste nog neet zo heel gemakkeluk.
A’j maor good an de gange wazzen, dan geng ‘t hendig.
Maor dan ko’j soms haoste weer gin stuur hollen.
At Knelis en Willen ‘s morgens ‘t aeten op hadden, gengen ze daluk met eure iessteulkes nao ‘t slat.
‘s Meddags mos grootmooder eur roopen umme te kommen aeten.
En nao ‘t aeten gengen ze weer töt an den donkern.
“Of ze op ‘t ies neet kold wieren”; vroog grootmooder.
“Nee”, zaen de jonges. van kelde hadden ze helemaole gin last.
En ‘s aovonds zatten ze ok jo weer bi’j warme vuur.
En ‘s nachts laggen ze in ‘t warme bedde.
‘t Was allemaole best in odder, meer as best.

Mieken leep vake met de jonges met nao ‘t slat en gengelden eur nao, at zee op eure iessteulkes hen en weer gleen.
Ze gengen ok wal is deur ‘t rit hen, wieterop nao de andere slae.
Maor ze pasten good op, dat ze daor neet kort bi’j de baeke kwammen, want daor zatten windgaetere.
Vader hadde der eur veur ewaarschouwd.
Het loog der neet umme!
In dee windgaetere ko’j zo wegscheeten en dan kwam i’j onder in ‘t water bi’j den leluken bollebak terechte.
Knelis en Willem zorgden der veure, dat ze ‘n heel ende ni’j de wintgaetere vandan bleven.
Ze stuurden altied gauw genog weerumme.
A’j met ‘n iesstuulken draeien wollen, dan most i’j maor met ene pragge stoten.
Ha’j ‘t eenmaol in de vat, dan geng ‘t hendig genog.
I’j konnen met de iessteulkes ok remmen.
Dan most i’j de praggen veur ow, onder ‘t veurnste plänksken in ‘t ies zetten.
Krrrrst! geng ‘t dan. Der kwam ne witte strepe deur ‘t ies hen. Krrrst!
I’j stonnen stille.
De jonges kregen hoo langer hoo meer skik met eure iessteulkes.
Iedern dag bedachten ze der zich weer wat ni’js met.
“A’we der Mieken is veurspanden, zae Knelis op ne keere; “dat zol ok mooi gaon.”
“Jao,” zae Willem; “dat wi’we is doon.”
‘t Genk mi’j an. “Heb i’j nog touw bi’j ow?” vroog Knelis, dee zien eigen tasken naoveulden.
Nee, Willem hadde ok niks. Der zat niks anders op, dan dat ze efkes nao huus hen gengen um touw te halene.
Eerste vroogen ze der vader umme, maor den hadde neet wat.
Maor jan hadde gelukkig genog.
Ze kregen ‘n paar mooie enden.
Doo weerumme dao ‘t slat. Mieken leep hard met.
Maor doo de jonges um op ‘t ies ‘n touw umme den hals deen, wol e der eur vandeur gaon. gelukkig heelen ze um nog net bi’jtieds vaste.
Eerste mos Mieken veur Knelis zien steulken.
‘t Genk aardig good. En doo e Willem zien steulken mos trekken geng ‘t nog baeter.
“Hee krig der eigens ok skik in,” zae Willem.
“Jao,” zae Knelis.
“Noo hebbe ikke ‘t makkeluk,” zae Willem; “ik hoove de praggen neet te gebroekene, as allenig luk umme te stuurne.”
Mieken leep joo langer hoo harder.
Knelis weerden zich wat e kon met de praggen, umme met zien iessteulken dat van Willem an te blievene.
Hee kon ‘t endeluke neet meer redden.
“Ik kom ow met mien peerd veur, Knelis,” zae Willem.
Met had e ‘t ezeg, doo Mieken uutglee en dale rolden.
Knelis en Willen lachten beide.
“Wi’j mot unze peerd laoten scharpen,” zae Knelis.
“Jao,” zae Willem.
Mieken ston weer ovverende en wol wieter.
“Huu! huu!, peerd!
Stao stille Mieken.”De hond luusterden.
“Zeg Knelis, weet i’j wa’we doot?” “Ja; wat dan?” vroog Knelis.
“Wi’j spant Mieken veur beide iessteulkes tegelieke,” zae Willem.
“Hoo wi’j dat doon?”
“Da’s makkeluk genog; wi’j bindt ow steulken weer an ‘t miene vaste.”
“Jao kom; dat doo’we.”
De jonges hadden ‘t gauw veur mekare.
Zeezo. “Jo!” reepen Willem en Knelis tegelieke.
Mieken trok, maor kon neet wieter kommen.
“Hee kan uns neet lostrekken,” zae Willem.
“Wi’j mot em eerste met unzen praggen an de gange helpen,” zae Knelis. Dat deen ze en doo genk ‘t as ‘n döpken.
Jonge, wat genk dat.
Mieken kreeg der ok hoo langer hoo meer plezeer in en begon al harder en harder te lopene.
En de beide iessteulkes gleen um as ‘t zowatdoch achternao. maor Mieken mos ok hard an ‘t lopen blieven, want as e is efkes luk langzamer leep, dan slierden um ‘t ene iessteulken veur de achterpeute.
Toe maor; lopen! lopen!
Waor ‘t ies luk hobbelig was, gromden de iessteulkes der ovverhen!
Knelis en Willem schreewuden en gierden van plezeer.
Wat ‘n fijn spil!
Mieken wier fenaol wild.
Hee leep en hee blökten onder ‘t lopen.
“De bane is hier te kort; wi’j komt te gauw an ‘t ende,” zae Knelis. Ze deen ‘t. Mieken kwam duftig in de hette.
“Neet te veer!” reep Knelis. “denkt an de windgaetere!”“Huu! reep Willem. “Huu, peerd! Huu Mieken!”
Maor of Mieken neet wol heurn, of dat e zich eigens neet meer teggen kon hollen, wee zal dat zeggen. I
n ieder geval giwden e wieter.
Ojee; de windgaetere!
Beide jonges slogen alarm.
Hadden ze maor uut de iessteulkes können kommen, maor dat genk neet in zonne vaart.
Met Mieken wazzen gin wieze dinge meer te doone.
Willem remden met de praggen, wat e maor kon.
Knelis , den ‘t neet zo gauw kon, bomsden veur um an. het touw, waor Mieken an vaste zat, knapten deur.
Daordeur kreeg e ne schötte en rolden ‘m maol of wat ovverkop.. plomp! in ne windkolk.
Knelis en Willem slierden met eure iessteulkes nog ‘n ende deur.
Ze remden, wat ze konnen! Vlak bi’j ‘t water kwammen ze tot stilstand! Beide wazzen ze zo wit as kriet.
Het ies kraakten al. Ze wosten eigens neet, hoo ze zo gauw met eure steulkes weer trugge kommene wazzen.
He. Dat was nog net good egaone.
Knelis en Willem keken mekare an, beide met grote, ängstige ogen.
Maor ze wazzen der joo gelukkig good afekommene.
Bojao. ‘t Was good egaone; net op ‘t nipperken.
En opins begonnen ze beide hardop te lachene.
Waor was Mieken.
De jonges hadden genog met zichzelf te doone had en wosten van Mieken wieter niks af, dan dat e ‘t windgat ineplompt was.
Zol e der nog in zitten?
De jonges keken nao ‘t zwarte water daor veur eur en lachten neet meer. Dat arme Mieken!
“Zöwe nao huus hen gaon?” vroog Willem.
“Jao, dat lao’we maor doon,” zae Knelis.
Stillekes drogen ze eure iessteulkes nao huus hen.
Doo ze der kort bi’j wazzen, begonnen ze beide te liepene.
Treurig kwammen ze achter de deure hen.
“Wat is der gebeurd?’ vroog groomooder. “Inze Mieken…..,” snukten ze beide.
Meer konnen ze der neet uut kriegen.“Kom kom”, zae groomooder: “dat is nog zo slim neet”Hoo kon ze dat toch zeggen?
Maor opins zae Willem: “Kiek is!”Hee wees nao den brandhook.
“Daor lig e!” reep Knelis. Jao, daor lag Mieken.
Hee was, zonder dat de jonges het emarkt hadden weer op ‘t dreuge kroppene en hard nao huus hen elopene.
Noo lag e daor in den brandhook umme zich weer te laoten opdreugen.
De tweelinge dreugden de träone af.

Meester G.J.MeinenGeb: 09-08-1881 Corle Ovl: 05-04- 1934 Winterswijk